ترک متادون در خانه؛ 5 اصل مهم که ترک را بسیار راحت‌ می‌کند

ترک متادون در خانه به صورت ناگهانی منجر به سندرم ‌ترک خواهد شد، اگرچه به ندرت تهدید‌کننده زندگی است. علائم ترک متادون در خانه گاهی بسیار ناخوشایند و دور از ذهن نیست که این تصمیم خطر عود را افزایش دهد.

ایمن‌ترین راه برای ‌ترک متادون در خانه، مشورت با یک پزشک مرتبط و تحت نظر او قرارگرفتن است. چون می‌توان بر اساس برنامه‌ای روزانه به تدریج دوز دارو را کاهش و از بند آن رها شوید. متخصصین ترک مواد مخدر به کاهش شدت علائم‌ ترک و جلوگیری از عود کمک‌های قابل توجهی می‌کنند و روند خلاصی از آن را ساده می‌سازند. برای افراد وابسـته به متادون، تکمیل ‌ترک در یک برنامه سم‌زدایی پزشکی و سپس درگیرشدن در بازتوانی رسمی بهترین نتیجه را بدست می‌دهد. در ادامه همراه مجله سلامت ژین طب باشید تا نحوه ترک متادون در خانه را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.

متادون چیست و برای چه مواردی مصرف می‌شود؟

متادون ماده‌ای مخدر که پزشکان آن را برای افرادی تجویز می‌کنند که سایر مسکن‌ها برای تسکین درد آن‌ها موثر عمل نمی‌کند. همچنین امکان دارد برای افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به اعتیاد هستند تجویز شوند. همچنین دارویی است که می‌تواند به کاهش علائم ‌ترک سایر مواد افیونی کمک کند. در بیشتر موارد پزشکان آن را برای این منظور تجویز می‌کنند نه برای تسکین درد.

متادون نسبت به سایر اپیوئیدها یک ماده افیونی کندتر است و نیمه عمر بیشتری دارد. نیمه عمر مدت زمانی است که طول می‌کشد تا نیمی ‌از دوز از بدن خارج شود. نیمه عمر متادون بین 8 تا 60 ساعت است، در حالی که اکسی کدون تنها 3 تا 5 ساعت است.

علائم ترک متادون در خانه

استفاده طولانی مدت از مواد افیونی باعث تغییر ساختار سلول‌های عصبی در مغز می‌شود. این سلول‌ها فقط برای عملکرد صحیح به دارو نیاز خواهند داشت. هنگامی‌که به طور ناگهانی تصمیم به ترک متادون در خانه گرفـته می‌شود بدن واکنش نشان‌داده و منجر به علائم ‌ترک خواهد شد. خروج مواد افیونی در دو مرحله اتفاق می‌افتد. علائم مرحله اول ترک متادون در خانه عبارتند از:

• دردهای عضلانی
• بی قراری
• اضطراب
• تحریک
• چشم‌های اشک‌آلود
• آبریزش بینی
• تعریق بیش از حد
• بی خوابی
• خمیازه کشـیدن بیش از حد
• انرژی پایین

علائم مرحله دوم ترک متادون در خانه عبارتند از:

• اسهال
• گرفتگی شکم
• تهوع و استفراغ
• مردمک‌های گشاد شـده
• ضربان قلب سریع
• مور مور شـدن

این مراحل امکان دارد از یک هفته تا یک ماه طول بکشد، همچنین می‌تواند با علائم ‌ترک طولانی مدت همراه باشد. علائم طولانی مدت ترک متادون در خانه اغلب ماهیت فیزیکی کمتری دارند ولی مسائل عاطفی یا رفتاری خاصی به دنبال دارند.

راه‌های ترک متادون در خانه؛ بهترین روش ترک متادون بدون درد

هنگامی‌که فردی وابسـته به مواد افیونی می‌شود بدن به داشتن آن عادت خواهد کرد. قطع ناگهانی متادون در خانه گاهی همراه با واکنش شدید خواهد بود.

1.مصرف زیاد مایعات برای جلوگیری از بروز عوارش شدید ترک متادون در خانه

کم آبی بدن به دلیل استفراغ و اسهال شایع است و می‌تواند منجر به عوارض جدی برای سلامتی فرد شود. بسیاری از افراد در پایان دوره‌ ترک به دلیل کم‌آبی در بیمارستان بستری می‌شوند. نوشـیدن مقدار زیادی مایعات آبرسان در دوران ‌ترک بسیار مهم است. محلول‌های الکترولیت، در کمک به هیدراته ماندن نقش موثری دارند پس از آن‌ها هنگام ترک متادون در خانه نباید غافل شد.

2. داروهای بدون نسخه و کمکی برای ترک متادون در خانه

استفاده از دوزهای صحیح داروهای بدون نسخه (OTC) کمک‌کننده هستند. لوپرامید را برای درمان اسهال ناشی از ترک متادون باید در نظر گرفت. در صورت رویارویی با حالت تهوع، داروهایی مانند مکلیزین یا دیمن هیدرینات گزینه‌های مناسبی هستند. همچنین می‌توان از آنتی هیستامین‌هایی مانند بنادریل نیز استفاده کرد.

دردهایی که هنگام ترک متادون در خانه در بدن ظاهر می‌شوند را می‌توان با استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن تسکین داد. هرگز از هیچ دارویی بیش از مقدار توصیه شـده یا در دوزهای بالاتر از مقدار تجویزی استفاده نشود.

3. درمان‌های جایگزین؛ در زمان ترک متادون چی بخوریم؟

شواهد زیادی در مورد استفاده از ویتامین‌ها و مکمل‌ها در درمان اثرات ‌ترک متادون وجود ندارد. اما برخی از مطالعات طب مکمل مانند طب سوزنی و طب گیاهی چینی را مورد بررسی قرار دادند.

در مورد طب سوزنی، چندین مطالعه وجود دارد که علائم ‌ترک را هنگام ‌ترکیب با داروهای خاص کاهش می‌دهد. گزارش مطالعات روی داروهای گیاهی چینی نشان داد که‌ این گیاهان در مدیریت علائم ‌ترک در واقع موثرتر از کلونیدین هستند.

از نمونه‌هایی داروی گیاهی برای ترک متادون در خانه باید به گیاه جینسینگ اشاره کرد. جینسینگ یک ‌ترکیب گیاهی چینی است که در ترمیم آسیب‌هایی که مواد افیونی به مغز وارد می‌کنند نقش دارد.

4. پرت کردن حواس کمکی مهم به ترک متادون در خانه

افرادی که دوره ترک متادون در خانه را پشت سر گذاشته‌اند، توصیه می‌کنند تا حد امکان خود را با مواردی مختلف سرگرم کنند. بهترین گزینه ذهن را به سمت فیلم‌، کتاب‌، ورزش و مواردی از این قبیل سوق‌دادن است.  

مهم است که ذهن خود را مشغول و درگیر نگه دارید. سعی کنید کارهایی را انجام دهید که از آن لذت می‌برید تا اندورفین بدن افزایش یابد. این شانس موفقیت بلندمدت را افزایش خواهد داد.

بیرون بروید و ورزش کنید، حتی اگر فقط یک پیاده‌روی در اطراف بلوک باشد. چه در یک برنامه درمانی یا به تنهایی با‌ ترک متادون در خانه مبارزه می‌کنید، مثبت اندیش و بر غلبه وابستگی به خود اعتماد کنید.

5. داشـتن پشتیبان؛ حضور فرد یا گروه کمکی برای ترک متادون در خانه یک اصل کلیدی است

ترک متادون در خانه به تنهایی می‌تواند خطرناک باشد. از پزشک یا سایر متخصصان پزشکی کمک بگیرید. آن‌ها حتی می‌توانند داروهایی را برای کاهش علائم تجویز کنند تا دوره‌ ترک راحت‌تر مدیریت شود. امکانات سم‌زدایی می‌تواند سلامت را کنترل و این فرآیند را ایمن و موثرتر کند.

یک مرکز سم زدایی می‌تواند داروهایی را برای کمک به تسهیل روند ‌ترک ارائه دهد. فرد متوجه خواهد شد که داروهایی مانند کلونیدین برخی علائم را کاهش می‌دهند. لیبریوم گاهی برای کاهش تحریک قابل توجه استفاده خواهد شد. کلرال هیدرات یا‌ ترازادون گزینه‌های مناسبی برای کمک به خواب هستند.

یافـتن گروه‌های حمایتی مانند معتادان گمنام کمک می‌کند هنگام رویارویی با محیط‌های وسوسه برانگیز دقت عمل بیشتری داشت. بسیاری از افرادی که زمانی معتاد بودند، تلاش می‌کنند تا در آینده دوباره مورد سوء استفاده قرار نگیرند. این گروه‌ها می‌توانند از آن جلوگیری کنند.

جدول زمانی و سخت ترین روز ترک متادون در خانه

• روز اول: اولین علائم 24 ساعت پس از آخرین دوز مصرفی خود را نشان خواهد داد. شایع‌ترین آن‌ها شامل علائمی‌ شبیه آنفولانزا است که معمولا همراه با عرق‌کردن، درد عضلانی، لرز یا تب است.
• روزهای دوم تا10: هفته اول سخت‌ترین هفته ترک متادون در خانه خواهد بود. باید با بررسی سم‌زدایی از داشتن یک سیستم پشتیبانی مناسب اطمینان حاصل کرد. امکان دارد هفته اول هم آرام باشد، اما به دلیل ماهیت غیر قابل پیش‌بینی‌ ترک متادون در خانه، امکان شدت یافتن دارد. شایع‌ترین علائم عبارتند از تحریک پذیری، اضطراب، توهم، هوس و بی‌خوابی.
• روزهای 11 تا 21: بدترین علائم معمولا از روز دهم فروکش خواهند کرد، اما احتمالا هوس، نوسانات خلقی، افسردگی یا خستگی را تجربه خواهید کرد. به یک سیستم پشتیبانی نیاز دارید تا کمک کند بر تمایل خود به عود بیماری غلبه کنید.
• روزهای 22 و بعد از آن: اگر 40 میلی‌گرم یا بیشتر در یک زمان مصرف کرده باشید، علائم می‌توانند هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه داشته باشند. اگر از دوز کمتری استفاده کرده‌اید، علائم باید تا هفته سوم از بین برود. البته همان‌طور که گفته شد زمان بروز علائم قابل پیش‌بینی نیست.

داروی تسکین درد خماری متادون که برای سم‌زدایی هم بکار می‌رود

احتمالا پزشک داروهای دیگری حین ‌ترک برای کمک به کاهش علائم در صورت بروز آن‌ها تجویز خواهد کرد. این داروها عبارتند از:

• کلونیدین: به درمان علائمی ‌مانند فشار خون بالا، حالت تهوع، گرفتگی عضلات و ضربان قلب سریع کمک می‌کند.
• بوپرنورفین: زمان دوره سم‌زدایی را کوتاه و علائم‌ ترک متادون در خانه را کاهش می‌دهد
• داروهای مسکن بدون نسخه (مانند تیلنول، آسپرین، یا ایبوپروفن): در مدیریت سردرد، درد عضلانی و درد استخوان قابل استفاده هستند.
• بیسموت ساب سالیسیلات (پپتو بیسمول): برای کمک به اسهال مصرف می‌گردد
• بنادریل یا ‌ترازودون: به افراد مبتلا به بی‌خوابی در طول دوره‌ ترک متادون در خانه کمک می‌کند تا به خواب بروند.

چه زمانی بعد از ترک متادون در خانه باید به پزشک مراجعه کرد؟

هیچ فردی نباید بدون نظارت پزشکی سراغ ترک متادون در خانه برود چون امکان دارد با شرایط خطرناکی ر.وبرو شود. کاهش تدریجی دوز تحت نظارت پزشک، نتایج را بهبود می‌بخشد و خطر‌ات جدی ترک را کاهش می‌دهد. در طول ‌ترک متادون در خانه، فرد باید مدام با پزشک در تماس باشد. اگر با موارد زیر روبرو شد باید به پزشک مراجعه کند:

• احساس بیماری شدید
• علائم آن‌ها بهبود نیابد
• حالت سردرگمی‌ داشتن
• احساس بی حالی شدید
• درد در قفسه سینه
• استفاده از داروهای دیگر به جای متادون
• تغییر دوز متادون

چکیده‌ای کلی درباره ترک متادون در خانه

مراحل‌ ترک متادون در خانه به دوز و میزان مصرف دارو بستگی دارد. قطع مصرف متادون از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد امکان دارد ترک را در دوزهای بالاتر تجربه کنند و برخی ممکن است در دوزهای پایین‌تر سراغ ترک متادون در خانه بروند.

علائم معمولا دو تا سه روز پس از قطع مصرف متادون به اوج خود می‌رسد. هفته اول شدیدترین نشانه‌های ترک متادون در خانه خود را نشان خواهد داد. این دوره، زمانی است که فرد در معرض بالاترین خطر بازگشت به مصرف متادون است. پس باید از فردی دیگر برای مدیریت این مرحله از ترک متادون در خانه کمک گرفت.

پس از این مرحله، علائم‌ ترک به آرامی‌کاهش می‌یابند. درمان طولانی‌تر متادون، مدت زمان بهبودی را افزایش می‌دهد و معمولا علائم طولانی مدت ‌ترک را کاهش خواهد داد. این معمولا به معنای گذراندن یک سال یا بیشتر بعد از ترک متادون است.

سوالات متداول