درمان خانگی اسهال در بزرگسالان، سالمندان و کودکان
درمان خانگی اسهال با توجه به ویژگی‌های آن از جمله رنگ، شکل، خونی بودن اسهال یا شدت آن متفاوت است. اگر دچار دفع مدفوع به صورت شل و آبکی هستید و می‌خواهید قبل از مراجعه به پزشک از طریق روش‌های سنتی به درمان آن در منزل بپردازید، باید سن بیمار را هم در استفاده از روش‌های درمانی در نظر بگیرید. درمان دل پیچه و سنگینی معده که باعث دفع آبکی و گاها همراه با خون می شود برای کودکان، بزرگسالان و سالمندان متفاوت و با توجه به شدت اسهال فرق میکند. در این مقاله از مجله درمان‌های خانگی ژین طب ضمن تعریف ویژگی‌های اسهال شما را با چند روش خانگی سریع درمان اسهال آشنا خواهیم کرد.
اسهال چیست و چگونه افراد را تحت تاثیر قرار میدهد
مدفوع کردن که عملکرد صحیح دستگاه گوارش را نشان میدهد، بخشی از زندگی طبیعی انسان است که باعث خروج مواد زائد و سمی از بدن میشود. گاهی امکان دارد روند مدفوع از حالت طبیعی خود بیرون آید و اسهال رخ دهد. درواقع اسهال مدفوع شل یا آبکی است که سه مرتبه یا بیشتر در طول 24 ساعت اتفاق می‌افتد. دلایل اسهال عناصر مختلفی را شامل میشود: مسمومیت غذایی، سوءهاضمه، عوارض برخی داروها، گرمازدگی، آلرژی به مواد غذایی مانند لبنیات حاوی لاکتوز، باکتری‌ها و عفونت‌ها را می‌توان از دلایل بروز بیماری اسهال دانست.
انواع بیماری اسهال و رایجترین انواع برون روی
خوشبختانه راه‌های درمان سریع اسهال بزرگسالان تنها با داروهای شیمیایی ممکن نیست و روش‌های گوناگونی برای درمان خانگی اسهال وجود دارد. به‌طور کلی بیماری اسهال به چند دسته تقسیم میشوند:
-
اسهال حاد، رایجترین نوع اسهال
اسهال حاد که رایجترین نوع این بیماری است که معمولا بین 2 الی 10 روز اتفاق می‌افتد. اسهال آبکی و عفونی در این دسته قرار می‌گیرند. درمان خانگی اسهال آبکی نیز روش‌های خودش را دارد.
-
اسهال مزمن، هشداری که باید جدی گرفت
اسهال مزمن معمولا بیش از چهار هفته طول می‌کشد و یک بیماری جدی مانند سرطان رکتوم یا همان سرطان راست‌روده را نشان میدهد. دراین حالت بیمار باید به سرعت درمان را آغاز کند. زیرا تاخیر سبب پیشرفت افسارگسیخته بیماری خواهد شد.
-
اسهال مداوم، تکرر خسته کننده و بی وقفه
اسهال مداوم اکثرا بین دو الی چهار هفته ادامه دارد. همانطور که از نامش مشخص است فرد در طی این دو تا چهار هفته دائما احساس درد در ناحیه شکم دارد. این در حالی است که بیمار مکرر و بدون وقفه باید به سرویس بهداشتی مراجعه می کند.
کدام گروه سنی بیشتر به بیماری اسهال مبتلا میشوند؟
اسهال در تمامی گروه‌های سنی اعم از نوزادان، کودکان، جوانان، بزرگسالان و سالمندان اتفاق می‌افتد، اما بیشتر گروه کودکان (نوزاد و خردسال) به این بیماری مبتلا میشوند. بی‌شک درمان اسهال بزرگسالان با کودکان متفاوت است. در ادامه راه‌های درمان خانگی اسهال نوزادان و کودکان را بررسی می‌کنیم.
نقش تغذیه در شکل‌گیری بیماری اسهال
اسهال به دلایل مختلفی از جمله تغذیه نامناسب، آلرژی به برخی از مواد غذایی یا سوءهاضمه رخ میدهد. به همین دلیل رژیم غذایی مناسب در پیشگیری و جلوگیری از اسهال بی‌تاثیر نیست.
مصرف کدام ماده غذایی به اسهال منجر میشود؟
غذاهای بسیاری وجود دارد که برخی افراد با مصرف آن‌ها دچار بیماری اسهال میشوند. در واقع معده این افراد تحمل هضم این‌گونه مواد غذایی را ندارد و در نتیجه دل‌درد و اسهال اتفاق می‌افتد. این غذاها عبارتند از:
-
شیر و لبنیات؛ لاکتوزهای حساسیت برانگیز
بدن برخی افراد به لاکتوز موجود در شیر واکنش نشان میدهد و نمی‌تواند این آنزیم را جذب کند؛ بنابراین معمولا به شکل اسهال از بدن دفع میشوند. بهترین درمان خانگی اسهال که براثر مصرف لبنیات رخ میدهد مصرف شیر بدون لاکتوز، شیر بادام، شیر سویا و… است.
-
غذاهای حاوی کافئین و شل شدن مدفوع
بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه، شکلات، نوشابه‌های گازدار و… باعث اسهال یا شلی مدفوع میشوند.
-
غذاهای تند؛ ادویه‌هایی که بدن را از تنظیم خارج می‌کنند
غذاهای تند که در آن‌ها ادویه‌هایی چون فلفل چیلی استفاده میشود، از محرک‌های قوی معده هستند که عمل هضم غذا را به تأخیر می‌اندازند و علائمی چون حالت تهوع، سوزش روده، درد شکم و اسهال را به همراه دارند.
-
مواد غذایی حاوی فروکتوز و احتمال بروز اسهال
فروکتوز نوعی قند طبیعی است که بیشتر در میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای حاوی مواد نگهدارنده وجود دارد. مصرف زیاد مواد غذایی حاوی فروکتوز باعث بروز اسهال میشوند.
-
سبزیجات، عامل برهم خوردن نظم بدن
مصرف برخی سبزیجات چون کلم، سیر، پیاز و… در عملکرد دستگاه گوارش اختلال ایجاد می‌کنند. این مواد غذایی ممکن است سبب ایجاد اختلال در بدن شوند و تنظیم بدن را به هم بزنند. سبزیجات آلوده نیز گاهی سبب ایجاد این حالت در بدن خواهند شد.
-
فست فود و خطر چربی‌های ترانس
غذاهای چرب یا سرخ‌کردنی حاوی چربی‌های اشباع شده و چربی‌های ترانس هستند؛ بنابراین این غذاها باعث اسهال میشوند؛ چراکه بدن توانایی تجزیه آن‌ها را ندارد. از آنجایی که غذاهای فست فودی دارای ارزش غذایی کمی هستند، بنابراین می‌خواهند از روده‌ها عبور کنند و به‌سرعت خارج شوند.
نقش سوء تغذیه در شکل‌گیری اسهال
بیماری سوء تغذیه زمانی رخ میدهد که بدن مواد مغذی، ویتامین و پروتئین کافی دریافت نکند. می‌توان گفت که اسهال و سوء تغذیه به‌نوعی مکمل یکدیگر هستند. هنگامی که فرد به اسهال مبتلا میشود مصرف مواد مغذی و جذب کاهش می‌یابد. از طرفی سوء تغذیه هم اسهال را تشدید خواهد کرد. اسهال شدید با تعادل منفی برای جذب پروتئین، چربی و قند همراه است. پس از عفونت‌های باکتریایی، عفونت‌های روده‌ای اغلب باعث افزایش از دست دادن پروتئین‌های درون‌زا خواهند شد. اسهال مداوم باعث کاهش وزن و کاهش رشد در کودکان میشود و اگر درمان به‌موقع صورت نگیرد، امکان دارد فرد فوت کند.
نقش مسمومیت غذایی در بیماری اسهال
مسمومیت غذایی به دلیل خوردن غذاهای آلوده یا سمی اتفاق می‌افتد. با خوردن این غذاهای مضر امکان دارد باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها وارد بدن شوند و در دستگاه گوارش اختلال ایجاد کنند؛ بنابراین علائمی چون اسهال، حالت تهوع و دل‌پیچه به فرد دست میدهد. در ادامه به چندین راه برای درمان دل‌پیچه و اسهال اشاره می کنیم.
نشانه‌های وجود اسهال در بدن
نشانه‌هایی که میتوانید هنگام اسهال تجربه کنید بسته به خفیف یا شدید بودن آن و علت اسهال متفاوت است. برخی نشانه‌های اسهال خفیف عبارتند از:
- مدفوع شل یا آبکی
- حالت تهوع
- استفراغ
- نفخ یا گرفتگی شکم
- نیاز شدید و فوری به تخلیه مثانه
شما میتوانید با استفاده از راه‌های درمان خانگی، سنگینی معده، اسهال و سروصدای روده خود را درمان کنید.
برخی نشانه‌های اسهال شدید نیز عبارتند از:
- داشتن تب
- استفراغ
- دل‌پیچه و درد شدید شکم
- وجود خون یا عفونت در مدفوع
- از دست دادن وزن
توصیه میشود در صورت داشتن اسهال شدید سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
ویژگی‌های اسهالی که می‌تواند نشان از سرطان روده بزرگ باشد
گاهی اسهال نشانه سرطان روده بزرگ است. برخی علائم عبارتند از:
- اسهال مزمن که بیش از چهار هفته طول بکشد
- مشاهده خون در مدفوع
- رنگ سیاه مدفوع
- کاهش وزن
- شکم درد و احساس ناراحتی در این ناحیه
عوارض اسهال در زندگی روزمره بیمار
همه بیماری‌ها، عارضه‌هایی به همراه دارند و بیماری اسهال هم از این قاعده مستثنی نیست. اگر درمان اسهال به‌طور کامل صورت نگیرد، منجر به کم‌آبی بدن، از بین رفتن تعادل میان الکترولیت و نارسایی کلیه میشود. همچنین احساس خشکی دهان و تشنگی، خشکی پوست، احساس خستگی و ضعف، احساس سر درد و کاهش ادرار از دیگر پیامدهای این بیماری هستند. از آنجا که اسهال انواع مختلف دارد درمان های آن نیز متفاوت است. اگر بپرسید برای اسهال خونی چی بخوریم داروهای تجویز شده با دیگر انواع اسهال متفاوت است. برای جلوگیری از بروز این مشکلات باید این بیماری را با روش‌های درمانی مختلف از جمله روش درمان خانگی اسهال، برطرف نمایید.
معرفی راه‌های درمان بیماری اسهال
معمولا بیماری اسهال خفیف بین سه الی چهار روز بدون نیاز به دارو از بین می‌رود، اما اگر با استفاده از روش درمان خانگی اسهال از بین نرفت، باید به پزشک مراجعه نمایید و روش دارو درمانی را امتحان کنید.
درمان خانگی اسهال
بسیاری از افراد هنگامی که دچار اسهال میشوند، این سؤال برایشان پیش می‌آید که برای سفت شدن شکم چی بخوریم؟ درمان خانگی اسهال بهترین و سریع‌ترین روش‌های درمان این بیماری است که با تغییر سبک زندگی بیمار برای مدت کوتاهی میسر میشود. از آنجایی که اسهال انواع مختلفی دارد و در گروه‌های سنی متفاوتی رخ میدهد، در این مقاله انواع روش‌های درمانی را توضیح خواهیم داد.
درمان خانگی اسهال با توجه به ویژگی‌های آن از جمله رنگ، شکل، خونی بودن اسهال یا شدت آن متفاوت است. اگر دچار دفع مدفوع به صورت شل و آبکی هستید و می‌خواهید قبل از مراجعه به پزشک از طریق روش‌های سنتی به درمان آن در منزل بپردازید، باید سن بیمار را هم در استفاده از روش‌های درمانی در نظر بگیرید. درمان دل پیچه و سنگینی معده که باعث دفع آبکی و گاها همراه با خون می شود برای کودکان، بزرگسالان و سالمندان متفاوت و با توجه به شدت اسهال فرق میکند. در این مقاله از مجله درمان‌های خانگی ژین طب ضمن تعریف ویژگی‌های اسهال شما را با چند روش خانگی سریع درمان اسهال آشنا خواهیم کرد.
درمان خانگی اسهال کودکان
بیماری اسهال در کودکان نسبت به بزرگسالان سخت‌تر و آزاردهنده‌تر است؛ چراکه کودکان نسبت به بزرگترها طاقت و تحمل کم‌تری دارند. بسیاری از والدین نمی‌دانند چه چیزی برای اسهال مناسب است؟ چندین راه ساده برای درمان خانگی اسهال کودک و درمان خانگی اسهال خونی کودکان وجود دارد که عبارتند از:
- تهیه غذاهای مقوی و سالم
- تهیه غذاهای آبکی مانند سوپ، آبگوشت و…
- مصرف مایعات فراوان
برای درمان خانگی اسهال و استفراغ کودکان و نوزادان هم بهترین راه درمان، تغذیه با شیر مادر است. برای درمان خانگی مسمومیت غذایی و اسهال در کودکان باید به مدت یک هفته به آن‌ها لبنیات ندهید.
درمان خانگی اسهال بزرگسالان
برای درمان اسهال خانگی، بزرگسالان می‌توانند علاوه بر غذا، گیاهان دارویی را هم مصرف کنند. البته درمان خانگی اسهال بزرگسالان شاید روش‌های دیگری را بطلبد:
- نوشیدن مایعات فراوان برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
- مصرف ماست همراه با برنج کته یکی از روش‌های عالی برای درمان اسهال است
- خوردن غذاهای آبکی مانند سوپ هویج و سوپ مرغ
- نوشیدن مخلوط آب (یک لیتر)، نمک (نصف قاشق چایخوری) و شکر (شش قاشق چایخوری)
- مصرف میوه‌ها مانند موز و سیب
- خوردن غذاهای حاوی پتاسیم مانند پوره سیب‌زمینی
- خودداری از خوردن غذاهای پرچرب و فست فود
- از قوی‌ترین داروی گیاهی برای اسهال، دمنوش گل‌گاوزبان، دمنوش زنجبیل و عسل، دمنوش بابونه، دمنوش نعنا فلفلی و دمنوش پوست پرتقال هستند
دمنوش‌های بابونه، نعنا فلفی، زنجبیل، زیره و دارچین در درمان خانگی مسمومیت غذایی و درمان خانگی اسهال و استفراغ بزرگسالان مؤثر هستند.
گفتنی است که غذاها و میوه‌های گفته شده برای درمان اسهال آبکی کودکان هم قابل استفاده است، اما مصرف دمنوش‌های گیاهی ممنوعیت دارد. از سوی دیگر پرداختن به درمان خانگی اسهال سالمندان خود شرایط دیگری را طلب میکند. درمان خانگی اسهال کرونا نیز که چندی است به موضوع مهمی تبدیل شده باید با نظارت پزشک انجام شود.
درمان خانگی اسهال خونی
اسهال خونی از طریق باکتری‌هایی به نام شیگلا و آمیب رخ میدهد. با تجمع عفونت و باکتری‌ها در سیستم گوارشی، روده‌ها التهاب پیدا می‌کنند و فرد بیمار دچار معده درد میشود. راه‌های درمان خانگی اسهال خونی خفیف عبارتند از:
- نوشیدن آب پرتقال
- مصرف چای سیاه یا چای بابونه
- خوردن آب هویج
- دمنوش لیمو
- نوشیدن دوغ
اضافه کردن دانه شنبلیله به دوغ هم در درمان اسهال خونی مؤثر است.
- مصرف میوه پاپایا
باید میوه پاپایا را به همراه مقداری آب بپزید و تنها به مدت دو الی سه روز مصرف کنید.
درمان خانگی اسهال عفونی
اسهال عفونی همانطور که از نامش مشخص است به دلیل وجود عفونت و باکتری‌ها در روده اتفاق می‌افتد. برخی از راه‌های مؤثر در درمان اسهال عفونی عبارتند از:
- استفاده از دمنوش لیمو
- مصرف دمنوش نعنا فلفلی
- دمنوش ریشه زنجبیل
در صورتی که با مصرف دمنوش‌های گفته شده اسهال شما بیش از دو روز ادامه داشت باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه نمایید.
درمان خانگی اسهال بلغمی
اسهال بلغمی معمولا به دلیل گندیدن غذا در معده اتفاق می‌افتد و با علائمی چون سنگینی و احساس ترشیدگی در این ناحیه از بدن همراه است. در ادامه دو روش درمان خانگی گندیدگی و سنگینی معده ارائه شده:
- مصرف مخلوط دارچین و رب انار تا قطع شدن اسهال
- خوردن ترکیب زیره سیاه و سبز به اندازه یک قاشق مرباخوری بعد از هر وعده غذایی
قبل از مصرف زیره‌ها ابتدا باید آن‌ها را برای مدت‌زمان کوتاهی داخل سرکه قرار دهید، و پس از خیس شدن، زیره‌ها را خارج و میل کنید.
حالا که با راه‌های درمان خانگی اسهال آشنا شدید، به یاد داشته باشید که در صورت از بین نرفتن علائم بیماری ظرف سه الی چهار روز باید به پزشک مراجعه نمایید.
درمان دارویی اسهال
مصرف داروهای درمان اسهال باید به دستور پزشک باشد؛ بنابراین از مصرف خودسرانه هرگونه دارو خودداری کنید. برخی داروهای دل‌پیچه و قرص شکم درد و اسهال عبارتند از:
- قرص دیفنوکسیلات
- قرص هیوسین
- قرص دیسیکلومین
- قرص لوپرامید
- داروی بیسموت ساب سیرات
معرفی شربت اسهال برای بزرگسالان و کودکان:
- شربت دیاستاپ
- شربت کوتریموکسازول (اسهال عفونی)
- شربت مترونیدازول (اسهال عفونی)
مصرف دارو برای کودکان زیر دو سال ممنوع است و در شرایط خاص باید با نظر پزشک متخصص اطفال مصرف شود.
برای درمان اسهال چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائمی چون مدفوع خونی، ادرار تیره رنگ، درد شدید ناحیه شکم، تب بالا، حالت تهوع و اسهال بیش از سه روز باید به پزشک مراجعه کنید.
برای درمان اسهال به پزشک با چه تخصصی مراجعه نماییم؟
برای درمان این بیماری باید به پزشک متخصص گوارش برای بزرگسالان و پزشک متخصص اطفال برای کودکان رجوع کنید.
چگونه اسهال را در خانه درمان کنیم؟
در این مقاله بسیاری از روش‌های درمان خانگی اسهال گفته شد، اما لازم است قبل از مصرف هرگونه داروی گیاهی یا شیمیایی به پزشک متخصص گوارش برای تشخیص صحیح نوع بیماری مراجعه نمایید.
