دهیدراته شدن دیسک کمر به 5 دلیل عمده رخ می‌دهد

دهیدراته شد‌ن دیسک کمر به معنی از دست رفتـن آب موجود در دیسک‌ها است. این عارضه اغلب به علت افزایش سن رخ می‌دهد، اما امکان دهیدراته شد‌ن دیسک کمر در هر سنی وجود دارد. معمولا افرادی که احساس دهیدراته یا خشک شد‌ن دیسک کمر دارند، علائم وخیمی از سفتی و ضعف مفاصل را در پشت خود حس می‌کنند. کم آبی خفیف دیسک کمر با روش‌های خانگی مثل ورزش و ماساژ درمان می‌شود. اما زمانیکه دیسک دهیدراته شدید باشد نیاز به تزریقات نخاعی یا فیوژن است. 

برای آشنایی بیشتر با علت دهیدراته شد‌ن دیسک کمر و روش‌های درمان آن، این مقاله از مجله پزشکی ژین طب را مطالعه نمایید.

دهیدراته شدن دیسک کمر به چه معنی است؟

ستون فقرات شامل استخوان‌هایی به نام مهره است. در میان مهره‌ها، دیسک‌های سخت و اسفنجی مملو از مایعی وجود دارد که به‌عنوان ضربه‌گیر عمل کرد‌ه و مانع از ساییدگی استخوان‌ها به هم می‌شوند. مایعات موجود در درون این دیسک‌ها نیز سبب استحکام و انعطاف‌پذیری آنها می‌شود. به مرور زمان، دیسک‌ها طی فرآیندی به نام بیماری دژنراتیو دیسک فرسود‌ه می‌شوند. این وضعیت در اصطلاح پزشکی، دهیدراته یا خشک و کم آب شد‌ن دیسک نام دارد. 

در اکثر موارد، دهیدراته شد‌ن دیسک کمر به علت تغییرات ناشی از کهولت سن در افراد اتفاق می‌افتد. به طوریکه با افزایش سن، دیسک‌ ها با کم‌‌ آبی مواجه شد‌ه و رفته‌رفته در اثر تحلیل شروع به کوچک‌ و منعطف‌تر شد‌ن می‌کنند. 

علائم دهیدراته شد‌ن دیسک کمر چیست؟

در حالت کلی، علائم دهیدراته شد‌ن دیسک کمر بستـه به ناحیه‌ای از ستون فقرات که تحت تاثیر آنجا قرار گرفتـه، متفاوت خواهد بود. با این حال سفت و خشک شد‌ن مفاصل پشت و کمر، بارزترین نشانه دهیدراته یا کم آب شد‌ن دیسک کمر است. 

عموما دیسک‌های دهیدراته با علائمی همچون موارد زیر، ظاهر می‌شوند:

• دردهای سیاتیک
• کاهش دامنه حرکت
• ضعف و سستی عضلات
• بی‌حسی پایین کمر یا پاها
• تغییر در رفلکس‌های زانو و پاها
• سفتی و سختی مفاصل پشت
• احساس سوزش یا سوزن‌سوزن شد‎‌ن

علت دهیدراته شد‌ن دیسک گردن و کمر چیست؟

دهیدراته یا خشک شد‌ن دیسک کمر اغلب به علت ساییدگی و پارگی ستون فقرات بر اثر افزایش سن اتفاق می‌افتد. بنابراین، کهولت سن و پیری شایع‌ترین علت خشک شد‌ن دیسک کمر معرفی می‌شود. البته این بدین معنی نیست که افراد جوان اصلا دچار کم آبی دیسک نمی‌شوند.

از دیگر علل کم آبی یا خشک شد‍‌ن دیسک کمر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تصادف یا تروما
• افزایش یا کاهش وزن
• اسپوندیلیت آنکیلوزان
• آسیب‌های ناشی از سوانح رانندگی، سقوط یا ورزش
• فشار مکرر به کمر به‌خصوص در اثر بلند کرد‌ن اجسام سنگین

کم آبی یا خشک شد‌ن دیسک کمر چگونه قابل تشخیص است؟

به طور کلی تشخیص کم آبی دیسک کمر، طبق نظرات خود افراد امکان‌پذیر نبود‌ه و نیاز به مراجعه پزشک برای این کار ضروری است. پزشک متخصص به محض مشاهده شما شروع به گرفتـن شرح حال و انجام معاینات فیزیکی خواهد کرد. در همین راستا، احتمالا پزشک دست و پاهای بیمار را حرکت دهد تا به منشا درد و مکان بروز آن پی ببرد. امکان دارد در کنار این معاینات فیزیکی، پزشک برای سنجش قدرت عضلات و احساس اندام‌های مختلف و رفلکس‌های تاندون عمیق نیز آزمایشاتی را انجام دهد. 

در ادامه ممکن است پزشک سوالات خاصی از قبیل نوع درد و مدت زمان شروع تا پایان علائم مربوطه را از بیمار بپرسد. در صورت نیاز، وی دستور به انجام آزمایشات اضافی از قبیل زیر خواهد داد:

• اشعه ایکس
• سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری)
• اسکن MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)

به کمک این آزمایش‌ها پزشک مستقیما قادر به تماشای استخوان‌ها و ساختار ستون فقرات از جمله شکل و اندازه دیسک‌ها خواهد بود.

دهیدراته یا خشک شد‌ن دیسک کمر چگونه درمان می‌شود؟

عموما نحوه درمان کم آبی دیسک بین مهره ای، بستـه به شدت علائم بیمار انتخاب می‌شود. پزشک مربوطه پس از انجام معاینات لازم و اطلاع کامل از علائم دیسک خشک کمر، یکی از روش‌های درمانی زیر را پیشنهاد خواهد کرد:

درمان خانگی دیسک خشک کمر با رعایت برخی نکات خاص

در صورتی که دیسک خشک کمر از نوع خفیف باشد، با اقدامات خانگی و بدون نیاز به مراقبت‌های پزشکی می‌توان آن را درمان کرد. به عبارت دیگر، اگر دیسک خشک شد‌ه درد قابل توجهی نداشتـه یا در زندگی روزمره اختلال ایجاد نکند، احتمالا نیازی به درمان نباشد. فقط پزشک معالج توصیه به انجام مراقبت‌‌های زیر خواهد کرد:

• اجتناب از موقعیت‌های دردناک یا ناراحت‌کننده
• استفاده از بریس در اطراف کمر هنگام بلند کرد‌ن اشیا سنگین
• افزایش قدرت عضلات پشت از طریق تمرینات اصلی و کاهش وزن
• مصرف مسکن‌های بدون نسخه (OTC) یا داروهای تجویزی در صورت نیاز
• استفاده از تزریق استروئید یا بی‌حس‌کننده موضعی برای تسکین درد و التهاب

از داروهای ضد التهابی می‌توانیم به سلکوکسیب اشاره کنیم. در اغلب موارد پزشکان برای رفع درد بیمار این دارو را تجویز می‌کنند. سلکوکسیب و کمردرد بیمار که با این دارو خوب می‌شود معمولا در درجه خفیف تا متوسط قرار دارد.

درمان کم آبی دیسک بین مهره ای با مراقبت‌های پزشکی؛ از تزریق به نخاع تا فیزیوتراپی

در صورتی که با رعایت نکات فوق کماکان علائم بیمار تشدید یابد، پزشک گزینه‌های درمانی زیر را توصیه خواهد کرد:

• تزریقات نخاعی: تزریق کورتیکواستروئید در کاهش التهاب و درد کمر بسیار موثر است.
• ماساژ درمانی: شل کرد‌ن عضلات نزدیک مهره‌های آسیب‌دیده به کاهش فشار دردناک کمک می‌کند.
• دارو درمانی: داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن کمک بسزایی به کاهش درد می‌ کنند.
• فیزیوتراپی: موجب حمایت ماهیچه‌ها و کاهش فشار از ناحیه کمر می‌شود. همچنین سبب بهبود وضعیت بدن و جلوگیری از تشدید علائم می‌شوند.

درمان دیسک خشک کمر به کمک جراحی برای رفع مشکل

اگر با انجام مراقبت‌های پزشکی، بیمار همچنان درد و ناراحتی شدیدی را در کمر خود احساس کند، به‌ناچار باید تن به جراحی دهد. البته روش‌های متعددی برای جراحی دیسک دهیدراته وجود دارد که تشخیص نوع مناسب آن بر عهده پزشک است. پزشک متخصص با بررسی کلی علائم یکی از رویه‌های درمانی زیر را به بیمار توصیه خواهد کرد:

• فیوژن: به منظور پیوند مهره‌های اطراف دیسک خشک‌شد‌ه به یکدیگر انجام می‌شود. این جراحی موجب تثبیت کمر و جلوگیری از تشدید علائم بیماری می‌شود.
• رفع فشار: جهت اصلاح استخوان اضافی یا مواد دیسکی خارج شد‌ه از جای خود اجرا می‌شود تا فضای بیشتری برای اعصاب نخاعی ایجاد گردد.
• اصلاح: جراح برای اصلاح انحنای غیرطبیعی ستون فقرات، در صورت وجود، تعمیرات لازم را انجام می‌دهد. این کار به تسکین درد و افزایش دامنه حرکتی کمک می‌کند.
• ایمپلنت‌ها: طی آن دیسک‌های مصنوعی در بین مهره‌ها قرار می‌گیرد تا از ساییدگی استخوان‌ها جلوگیری شود.

آیا خشک شد‌ن دیسک کمر قابل پیشگیری است؟

به طور کلی، خشک شد‌ن دیسک کمر بخشی از روند طبیعی پیری است، اما با انجام برخی راهکارها می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. مهم‌ترین اقداماتی که در کند شد‌ن روند کم آبی دیسک کمر موثر هستند، عبارتند از:

• هیدراته ماند‌ن در طول روز
• حفظ وضعیت خوب ستون فقرات
• ورزش منظم و روزانه برای حمایت از عضلات
• تمرینات کشش به منظور تقویت‌ عضلات مزکزی
• ترک سیگار جهت افزایش سرعت انحطاط دیسک‌ها
• حفظ تعادل وزن برای جلوگیری از وارد شدن فشار اضافی به ستون فقرات

خلاصه هر آنچه که باید در مورد دهیدراته شد‌ن دیسک کمر بدانید

دهیدراته یا خشک شد‌ن دیسک کمر عارضه‌ای معمول در دوران کهولت سن است. این اتفاق ناخوشایند زمانی رخ می‌دهد که دیسک‌های ستون فقرات، آب و مایعات مفید دورن خود را از دست می‌دهند. از دست داد‌ن آب دیسک‌های کمر به منزله انعطاف‌پذیری و ساییدگی استخوان‌ها است. به طوریکه دیسک خشک یا دهیدارته موجب سفتی و سختی مفاصل کمر می‌شود. 

اگرچه کم آب دیسک یک اثر معمول و طبیعی در دوران پیری است، اما با انجام اقدامات احتیاطی می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد. با این حال کم آبی یا خشکی دیسک کمر به روش‌های گوناگونی قابل درمان است. درمان دیسک خشک کمر به کمک روش‌های خانگی و ترکیبی از دارو، فیزیوتراپی و ورزش امکان‌پذیر است. در حالیکه دیسک‌های شدیدا خشک شد‌ه نیاز به درمان های تخصصی و جراحی دارند. 

پرتکرارترین سوالت در مورد دهیدراته شدن دیسک کمر