علت سردرد ناگهانی چیست و چطور می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد؟
علت سردرد ناگهانی از آن دست سوالاتی است که به کرات در سراسر وب دیده می‌شود و هر مطلب اشاره به علتی دارد که می‌تواند علت حقیقی و اصلی نباشد.
بد نیست بدانید که علت سردرد ناگهانی و دردناکی که به سرعت پیش می‌آید و فرد را درگیر خود می‌کند هنوز مشخص نیست و می‌تواند به دلیل وجود بسیاری از شرایط پزشکی سخت پیش آید.
سردردهای ناگهانی غیرمعمول که در اصطلاح به آن سردردهای رعد و برقی نیز می‌گویند، می‌تواند در مورد شرایط تهدیدکننده هشدار دهد اغلب پزشکان توصیه می‌کنند این عارضه را جدی بگیرید و به دنبال بررسی علت سردرد ناگهانی باشید.
در ادامه این مطلب از مجله پزشکی ژین طب قصد داریم مواردی را پیرامون علت سردرد ناگهانی عنوان کنیم.
سردرد ناگهانی چیست؟
سردرد رعد و برق سردرد شدیدی است که به طور ناگهانی شروع می‌شود. شدت این نوع سردرد به تدریج افزایش نمی‌یابد در عوض به محض شروع، سردرد شدید و بسیار دردناکی است. در واقع اغلب به عنوان بدترین سردرد زندگی توصیف می‌شود.
درد ناشی از سردردهای ناگهانی می‌تواند در هر جایی از سر شما ایجاد شود و به گردن یا حتی قسمت‌هایی از کمر نیز کشیده شود. درد شدید می‌تواند یک ساعت یا بیشتر طول بکشد و ممکن است با سرگیجه، حالت تهوع یا از دست دادن هوشیاری همراه باشد.
در اغلب موارد این نوع سردردها نشانه‌ای از وضعیتی هستند که می‌تواند زندگی را تهدید کند. البته ممکن است علتی خوش‌خیم داشته باشد و در واقع هیچ تهدیدی هم برای زندگی فرد نباشد؛ به هر حال در هر دو صورت باید فورا بررسی شده و علت‌یابی شود.
علائم سردردهای ناگهانی چیست؟
سردردهای ناگهانی نیز همچون سایر سردردها با علائمی همراه است ازجمله:
- به طور ناگهانی و شدید ضربه می‌زند
- در عرض 60 ثانیه به اوج می‌رسد
- می‌تواند با حالت تهوع یا استفراغ همراه باشد
گاهی این سردردهای ناگهانی علائم و نشانه‌های دیگری به همراه دارند، مانند:
- تغییر وضعیت روانی
- تب
- تشنج
این علائم و نشانه‌ها منعکس کننده علت اصلی هستند.
علت سردردهای ناگهانی چیست؟
همان‌طور که اشاره شد علت سردردهای ناگهانی هنوز ناشناخته است و هیچ دلیل واضحی برای سردردهای رعد و برقی وجود ندارد. با این حال پزشکان می‌گویند علت سردردهای ناگهانی می‌تواند نشان از وجود بعضی از مشکلات دیگر در بدن باشد. از جمله:
- خونریزی بین مغز و غشاهای پوشاننده مغز
- پارگی رگ خونی در مغز
- پارگی در دیواره سرخرگی که خون را به مغز می‌رساند
- نشت مایع مغزی نخاعی (معمولا به دلیل پارگی پوشش اطراف ریشه عصبی در ستون فقرات)
- مرگ بافت یا خونریزی در غده هیپوفیز
- وجود لخته خون در مغز
- افزایش شدید فشار خون
- عفونت‌هایی مانند مننژیت یا آنسفالیت
- سکته مغزی ایسکمیک
در برخی موارد ممکن است دلیل فیزیکی برای علت سردرد ناگهانی پیدا نشود. این نوع سردردها به دلیل یک اختلال سردرد خوش‌خیم مکرر ایدیوپاتیک در نظر گرفته می‌شود. این اختلال نوعی سردرد میگرنی است و معمولا تهدید کننده زندگی نیست. گفتنی است که این اختلال پس از آزمایش قابل تشخیص است.
در حالی که شاید علت سردرد ناگهانی مشخص نشود، مواردی وجود دارد که محرک‌های رایج این نوع سردرد هستند. این محرک‌ها عبارتند از:
- مشکلات حرکت روده‌ای که باعث زور زدن می‌شود
- فعالیت جنسی
- فعالیت بدنی
- صدمه
علت سردرد ناگهانی پس از ضربه به سر چیست؟
هر ضربه‌ای که به سر وارد و باعث سردرد شود نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. سردرد پس از هر نوع ضربه به سر می‌تواند نشان‌دهنده ضربه مغزی باشد.
اگر سردرد پس از آسیب همچنان بدتر شود، ضربه مغزی یک خطر خاص است. حتی یک افتادن یا ضربه جزئی به سر می‌تواند منجر به خونریزی و در نهایت تهدید کننده زندگی باشد.
علت سردرد ناگهانی همراه با مشکلات بینایی چیست؟
میگرن چشمی می‌تواند به طور موقت باعث کوری، کاهش بینایی یا چشمک زدن یک چشم شود. این علائم گاهی اوقات با سردردهای ناگهانی همراه است.
اگر میگرن یا سردردهای منظم شما با این اختلالات بینایی همراه است، باید به پزشک خود اطلاع دهید. گاهی اسپاسم در شبکیه باعث این علائم می‌شود. افرادی که میگرن چشمی را تجربه می‌کنند شاید بیشتر در معرض از دست دادن بینایی طولانی مدت باشند.
میگرن با‌هاله که قبلا به عنوان میگرن کلاسیک شناخته می‌شد، همچنین می‌تواند باعث نورهای شناور یا نقاط کور در چشم شود که در این صورت علائم در هر دو چشم ظاهر می‌شود.
علت سردرد ناگهانی، جدید یا غیر معمول چیست؟
علاوه بر علائم خاص سردرد که در بالا توضیح داده شد، هر سردرد جدید یا غیرعادی باید با پزشک در میان گذاشته شود. علائم این سردردها عبارتند از:
- اولین بار بعد از 50 سالگی ایجاد می‌شود
- تغییر ناگهانی در فرکانس، مکان یا شدت دارند
- در طول زمان به طور مداوم بدتر می‌شوند
- با تغییرات شخصیتی همراه است
- باعث ضعف می‌شود
- بینایی یا گفتار را تحت تاثیر قرار می‌دهد
سایر شرایطی که باعث وقوع سردردهای ناگهانی می‌شوند عبارتند از:
- گاهی زنانی که به تازگی دچار یائسگی شده‌اند متوجه می‌شوند که الگوهای سردرد جدیدی دارند یا میگرن را تجربه می‌کنند، در حالی که قبلا هرگز نداشته‌اند
- گاهی اوقات سردرد می‌تواند نشان دهنده این باشد که بدن شما در حال ترک یک ماده شیمیایی (مانند کافئین) است
- همچنین برخی افراد به دلیل ترک نیکوتین، هنگام ترک سیگار، سردرد را تجربه می‌کنند. این محرک‌های سردرد معمولا نشان‌دهنده هیچ مشکل پزشکی خاصی نیستند،و ایجاد تغییر در سبک زندگی می‌تواند به راحتی این سردردها را برطرف کنند
- بعضی مواقع کشیدگی عضلات چشم و کم‌خوابی می‌تواند باعث سردرد ضربان دار کسل کننده‌ای شود که شبیه سردرد ناشی از فعالیت است
اطمینان از استراحت کافی، استراحت‌های مکرر از کار با کامپیوتر و نوشیدن مقدار کافی آب در روز می‌تواند از بروز این سردردها جلوگیری می‌کند.
درمان سردردهای ناگهانی چگونه انجام می‌شود؟
اولین قدم برای درمان، تعیین علت سردرد ناگهانی است. پس از ارزیابی فیزیکی و جمع‌آوری اطلاعات در مورد علائم، پزشک معمولا با سی تی اسکن شروع می‌کند. سی تی اسکن اغلب برای تشخیص علت توسط پزشک کافی است. با این حال اگر دلیل واضحی به آن‌ها ندهد، آزمایشات بیشتری انجام خواهید داد.
برخی از این تست‌ها عبارتند از:
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) می‌تواند به پزشک کمک کند تا ساختارهای مغز را ببیند
- آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA) جریان خون در مغز را با استفاده از دستگاه MRI ترسیم می‌کند
- پونکسیون کمری که معمولا به آن ضربه نخاعی گفته می‌شود، نمونه‌ای از خون یا مایع را از نخاع خارج می‌کند و سپس آزمایش می‌شود. این مایع همان چیزی است که مغز را احاطه کرده است
بر اساس آنچه که علت سردرد ناگهانی شما می‌شود، چندین روش درمانی وجود دارد. درمان‌ها بر درمان علت سردرد ناگهانی تمرکز دارند. درمان‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- جراحی برای ترمیم پارگی یا انسداد
- داروهایی برای کنترل فشار خون
- داروهای مسکن برای کنترل سردردهای مکرر ناگهانی (به ویژه آن‌هایی که محرک خاصی دارند)
این لیست کاملی از گزینه‌های درمانی برای سردرد رعد و برق نیست. پزشک گزینه‌های درمانی را بر اساس علت خاص سردرد به توصیه می‌کند.
عوارض و شرایط مرتبط
بسیاری از علل سردردهای ناگهانی اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشود، تهدید کننده زندگی خواهد بود. شرایطی که ممکن است با سردردهای ناگهانی همراه باشد عبارتند از:
- سکته‌های مغزی
- میگرن
- آسیب سر
- فشار خون بالا
چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی باشید؟
هنگامی که برای اولین بار سردرد شدید و ناگهانی از هر نوع را تجربه کردید باید فورا به دنبال کمک پزشکی باشید. این نوع سردرد می‌تواند نشانه یا علامت یک وضعیت نامناسب باشد.
درست است که برخی از علل سردرد رعد و برق شاید خطری به همراه نداشته باشد، اما این موضوع را فقط یک پزشک متخصص می‌تواند تشخیص دهد، بنابراین در هر صورت باید به پزشک مراجعه کرد.
اگر هنگام تجربه سردرد رعد و برق فورا به دنبال کمک پزشکی باشید، معمولا می‌توان علت را به طور موثر درمان یا مدیریت کرد. با این حال تاخیر در درمان پزشکی می‌تواند کشنده باشد.
اگر به طور منظم میگرن را تجربه می‌کنید، اگر سردرد ناگهانی و شدیدی دارید که بدتر از هر میگرن دیگری در گذشته است، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
درد‌های ضربه‌ای از علائم میگرن یا سردرد ناگهانی
سردرد همراه با حالت تهوع، استفراغ یا حساسیت به نور و صدا از علائم رایج سردردهای میگرنی هستند. میگرن باعث ایجاد احساس ضربان شده که معمولا فقط در یک طرف سر ایجاد می‌شود.
آن‌ها یکی از 10 علت اصلی ناتوانی در سراسر جهان هستند. شاید سردردهای میگرنی تهدیدی برای زندگی محسوب نشوند، اما می‌توانند به شدت بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارند. اگر میگرن را تجربه می‌کنید، بررسی کنید که آیا علتی برای بروز آن وجود دارد یا خیر.
به خاطر داشته باشید میگرن در افراد 30 تا 40 ساله شایع است. بر اساس گزارش دفتر سلامت زنان، حدود 75درصد از افراد مبتلا به میگرن زنان هستند.
عواملی که می‌توانند فرد را بیشتر در معرض ابتلا به میگرن مزمن قرار دهند عبارتند از:
- چاقی
- دیابت
- افسردگی
- فشار خون
- اتفاقات استرس‌زا زندگی
انواع داروهای تجویزی برای درمان میگرن در دسترس است و درمان‌های دیگر شامل مسکن‌های OTC مانند Excedrin Migraine و روش‌های جایگزین مانند طب سوزنی و داروهای گیاهی خواهد بود.
دردی که شما را از خواب بیدار می‌کند؛ سردرد ناگهانی نیست
بیدار شدن با سر درد یکی از علائم رایج سردردهای خوشه‌ای است. به این سردردهای ساعت زنگ‌دار نیز می‌گویند. سردردهای خوشه‌ای نیز همانند میگرن اغلب فقط در یک طرف سر رخ می‌دهد.
سردردهای خوشه‌ای در الگوهایی به نام دوره‌های خوشه‌ای اتفاق می‌افتند، در این مدت درد می‌تواند کاملاًشدید باشد و مانع از خوابیدن شما شود. گاهی اوقات درد سردرد خوشه‌ای در اطراف یک یا هر دو چشم متمرکز است .سردردهای خوشه‌ای معمولا تهدیدی برای زندگی نیستند. با این حال آن‌ها می‌توانند ناتوان‌کننده باشند.
سردردهایی که شما را از خواب بیدار می‌کنند نیز می‌توانند ناشی از شرایط پزشکی مانند:
- فشار خون بالا
- آپنه خواب
- تومور مغزی
این نیز گفتنی است که افسردگی و ترک کافئین هم می‌تواند باعث سردردهای خوشه ای شود. سردردهای خوشه‌ای بیشتر افراد بین 20 تا 50 سال و مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
داروهایی که می‌توانند تسکین دهنده سردردهای خوشه‌ای باشند عبارتند از:
- مکمل‌های منیزیم
- ملاتونین
- کرم کپسایسین
سایر روش‌های درمانی شامل اکسیژن مکمل، داروهای تریپتان و داروی داخل وریدی دی هیدروارگوتامین (DHE) است.
آیا تب همراه با سفتی گردن علت سردرد ناگهانی است؟
سردرد همراه با تب یا سفتی گردن می‌تواند نشان‌دهنده آنسفالیت یا مننژیت باشد. آنسفالیت التهاب مغز است، در حالی که مننژیت التهاب غشایی است که مغز را احاطه کرده است.
به دلیل عفونت شدید، هر یک از این شرایط می‌تواند کشنده باشد. سیستم ایمنی ضعیف، دیابت ملیتوس و استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی می‌تواند فرد را مستعد ابتلا به این عفونت‌ها کند. این عفونت‌ها باید بلافاصله با آنتی بیوتیک وریدی درمان شوند.
یادداشت پایانی
علت سردرد ناگهانی هر چه که باشد باید به سرعت مورد بررسی قرار گیرد تا درمان آن نیز فورا شروع شود. اغلب سردردهای ناگهانی معمولا نشانی از شرایط وخیم مانند ضربه مغزی و غیره دارند، بنابراین توصیه می‌شود هرگز از مراجعه به پزشک و پیگیری این نوع سردردها غافل نشوید.
در این نوشتار سعی کردیم مطالبی را در باب علت سردرد ناگهانی بیان کنیم. امیدواریم مفید واقع شده باشد.
