درمان عفونت ادراری زنان با روش‌های خانگی و دارویی
برای درمان عفونت ادراری زنان چه کارهایی باید انجام دهیم؟ امروزه عفونت ادراری یکی از مشکلات رایجی است که تمامی افراد به‌خصوص خانمها را درگیر خود میکند. به‌طورکلی دستگاه اداری بخش‌های مختلفی چون مثانه، مجاری ادرار، کلیه و حالب‌ها را شامل می‌شود که عوامل مختلفی چون باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها در شکل‌گیری و گسترش عفونت در این اندام‌ها نقش دارند. در این مقاله از ژین طب می‌خواهیم درباره علائم عفونت ادراری، علل به وجود آمدن این مشکل و راه‌های درمان عفونت ادراری زنان صحبت کنیم. اگر شما هم از این مشکل رنج می‌برید و به دنبال راه درمان آن هستید، با ما همراه باشید.
عفونت ادراری چیست؟
عفونت ادراری یا Urinary Tract Infection به دلیل وجود باکتری‌ها، قارچ‌ها و در موارد نادر ویروس‌ها در بخش‌های مختلف دستگاه ادراری مانند مثانه، مجرای ادرار، حالب و یا کلیه‌ها رخ می‌دهد. همه ما کم و بیش از وظایف اندام‌های دستگاه ادرار اطلاع داریم. مثلا کلیه وظیفه تصفیه خون از هرگونه مواد زائد و تبدیل آن‌ها به ادرار را برعهده دارد. حالب، لوله‌های نازکی هستند که ادرار را از کلیه‌ها به سمت مثانه هدایت میکند. ادرار قبل از خروج از بدن در مثانه جمع و سپس توسط لوله مجرای ادرار تخلیه می‌شود. حال با ورود باکتری‌ها به هر یک از این اندام‌ها، عفونت ادراری به وجود می‌آید. اگر تشخیص و درمان به موقع صورت نگیرد، به عفونت ادراری شدید منجر می‌شود.
قبل از اینکه درباره درمان عفونت ادراری زنان صحبت کنیم، بهتر است انواع، علل و علائم عفونت دستگاه ادراری را بشناسیم.
انواع عفونت ادراری در زنان
عفونت ادراری باتوجه به اینکه کدام بخش از دستگاه ادراری را درگیر میکند، به انواع مختلفی تقسیم شود. به همین دلیل درمان عفونت ادراری زنان به روش‌های گوناگون صورت می‌گیرد.
- عفونت ادراری تحتانی
به‌طورکلی ادرار انسان دارای باکتری و میکروب نیست؛ چراکه از تصفیه مواد زائد موجود در خون به وجود می‌آید؛ بنابراین می‌توان گفت اکثر باکتری‌ها از طریق عوامل خارجی وارد بدن می‌شوند. اگر باکتری و میکروب‌ها به مجرای ادرار و مثانه راه یابند، عفونت ادراری تحتانی رخ می‌دهد.
- عفونت ادراری فوقانی
اگر درمان عفونت ادراری زنان در ناحیه تحتانی انجام نشود، امکان دارد عفونت وارد حالب و کلیه‌ها شود و عفونت ادراری فوقانی به وجود آید که با مشکلات جدی همراه است.
تفاوت میان عفونت دستگاه ادراری با عفونت مثانه چیست؟ عفونت مثانه یا سیستیت، نوعی عفونت خاص است که تنها وارد مثانه می‌شود و این ناحیه را دچار التهاب میکند.
در ادامه مقاله راه‌های درمان سریع عفونت ادراری و درمان خانگی عفونت مثانه در زنان را بررسی خواهیم کرد؛ بنابراین اگر به دنبال راه درمان هستید، ادامه مقاله را مطالعه نمایید.
علت به وجود آمدن عفونت ادراری زنان
همانطور که گفتیم عفونت ادراری به دلیل وجود باکتری و میکروب‌ها رخ می‌دهد. راه‌های زیادی برای رشد و تکثیر باکتری‌ها در دستگاه ادرار وجود دارد. برخی از این راه‌ها عبارتند از:
- کوتاه بودن مجرای ادراری خانمها
مجرای ادراری خانمها نسبت به آقایان کوتاه‌تر است؛ بنابراین فاصله کم‌تری تا مثانه دارد. در نتیجه باکتری‌ها با پیمودن فاصله‌ای کوتاه می‌توانند وارد مثانه شوند.
- فعالیت‌های جنسی
وارد شدن فشار بر دستگاه مجاری ادرار خانمها هنگام رابطه جنسی، برقراری رابطه با شریک جنسی جدید، داشتن رابطه جنسی دهانی، استفاده از کاندوم‌های نامناسب، استفاده از اسپرم‌کش‌ها، عفونت‌های مقاربتی (مانند سوزاک، مایکوپلاسما و…) و ادرار نکردن بعد از رابطه جنسی در بروز عفونت ادرار نقش دارند.
- بارداری و تغییرات هورمونی
به دلیل تغییر هورمون‌ها در دوران بارداری، دستگاه مجرای ادراری خانمها نسبت به باکتری و میکروب‌ها تحریک‌پذیر خواهند شد؛ بنابراین احتمال بروز عفونت ادراری در بارداری وجود دارد. از آنجایی که این عفونت‌ها می‌توانند به جنین آسیب برسانند، باید درمان عفونت ادراری در زنان باردار به‌موقع تشخیص داده و درمان آغاز شود.
پس از یائسگی، کاهش سطح استروژن، باعث ایجاد تغییراتی در دستگاه مجاری ادراری می‌شود و آن را در برابر عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر میکند که در ادامه مقاله راه‌های درمان عفونت ادراری در زنان یائسه را توضیح خواهیم داد.
- وجود برخی از بیماری‌ها
انتقال برخی از عفونت‌های دستگاه گوارشی به مجاری ادرار از طریق مقعد، عفونت مثانه، برخی از مشکلات کلیوی (مانند سنگ کلیه)، بیماری‌های خودایمنی، بیماری دیابت، ناهنجاری‌های مادرزادی، برخی از سرطان‌ها و برخی از بیماری‌ها یا عمل‌های جراحی که به استفاده از سند نیاز دارند همگی در بروز عفونت ادراری در خانمها نقش خواهند داشت.
درمان عفونت ادراری زنان با روش‌های پزشکی و خانگی میسر است که در ادامه مقاله هرکدام از این شیوه‌ها را به‌صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.
علائم عفونت ادراری در زنان
گفتیم که عفونت ادراری به‌طورکلی به دو دسته عفونت تحتانی و فوقانی تقسیم می‌شود که هرکدام علائم خاص خودشان را دارند.
علائم عفونت ادراری تحتانی در خانمها
- احساس سوزش و درد حین ادرار
- تغییر رنگ ادرار (کدر)
- مشاهده خون در ادرار (رنگ ادرار قرمز یا صورتی)
- شدید بودن بودی ادرار
- تکرر ادرار و احساس شدید به تخلیه ادرار
- احساس درد در انتهای ادرار
- احساس درد در ناحیه لگن و یا استخوان شرمگاه
علائم عفونت ادراری فوقانی در خانمها
- احساس درد در ناحیه پهلو و پشت
- تب و لرز
- داشتن حالت تهوع و استفراغ
با مشاهده هرکدام از این نشانه‌ها باید برای درمان عفونت ادراری زنان به پزشک مراجعه نمایید.
عفونت ادراری در زنان چه پیامدهای جسمی به همراه دارد؟
بسیاری از خانمها می‌پرسند که عفونت ادراری چه عوارضی به همراه دارد؟ عوارض عفونت ادراری در زنان عبارتند از:
- تبدیل شدن به عفونت ادراری مزمن (چندبار در سال اتفاق می‌افتد)
- بروز مشکلات جدی برای کلیه‌ها
- زایمان زودرس یا کاهش وزن نوزاد حین تولد برای خانم‌های باردار مبتلا به عفونت بارداری
حال که به اهمیت درمان عفونت ادراری زنان پی‌بردید، در ادامه راه‌های تشخیص و درمان این مشکل را ارائه می‌دهیم.
روش‌های تشخیص عفونت ادرار
لازم است با مشاهده علائم عفونت ادرار به پزشک مراجعه نمایید. در ابتدا پزشک سؤالاتی در باره نشانه‌ها مدت زمان این مشکل و بیماری‌های خاص یا زمینه‌ای می‌پرسد. در صورتی که مشکل خاصی وجود نداشته باشد، پزشک، داروی عفونت ادرار تجویز میکند، اما اگر به عفونت ادرار فوقانی شک کند، برای تشخیص دقیق‌تر، برخی آزمایشات پزشکی را تجویز خواهد کرد.
آزمایش‌های تخصصی
در صورتی که پزشک به عفونت ادرار فوقانی مشکوک باشد، با توجه به شدت علائم از بیمار می‌خواهد یکی از آزمایش‌های زیر را انجام دهد:
- آزمایش کشت ادرار
در این روش یک نمونه تمیز از ادرار شما جهت بررسی تعداد گلبول سفید، تعداد گلبول قرمز و نوع باکتری در ادرار فرد مورد آزمایش قرار می‌گیرد. برای انجام این آزمایش باید ادرار در وسط جریان جمع‌آوری شود.
- تصویربرداری
تصویربرداری شامل سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی است که هرکدام با توجه به علائمی که فرد بیمار دارد، جهت بررسی عملکرد و وضعیت اندام‌های دستگاه مجرای ادرار صورت می‌گیرد.
- سیستوسکوپی
در این روش پزشک یک لوله بلند که برروی آن یک دوربین کوچک قرار دارد را از طریق مجرای ادرار به سمت مثانه هدایت میکند تا از وضعیت آن مطلع شود.
- روش IVP
در روش IVP یا پیلوگرام پزشک یک مایع رنگی به بدن شما تزریق میکند تا داخل دستگاه مجاری ادرار برود. سپس با رادیوگرافی از شکم فرد بیمار، در تصویر اشعه ایکس، رنگ ادرار به‌صورت برجسته نمایان می‌شود.
پزشک پس از تشخیص دقیق مشکل مراحل درمان عفونت ادرار زنان را آغاز میکند. البته درمان عفونت ادراری در خانه هم امکان‌پذیر است.
درمان عفونت ادراری زنان
بسیاری از افراد می‌پرسند که برای عفونت ادراری چه قرصی خوبه؟ پزشک پس از مشاهده علائم و نتیجه آزمایشات، داروی مناسب تجویز میکند.
درمان دارویی
به‌طورمعمول آنتی‌بیوتیک‌ها بهترین دارو برای عفونت ادراری در زنان هستند. قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک برای عفونت ادراری عبارتند از:
- تری متوپریم، پنی‌سلین‌ها، داکسی سیکلین، سفالکسین و آزیترومایسین بهترین قرص‌های عفونت ادراری زنان هستند که پزشک تجویز میکند. همچنین مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت ادراری در زنان سالمند توصیه می‌شود.
- پزشک گروهی دیگر از داروهای آنتی‌بیوتیک به نام فلوروکینولون‌ها را مانند لووفلوکساسین و قرص سیپروفلوکساسین برای عفونت ادراری شدید تجویز می‌نماید.
- برای درمان عفونت ادراری فوقانی هم آنتی‌بیوتیک‌های دوز بالا به‌صورت وریدی در بیماستان به فرد بیمار تزریق می‌شوند.
- مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی چون آموکسی‌سیلین و سفالکسین برای درمان عفونت ادراری در زنان شیرده بلامانع است.
- برای درمان عفونت مجاری ادراری در زنان باردار هم مصرف آنتی‌بیوتیک به مدت 7 الی 14 روز تجویز می‌شود.
- داروی سیدوفوویر ضد ویروسی هم انتخابی برای درمان عفونت‌های ادراری ویروسی است.
گفتنی است برای درمان عفونت ادراری زنان باید به پزشک متخصص مجاری ادرای و خانم‌های باردار باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایند.
درمان خانگی عفونت ادراری زنان
درمان عفونت ادراری زنان به روش‌های خانگی باید با مصرف دارو همراه باشد تا به بهترین نتیجه برسید. برخی از این روش‌ها شامل مراحل زیر است:
- مصرف زیاد مایعات در طول روز (کمک به درمان )
- مصرف غذاهای حاوی ویتامین c
- مصرف غذاهای حاوی پروتئین و غلات‌ها
- خوردن میوه و سبزیجات مانند موز، گلابی، ذغال اخته، کیوی، کرفس و کلم بروکلی
- ممنوعیت مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین و الکل
- مصرف دمنوش برای عفونت ادراری مانند چای زنجبیل، دمنوش سرکه سیب و عسل، دمنوش لیمو
- شستشوی واژن با محلول جوش شیرین (یک قاشق جوش شیرین و آب)، یا محلول گیاه رزماری از بهترین روش‌های درمان عفونت ادراری در زنان با طب سنتی به حساب می‌آیند.
پیشگیری از عفونت ادراری در زنان
حالا که با راه‌های درمان عفونت ادراری زنان آشنا شدیم، بهتر است روش‌های جلوگیری از بروز این مشکل را هم بیاموزیم:
- روزانه 6 الی 8 لیوان آب بنوشید
- از پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان خودداری کنید
- بهداشت عمومی را رعایت نمایید
- ادرار خود را نگه ندارید
- از مصرف ژل‌های اسپرم‌کش، اسپری‌های خوشبوکننده و … بپرهیزید
- قبل و بعد از رابطه جنسی، ادرار خود را تخلیه کنید.
تنها با مطالعه این مقاله از عفونت ادراری پیشگیری کنید
در این مقاله درباره درمان عفونت خانگی و پزشکی ادراری در زنان صحبت کردیم. عفونت ادراری به دلیل رشد و تکثیر باکتری، قارچ و ویروس‌ها به وجود می‌آید و در صورت عدم درمان، پیامدهای منفی مانند مشکلات کلیوی، زایمان زودرس و… برای بانوان به همراه دارد؛ بنابراین توصیه می‌شود با مشاهده هرگونه علائم عفونت ادراری در زنان به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با تشخیص و درمان به موقع از بروز هرگونه عوارض جلوگیری نمایید.
سوالات متداول
آیا آنتی بیوتیک برای درمان عفونت اداری مفید است؟
بله. همانطور که در این مقاله گفته شد یکی از روش‌های درمان پزشکی مصرف آنتی بیوتیک است.
آیا ژل‌های اسپرم‌کش می‌تواند عامل عفونت ادراری باشد؟
بله، این ژل‌ها عاملی خطرناک در عفونت ادراری هستند.
آیا عفونت‌های ادراری ممکن است بدون درمان بهبود یابند؟
تمام عفونت‌های ادراری نیاز به درمان ندارند. مطالعات نشان داده که تا حدود چهل درصد از عفونت‌های ادراری ساده و بدون عارضه هستند، نیازی به درمان ندارند و خود‌به‌خود بهبود می‌یابند.
