قوز گردن؛ درمان و 6 علت خروج مهره‌های گردن از تراز

قوز گردن بیماری نیست بلکه نشانه‌ای از ناهنجاری‌های دیگری در بدن است. بدن به‌دلیل تغییرات ساختاری که در ستون‌فقرات رخ می‌دهد، چربی بیشتری در قاعده گردن قرار می‌دهد که باعث افزایش بار روی گردن و شانه‌ها می‌شود.

قوز گردن که به قوز گاومیش نیز معروف است امکان دارد به دلیل چاقی، عوامل ارثی یا استروئیدها به وجود آید. علاوه بر این موارد قوز پشت گردن می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. بنابراین پزشک از ابزارهای تشخیصی متعددی از جمله اشعه ‌ایکس و معاینات فیزیکی برای بررسی آن بهره می‌برد.

با توجه به عوامل دخیل در ایجاد قوز گردن، می‌توان این عارضه را با ورزش و راه‌کارهایی دیگر درمان کرد. در این مقاله از مجله سلامت ژین طب، علت‌ و بهترین ورزش‌ها برای درمان قوز گردن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

عواملی که در ایجاد قوز گردن دخیل هستند

تجمع چربی بین تیغه‌های شانه باعث ایجاد قوز در پشت گردن می‌شود. داروهایی که افراد برای درمان HIV و سندرم کوشینگ مصرف می‌کنند نیز در ایجاد تجمع چربی در پشت شانه‌ها نقش دارند. سایر علل احتمالی قوز گردن عبارتند از:

• استروئیدها
• چاقی
• ژنتیک

شرایطی که باعث خمیدگی ستون فقرات و ایجاد قوز گردن می‌شوند

قوز (dowagers) اصطلاحی قدیمی برای وضعیتی است که بالای پشت به شدت گردشده و قوز گردن را ایجاد می‌کند. شرایطی که می‌تواند باعث خمیدگی ستون فقرات شود شامل کیفوز و پوکی استخوان است.

1.کیفوز، رایج‌ترین عامل ایجاد قوز در گردن و قسمت بالایی ستون فقرات

وضعیتی است که در آن انحنای ستون فقرات قفسه سینه، بیشتر از 50 درجه باشد. انحنای طبیعی در ستون فقرات باید بین 20 تا 45 درجه باشد. پزشک امکان دارد استفاده از بریس پشت را برای اصلاح انحنا و انجام فیزیوتراپی برای تقویت ستون فقرات توصیه کند. در موارد شدید انحنای ستون فقرات، جراحی ممکن است تنها گزینه درمانی باشد.

2. پوکی استخوان؛ بیماری که با ضعف مهره‌ها موجب قوز گردن می‌شود

پوکی استخوان عارضه‌ای است که منجر به از دست‌دادن استخوان، افزایش خطر شکستگی و گردشدن بالای کمر می‌شود. هنگامی‌که مهره‌های ضعیف‌شده در بالای ستون فقرات فرو می‌ریزند، قسمت بالایی پشت دچار قوز خواهد شد. داروهایی مانند تعدیل کننده‌های انتخابی گیرنده استروژن، درمان جایگزین استروژن، کلسی تونین و بیس فسفونات‌ها می‌توانند توده استخوانی را افزایش و از شکستگی جلوگیری کنند.

3. گره‌های عضلانی؛ علتی که منشا عضلانی دارد

استفاده بیش از حد، وضعیت نامناسب و عدم رهاسازی عضلات گردن منجر به شکل‌گیری درد و سفتی ماهیچه‌ها خواهد شد. ماهیچه‌های تحریک‌شده گاهی موجب درد و مانند یک قوز در پشت گردن احساس می‌شوند.

4. جوش و کربونکل؛ علتی برای ایجاد قوز گردن که ریشه عفونی دارد

هنگامی که فولیکول‌های مو معمولا با باکتری استافیلوکوکوس اورئوس عفونی می‌شوند، جوش‌ها و کربونکول‌ها به وجود می‌آیند. اغلب کورک‌ها در نهایت خود به خود می‌ترکند و بدون برجای گذاشـتن جای زخم بهبود می‌یابند.

5. کیست‌ها؛ علتی کمتر شایع برای ایجاد قوز گردن

اگرچه افراد اغلب کیست‌ها را به عنوان کیست‌های چربی توصیف می‌کنند، اما این کیست‌ها غدد چربی را درگیر نمی‌کنند. مواد کراتینی این توده‌ها را پر می‌کند، که ممکن است طی سال‌ها به وجود آیند.

6. خال‌ها؛ برآمدگی‌هایی که خبر از خطرات جدی دارند

خال‌ها یا برآمدگی‌های صاف یا برجسته بسیار رایج و می‌توانند در پشت گردن نیز ایجاد شوند. برخی افراد ممکن است ۱۰ تا ۴۰ خال روی پوست خود داشته باشند.

اگر فردی متوجه شد که خال تیره‌تر، بزرگ‌تر یا شکل متفاوتی دارد، باید فوراً با پزشک صحبت کند. هر یک از این تغییرات می‌تواند نشانه‌ای از ملانوم، یک نوع جدی سرطان پوست باشد. پس باید این تغییرات را به جدیت بررسی کرد و اگر درد گردن را ناشی از آن می‌دانید حتما پزشک متخصص را در جریان قرار دهید.

راه‌های درمان قوز گردن

درمان قوز گردن به علت ایجاد آن بستگی دارد. پس قدماول درمان آن شناسایی علت ایجاد آن خواهد بود.

• جای جوش و کربونکل: مراقبت در منزل با کمپرس مرطوب گرم (استفاده از پارچه گرم و مرطوب به مدت 10 تا 20 دقیقه) می‌تواند در بسیاری از موارد روند بهبود جوش‌ها را سرعت بخشد. برای موارد شدیدتر (بخصوص اگر علائم عفونت مانند قرمزی، درد و تب وجود داشته باشد) پزشک دور از ذهن نیست که توده را تخلیه و آنتی بیوتیک تجویز کند.
• گره‌های عضلانی: ماساژ، طب سوزنی، تمرینات کششی، فیزیوتراپی و داروهای تسکین درد می‌توانند علائم گره عضلانی را کاهش دهند.
• کیست: اگر کیست باعث قوز گردن شود، موثرترین درمان، تخلیه و معمولا برداشتن نهایی با جراحی است.
• خال‌ها: اکثر خال‌ها نیازی به درمان ندارند مگر اینکه نگرانی در مورد ملانوما وجود داشته باشد که در این صورت برداشتن آن ضروری خواهد بود.

ورزش برای قوز گردن؛ حرکات و تمرینات کلیدی را بشناسید

با توجه به اینکه علت عمده و اصلی قوز گردن گرفتگی عضلات و ضعف در ماهیچه‌های گردن و شانه‌ است، پس باید گفت بهترین درمان سراغ ورزش رفـتن است. در ادامه 5 حرکت کششی کمک کننده به قوز گردن آورده شده است. این 5 حرکت عبارتند از:

1. چرخش بدن به عقب در حالت نشسته حرکتی برای درمان قوس گردن

انجام این تمرین آسان و می توان آن را با نشستن روی صندلی انجام داد. مراحل انجام چرخش بدن در حالت نشسته به شرح زیر است:

• صاف روی یک صندلی بنشینید
• اکنون به سمت راست خود بپیچید و از دسته صندلی به عنوان نگهدارنده استفاده کنید و پشت خود را تا جایی که می توانید به عقب نگاه کنید، بچرخانید.
• 10 ثانیه کشش دهید و رها کنید
• حالا به طرف دیگر حرکت را تکرار کنید
• این حرکت را در دو ست 10 تایی انجام دهید

2. پسوند دیوار؛ حرکتی برای خلاصی از علائم قوز گردن

همانطور که از نام آن پیداست، نیاز به استفاده از دیوار برای انجام دارد. نحوه تمرین پسوند دیوار به شرح ذیل است:

• رو به دیوار بایستید و پاها را به اندازه فاصله شانه از هم باز کنید
• سپس به جلو خم شوید و تاجایی که امکان دارد دست‌ها را بکشید
• در این حالت صورت باید رو به زمین باشد
• 5 ثانیه نگه دارید و سپس به حالت اول برگردید
• دو ست 10 عددی این حرکت را انجام دهید

3. حرکت رو به بالا شانه‌ها؛ مکملی برای کمک به عضلات شانه‌ها و گردن

حرکت رو به بالای شانه‌ها قوز گردن را کاهش و باعث انعطاف‌پذیری عضلات خواهد شد. به این ترتیب می‌توان این حرکت را انجام داد:

• صاف روی زمین و رو به بالا دراز بکشید
• بازوهای خود را در موقعیت جلوی بدن در حالت کشیده قرار دهید و سعی کنید بالاتنه خود را بالا بیاورید
• پاهای در کنار هم قرار گیرند، اما بازوهای باید از هم دورتر باشند
• قسمت‌هایی از بدن که زمین را لمس می‌کنند، پاها و کف دست‌ها خواهند بود
• حالت بدن باید رو به آسمان باشد
• این وضعیت را برای چند ثانیه نگه دارید و رها کنید، حداقل 5-10 بار تکرار کنید

4. ژست گربه-گاو؛ ورزشی کامل برای رفع قوز گردن در یک هفته

این حرکت کششی در کاهش قوز گردن و تسکین هر گونه دردی که امکان دارد برخاسته از آن باشد مفید عمل می‌کند. ژست گربه-گاو را به این صورت انجام دهید:

• روی زانو و دستان خود قرار بگیرید (انگار از یک حیوان چهار پا تقلید می‌کنید)
• شانه‌ها را به سمت بالا بلند هول دهید و ساختاری شبیه کوه به وجود آورید
• هنگام فشار رو به بالا صورت باید به سمت داخل متمایل شود
• حالا پشت خود را به سمت پایین بیاورید و با پشت خود حالت U را ایجاد کنید
• در حالی که این کار را انجام می دهید، به سمت سقف نگاه کنید
• حرکت کوه را با صورت به سمت داخل و سپس ساختار U را با صورت رو به بالا برای یک دقیقه تکرار کنید
• سرعت انجام را افزایش ندهید، در واقع این حرکت باید به آرامی و به تدریج تغییر یابد

5. دست در هوا؛ ورزشی ساده برای مهار قوزگردن

همانطور که از نام آن پیداست، این تمرین به شما نیاز دارد که بازوهای خود را دراز کنید. در اینجا نحوه انجام این تمرین که به نام ساویتری آسانا در یوگا نیز شناخته می شود، آمده است:

• روی هر دو زانو قراربگیرید
• از زانو به بالا به حالت مستقیم بایستید
• دستها را تا جایی که امکان دارد به سمت سقف بکشید
• 10 ثانیه نگه داشته و چند بار حرکت را تکرار کنید

چگونه قوز گردن را تشخیص دهیم

مراحلی که پزشک برای تشخیص قوز یا برآمدگی پشت گردن انجام می‌دهد عبارتند از:

• بررسی کامل سابقه پزشکی
• توجه به داروهای در حال مصرف
• ارزیابی خال‌های مشکوک
• معاینه فیزیکی از ستون فقرات
• استفاده از اشعه ‌ایکس برای بررسی ‌تراز مهره‌ها
• انجام آزمایشات ‌تراکم استخوان
• تست ظرفیت تنفس
• اسکن MRI برای مشاهده‌ فشردگی نخاع

عوارض قوز گردن که باید به آن توجه کرد

عوارضی که می‌تواند از قوز پشت گردن به وجود آید به علت آن بستگی دارد. برای افراد مبتلا به قوز ناشی از پوکی استخوان، خطر شکستگی و ناتوانی طولانی مدت دور از ذهن نیست. به‌گفته آکادمی ‌جراحان ارتوپد آمریکا، از هر دو زن یک نفر و در افراد بالای 50 سال از هر چهار مرد یک نفر به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی می‌شوند.

ایجاد قوز شدید در قسمت فوقانی پشت یا کیفوز امکان دارد افراد را دچار مشکل تنفسی، گزگز و ضعف طولانی مدت در پاها کند. ‌این عوارض نادر هستند. عوارض احتمالی و در عین حال غیرمعمول کورک و کربونکل شامل زخم و سپسیس است.

خال‌ها می‌توانند نگران‌کننده باشند زیرا امکان دارد نشانه‌ای از ملانوما باشند. اگرچه اغلب اینطور نیست، اما افراد باید به خال‌هایی توجه کنند که عبارتند از:

• در حال رشد
• خارش
• خون ریزی
• تیره‌تر شدن
• به هر طریق دیگری تغییر کند

نکات کلی که باید درباره قوز گردن بدانید

قوز گردن می‌تواند نشانه یک بیماری پوستی نسبتا جزئی مانند جوش باشد. اما بیماری‌های جدی‌تری مانند پوکی استخوان نیز می‌تواند از عوامل ایجاد قوز و برآمدگی در پشت گردن باشد.

برای افراد مبتلا به قوز گردن، درمان ارتباط نزدیکی با عامل ایجاد آن دارد. اگر فرد فعال باشد و ورزش کند، می‌تواند روند پیشرفت پوکی استخوان را کند و خطر شکستگی استخوان را کاهش دهد. اقداماتی که آن‌ها می‌توانند انجام دهند شامل خـوردن یک رژیم غذایی سالم به همراه ورزش است.

علائم قوز گردن می‌تواند در دوران کودکی ظاهر شود. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به اصلاح انحنای ستون فقرات قبل از رسـیدن فرد به بزرگسالی کمک کند. محققان دریافته‌اند افرادی که برای برداشتن پد چربی قوز گردن تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، عموما نتایج خوبی را گزارش می‌دهند.

افرادی که در پشت گردن مشکلات پوستی مانند کورک، خال و کیست برآمدگی دارند، عموما دیدگاه خوبی نسبت به درمان دارند. جوش‌ها معمولا در عرض دو روز تا سه هفته بهتر می‌شوند. اگر فردی متوجه هر گونه قوز همراه با درد در گردن خود شد یا قوز در حال رشد و تغییر شکل بود، باید سریعا با پزشک مراجعه کند.

سوالات متداول