تب و لرز؛ واکنش بدن به عفونت با درمان خانگی و فوری

تب و لرز معمولا واکنش بدن در مبارزه با عفونت است. اولین چیزی که باید درک کنید این است اکثر ویروس‌ها و باکتری‌ها برای زنده ماندن در دمای بالاتر از دمای طبیعی بدن انسان مشکل دارند. حتی یک یا دو درجه افزایش دما می‌‎تواند بسیاری از میکروارگانیسم‌های مهاجم را از بین ببرد.

بنابراین جای تعجب نیست که تب به عنوان وسیله‌ای برای کمک به دفاع از بدن تکامل یافته است. بخشی از پاسخ سیستم ایمنی ما در برابر عفونت شامل افزایش دمای بدن برای کاهش توانایی میکروب‌ها در تولید مثل است. در این مقاله از ژین طب توضیح خواهیم داد که چرا ممکن است در هنگام تب، دچار لرز شوید. همچنین با نحوه درمان تب و لرز در خانه آشنا خواهید شد.

چه چیزی باعث لرز می‌‎شود؟

همانطور که گفتیم تب واکنش طبیعی بدن به عفونت است. وقتی با ویروس یا باکتری بیمار می‌‎شوید، یکی از دفاعیات سیستم ایمنی شما افزایش دمای بدن است. بدن این کار را انجام می‌‎دهد زیرا پاتوژن‌ها نمی‌‎توانند در دمای بالاتر از 37 درجه سانتیگراد به خوبی تکثیر شوند .عمل فیزیکی لرز نیز می‌‎تواند دمای داخلی بدن شما را برای مبارزه با عفونت افزایش دهد.

دمای طبیعی بدن برای یک بزرگسال سالم و کودک بزرگتر حدود 37 درجه سانتیگراد است. برای کودکان کوچکتر و نوزادان، دمای طبیعی بدن به نحوه سوخت و ساز بستگی دارد. اگر از دماسنج پیشانی، مقعدی یا گوش در کودکی یک ساله یا کوچکتر استفاده می‌‎کنید، دمای طبیعی بدن بین 37 تا 38 درجه سانتیگراد باشد.

چرا لرز با تب اتفاق می‌‎افتد؟

تب اغلب با لرز یعنی لرزش و احساس سرما همراه است. احساس عجیب و غریب احساس گرمازدگی و یخ زدن به طور همزمان به این دلیل اتفاق می‌‎افتد که تضاد شدیدی بین محیط اطراف شما و بدن شما وجود دارد. وقتی دمای بدن شما بالاتر از حد طبیعی باشد، هوای اطراف شما سردتر از حد معمول احساس می‌‎شود.

در پاسخ، ماهیچه‌های شما به سرعت منقبض و شل می‌‎شوند تا گرمای بدن تولید شود. این احساس مانند داشتن لرز است. کفتنی است لرز در کودکان شایع‌تر و معمولاً در شروع بیماری مانند آنفولانزا ظاهر می‌‎شود.

تب و لرز نشانه چیست؟

اگر به دلیل بروز عفونت، تب و لرز دارید ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشید. علائمی‌‎که به نوع بیماری و بخشی از بدن که درگیر بیماری یا عفونت است؛ بستگی دارد. برخی از علائم عمومی‌‎که ممکن است با تب و لرز بروز پیدا کند؛ عبارتند از:

• سردرد
• گلو درد
• خستگی
• سرفه کردن
• احتقان یا آبریزش بینی
• بدن درد و درد عضلانی
• درد شکم، عدم احساس گرسنگی، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال

چگونه تب و لرز را درمان کنیم؟؛ درمان تب و لرز در خانه

اگر تب و لرز دارید، ممکن است بخواهید لباس‌های بیشتری بپوشید یا با رفتن زیر پتو گرم شوید. با این حال، این باعث افزایش دمای بدن، ناراحتی بیشتر و حتی منجر به کم آبی بدن شما می‌‎شود. اگر تب شما 37.9 درجه سانتیگراد یا کمتر است و علائم و نشانه‌های جدی ندارید، نیاز  نیست به پزشک مراجعه کنید. شما می‌‎توانید برای درمان تب و لرز کودکان در خانه و درمان خانگی تب و لرز در بزرگسالان از روش‌های زیر استفاده کنید:

• داروی تب و لرز ؛ مصرف داروهای کاهنده تب بدون نسخه: استامینوفن یا ایبوپروفن می‌‎تواند به کاهش تب شما کمک کند.
• گرم کردن بدن: خود را در یک یا دو پتو اضافی بپیچید تا در هنگام تب نلرزید. با رفع لرز برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد بدن پتوها را بردارید.
• هیدراته ماندن: نوشیدن مقدار زیادی مایعات بویژه آب در هنگام بیماری با تب بسیار مهم است.
• خیس کردن پوست: خیس کردن پوست با یک پارچه آغشته به آب ولرم می‌‎تواند به کاهش تب کمک کند. تبخیر آب باعث خنک شدن پوست و کاهش دمای بدن می‌‎شود. به خاطر داشته باشید که استفاده از آب سرد در واقع می‌‎تواند تب را افزایش دهد زیرا باعث ایجاد لرز می‌‎شود.

اما در صورت داشتن علائم زیر درمان تب و لرز در بزرگسالان را به پزشک بسپارید:

• گیجی یا تحریک پذیری
• گرفتگی گردن
• تنگی نفس
• تکرر ادرار
• درد شکم
• سرفه بد
• سستی

علت تب و لرز شبانه چیست؟

تب در شب افزایش می‌‎یابد زیرا دمای داخلی بدن حدود ساعت 6 بعد از ظهر به بالاترین حد خود می‌‎رسد. میانگین دمای طبیعی بدن 37 درجه سانتیگراد است و این عدد بسته به زمان روز می‌‎تواند کمی‌‎کمتر یا بیشتر باشد. هنگامی‌‎که تب دارید، این عدد می‌‎تواند بیش از 39 درجه برسد.  

هنگامی‌‎که تب افزایش می‌‎یابد؛ بدن شما می‌‎تواند بیش از حد معمول عرق کند. این نشانه مبارزه بدن با عفونت است. با تعریق، بدن خود را از افزایش دمای ناشی از تب خنک می‌‎کند.

یادداشت پایانی

تب و لرز پاسخ طبیعی بدن شما به عفونت است. لرز می‌‎تواند ناراحت کننده باشد اما معمولا جدی نیست. شما اغلب می‌‎توانید تب و لرز را در خانه با استراحت، مایعات و داروهای بدون نسخه برای کمک به کاهش تب درمان کنید.

با این حال اگر تب شما بالا و بیش از 37.9 درجه سانتیگراد و دچار لرز غیرقابل کنترل هستید و علائم نگران‌کننده دیگری مانند سفت‌شدن گردن دارید به پزشک مراجعه کنید.

سوالات متداول