پایین آوردن تب کودک با گلاب

پایین آوردن تب کودک با گلاب واقعیت دارد؟ آیا والدین باید به فکر درمان تب فرزند خود باشند؟ دلیل تب در کودکان چیست؟ بسیاری از افراد تصور می‌کنند که تب یک بیماری خطرناک برای کودکان است. به‌همین‌خاطر هنگام مواجه با این چالش بسیار نگران می‌شوند. باید بگوییم که این باور کاملا غلط است و پایه علمی ندارد. درواقع تب به معنای واکنش طبیعی سیستم دفاعی بدن به عفونت یا التهاب موجود در بدن کودک خواهد بود و بیماری نیست.

البته گاهی افزایش دمای بدن کودک به عوامل دیگری غیر از عفونت بستگی دارد. از هر 10 نفر کودک سالانه حدود 3 الی 4 نفر از آن‌ها در هر مقطع سنی، از نوزادی گرفته تا خردسالی دچار تب می‌شوند. معمولا تب در کودکان با افزایش دمای بیش از 38 درجه‌ سانتی‌گراد همراه است. راه‌های بسیاری برای درمان تب وجود دارد؛ مانند استفاده از دارو یا پایین آوردن تب کودک با گلاب و دیگر روش‌های خانگی. در این مقاله از ژین طب می‌خواهیم شما را با روش‌های درمان تب کودکان در خانه آشنا کنیم.

تعریف تب در کودکان

دمای طبیعی بدن کودکان حدود 37.8 درجه سانتی‌گراد است که این دما در طول روز به‌دلیل عوامل مختلفی چون داشتن تحرک، حمام با آب گرم و… تغییر می‌کند. مثلا نوزادانی که لباس زیادی برتن دارند، بدنشان گرم‌تر خواهد بود. حال زمانی که دمای بدن به 38 درجه سانتی‌گراد و بالاتر افزایش یابد، تب در کودکان رخ می‌دهد. درواقع تب ممکن است نشان‌دهنده یک عفونت یا التهاب در بدن کودک باشد که سیستم ایمنی بدن را برای تولید بیشتر گلبول‌های سفید و مبارزه با آن‌ها تحریک می‌کند. زمانی که هیپوتالاموس در مغز که وظیفه تنظیم ترموستات بدن را برعهده دارد، دمای بدن را به سمت بالا ببرد، تب اتفاق می‌افتد.

اکثر مواقع تب کودکان با رعایت دستورالعمل‌های مراقبتی و استفاده از راه‌های خانگی مانند پایین آوردن تب کودک با گلاب، قابل درمان است و جای نگرانی ندارد، اما اگر تب کودک دائمی و با علائمی چون کاهش هوشیاری، ایجاد اختلال در فعالیت‌های کودکان و… همراه باشد، خطرناک است و باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید.

انواع تب بدن در کودکان

تب بدن با توجه به مدت زمان و درجه حرارت در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرد. از لحاظ مدت زمان به سه دسته حاد (کم‌تر از یک هفته)، نیمه حاد (حدود دو هفته) و مزمن (بیش از دو هفته) و از نظر درجه حرارت بدن بر اساس سانتی‌گراد به چهار دسته تب پایین (38 درجه)، تب متوسط (39.1 درجه به بالا)، تب بالا (40 درجه به بالا) و تب بسیار بالا (41 درجه) تقسیم می‌شود.

چگونه دمای بدن کودک خود را اندازه بگیریم؟

بخش‌های مختلفی از بدن هستند که دمای واقعی بدن را بهتر نشان می‌دهند:

• دمای مقعد

برای اندازه‌گیری دمای مقعدی که معمولا برای نوزادان تازه متولدشده تا 3 ماهه مناسب است، ابتدا باید نوزاد یا کودک خود را از سمت شکم برروی پاهای خود یا یکی‌دیگر از اعضای خانواده قرار دهید، سپس دماسنج چرب شده را تا زمانی که بخش نقره‌ای رنگ آن قابل مشاهده نباشد، به آرامی وارد مقعد کودک خود کنید و حدود 1 الی 2 دقیقه نگهدارید.

• دمای دهان

در این روش باید دماسنج را زیر زبان کودک خود بگذارید و از او بخواهید دماسنج را با لب‌هایش نگهدارد. البته کودک حدود نیم ساعت قبل از اندازه‌گیری دمای دهان نباید غذا و نوشیدنی خنک یا گرم مصرف کند.

• دمای گوش

برای انجام این روش باید گوش بیرونی کودک خود را به سمت عقب بکشید و دماسنج را حدود 2 ثانیه در گوش او قرار دهید.

• دمای زیربغل

در این روش درحالی که آرنج کودک در مقابل سینه‌اش قرار دارد، باید نوک دماسنج را زیربغل او بگذارید و حدود 4 الی 5 دقیقه صبر نمایید. البته زیربغل کودک نباید خیس یا مرطوب باشد.

• دمای پیشانی

برای اندازه‌گیری دمای پیشانی باید دماسنج تماسی یا دماسنج مجهز به سنسور مادون قرمز را روی پیشانی و جلوی گوش قرار دهید تا نتیجه مشخص شود.

علت تب در کودکان

بروز تب در ناحیه شکم و سر کودک به دلایل مختلفی از جمله وجود عفونت‌ها در بدن و… بستگی دارد. به همین دلیل قبل از اینکه درمان خانگی مانند پایین آوردن تب کودک با گلاب را آغاز کنید باید ابتدا علت تب را بدانید، چرا که گاهی تب نشانه یک بیماری در بدن فرزند شماست.

• عفونت

 بیشتر تب‌ها در بدن کودکان به دلیل عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی و برخی از بیماری‌ها ایجاد می‌شوند. درواقع تب با تحریک مکانیسم‌های دفاعی به بدن در مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کند. این بیماری‌ها عبارتند از: آنفولانزا، سرماخوردگی، عفونت گوش، سرخک، آبله‌مرغان، گاستروانتریت و… . در این حالت قبل از پایین آوردن تب کودک با گلاب و بهره از روش‌های خانگی به یک متخصص مراجعه کنید.

همچنین وجود التهاب در کلیه‌های کودکان و عفونت ادراری که با نشانه‌هایی چون ادرار بدبو همراه است، از دیگر دلایل بروز تب در کودکان محسوب می‌شوند.

• واکسیناسیون

از آنجایی که واکسیناسیون برای تحریک سیستم ایمنی انجام می‌شود، احتمال تب خفیف وجود دارد. در این حالت پایین آوردن تب کودک با گلاب و سایر روش‌های خانگی امکانپذیر خواهد بود.

• لباس پوشیدن بیش‌از‌حد

 اگر نوزادان یا کودکان بیش‌از‌حد لباس پوشیده باشند یا در یک محیط گرم قرار بگیرند، دمای بدنشان بالا می‌رود، اما از آنجایی که تب در نوزادان ممکن است عفونتی جدی را نشان دهد، در صورت داشتن تب باید توسط پزشک معاینه شوند.

البته علت قطع نشدن تب در کودکان به برخی از بیماری‌های خودایمنی چون آرتریت، سرطان‌ها، مصرف برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و بیماری‌های آلرژیک چون برونشیت بستگی دارد.

علائمی که نشان می‌دهد تب کودک خطرناک است عبارتند از:

اگرچه تب با احساس ناراحتی در کودک همراه است، اما اگر فرزند شما هوشیاری کامل و رنگ پوست معمولی دارد، بازی می‌کند و همانند قبل غذا می‌خورد، نیازی نیست که نگران شوید؛ چراکه پایین آوردن تب کودک در چنین حالتی به‌راحتی صورت می‌گیرد، اما با مشاهده علائم زیر باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید:

• نوزادان زیر سه ماه با دمای مقعدی 38 درجه سانتی‌گراد به بالا، نوزادان سه ماه تا کودکان سه سال با دمای مقعدی 39 درجه سانتی‌گراد به بالا.
• دمای بدن بالای 40 درجه سانتی‌گراد در کودکان با سنین مختلف
• ادامه داشتن تب بیش از یک هفته
• بروز بثورات پوستی همراه با تب
• بروز مشکلات تنفسی مانند افزایش ضربان قلب، تنفس سریع یا خس‌خس سینه به همراه تب
• تغییر رنگ پوست
• تیرگی لب یا زبان
• کاهش اشتها
• احساس خواب‌آلودگی بیش‌ازحد و سخت بیدار شدن کودک از خواب
• کاهش تعداد دفعات ادرار
• سرد شدن دست و پاها
• احساس گیجی و کاهش سطح هوشیاری
• تشنج به همراه تب
• متورم شدن عضلات یا مفاصل

همچنین کودکانی که دارای بیماری‌های قلبی، سرطان یا کم‌خونی داسی شکل هستند هنگام داشتن تب باید به پزشک مراجعه نمایند. پایین آوردن تب کودک با گلاب و روش‌های خانگی در این شرایط کمی سخت خواهد بود و قبل از آن باید دکتر کودک را ببیند.

درمان تب کودکان

معمولا تب نوزادان سه ماه به بالا و کودکان با رعایت دستورالعمل‌های مراقبتی در خانه درمان می‌شود، اما اگر تب بیش از 7 روز طول بکشد یا با علائم گفته شده همراه گردد، باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

• درمان خانگی تب کودکان

بسیاری از والدین می‌پرسند که برای تب بچه چی خوبه؟ یا اینکه چه کارهایی باید انجام دهند. با پیروی از برخی دستورات خانگی، تب کودک به سرعت کنترل خواهد شد:

پیروی از دستورالعمل‌های مراقبتی کودکان

تب در هر سنی رخ می‌دهد؛ بنابراین رعایت تمامی دستورالعمل‌ها برای کاهش تب تمام سنین الزامی است. استراحت کافی کودک، مصرف مایعات فراوان (آب، آبمیوه، آبگوشت، سوپ و…) به‌منظور هیدراته ماندن بدن، کاهش دمای اتاق کودک، پاشویه با آب ولرم و پوشاندن لباس کم و سبک به کاهش تب کودک شما کمک بسیاری می‌کند.

پایین آوردن تب کودک با گلاب

پایین آوردن تب با گلاب یک روش درمانی عالی است؛ چراکه گلاب خاصیت ضدباکتری و ضد التهابی دارد و به کاهش دمای بالای بدن کمک می‌کند. برای درمان تب کودک می‌توانید 1 الی 2 قاشق گلاب به او بدهید یا اینکه به‌طور مرتب دست، پا و صورت کودک خود را با ترکیب آب و گلاب بشویید.

پایین آوردن تب کودک با پیاز

پیاز یک تب‌بر قوی برای کودکان است که به سرعت دمای بدن آن‌ها را کاهش می‌دهد. در این روش درمان، باید چندین حلقه یا تکه پیاز را کف پای فرزند خود بگذارید، روی آن‌ها جوراب بکشید و از او بخواهید که استراحت کند.

پایین آوردن تب کودک با سیب زمینی

برای پایین آوردن تب با سیب زمینی کافی است چندین برش از آن را داخل سرکه قرار دهید، سپس برای مدتی برروی ناحیه موردنظر مانند سر یا شکم کودک خود بگذارید تا دمای بدنش را پایین بیاورد.

پایین آوردن تب کودک با خیار

قرار دادن پوست یا برش‌های خیار برروی پیشانی، کف پا یا اطراف ناف کودک باعث کاهش درجه حرارت بدن کودک می‌شود.

پایین آوردن تب کودک با نمک

ماساژ پاها یا شستن بدن کودک با آب نمک، سموم را از بدن دفع می‌کند و تب را کاهش می‌دهد.

• درمان دارویی

ابتدا پزشک برای تشخیص دقیق علت تب، آزمایش خون یا آزمایش ادرار تجویز می‌کند. چنانچه کودک مشکل خاصی نداشته باشد برای کاهش تب، داروهایی چون استامینوفن یا ایبوپروفن را تجویز می‌نماید.

سخن پایانی

تب واکنشی طبیعی از سمت سیستم ایمنی است که نشان می‌دهد عفونت یا باکتری در بدن وجود دارد. تمامی نوزادان و کودکان در سنین مختلف دچار تب می‌شوند که اکثر مواقع جای نگرانی نیست؛ چراکه به‌راحتی قابل درمان است. در این مقاله درباره اینکه برای تب چی خوبه و درمان‌های خانگی مانند پایین آوردن تب کودک با گلاب، پیاز و… صحبت کردیم. شما نیز تجارب خود را با ما  مخاطبان ژین طب به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول