کمردرد و انواع مختلف آن + روشهای درمانی خانگی و پزشکی
کمردرد یک دلیل رایج برای غیبت از محل کار و ناتوانی در انجام کارهای روزانه است. این درد رایج که بسیاری از افراد حداقل یک بار در زندگی با آن مواجه میشوند گاهی بسیار ناراحت کننده و غیر قابل تحمل میشود.
کمردرد میتواند ناشی از آسیب، فعالیت زیاد و برخی شرایط پزشکی باشد و به دلایل مختلف افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. با افزایش سن به دلیل عواملی مانند موقعیت شغلی احتمال ابتلا به کمردرد افزایش مییابد.
کمردرد ممکن است با ستون فقرات استخوانی کمر، دیسکهای بین مهرهها، رباطهای اطراف ستون فقرات و دیسکها، نخاع و اعصاب، عضلات کمر، اندامهای داخلی شکم و لگن و پوست اطراف ناحیه کمر مرتبط باشد. گفتنی است که درد در قسمت بالای کمر ممکن است به دلیل اختلالات آئورت، تومورهای قفسه سینه و التهاب ستون فقرات باشد.
در ادامه قصد داریم مطالبی را در ارتباط با کمردرد عنوان کنیم. با مجله پزشکی ژین طب همراه شوید.
کمردرد چگونه رخ میدهد؟

کمر انسان از ساختار پیچیدهای از عضلات، رباطها، تاندونها، دیسکها و استخوانها تشکیل شده است که با هم کار میکنند تا بدن را حمایت و ما را قادر به حرکت کنند.
بخشهای ستون فقرات با پدهای غضروف مانندی به نام دیسک پوشانده شدهاند. مشکلات مربوط به هر یک از این اجزا میتواند منجر به کمردرد شود. با این حال در برخی موارد کمردرد، علت آن نامشخص است. برخی از آسیب میتواند ناشی از فشار، شرایط پزشکی و وضعیت نامناسب بدن باشد. البته مشکلات ستون فقرات مانند پوکی استخوان نیز میتواند منجر به کمردرد شود.
علل بروز کمردرد چیست؟
کمردرد معمولا از فشار، تنش یا آسیب ناشی میشود. علل متداول بروز کمردرد عبارتند از:
- کشیدگی عضلات یا رباطها
- یک اسپاسم عضلانی
- تنش عضلانی
- دیسکهای آسیب دیده
- صدمات، شکستگی یا سقوط
فعالیتهایی که میتوانند منجر به فشار یا اسپاسم شوند عبارتند از:
- بلند کردن چیزی که خیلی سنگین است
- انجام یک حرکت ناگهانی و ناخوشایند
- بلند کردن نادرست چیزی
وجود بعضی از مشکلات ساختاری نیز باعث بروز کمردرد میشوند، مانند:
- دیسکهای پاره شده: هر مهره در ستون فقرات توسط دیسکها محافظت میشود. اگر دیسک پاره شود، فشار بیشتری روی عصب وارد و در نتیجه کمردرد ایجاد میشود
- دیسکهای برآمده: مانند دیسکهای پاره شده، دیسک برآمده میتواند باعث فشار بیشتر روی عصب شود
- سیاتیک: درد شدیدی که از باسن و پشت ساق پا عبور میکند و به دلیل فشار دادن برآمدگی یا فتق دیسک بر روی عصب ایجاد میشود
- آرتروز: استئوآرتریت میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در مفاصل باسن، کمر و سایر نقاط شود. در برخی موارد فضای اطراف نخاع باریک میشود که به عنوان تنگی نخاع شناخته میشود
- انحنای غیرطبیعی ستون فقرات: اگر ستون فقرات به شکل غیرعادی منحنی شود، کمردرد ایجاد میشود. به عنوان مثال میتوان به اسکولیوز اشاره کرد که در آن ستون فقرات به پهلو خم میشود
- پوکی استخوان: زمانی که پوکی استخوان رخ میدهد استخوانها از جمله مهرههای ستون فقرات، شکننده و متخلخل میشوند و احتمال شکستگیهای فشاری را افزایش میدهند
- مشکلات کلیوی: وجود سنگ کلیه یا عفونت کلیه میتواند باعث کمردرد شود
- حرکت و وضعیت بدن: وضعیت نشستن بسیار خمیده هنگام استفاده از رایانه یا انجام کارهای دیگر میتواند به مرور زمان باعث افزایش مشکلات کمر و شانه شود
کمردرد همچنین میتواند ناشی از برخی فعالیتهای روزمره یا وضعیت نامناسب بدن باشد که عبارتند از:
- فشار دادن گردن به سمت جلو مانند هنگام رانندگی یا استفاده از رایانه
- جلسات رانندگی طولانی بدون وقفه حتی زمانی که قوز نکرده باشید
- خوابیدن روی تشکی که بدن را نگه نمی دارد و ستون فقرات را صاف نگه می دارد
- خم شدن ناخوشایند برای مدت طولانی
- هل دادن، کشیدن، بلند کردن یا حمل چیزی
- ایستادن یا نشستن برای مدت طولانی
- سرفه یا عطسه کردن
- تنش عضلانی
- کشش بیش از حد
- پیچش
برخی از شرایط پزشکی نیز میتواند منجر به کمردرد شود، مانند:
- سندرم دم اسبی: دم اسبی دستهای از ریشههای عصبی نخاعی است که از انتهای تحتانی نخاع منشعب میشود. علائم این نوع از کمردرد شامل درد مبهم در کمر و بالای باسن و همچنین بیحسی در باسن، اندام تناسلی و ران است. گاهی اوقات اختلالاتی در عملکرد روده و مثانه نیز به وجود میآورد
- سرطان ستون فقرات: وجود تومور روی ستون فقرات به عصب فشار وارد میکند و در نتیجه کمردرد ایجاد میشود
- عفونت ستون فقرات: وجود تب و ناحیه حساس و گرم در پشت میتواند به دلیل عفونت ستون فقرات باشد
- سایر عفونتها: بیماری التهابی لگن، عفونت مثانه یا کلیه نیز ممکن است منجر به کمردرد شود
- اختلالات خواب: افراد مبتلا به اختلالات خواب در مقایسه با دیگران بیشتر دچار کمردرد میشوند
- زونا: عفونتی که میتواند بر اعصاب تاثیر بگذارد و منجر به کمردرد شود. البته بستگی به این دارد که کدام اعصاب تحت تاثیر قرار میگیرند
عوامل زیر نیز با خطر ابتلا به کمردرد مرتبط هستند:
- ورزش یا کار شدید بدنی، به خصوص اگر اشتباه انجام شود
- شرایط پزشکی، مانند آرتریت و سرطان
- سبک زندگی بی تحرک
- آمادگی جسمانی ضعیف
- چاقی و اضافه وزن
- فعالیتهای شغلی
- سیگار کشیدن
- بارداری
- افزایش سن
- عوامل ژنتیکی
کمردرد به دلیل عوامل هورمونی در زنان شایعتر از مردان است. گاهی استرس، اضطراب و اختلالات خلقی نیز باعث کمردرد میشوند.
علائم کمردرد چیست؟

علامت اصلی کمردرد، احساس درد خفیف تا شدید در هر جایی از پشت که گاهی به باسن و پاها نیز منتقل میشود. بد نیست بدانید بعضی از مشکلات کمر میتواند باعث احساس درد در گوش شود.
درمان کمردرد چگونه انجام میشود؟
اکثر اپیزودهای کمردرد با درمان با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، از جمله:
- ایبوپروفن (موترین، ادویل)
- ناپروکسن (Aleve)
- مسکنها مانند استامینوفن (تیلنول)، این مسکن نیز گزینهای خوب برای رفع کمردرد است، اگرچه خاصیت ضدالتهابی ندارد
این نکته نیز قابل ذکر است که اگر فردی مشکلات کلیوی یا زخم معده دارد، باید مراقب مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن باشد.
سایر گزینههای دارویی عبارتند از:
مالش با پماد موضعی
محصولات موضعی ممکن است در کاهش کمردرد بسیار موثر باشند. بسیاری از پمادهای موضعی حاوی موادی مانند ایبوپروفن و لیدوکائین هستند و به شکلهای زیرعرضه میشوند:
- ژل
- لوسیون
- کرم
- اسپری
مصرف شل کننده عضلانی
شل کنندههای عضلانی میتوانند برای رفع کمردرد به خوبی عمل کنند. به خصوص اگر اسپاسم عضلانی در کنار درد رخ دهد، این داروها روی سیستم عصبی مرکزی برای کاهش درد اثر میگذارند.
مصرف داروهای ضد افسردگی
گاهی اوقات میتوان از داروهای ضدافسردگی و سایر داروها برای درمان کمردرد استفاده کرد. اگر کمر درد شدید باشد، پزشک ممکن است آمی تریپتیلین، یک داروی ضدافسردگی سه حلقهای را تجویز کند، زیرا روی قسمتهای مختلف پاسخ درد تمرکز میکند. این داروی ضدافسردگی ممکن است برای دردهای مربوط به اعصاب بهتر عمل کند.
تزریق استروئید
گاهی پزشک تزریق استروئید کورتیزون را برای دلایل خاصی از کمردرد تجویز میکند. به عنوان مثال فردی که دچار کمردردی است که عصب را درگیر میکند، تزریق کورتیزون استروئید گزینهای خوب برای درمان کمردردش محسوب میشود.
مصرف داروهای ضد درد قوی
اپیوئیدها داروهای ضددرد قویتری هستند که میتوانند برای دردهای شدیدتر تجویز شوند. این داروها مانند اکسی کدون (OxyContin) و ترکیبی از استامینوفن و هیدروکودون (Vicodin) روی سلولهای مغز و بدن برای کاهش درد اثر میگذارند. با این حال به دلیل خطر اعتیاد، مواد افیونی باید با احتیاط مصرف شوند.
درمان کمردرد با عمل جراحي چگونه است؟

جراحی معمولا برای کسانی که ناهنجاریهای ساختاری دارند که به درمان غیرجراحی با دارو و درمان پاسخ ندادهاند اختصاص دارد. جراحی کمر ممکن است یک گزینه برای افرادی با موارد زیر باشد:
- درد شدید و مداوم با ناهنجاریهای ساختاری قابل شناسایی
- فشردهسازی عصبی که باعث ضعیف شدن عضلات میشود
- فشردهسازی نخاع که فعالیتهای روزانه را محدود میکند
گفتنی است که جراحی برای کمردرد بسیار نادر است. اگر بیمار فتق دیسک داشته باشد، یکی از گزینههای درمانی جراحی است، به ویژه اگر دچار کمردرد عصبی مداوم و فشار باشد که میتواند منجر به ضعف عضلانی شود.
نمونههایی از روشهای جراحی عبارتند از:
- فیوژن: دو مهره به هم متصل میشوند و پیوند استخوانی بین آنها قرار میگیرد. مهرهها با صفحات فلزی، پیچ و غیره به یکدیگر آتل میشوند. خطر ابتلا به آرتریت متعاقبا در مهرههای مجاور به طور قابل توجهی بیشتر است
- دیسک مصنوعی: یک دیسک مصنوعی وارد میشود. این دیسک جایگزین بالشتک بین دو مهره میشود
- دیسککتومی: بخشی از دیسک ممکن است در صورت تحریک یا فشار دادن به عصب برداشته شود
- برداشتن نسبی مهره: اگر مهره ستون فقرات یا اعصاب را فشار میدهد، ممکن است بخش کوچکی از مهره برداشته شود
- تزریق سلولها برای بازسازی دیسکهای ستون فقرات: دانشمندان دانشگاه دوک، کارولینای شمالی، مواد زیستی جدیدی را توسعه دادند که میتواند یک شات تقویتکننده از سلولهای ترمیمی را به هسته پالپوزوس برساند و به طور موثر درد ناشی از بیماری دیسک را از بین ببرد
سایر روشهای درمانی کمردرد
درمانهای جایگزینی که ممکن است به منبع مورد اعتماد در کاهش کمردرد کمک کند عبارتند از:
- طب سوزنی
- ماساژ
- تنظیمات کایروپراکتیک
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
- تکنیکهای آرامش بخش
پیشنهاد میشود قبل از انجام هر گونه درمان جایگزین یا مکمل حتما با پزشک شود.
چند درمان خانگی برای رفع کمردرد
طیف گستردهای از روشهای خانگی برای تسکین کمردرد وجود دارد که میتواند به کاهش مصرف داروها کمک کند یا به روند بهبود درمان پزشکی سرعت بخشد.
بعضی از راهکارهای طبیعی تسکین درد را در ادامه آوردهایم که عبارتند از:
مصرف نوشیدنیهای ضد التهابی
افرادی که به طور منظم غذاهای ضدالتهابی مصرف میکند، چندین عامل آنتی اکسیدان، ضدالتهاب و حتی ضدسرطان در خونشان ایجاد میشود. در طی یک دوره زمانی، این عوامل قوی میتوانند نقش مهمی در کاهش و حذف واکنشهای التهابی در بدن داشته باشند. مصرف منظم این نوشیدنیهای سالم میتواند به کاهش کمردرد کمک کند.
شیر زردچوبه
زردچوبه، یک ادویه آسیایی، حاوی خواص آنتی اکسیدانی، ضدآرتریت و ضدالتهاب است.
یک روش آسان برای مصرف زردچوبه این است که مقدار کمی (1/2 قاشق چایخوری) پودر زردچوبه را در یک لیوان شیر گرم مخلوط شود. افرادی که طعم شیرین را ترجیح میدهند میتوانند عسل یا استویا را به شیر اضافه کنند. توصیه میشود این نوشیدنی ترجیحا درست قبل از خواب مصرف شود تا فرآیند ضدالتهابی در هنگام خواب عمل کند.
مصرف لبنیات ممکن است باعث افزایش التهاب در برخی افراد شود. در چنین مواردی، استفاده از شیرهای گیاهی مانند شیر بادام میتواند مفید باشد.
آب آلبالو یا گیلاس
گیلاس سرشار از آنتی اکسیدانها و عوامل ض التهابی است. سه- چهار لیوان آب گیلاس میتواند به تسکین دردهای عضلانی که ممکن است مزمن یا ناشی از ورزش باشد کمک کند. پیشنهاد میشود روزانه یک لیوان آب آلبالو یا گیلاس بنوشید و ببینید آیا تاثیرات مثبتی در تسکین کمردرد شما دارد یا خیر.
چای سبز زنجبیل
نوشیدنیهای گیاهی دم کرده مانند چای سبز زنجبیل که حاوی فواید تسکین درد است، میتواند به خوبی درد موجود در کمر را کاهش دهد. در طی یک دوره زمانی، این عوامل ضدالتهابی میتوانند در جریان خون تجمع کنند، بنابراین گنجاندن این نوشیدنیها در رژیم غذایی روزانه به کاهش التهاب کلی و جلوگیری از دردهای التهابی جدید کمک میکند.
خواب کافی و به موقع
افرادی که خواب شبانه آرامی دارند، کمرشان در طول روز کمتر احساس درد میکند. هفت ساعت خواب ترمیمکننده میتواند فواید شفابخشی داشته باشد و به فرد احساس شادابی و استرس کمتری بدهد.
به کارگیری بعضی نکات و مصرف بعضی از داروها و تامین ویتامینهای بدن میتواند خواب آرام و کافی را برای فرد به ارمغان آورد؛ این کمکها برای خواب راحت عبارتند از:
- مصرف ویتامین C و B6 استروئیدهای طبیعی در بدن فرد متابولیسم او را کنترل و خواب خوب را تقویت میکنند
- ملاتونین، به عنوان هورمون خواب طبیعی فرد شناخته شده، ملاتونین میتواند به عنوان مکملی برای بهبود چرخه خواب مصرف شود
- ال تیانین، یک آمینو اسید موجود در برگهای چای است که گاهی به برخی افراد کمک میکند احساس آرامش کنند و خواب بهتری داشته باشند
- والرین، مکملهای ساخته شده از ریشه گیاه سنبل الطیب است که به فرد کمک میکند سریعتر و مدت طولانی تری بخوابد
- گزینه دیگر آب گیلاس یا عصاره گیلاس است، گیلاس حاوی آنزیمهای خاصی است که به خواب بهتر کمک میکند.
خودداری از قرار گرفتن در وضعیت استاتیک طولانی مدت
مهم است که به مفاصل و عضلات ستون فقرات و لگن توجه شود. با رعایت نکات ساده میتوان از خستگی و فشار وارد بر این مفاصل جلوگیری کرد:
- افراد باید توجه داشته باشند که از نشستن زیاد خودداری یا در حین کار از میز ایستاده استفاده کنند. هنگامی که برای مدت طولانی مینشینند، فشار روی دیسکهای ستون فقرات افزایش مییابد. بنابراین توصیه میشود سعی کنند هر یک ساعت از جای خود بلند شوند و مسافت کوتاهی را پیادهروی کنند
- بهتر است جهت جلوگیری از فشار بر ستون فقرات، هم ترازی گردن، شانه و پشت خود را تنظیم کنند. وضعیت نامناسب و بدون پشتیبان میتواند منجر به مشکلات متعددی در کمر و باعث ایجاد یا افزایش درد شود
- پیشنهاد میشود به منظور جلوگیری از خستگی بیش از حد همان دسته از عضلات و مفاصل، فعالیتها را تغییر دهند. به عنوان مثال اگر مدتی است که ایستاده کار میکنند، به فعالیت دیگری که میتوانند در آن بنشینند تغییر حالت دهند. زمانی که عضلات و مفاصل فرصتی برای استراحت پیدا کردند، مجددا میتوانند به حالت ایستاده برگردند
- هنگامی که علائم تشدید میشوند، فعالیتهای کمتری را در نظر بگیرند، مانند:خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی یا کاردستی. این فعالیتها میتوانند به منحرف کردن ذهن فرد از درد کمک کنند و به کمر اجازه استراحت دهند
کشش آرام مفاصل و بافتهای نرم از طریق یوگا
یوگا راهی موثر برای کشش کمر، بهبود سلامت عضلات و مفاصل، افزایش توزیع مواد مغذی شفابخش از طریق گردش خون و افزایش انعطافپذیری ستون فقرات است.
هنگامی که فرد یوگا را شروع میکند، بهتر است کششها را به آرامی انجام دهد و تنها در صورتی که بدون درد احساس راحتی میکند، پیش برود. افراد مبتلا به کمردرد به تدریج میتوانند حرکات کششی بیشتری را به روال خود اضافه کنند. زمان ایده آل برای یوگا صبح زود است، چراکه به شل شدن ستون فقرات و همچنین کاهش سفتی و درد در کمر کمک میکند.
مراقبه ذهنی و تسکین درد
مدیتیشن یک راه عالی برای بهبود تمرکز، ترشح هورمونهای احساس خوب (اندورفین) و کاهش اضطراب و استرس است. از طریق مراقبه ذهنی میتوان نحوه درک بدن خود از درد را کنترل کرد.
به افرادی که با احساس درد در کمر دست و پنجه نرم میکنند توصیه میشود اتاقی ساکت و تاریک پیدا کنند و صبح به مدت 5 تا 10 دقیقه مدیتیشن انجام دهند. همچنین میتوان مدیتیشن را قبل از خواب یا در زمان استراحت در محل کار امتحان کرد. افرادی که علاقهای به مدیتیشن ندارند، تمرینات تنفسی ساده را امتحان کنند و 10 نفس عمیق و آهسته پشت سر هم بکشند.
شنا در استخر آب گرم
شناور بودن در آب این امکان را ایجاد میکند که افراد از مزایای ورزش با درد کمتر لذت ببرند. ورزش در آب به تنظیم عملکرد اعصاب و ماهیچهها و تسکین درد کمک میکند.
افرادی که شنا در استخرهای گرمتری را ترجیح میدهند، بهتر است به کلاسهای ورزش در آب و استخرهای آب درمانی مراجعه کنند. تمرینات آب درمانی اغلب در آبی که حدود 83 درجه تا 88 درجه است انجام میشود. دمای استخر آب درمانی اغلب بیش از 90 درجه است.
استفاده از کمپرس سرد یا گرم
شواهد نشان میدهد که استفاده از کیسههای یخ و گرما میتواند تحرک فرد را افزایش داده و درد را کاهش دهد. برای کاهش التهاب توصیه میشود یک کیسه یخ را روی نواحی حساس کمر قرار دهند. حتما کیسه یخ را در حوله بپیچند تا از پوست در برابر سرمازدگی محافظت شود. میتوان با خیال راحت چندین بار در روز به مدت 20 دقیقه یا بیشتر از یخ استفاده کنند.
پس از چند روز درمان سرد، باید روش را به استفاده از پد گرم کننده یا حمام گرم تغییر دهند. گرما باعث شل شدن عضلات سفت میشود.
انجام ورزش و فعالیتهای بدنی
در مواجهه با کمردرد ورزش آخرین راهی است که به ذهن میرسد. با این حال فعالیت بدنی یک راه موثر برای بهبود سریعتر دردها است. تمرینات اصلی، مانند کج کردن لگن و بریج، عضلات شکم و پشت را تقویت میکند، این عضلات از ستون فقرات حمایت میکنند. افرادی که عضلات قوی تری دارند، کمتر تحت تاثیر کمردرد قرار خواهند گرفت.
مطالعات مرکز ملی طب مکمل و جایگزین (NCCAM) گزارش میدهد؛ افرادی که تمرینات یوگای سازگار را انجام میدهند، درد و ناتوانی کمتری را تجربه میکنند و پس از شش ماه خلق و خوی آنها بهبود مییابد. شنا و پیادهروی نیز از راههای عالی برای حفظ سلامت کمر و همچنین حفظ وزن مناسب هستند. داشتن اضافه وزن در بروز کمردرد نقش دارد، زیرا وزن بالا فشار بیشتری به مفاصل وارد میکند.
چگونه میشود از کمردرد جلوگیری کرد؟
همانطور که در بالا ذکر کردیم کمر درد میتواند بر اثر بعضی از مشکلات ساختاری باشد؛ رعایت بعضی نکات به کاهش کمردرد و همچنین جلوگیری از بروز کمردرد کمک ویژهای میکند که عبارتند از:
حمل بار کمتر
کیفهای سنگین، کیفهای لپتاپ، چمدانها، فشار غیرضروری به گردن و ستون فقرات وارد میکنند. بنابراین پیشنهاد میشود وسایل مورد نیاز برای حمل را کاهش دهید و از کیفهایی استفاده کنید که وزن را به طور یکنواخت تقسیم میکنند، مانند کوله پشتی. اگر میتوانید از یک ساک چرخ دار استفاده کنید تا وزن را به طور کامل از پشت خود دور کنید.
عضلات مرکزی بدن را تقویت کنید
عضلات داخل و اطراف شکم و پشت کمک میکنند تا شما را در حالت ایستاده نگه دارند. از این رو تقویت آنها میتواند احتمال درد، فشار یا آسیب به کمر را کاهش دهد. بنابراین چند بار در هفته تمرینات قدرتی را با تمرکز اصلی به برنامه تناسب اندام منظم خود اضافه کنید.
بدن خود را در وضعیت مناسبی قرار دهید
وضعیت نامناسب میتواند فشار غیرضروری به ستون فقرات شما وارد کند. با گذشت زمان این فشارها میتواند درد و آسیب زیادی به کمر برساند. به طور مرتب به خود یادآوری کنید که شانههای گرد شده به جلو را به عقب برگردانید و روی صندلی خود به صورت عمودی بنشینید.
کفش مناسب بپوشید
پوشیدن مکرر کفشهای پاشنه بلند به کمر آسیب میرسانند. تا جایی که میتوانید کفشهایی با پاشنه راحت، سبک و با حداقل ارتفاع انتخاب کنید.
انجام حرکات کششی را فراموش نکنید
انجام یک کار مشابه و روتین هر روز میتواند عضلات شما را خسته و بیشتر تحت فشار قرار دهد. برای کمک به بهبود گردش خون در آن عضلات و کاهش خطر کمردرد و آسیب دیدگی به طور منظم حرکات کششی انجام دهید.
رعایت موارد ذکر شده میتواند تا میزان زیادی از بروز کمر درد جلوگیری کند.
یادداشت پایانی
کمردرد از شایعترین دردهای است که بیشتر افراد بین 30 تا 50 سال را درگیر میکند. ناراحتی در ناحیه کمر میتواند مزمن و مداوم باشد یا یک وضعیت ناگهانی و مختصر باشد که به عنوان درد حاد شناخته میشود.
کشش و اسپاسم عضلانی، تحریک عصبی، ناهنجاریهای ستون فقرات، مانند: لغزش دیسک یا تنگی ستون فقرات از جمله مهمترین عللی هستند که باعث بروز کمر درد در افراد میشوند.
گزینههای درمانی برای کمردرد با توجه به علت این عارضه گسترده است، از درمان با پمادهای موضعی گرفته تا جراحیهای دیسک کمر میتواند به رفع کمردرد کمک کند.
در این نوشتار سعی کردیم مطالبی را در رابطه با کمردرد عنوان کنیم. امیدواریم مفید واقع شده باشد.




