تنگی نفس و نفخ معده چه ارتباطی با هم دارند؟

گاهی اوقات برخی از مشکلات جسمی ما می‌توانند علائم گیج کننده‌ای داشته باشند. به عنوان مثال، در اغلب موارد تنگی نفس یادآور بیماری‌های ریوی است. با این حال شاید برایتان جالب باشد که بدانید این مشکل تنفسی می‌تواند یکی از عوارض مشکلات گوارشی و نفخ معده باشد. اما تنگی نفس و نفخ معده چه ارتباطی با هم دارند

گاهی اوقات، نفخ شکم می‌تواند بر حرکت ماهیچه‌هایی که شکم را از قفسه سینه جدا می‌کنند، تأثیر بگذارد و احساس تنگی نفس در فرد ایجاد کند. نفخ معده می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد و باعث تورم و سفت شدن ناحیه زیر سینه و شکم شود. در این مطلب از مجله سلامت ژین طب به ارتباط بین تنگی نفس و نفخ معده و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

 نفخ معده به چه عللی ایجاد می‌شود؟

نفخ، تجمع گازها در معده است. این تجمع بیش از حد نفخ و عدم دفع آن از بدن می‌تواند با درد شدید و البته مشکلات دیگری همراه باشد. دلایل بی شماری برای بروز این مشکل وجود دارد. نفخ معده می‌تواند به دلایل بسیار پیش پاافتاده مانند عادات غذایی نادرست یا یک بیماری حاد ایجاد شود و عوارض دیگری مانند تنگی نفس را در فرد ایجاد کند. در هر صورت برای درمان این عارضه ابتدا باید علت بروز آن را تشخیص داد تا مراحل درمان به درستی آغاز شود. اما شایع ترین دلایل نفخ معده عبارتند از:

بیشتر بدانید: ترش کردن معده؛ علت‌های ابتلا را بدانید تا درمان قطعی را انتخاب کنید

1. ترس و اضطراب عاملی برای رفلاکس معده و تنگی نفس

اضطراب بیش از حد باعث ایجاد مشکلی به نام سندرم روده تحریک پذیر یا کولیت عصبی می‌شود. در این هنگام درد شکمی همراه با گرفتگی شدید و در برخی مواقع مشکلات گوارشی مانند اسهال و یبوست نیز ممکن است رخ دهد که علائم آن معمولاً شامل نفخ است.

2. باکتری معده یا روده کوچک؛ عامل تنگی نفس و نفخ معده

وجود انگل‌ها و باکتری‌ها در روده و معده منجر به مشکلات گوارشی مفرط می‌شود. با وجود این باکتری‌ها، غذا هضم و جذب نمی‌شود و تولید گاز معده افزایش می‌یابد. در این حالت فرد دچار سوزش معده و گاهی تنگی نفس خواهد شد.

3. رژیم غذایی اشتباه در مشکلات گوارشی و تنفسی اثر دارد

تغذیه نامناسب یکی از دلایل اصلی نفخ است. مصرف زیاد نوشابه‌های گازدار، شیرینی‌ها، حبوبات، غذاهای سنگین و چرب و لبنیات می‌تواند باعث تجمع گاز در معده شود. در این وضعیت ممکن است بیمار دچار درد معده و عوامل این مشکل شود.

بیشتر بدانید: قرص معده درد؛ میانبری برای خلاصی از دردهای طولانی

4. یبوست به مشکل معده منجر خواهد شد

یبوست می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. با این حال، اغلب این مشکل به دلیل رژیم غذایی کم فیبر و آب رخ می‌دهد. مشکل یبوست و نفخ شکم ارتباط مستقیم و نزدیکی با یکدیگر دارند. با نفخ شکم برخی افراد دچار مشکلات تنگی نفس خواهند شد.

5. تغییرات هورمونی در تنگی نفس و نفخ معده موثر است

در دوران بارداری یا پریود، زنان با تغییرات هورمونی شدید مواجه می‌شوند. به طور معمول، این تغییرات هورمونی با مشکلات گوارشی و نفخ همراه است. گاهی اوقات، نفخ شکم و تنگی نفس ممکن است به دلیل یکی از شرایط پزشکی زیر رخ دهد. سایر شرایط و بیماریهایی که سبب نفخ معده و تنگی نفس می‌شوند عبارتند از:

• چاقی
• عدم تحمل غذایی
• سنگ کیسه صفرا
• نارسایی پانکراس
• بلع بیش از حد هوا
• نوروپاتی محیطی
• سرطان تخمدان

افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای لازم است به سرعت نسبت به درمان و کاهش علائم بیماری اقدام کنند‌.

بیشتر بدانید: درمان خانگی نفخ معده؛ رفع باد شکم با روش گیاهی و دارویی

ارتباط تنگی نفس و نفخ در معده

همانطور که قبلا اشاره کردیم، تنگی نفس ارتباط مستقیمی با نفخ معده دارد. بیش‌تر اوقات افرادی که به دلایل مختلف دچار نفخ می‌شوند دچار تنگی نفس نیز می‌شوند. اما چه ارتباطی بین تنگی نفس و نفخ وجود دارد؟ تنگی نفس می‌تواند باعث شود که شما در تنفس دچار مشکل شوید. و حجم هوایی که در هر دم به رفع وارد می‌کنید کاهش یابد به این فرآیند کاهش هوادهی می‌گویند.

در واقع، نفخ می‌تواند دیافراگم را که یک پارتیشن عضلانی بین قفسه سینه و شکم است، تحت تاثیر قرار دهد. از آنجایی که دیافراگم از تنفس پشتیبانی می‌کند، نفخ می‌تواند باعث تنگی نفس شود. هنگامی که معده شما نفخ می‌کند، دیافراگم شما در واقع فضای کم‌تری برای انبساط دارد، اما بدن شما همچنان به همان میزان اکسیژن نیاز دارد که باعث می‌شود احساس کمبود اکسیژن و تنگی نفس داشته باشید. اگر این مشکل ادامه پیدا کرد، نیاز به درمان سریع دارد.

چه زمانی باید به درمان دارویی فکر کنید؟

در بسیاری از موارد، تنگی نفس و نفخ ناشی از رژیم غذایی نامناسب یا مصرف بیش از حد مواد غذایی نفخ آور است. اگر علت نفخ شکم، تغذیه نامناسب باشد، با اجابت مزاج متعدد می‌توان این مشکل را برطرف کرد. گازهای اضافی از طریق اجابت مزاج و ادرار از معده و روده خارج می‌شوند. با این حال، اگر تنگی نفس و نفخ بیش از یک روز ادامه داشته باشد و سایر عوارض مشکوک رخ دهد، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر علاوه بر مشکل خود علائم زیر را نیز تجربه کنید، معاینه پزشکی ضروری است:

• از دست دادن کنترل مثانه
• ناتوانی در اجابت مزاج
• تغییر رنگ مدفوع
• درد شدید شکم
• درد قفسه سینه
• خون در مدفوع
• استفراغ مکرر
• خفگی
• گیجی

بیشتر بدانید: آیا درد قفسه سینه نشانه سکته قلبی است؟

درمان تنگی نفس و نفخ معده چیست؟

تا اینجا با علائم و علل تنگی نفس و نفخ آشنا شدید. برای درمان این مشکل ابتدا باید بدانید که درمان بسته به علائم و علل بروز آن متفاوت خواهد بود. برای خلاص شدن از شر این مشکل برای همیشه، علل بروز نفخ شما باید به طور اساسی حل شود. پس از معاینه و تشخیص بیماری، پزشک شما درمان اختصاصی را آغاز خواهد کرد. اما به طور کلی در این مواقع از برخی داروهای خاص برای رفع تنگی نفس استفاده می‌شود.

برای مثال، گشادکننده‌های برونش می‌توانند به باز کردن راه‌های هوایی و بهبود تنفس در هنگام نفخ کمک کنند. همچنین مصرف داروهای بدون نسخه مانند، قطره سیمتیکون، آنزیم‌های گوارشی و زغال فعال می‌توانند به کاهش نفخ شکم کمک کنند. با این حال، اگر علت نفخ شدید بیماری خاصی نیست، می‌توانید با چند درمان خانگی ساده از شر این مشکل خلاص شوید. در ادامه شما را با چند درمان خانگی ساده آشنا می‌کنیم.

درمان‌های خانگی برای تنگی نفس و نفخ شکم کدام‌اند؟

همانطور که قبلا ذکر شد، تنگی نفس و نفخ معمولاً نتیجه اضطراب یا تغذیه نامناسب است. در این هنگام راه حل‌های ساده خانگی می‌توانند به راحتی شما را از شر این مشکل رها کنند. البته بهتر است در کنار این راه‌حل‌ها به رعایت رژیم غذایی مناسب با توجه به شرایط بدنی خود نیز بپردازید. درمان‌های خانگی رفع تنگی نفس و نفخ معده عبارتند از :

· کنترل استرس بوسیله یوگا و پیاده‌روی

یکی از دلایل اصلی کولیک روده، اضطراب است. برای کنترل استرس، یوگا بهترین انتخاب در نظر گرفته می‌شود. البته قدم زدن در مناطق سرسبز پارک، نفس‌های عمیق و نوشیدن نوشیدنی‌های آرام بخش نیز اضطراب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

· مصرف آب کافی برای درمان تنگی نفس و نفخ معده

نوشیدن آب در هنگام نفخ شدید می‌تواند باعث نشت مقدار زیادی از محتویات معده و روده شود. با تخلیه غذا از معده، می‌توانید راحت‌تر نفس بکشید. با مصرف میزان مناسبی آب در طول روز می‌توانید از یسیاری از مشکلات خود جلوگیری کنید.

· مصرف دمنوش گیاهان دارویی

گیاهان ضد نفخ در این دوران می‌توانند بسیار موثر باشند. این گیاهان عبارتند از: نعناع، ​​زنجبیل، دارچین، گلپر، سنا، رازیانه، بابونه، زیره و شیرخار. استفاده از داروهای گیاهی برای مشکلات جزئی و خفیف سازگار است. اما اگر نفخ معده در اثر بیماری خاصی باشد، رد ابتدا باید مشکل اصلی درمان شود.

· ماساژ شکم برای کاهش نفخ

برای ماساژ شکم، می‌توانید دست‌های خود را درست بالای استخوان ترقوه راست قرار دهید و با حرکات دایره‌ای با فشار ملایم سمت راست قفسه سینه، ناحیه شکم را ماساژ دهید. این کار به دفع گازهای معده و روده و همچنین مدفوع کمک می‌کند.

چگونه از تنگی نفس و نفخ جلوگیری کنیم؟

اگر از آن دسته افرادی هستید که اغلب دچار تنگی نفس و نفخ می‌شوید و البته هیچ یک از بیماری‌های زمینه‌ای را ندارید، پس باید در سبک زندگی خود تجدید نظر کنید. رعایت چند نکته ساده می‌تواند به راحتی از نفخ جلوگیری کند. مثلا:

• تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش دهید و مقدار غذایی که می‌خورید را کاهش دهید.
• از مصرف شیرینی جات و غذاهای سرخ شده سنگین خودداری کنید.
• کم‌تر غذاهای نفخ آور مانند لوبیا، کلم یا محصولات لبنی مصرف کنید.
• بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید.
• مصرف نمک را به حداقل برسانید.
• ترس خود را کنترل کنید
• ورزش و پیاده‌روی را در برنامه روزانه خود بگنجانید.

سخن پایانی

نفخ معده می‌تواند ناشی از مشکلات جسمی جدی باشد این شرایط در اغلب مواقع برای فرد بسیار آزاردهنده است. همچنین فشار وارد بر دیافراگم ناشی از نفخ معده ممکن است به تنگی نفس و مشکل در تنفس منجر شود. در بیش‌تر موارد، تنگی نفس و نفخ به دلیل رژیم غذایی نامناسب و عدم تحرک رخ می‌دهد. اگر این مشکلات بیش از یک روز یا بیش‌تر ادامه داشت، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. پس از مراجعه به پزشک، درمان با توجه به علت اصلی نفخ معده آغاز می‌شود. با این حال، اگر مشکل جسمی دیگری ندارید، می‌توانید با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، این مشکل را به راحتی در خانه مدیریت کنید.

سوالات متداول در مورد تنگی نفس و نفخ معده