ژیمناستیک کودکان از چه سنی مناسب است؟
ژیمناستیک کودکان یک فرصت عالی برای رشد جسمی، ذهنی و اجتماعی است که از سن دو سالگی به بالا در سطوح مبتدی تا پیشرفته آموزش داده میشود. این موضوع را در گروههای دیگر سنی و جنسی نیز میتوان پیگیری کرد. مانند ژیمناستیک بانوان. برخی والدین میپرسند که آیا ژیمناستیک قد را کوتاه میکند؟ ژیمناستیک کودکان از چه سنی شروع میشود؟ در این مقاله از مجله ژین طب قصد داریم درباره اهمیت ژیمناستیک در کودکان صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
ورزش ژیمناستیک چیست؟
ورزش ژیمناستیک برای کودکان یک فرصت عالی است تا از لحاظ جسمی، ذهنی و عاطفی رشد کنند. بهطورکلی با شرکت در کلاسهای ژیمناستیک کودکان مهارتهایی مانند انعطافپذیری، هماهنگی میان اعضای بدن، تعادل، قدرت، برقراری ارتباط با دیگران، افزایش و کنترل اعتمادبهنفس، کشف علایق و… را یاد میگیرند و در آینده به یک فرد مستقل و قوی تبدیل میشوند.
ژیمناستیک مجموعهای از حرکات هنری و نمایشی است که از ترکیب چندین رشته ورزشی به وجود میآید. کلاسهای ژیمناستیک کودکان علاوهبر باشگاههای ورزشی امروزه در برخی مدارس هم تشکیل میگردد و والدین میتوانند با حضور در کلاسها فرزند خود را تشویق کنند.
انواع ژیمناستیک؛ کودکان به کدام نوع ژیمناستیک علاقه دارند؟
ورزش ژیمناستیک یک سرگرمی جذاب و پرتحرک برای کودکان است که به آنها در تقویت انعطاف بدن، افزایش سرعت در عملکرد، هماهنگی و تعادل بدن و سلامت روان کمک بسیاری میکند. ژیمناستیک کودکان در ابتدا در سطح مبتدی (آشنایی با اصطلاحات و…) شروع و تا سطح پیشرفته یا قهرمانی ادامه مییابد. این ورزش شاخههای گوناگونی دارد که عبارتند از:
- ژیمناستیک هنری؛ بروز خلاقیت و تحرک
در این رشته کودک پسر یا دختر با استفاده از یک حلقه یا میله با انجام حرکات نمایشی، قدرت و تعادل بدن خود را نشان میدهند.
- ژیمناستیک ریتمیک همراه با حرکات نمایشی و چرخشی
ژیمناستیک ریتمیک شامل مجموعه حرکات نمایشی مانند چرخش روی پاشنه، نیم پشتک، پرش در هوا و… است که با وسایلی چون روبان، توپ، میله و… انجام میشود. این رشته ورزشی برای کودکان سه سال به بالا مناسب است.آموزش ژیمناستیک پسرانه و ورزش ژیمناستیک دخترانه نیز ممکن است تفاوت هایی داشته باشد.
- ژیمناستیک ترامپولین؛ تجربه شیرین رها شدن
یکی از مهیجترین رشتههای ژیمناستیک، ترامپولین نام دارد. در این رشته کودکان با بالا و پایین پریدن روی وسیلهای مخصوص به نام “ترامپولین” در هوا حرکات آکروباتیک مانند پرش اسکوات انجام میدهند. سن مناسب برای ژیمناستیک ترامپولین در کودکان از 6 سالگی به بالا است.
همچنین ورزش ژیمناستیک با دو هدف همگانی (افزایش آمادگی جسمانی و تقویت مهارتهای فیزیکی و روانی) و قهرمانی (شرکت در مسابقات جهانی و کسب جایزه) انجام میشود.
فواید ژیمناستیک برای کودکان؛ تقویت مهارت ذهنی و اجتماعی
ورزش ژیمناستیک برای کودکان مزایای بسیاری دارد که اکثر خانوادهها از آن بیاطلاع هستند. از مهمترین فواید ژیمناستیک کودکان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- یادگیری مبانی حرکت، آغاز رشد صحیح کودکان
یادگیری صحیح مبانی حرکتی سرمایهای بزرگ برای رشد کودکان است که برروی سلامت عضلات و استخوانها تأثیر بسیاری میگذارد. ژیمناستیک کودکان به فرزند شما کمک میکند تا الگوهای حرکتی را بهطور صحیح آموزش ببینند و بدنی سالم و چابک داشته باشند. برای مثال یکی از این مبانی اصول صحیح صاف و محکم ایستادن است.
- بهبود انعطافپذیری و تقویت عضلات بدن
حرکات ژیمناستیک کودکان، عضلات و مفاصل بدن را تقویت و منعطفتر میکند؛ بنابراین کودکانی که این حرکات را انجام میدهند نسبت به همسالان خود میتوانند تمرینات ورزشی بیشتری انجام دهند و از آنها لذت ببرند.
- تضمین سلامت استخوانها، رهاورد ورزش ژیمناستیک
ورزش ژیمناستیک به بهبود سلامتی و رشد استخوانهای قوی در کودکان کمک بسیاری میکند. انجام منظم تمرینات ژیمناستیک در افزایش تراکم استخوانها، کاهش خطر پوکی استخوان در بزرگسالی و داشتن یک سیستم اسکلتی قوی تأثیر فراوانی دارد. به همینخاطر توصیه میشود کودکان خود را از سنین پایین در این رشته ورزشی ثبت نام کنید.
- افزایش قدرت بدنی و افزایش انرژی کودک
افزایش قدرت بدنی و انعطافپذیری بالا به کودک شما کمک میکند تا بتواند در سطوح پیشرفته یا شاخههای ورزشی دیگر بهراحتی شرکت نماید. درواقع بدن کودکانی که قدرت بالایی دارند از نیرو و انرژی بیشتری برخوردار خواهد بود.
- بهبود گردش خون و اکسیژن رسانی به بافتها
گردش خون مناسب با دریافت مواد زائد موجود در عضلات و رساندن اکسیژن و مواد مغذی کافی به آنها، سلامت عضلات را تضمین میکند و در صورت هرگونه آسیبدیدگی مدت زمان بهبود را کاهش میدهد.
- تناسب اندام با حذف چربیها
تمرینات ژیمناستیک با از بین بردن چربیهای اضافی و تقویت عضلات، به تناسب اندام و کاهش وزن کمک بسیاری میکند؛ بنابراین کودکانی که در این رشته ورزشی فعالیت دارند، از تناسب اندام برخوردار هستند.
- رشد اعتمادبهنفس و افزایش سلامت روانی
افزایش عزتنفس و اعتمادبهنفس تأثیر فراوانی در سلامت روان دارد؛ بنابراین یکی از مهمترین فواید ژیمناستیک کودکان به حساب میآید. برای مثال کودکان با شرکت در این رشته ورزشی یاد میگیرند در مقابل دیگران برنامه اجرا کنند یا با دوستان خود مسابقه دهند؛ بنابراین میتوانند با حضور در جمع احساس راحتی داشته باشند. درواقع با شرکت کودکان در کلاسهای ژیمناستیک، یاد میگیرند در زندگی به خود و دیگران احترام گذارند.
- یادگیری مهارتهای اجتماعی در ارتباط با دوستان و مربی
مهارتهای اجتماعی مانند معاشرت و برقراری ارتباط صحیح با دیگران، نیاز به تمرین دارد. کودکان با شرکت در کلاسهای ژیمناستیک یاد میگیرند با دوستان و مربی خود ارتباط برقرار کنند، همچنین انجام فعالیتهای گروهی، پیروی از دستورالعملها و گوش دادن به سخنان مربی خود را نیز آموزش میبینند.
- یادگیری نظم و افزایش روحیه نظمپذیری
کودکانی که در زندگی خود نظم و انضباط خوبی دارند در بزرگسالی به افرادی با اراده و سختکوش تبدیل میشوند. ژیمناستیک کودکان راهی عالی برای افزایش نظم در کودکان خواهد بود.
- رشد مهارتهای شناختی و پرورش روند استدلالی
رشد شناختی شامل پردازش اطلاعات، پرورش مهارتهای استدلالی، افزایش مهارتهای ارتباطی، آگاهی فضایی و… است که برای کودکان در حال رشد ضرورت دارد. ورزش ژیمناستیک با فعال کردن هر دو نیمکره مغز و ایجاد هماهنگی میان مغز و بدن به کودکان در افزایش تمرکز و رشد مهارتهای شناختی کمک فراوانی میکند.
- ابراز خلاقیت و توانایی رسیدن به راههای تازه
برای موفقیت در ژیمناستیک، تمرین و تلاش سخت ضروری است. این ورزش یک راه عالی برای تقویت و ابراز خلاقیت در کودکان است؛ چراکه آنها را تحت فشار قرار میدهد تا حرکات و فنون جدید را امتحان کنند؛ بنابراین همیشه یک حرکت جدید برای یادگیری وجود دارد که کودک از طریق بدن خود به نمایش میگذارد.
- کمک به تعیین اهداف و تلاش برای رسیدن به آن
داشتن هدف و تلاش برای رسیدن به آن در تمامی مراحل زندگی لازم است. ورزش ژیمناستیک با ایجاد یک چهارچوب ذهنی حین تمرین در کودکان، به آنها یاد میدهد تا برای رسیدن به موفقیت و اهداف خود تلاش کنند.
- جلوگیری از بیتحرکی و حفظ روحیه نشاط
ورزش ژیمناستیک یک راه عالی برای تخلیه انرژی و گذراندن وقت کودکان است. کودکان با حضور در کلاسهای ژیمناستیک با انجام تمرینات و فعالیتهای مهیج تحرک کافی دارند در نتیجه از وضعیت سلامت خوبی برخوردار خواهند بود.
ژیمناستیک از بروز بیماریهایی چون آسم، مشکلات قلبی و برخی از سرطانها در کودکان جلوگیری میکند؛ بنابراین میتوان گفت این رشته ورزشی برای کودکان فواید بسیاری دارد.
ورزش ژیمناستیک برای چه سنی مناسب است؟
بسیاری از والدین میپرسند که آموزش ژیمناستیک کودکان از چه سنی شروع میشود و شروع ژیمناستیک در بزرگسالی از چه سنی است؟ مربیان ژیمناستیک معتقدند که شروع این ورزش در سنین پایین بهتر است؛ چراکه کودکان در حال رشد، بدن منعطفتری دارند. معمولا سن شروع ژیمناستیک کودکان از دو سالگی به بالاست، اما پنج سالگی بهترین سن ژیمناستیک کودکان شناخته میشود؛ چراکه میتوانند در فعالیتهای حرفهای آموزش ببینند. البته تمرینهای سطح مقدماتی برای کودکان نوپا سخت است. به همین دلیل در ابتدا برخی از تمرینات فیزیکی ساده مانند پریدن و… را آموزش میبینند.
آموزش ژیمناستیک کودکان؛ از مبتدی تا پیشرفته
آموزش ژیمناستیک به تمرین و تلاش بسیاری نیاز دارد که بهتر است زیر نظر مربی انجام شود. از آنجایی که انجام برخی از حرکات در خانه خطراتی به همراه دارد باید با گفتوگو به فرزند خود بفهمانید که این گونه تمرینات را در منزل انجام ندهند. همانطور که گفتیم ژیمناستیک کودکان در سطوح مختلفی (از مبدی تا پیشرفته) با توجه به شرایط سنی کودک آموزش داده میشود.
- ژیمناستیک 2 تا 3 سال
مقدماتیترین تمرینات ژیمناستیک که شامل حرکاتی چون پریدن، بالا رفتن از صخره و… است به کودکان دو تا سه سال آموزش داده میشود تا بدنشان برای انجام فعالیتهای بیشتر آمادگی پیدا کند.
- ژیمناستیک 3 تا 5 سال
کودکان سه تا پنج سال به دلیل داشتن توان فیزیکی بهتر، تمریناتی چون انواع غلت خوردن، تمرینات مربوط به حفظ تعادل و برخی از حرکات مبتدی ژیمناستیک مانند سامرسالت و… را آموزش میبینند.
- ژیمناستیک 6 سال به بالا
پس از اینکه کودکان تمرینات مقدماتی ژیمناستیک را یاد گرفتند، در سطح متوسط آموزش میبینند تا به مراحل بالاتر راه یابند.
برای بسیاری از افراد این سؤال به وجود میآید که آیا میان ژیمناستیک کودکان پسرانه و دخترانه تفاوتی وجود دارد؟ برای پاسخ به این سؤال باید بگوییم که مرحله آمادگی بدن و مقدماتی برای پسرها و دخترها تفاوتی ندارد، اما در مراحل بالاتر حرکات دختران بیشتر نمایشی و شبیه رقص است و حرکات پسران بیشتر توان بدنی آنها را به نمایش میگذارد.
امروزه آموزش بسیاری از فعالیتهای ورزشی مانند ژیمناستیک بهصورت مجازی یا از طریق فایلهای آموزشی در خانه صورت میگیرد. باید بگوییم که آموزش در خانه مناسب کودکانی است که قبلا تحت نظر مربی بودهاند و میخواهند ادامه فعالیت خود را در محیط خانه انجام دهند. فیلم ژیمناستیک کودکان در این میان نقش مهمی دارد.
ژیمناستیک برای کودکان چه ضررهایی دارد؟
ورزش ژیمناستیک به تمرین و تلاش زیاد نیاز دارد. حال اگر تمرینات بهطور صحیح انجام نشود مشکلاتی چون آسیب دیدن مهرهها، درد مفاصل، شکستن استخوانها و کاهش توده بدنی را در پی دارد. در رابطه با ژیمناستیک کودکان و کوتاهی قد هم باید بگوییم که فشار بیشازاندازه تمرینات ورزشی و ادامه دادن این رشته از سن کم تا رسیدن به قهرمانی، بر کوتاهی قد تأثیر میگذارد.
از آنجایی که ژیمناستیک باعث تغییرات هورمونی شود، تأخیر در بلوغ جنسی و اختلال در دوران قاعدگی از عوارض ژیمناستیک کودکان دختر محسوب میشود. به همینخاطر بهتر است فرزند خود را تا قبل از 11 سالگی در این رشته ورزشی ثبت نام نمایید.
ژیمناستیک ورزشی مهیج برای کودکان پرانرژی
اگر فرزند شما تحرک بالایی دارد و به فعالیتهای مهیج انگیزه نشان میدهد، بهتر است او را در کلاسهای ژیمناستیک کودکان ثبت نام نمایید. ورزش ژیمناستیک مجموعهای از فعالیتهای هنری و آموزشی است که علاوهبر سرگرم نمودن کودکان، به رشد مهارتهای جسمی، روانی و عاطفی آنها کمک بسیاری میکند. کودکان از سن دو سالگی میتوانند ژیمناستیک را آموزش ببینند، اما بنا به اعتقاد مربیان این رشته ورزشی، پنج سالگی بهترین سن برای شروع ژیمناستیک است.
بهمنظور جلوگیری از خطرات احتمالی، برای آموزش، فرزندان خود را در باشگاههای ورزشی ثبت نام نمایید تا زیرنظر مربی باشند. اگر باشگاه آموزشی خوب نمیشناسید کافی است با سرچ کلماتی چون ژیمناستیک کودکان تهران یا شهر محل زندگیتان، اطلاعاتی درباره مربیان، هزینه و… به دست آورید.
سوالات متداول
آیا ژیمناستیک باعث کوتاهی قد کودک میشود؟
خیر. کارشناسان به خانوادهها اطمینان میدهند که کوتاهی قد به هیچ وجه ارتباطی به رشته ورزشی ژیمناستیک ندارد، مگر اینکه آنها در سن پایین تر از 9 سال حرکات حرفهای انجام بدهند.
عوارض ژیمناستیک برای بانوان کدام است؟
خیر. عوارضش بیشتر از پسران نیست، اما از عوارض ژیمناستیک دخترانه به دلیل بار زیاد بدن، بلوغ دیررس یا بلوغ تاخیری و مشکلات چرخه قاعدگی ذکر شده است که در اصل ممکن است در هر ورزشی رخ دهد.
آیا سن مهم است؟
بله. همانطور که در مقاله بالا بیان شد، مناسبترین سن پنج سالگی است.