چه کسانی نباید امگا 3 مصرف کنند؛ 9 دسته از افراد نباید امگا3 بخورند

آیا می‌دانید چه کسانی نباید امگا 3 مصرف کنند؟ آیا می‌دانید مهم‌ترین عوارض و فواید قرص امگا 3 برای زنان و مردان چیست؟ برخلاف سایر انواع چربی‌ها که بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند حدالامکان از مصرف آن اجتناب کنید، امگا 3 یکی از انواع چربی‌هایی است که سلول‌های بدن شما برای عملکرد طبیعی خود به آن احتیاج دارد. امگا 3 برای سلامت قلب و مغز بسیار اهمیت دارد. علاوه بر این ثابت شده که این ماده سبب تقویت سیستم ایمنی بدن، بینایی و کمک به تولید و ترشح هورمون‌ها می‌شود. با این حال به دلیل بعضی از انواع عوارضی که این ماده چرب در بدن به جا می‌گذارد، مصرف زیاد آن برای بعضی از افراد مانند زنان باردار مناسب نیست.

برای اینکه بتوانید با در نظر گرفتن عوارض و فواید آن بهترین رژیم غذایی را برای خود انتخاب کنید، در این سری از مقالات ژین طب قصد داریم در خصوص امگا 3 صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا در این خصوص بیشتر بدانید.

اسید چرب امگا 3 چیست؟

امگا 3 خانواده کوچکی از انواع چربی‌های چند غیر اشباع گیاهی و جانوری است. این اسید چرب در گیاهان عمدتاً به شکل اسید آلفا لینولنیک(ALA) و در غذاهای دریایی به عنوان دوکوزاهگزانوئیک اسید یا Docosahexaenoic(DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید یا Eicosapentaenoic acid(EPA) یافت می‌شوند.

امگا 3 معمولا به شکل اسید آلفا لینولنیک از غذاهای گیاهی مانند: گردو، دانه‌های چیا، دانه‌های سویا، دانه کتان و روغن سویا دریافت می‌شود. دریافت این اسید چرب به شکل دوکوزاهگزانوئیک اسید و یا ایکوزاپنتانوئیک اسید نسبتا سخت‌تر است؛ زیرا این شکل امگا 3 فقط به مقدار کم در ماهی‌ها، صدف‌ها و جلبک‌های دریایی یافت می‌شوند.

بیشتر بدانید: مصرف مولتی ویتامین در دوران بارداری ضروری یا لازم؟

مکمل‌های امگا 3 به هر دو شکل دوکوزاهگزانوئیک اسید و یا ایکوزاپنتانوئیک اسید از موارد زیر تامین می‌شود:

• ماهی آنچوی یا ساردین: البته این روغن در سایر ماهی‌ها مانند: ماهی قزل آلا، تن یا پولاک نیز یافت می‌شوند.
• سخت پوستان کوچکی به نام کریل: بر اساس مقاله‌ای که در سال 2020 در Marine Drugs منتشر شد، سخت پوست کریل علاوه بر امگا 3 حاوی آستاگزانتین است. این ماده نوعی آنتی اکسیدان قوی است که در تقویت بینایی بسیار موثر است.
• کبد ماهی کاد: منبع غنی دیگر برای روغن امگا 3 جگر ماهی کاد است.
• جلبک (ریزجلبک‌های دریایی): جالب است که بدانید ریز جلبک‌های دریایی منبع غنی از دوکوزاهگزانوئیک اسید و یا ایکوزاپنتانوئیک اسید هستند.

چه کسانی نباید امگا 3 مصرف کنند؛ این دسته از افراد امگا 3 نخورند

همانطور که اشاره شد روغن امگا 3 یکی از انواع چربی‌های غیر اشباع موجود در گیاهان و بعضی از جانوران مانند جانوران دریایی است. مصرف روغن‌های غیر اشباع برای بعضی از افراد توصیه نمی‌شود. از آنجایی که امگا 3 دارای خواص بسیار زیادی است، در بسیاری از رژیم‌های غذایی به مقدار زیادی منابع آن وجود دارد. بنابراین توصیه می‌کنیم قبل از شروع رژیم غذایی غنی از منابع امگا 3 راجع به موارد اجتنابی و عوارض قرص امگا 3 آگاه باشند.

بیشتر بدانید: بهترین عضله ساز طبیعی؛ ۲۳ ماده غذایی برای ساخت عضلاتی زیبا و متناسب

افرادی که نباید امگا 3 مصرف کنند؟

کسانی که باید از مصرف مقدار زیادی امگا 3 اجتناب کنند؛ عبارتند از:

1. افرادی که به غذاهای دریایی مانند: ماهی، صدف یا سویا حساسیت دارند نباید روغن ماهی حاوی امگا 3 مصرف کنند.
2. ایمنی و اثرات روغن ماهی در زنان باردار و مادران شیرده مشخص نیست. به همین دلیل در صورت بارداری، تلاش برای باردار شدن یا شیردهی از مصرف روغن ماهی خودداری کنید.
3. به کودکان و نوجوانان کمتر از 18 سال هرگز نباید بدون مشورت پزشک مکمل روغن ماهی داده شود.
4. مکمل‌های حاوی روغن ماهی ممکن است با عملکرد برخی از انواع داروها یا مکمل‌ها تداخل داشته باشند. به همین دلیل اگر از داروهایی مانند داروهای رقیق کننده خون یا داروهای مخصوص درمان بیماری‌های مزمن مانند: دیابت، بیماری قلبی، بیماری کلیوی، بیماری کبدی یا هر گونه اختلال در لوزالمعده استفاده می‌کنید؛ بدون مشورت پزشک مکمل‌های حاوی امگا 3 را مصرف نکنید.
5. مکمل های امگا 3 ممکن است با عملکرد داروهای هورمونی از جمله قرص‌های ضد بارداری تداخل ایجاد کنند. بنابراین در حین درمان با این داروها از مصرف مکمل امگا 3 اجتناب فرمایید.
6. مصرف مکمل امگا 3 سبب افزایش ضربان قلب می‍شود. به همین دلیل افرادی که به دلیل مشکلات و بیماری‌هایی مانند: بیماری قلبی، فشار خون، استرس و سایر موارد دچار ضربان قلب تند و نامنظم هستند، توصیه می‌شود در طول دوره درمان خود از مصرف این مکمل و غذاهای حاوی روغن امگا 3 خودداری کنند.
7. علاوه بر موارد اشاره شده مصرف امگا 3 به افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند نیز توصیه نمی‌شود. مصرف زیاد امگا 3 در افراد سالم سبب دل درد و مشکلات گوارشی می‌شود.
8. نتایج برخی از مطالعات مشخص کرده‌اند که اکسیداسیون موجود در روغن ماهی در بدن افراد الکلی واکنش‌های مخربی را ایجاد می‌کند. بنابراین افرادی که بیش از دو لیوان الکل در روز می‌نوشند نباید مکمل‌های روغن ماهی را مصرف کنند.
9. متاسفانه نگرانی‌هایی در مورد ارتباط مصرف مکمل‌های امگا 3 و افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد. به همین دلیل افرادی که در معرض خطر سرطان پروستات قرار دارند(به دلیل ابتلا به بیماری یا شرایط ژنتیکی) توصیه می‌شود حدالامکان از مصرف مکمل امگا 3 خودداری کنند.

بیشتر بدانید: غذاهای مضر در دوران بارداری و معرفی ۳۱ خوراکی ممنوعه ۲۰۲۲

مهم‌ترین فواید مصرف مکمل امگا 3 چیست؟

طبق نتایج مقالات منتشر شده در سایت سازمان بهداشت جهانی یا NIH مصرف امگا 3 برای حفظ عملکرد طبیعی سلول‌های بدن بسیار مورد نیاز است. برای اینکه بتوانید بهتر با خواص این روغن فوق العاده پر خاصیت آشنا شوید، در این قسمت از مقاله به مهم‌ترین خواص مصرف امگا 3 اشاره می‌کنیم.

1. مصرف امگا 3 ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد

علاوه بر کاهش فشار خون و تری گلیسیرید، امگا 3 از لخته شدن خون که یکی از عوامل مهم حملات قلبی است، جلوگیری می‌کند. نتایج متاآنالیز منتشر شده از 40 کارآزمایی بالینی در سال 2021 نشان داد افرادی که مکمل‌های حاوی DHA/EPA را مصرف می‌کنند، 13 درصد کمتر از سایرین در معرض حمله قلبی قرار دارند. همچنین این افراد 35 درصد کمتر در معرض خطر سکته هستند.

2. امگا 3 سبب بهبود عملکرد مغز می‌شود

مغز شما تقریباً از 60٪ چربی تشکیل شده است. از این 60% حدود 10٪ الی 20٪ از آن چربی نوع DHA است. وظیفه چربی DHA محافظت از غشاهای ظریف اطراف سلول‌های مغز است. تغییر ساختار سلول‌های مغز روی عملکرد و وضعیت حافظه کوتاه مدت و بلند مدت تاثیر می‌گذارد.

مطابق نتایج مقالات منتشر شده افرادی که دارای رژیم‌ غذایی غنی از چربی‌های امگا 3 هستند، کمتر در معرض ابتلا به آلزایمر و اختلالات مغزی قرار دارند. بنابراین پزشکان توصیه می‌کنند افرادی که از لحاظ ژنتیکی در معرض ابتلا به آلزایمر هستند، مواد غذایی حاوی امگا 3 مانند ماهی را بیشتر در رژیم غذایی خود قرار دهند.

3. مصرف امگا 3 به درمان افسردگی کمک می‌کند

نتایج بسیاری از بررسی‌ها مشخص کرده‌اند که مصرف امگا 3 در درمان تسریع روند درمان افسردگی موثر است نتایج منتشر شده از پژوهشی که در سال 2019 در مجله Translational Psychiatry منتشر شد، نشان داده که مصرف حداکثر 1 گرم امگا 3 در روز می‌تواند علائم افسردگی را کاهش دهد. اگر در حال حاضر دچار افسردگس هستید، توصیه می‌کنیم مکمل های حاوی اما 3 را مصرف کنید.

بیشتر بدانید: بهترین مولتی ویتامین برای پوست در سال ۲۰۲۳؛ ۱۴ مولتی ویتامینی که پوست را از نو می‌سازد

4. امگا 3 سبب تقویت بینایی می‌شود

اگر شما جزء یکی از 14 درصد از افراد بدشانسی هستید که خشکی چشم دارید، خبر خوبی برایتان داریم. بر اساس یک متاآنالیز که در سال 2019 در مجله بسیار معتبر Nutrients منتشر شده است، مشخص شده که DHA سبب کاهش سریع التهاب شده و خشکی چشم را یکی از عوارض التهاب است، درمان می‌کند.

علاوه بر این مصرف مکمل امگا 3 سبب افزایش تولید و ترشح اشک می‌شود. همچنین مشخص شده که مصرف این روغن شگفت انگیز از پیشرفت دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن نیز جلوگیری می‌کند. بهترین زمان مصرف قرص امگا 3 بعد از ناهار با معده پر است.

5. امگا 3 به تشکیل مغز جنین کمک می‌کند

یکی از فواید قرص امگا 3 برای زنان کمک به رشد طبیعی جنین است. مصرف EPA و DHA موجود در ماهی برای سلامت مغز و قلب جنین و مادر حیاتی است. امگا 3 به رشد طبیعی مغز جنین مخصوصا در سه ماه آخر بارداری کمک می‌کنند. بر اساس نتایج بررسی 70 مطالعه در دانشگاه کاکرین در سال 2018، دریافت دوز مناسب امگا 3 از طریق مکمل‌، خطر زایمان زودرس و به دنیا آوردن نوزادی نارس را در زنان باردار کاهش می‌دهد. البته توجه داشته باشید! مکمل امگا 3 جزء مکمل‌هایی است که باید در زنان باردار، شیرده و زنانی که قصد باردار شدن دارند، حتما زیر نظر پزشک مصرف شود.

سوالات متداول مقاله چه کسانی نباید امگا ۳ مصرف کنند