درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان؛ علت‌ها و بهترین روش‌های پیشگیری و درمان

درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان یکی از شکایت‌های شایع است که می‌تواند از مشکلات ساده‌ی عضلانی تا بیماری‌های جدی‌تر مانند فتق دیسک، التهاب مفصل ساکروایلیاک، یا حتی اختلالات کلیوی و پروستات منشأ بگیرد. این درد معمولا در ناحیه‌ای بین پهلو و پایین کمر احساس می‌شود و گاهی به لگن یا پا تیر می‌کشد.

بسیاری از مردان، به‌ویژه افرادی که کارهای سنگین انجام می‌دهند یا ساعت‌های طولانی پشت میز می‌نشینند، ممکن است با چنین دردی روبه‌رو شوند و ندانند آیا علت آن خستگی عضلات است یا نشانه‌ای از مشکلی عمیق‌تر در ستون فقرات یا اندام‌های داخلی. شناخت دقیق علت این درد، قدم اول در درمان مؤثر آن است.

در این مقاله به زبان ساده و بر پایه منابع علمی توضیح می‌دهیم که علت‌های مختلف درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان چیست، چه زمانی باید نگران باشید و به پزشک مراجعه کنید، چه روش‌های خانگی و پزشکی برای درمان وجود دارد، و چگونه می‌توانید از بروز دوباره این درد پیشگیری کنید.

درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان از کجا منشأ می‌گیرد؟

ناحیه‌ «کمر سمت چپ بالای لگن» شامل بخش پایینی ستون فقرات کمری (معمولاً مهره‌های L4 تا S1)، مفصل ساکروایلیاک، عضلات بزرگ سرینی (گلوتئوس ماکسیموس)، عضلات پایین کمر، و رباط‌هایی است که لگن را به ستون فقرات متصل می‌کنند. در مردان، این ناحیه در تماس نزدیک با اندام‌هایی مانند کلیه‌ی چپ، حالب و پروستات قرار دارد. به همین دلیل، گاهی درد ناشی از مشکلات داخلی بدن نیز می‌تواند در این قسمت احساس شود.

گاهی این درد به شکل تیر کشیدن یا گرفتگی در یک نقطه از کمر سمت چپ ظاهر می‌شود و گاهی به پهلو، لگن یا ران انتشار می‌یابد. برای درک بهتر علت، لازم است بدانیم آیا منشأ درد از عضلات و مفاصل است یا از ارگان‌های داخلی. در بخش‌های بعد، این تفاوت‌ها را با جزئیات بررسی می‌کنیم تا بتوانید تشخیص دهید کدام نوع درد خطرناک است و کدام معمولاً موقتی و قابل درمان خانگی است. (علت گرفتگی کمر چیست؟)

چه کسانی درد کمر سمت چپ بالای لگن را تجربه می‌کنند؟

درد کمر در مردان می‌تواند در گروه‌های سنی و سبک‌های زندگی مختلف رخ دهد. شناخت سناریوهای رایج کمک می‌کند تا علت احتمالی درد و اقدامات مناسب را سریع‌تر تشخیص دهید. در ادامه پرسونای اصلی مردانی که معمولا این درد را تجربه می‌کنند، معرفی شده است:

علت درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان

درد کمر و لگن در مردان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد؛ از کشیدگی‌های عضلانی ساده گرفته تا مشکلات مفصل ساکروایلیاک، فتق دیسک، یا حتی بیماری‌های داخلی مثل مشکلات کلیه و پروستات. شناسایی علت درد کمک می‌کند تا درمان مناسب و مؤثر انجام شود. در ادامه، شایع‌ترین علت‌های درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان و نشانه‌های همراه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

1. مشکلات عضلانی و مکانیکی

• کشیدگی و اسپاسم عضلات پایین کمر و گلوتئال
  • رایج‌ترین علت درد در مردان است. درد معمولا در یک نقطه از کمر سمت چپ یا بالای لگن حس می‌شود و با حرکت، خم شدن یا بلند کردن اجسام تشدید می‌شود. گرفتگی، سفتی عضلات، محدودیت حرکت، تیر کشیدن خفیف به لگن یا ران از جمله علائم این عارضه هستند. (قویترین قرص شل کننده عضلات کمر)
• درد مفصل ساکروایلیاک (SIJ)
  • این مفصل بین لگن و ستون فقرات قرار دارد و التهاب یا فشار روی آن می‌تواند درد متمرکز در بالای لگن سمت چپ ایجاد کند. از جمله علائم این عارضه می‌توان به درد عمقی و مبهم، تشدید با ایستادن طولانی، خم شدن یا چرخش لگن اشاره کرد.

2. مشکلات ستون فقرات

• فتق یا بیرون‌زدگی دیسک (L4–S1)
  • وقتی دیسک‌های ستون فقرات فشار روی ریشه عصبی ایجاد کنند، درد ممکن است به پایین کمر، لگن یا پا تیر بکشد. این بیماری اغلب با نشانه‌هایی مثل بی‌حسی، گزگز، ضعف عضلانی، تشدید درد موقع عطسه یا سرف همراه است. (خطرناک‌ترین انواع دیسک کمر)
• سیاتیک یک‌طرفه
  • التهاب یا فشار روی عصب سیاتیک می‌تواند باعث درد تیرکشنده و متمرکز در کمر سمت چپ و انتشار به لگن و ران شود. (بهترین روش‌های درمان سیاتیک)

3. مشکلات اورولوژیک و داخلی

• سنگ کلیه یا پیلونفریت
  • درد ناگهانی و شدید در پهلو و بالای لگن سمت چپ می‌تواند ناشی از سنگ کلیه یا عفونت کلیه باشد. این بیماری‌های شایع کلیوی ممکن است باعث بروز علائمی مانند تهوع، استفراغ، تغییر رنگ یا خون در ادرار و تب نیز بشوند.
• پروستاتیت یا التهاب پروستات
  • ممکن است منجر به درد لگن و پایین کمر شده و با مشکلات ادراری همراه باشد. اغلب آقایانی که با این مشکل مواجه هستند علائمی مثل ادرار دردناک، شب‌ادراری و تب خفیف را تجربه می‌کنند.

مطالعه بیشتر: ارتباط کمردرد و تکرر ادرار

4. علل نادر اما مهم

• فتق اینگوینال (Inguinal Hernia)
  • این عارضه زمانی رخ می‌دهد که بخشی از بافت یا روده از طریق نقطه ضعیف در دیواره شکم به سمت کشاله ران بیرون بزند. این فشار می‌تواند باعث درد تیرکشنده یا مبهم در بالای لگن سمت چپ و کشاله ران شود، به ویژه پس از فعالیت سنگین، بلند کردن اجسام یا زور زدن. تورم یا برآمدگی در کشاله ران، درد با حرکت یا سرفه، گاهی تهوع یا استفراغ از جمله علائم شایع این عارضه هستند.
• علل سیستمیک و عروقی
  • آنوریسم آئورت شکمی: بزرگ شدن غیرطبیعی آئورت می‌تواند درد عمیق و مداوم در کمر یا لگن ایجاد کند، گاهی با ضربان یا فشار حس می‌شود.
  • تومورها یا کیست‌ها: تومورهای لگن یا ستون فقرات نادر هستند اما می‌توانند باعث درد مزمن یا منتشر شوند.
• عفونت یا هرپس زوستر (قبل از بروز ضایعه پوستی)
  • هرپس زوستر (زونا) می‌تواند قبل از ظهور ضایعه پوستی درد شدیدی ایجاد کند، معمولا در یک ناحیه محدود از کمر یا بالای لگن، که ممکن است با تیر کشیدن به پهلو همراه باشد.

تشخیص علت درد کمر و لگن در آقایان

درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان معمولا با معاینه فیزیکی، پرسش درباره علائم و تاریخچه پزشکی شروع می‌شود. پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق، از روش‌های زیر استفاده کند:

تشخیص پزشکی

• معاینه بالینی و تاریخچه پزشکی: پزشک محل دقیق درد، نوع درد و سابقه آسیب یا فعالیت‌های سنگین را بررسی می‌کند.
• تصویربرداری: در صورت نیاز، MRI یا CT برای بررسی دیسک، مفاصل یا ساختارهای داخلی درخواست می‌شود.
• آزمایش‌های خون و ادرار: برای بررسی مشکلات کلیوی، عفونت یا التهاب پروستات.
• الکترودیاگنوستیک و تست عصبی: در صورت علائم عصبی مثل گزگز، بی‌حسی یا ضعف عضلات پا.

تشخیص خانگی و اولیه

• پیگیری شدت و نوع درد: توجه کنید درد تیرکشنده است یا مبهم، مداوم است یا پس از فعالیت شدید ظاهر می‌شود.
• مشاهده علائم همراه: تب، تهوع، خون در ادرار، بی‌حسی یا ضعف پاها.
• ثبت مدت زمان و تکرار: یادداشت روزانه درد می‌تواند اطلاعات مفیدی برای پزشک باشد.

چه زمانی مراجعه فوری لازم است؟

چنانچه درد کمر با علائم زیر همراه باشد، مراجعه فوری به پزشک ضروری است:

• درد ناگهانی و شدید که با استراحت کاهش نمی‌یابد
• بی‌حسی، ضعف یا گزگز در پاها
• تب، تهوع، استفراغ یا خون در ادرار
• کاهش وزن ناخواسته یا علائم سیستمیک (احساس گرگرفتگی، خستگی یا ضعف شدید، تعریق شبانه)

درمان درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان

درمان این عارضه بسته به علت درد متفاوت است. در بیشتر موارد، روش‌های خانگی و تغییر سبک زندگی می‌توانند درد را کاهش دهند، اما در برخی شرایط درمان پزشکی یا فیزیوتراپی ضروری است.

1. روش‌های خانگی و مراقبت اولیه

• استراحت نسبی: کوتاه‌مدت و نه طولانی، زیرا استراحت طولانی باعث ضعف عضلات می‌شود.
• کمپرس گرم یا سرد: کمپرس سرد در 24 ساعت اول برای کاهش التهاب، کمپرس گرم بعد از آن برای شل شدن عضلات مفید است.
• تمرینات کششی و تقویتی: تمرینات سبک برای پایین کمر و عضلات گلوتئوس، مانند کشش عضلات پشت ران و ستون فقرات. (فواید ورزش ویلیامز برای کمردرد)
• تغییر ارگونومی: اصلاح وضعیت نشستن، استفاده از صندلی مناسب و بالا بردن سطح میز کار.
• داروهای مسکن بدون نسخه (OTC): مانند ایبوپروفن یا استامینوفن، با رعایت دوز و مدت زمان توصیه‌شده.
• کمربند طبی: استفاده موقت از کمربند طبی می‌تواند فشار روی ستون فقرات و مفصل ساکروایلیاک را کاهش دهد و درد را کمتر کند. یکی از گزینه‌های پیشرفته در این زمینه، پلاتینر است. کمربندی که با فناوری UIC و طراحی ارگونومیک خود، هم‌زمان باعث حمایت مکانیکی ستون فقرات و تحریک فرایندهای ترمیمی در بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. البته بهتر است که استفاده کوتاه‌مدت باشد چرا که ممکن است باعث ضعیف شدن عضلات شود.

برای اطمینان از اصالت محصول و بهره‌مندی از خدمات تخصصی، خرید از نمایندگی کمربند پلاتینر (ژین‌طب) توصیه می‌شود.

2. درمان پزشکی و تخصصی

• فیزیوتراپی: در موارد درد مزمن یا مشکلات مفصل ساکروایلیاک و فتق دیسک، فیزیوتراپی و تمرینات تخصصی بهبود قابل توجهی ایجاد می‌کند.
• داروهای تجویزی: در صورت التهاب شدید، درد مزمن یا اسپاسم عضلانی، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب قوی‌تر یا شل‌کننده عضلات تجویز کند.
• تزریقات یا بلوک‌های عصبی: در درد شدید و مقاوم به درمان اولیه، برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌شود. (آمپول متیل پردنیزولون برای کمر درد)
• جراحی: در موارد نادر مانند فتق دیسک شدید، فتق اینگوینال یا مشکلات اورولوژیک، درمان جراحی ضروری است.

تغییرات سبک زندگی برای کاهش و پیشگیری از درد کمر

رعایت برخی نکات ساده می‌تواند به پیشگیری از درد کمر در آقایان، و همچنین بهبود عملکرد روزمره و کیفیت زندگی کمک کند.

جمع‌بندی

درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان معمولا ناشی از کشیدگی یا اسپاسم عضلات، مشکلات مفصل ساکروایلیاک، فتق دیسک یا گاهی مسائل اورولوژیک و نادر سیستمیک است. این درد می‌تواند با تیر کشیدن به لگن یا پا، سفتی عضلات، بی‌حسی یا ضعف و حتی علائم اورژانسی مانند تب و خون در ادرار همراه باشد.

تشخیص دقیق شامل بررسی نوع درد، معاینه بالینی، تصویربرداری و آزمایش‌های ساده است. درمان آن بسته به شدت و علت درد متفاوت است و شامل مراقبت‌های خانگی مانند استراحت نسبی، کمپرس گرم یا سرد، تمرینات کششی و تقویتی، استفاده کوتاه‌مدت از کمربند طبی، داروهای مسکن و در صورت نیاز فیزیوتراپی یا درمان تخصصی است.

رعایت سبک زندگی سالم، تمرینات منظم، حفظ وزن مناسب، اصلاح وضعیت بدن و اجتناب از فعالیت‌های فشارزا باعث کاهش درد و پیشگیری از بازگشت آن می‌شود. با توجه به این نکات، می‌توان درد را مدیریت کرد، عملکرد روزمره را بهبود داد و کیفیت زندگی را افزایش داد.

سؤالات متداول

1. درد کمر سمت چپ بالای لگن در مردان چه علتی دارد؟

این درد معمولا ناشی از کشیدگی عضلات، اسپاسم، التهاب مفصل ساکروایلیاک، فتق دیسک یا گاهی مشکلات کلیوی و پروستات است.

2. درد در یک نقطه از کمر سمت چپ نشانه چیست؟

درد متمرکز در یک نقطه اغلب ناشی از گرفتگی عضلات یا فشار روی مفصل کوچک ستون فقرات است و معمولا با استراحت و کشش کاهش می‌یابد.

3. علت درد کمر سمت چپ در زنان چیست؟

این درد در زنان ممکن است ناشی از کشیدگی عضلات، مشکلات مفصلی، بارداری، قاعدگی، یا مشکلات لگن و کلیه باشد.

4. درد کمر و لگن و پا نشانه چیست؟

درد کمر که به لگن و پا تیر می‌کشد معمولا ناشی از فشار روی عصب سیاتیک، فتق دیسک یا التهاب مفصل ساکروایلیاک است و در صورت بی‌حسی، ضعف یا درد شدید، نیاز به مراجعه فوری پزشکی دارد.

5. برای درد کمر چی خوبه؟

استراحت کوتاه‌مدت، کمپرس سرد یا گرم، کشش ملایم، کمربند طبی کوتاه‌مدت، داروهای مسکن بدون نسخه و تمرینات سبک تقویتی مفید است.