درمان قطعی دیسک گردن خفیف و شدید؛ از حرکات ورزشی تا جراحی
درمان قطعی دیسک گردن به چندین صورت امکانپذیر است که هر کدام از این روشهای درمانی به میزان شدت آسیب دیسک گردن بستگی دارد. فتق دیسک زمانی اتفاق میافتد که مرکز نرم دیسک ستون فقرات از محفظه آن خارج شود. این میتواند بر اعصاب مجاور تاثیر بگذارد و منجر به درد، بی حسی یا ضعف در اندامها به خصوص بازو شود.
برخی از افراد دردی را از فتق دیسک احساس نمیکنند، به خصوص اگر دیسک به هیچ عصبی فشار نیاورد. مردم همچنین از این وضعیت به عنوان لغزش دیسک یا افتادگی دیسک یاد میکنند.
اگرچه گاهی اوقات فتق دیسک میتواند بسیار دردناک باشد، اما گزینههای درمانی امیدوارکننده زیادی برای درمان قطعی دیسک گردن وجود دارد. علائم معمولا پس از چند هفته کاهش یا برطرف میشوند، اما در صورت تداوم یا بدتر شدن علائم دیسک، جراحی دور از ذهن نیست.
این مقاله از مجله سلامت ژین طب به بررسی راههای درمان فتق دیسک میپردازد. همچنین در مورد علائم، عوامل خطر فتق دیسک و راهکارهایی که به پیشگیری از این بیماری کمک کند، بحث خواهد کرد.
علائم دیسک گردن و نکات مهمی که باید بدانید
بیروی ریزی مواد داخلی دیسک، اعصاب ناحیه اطراف را تحریک و باعث التهاب و درد شود. فتق دیسک همچنین میتواند به اعصاب فشار وارد کند و از طریق فشرده سازی باعث ایجاد درد شود به همین دلیل باید دنبال درمان قطعی دیسک گردن بود قبل از اینکه اتفاقات شدیدتری برای فرد به وجود آید.
در برخی موارد، فرد هیچ علامتی نخواهد داشت. با این حال، علائم رایج موارد زیر را در بر میگیرد:
- بیحسی یا سوزن سوزن شدن: این حالت زمانی اتفاق میافتد که فتق دیسک بر روی نخاع یا اعصابی که از نخاع خارج میشوند فشار وارد میکند. احساسات غیرمعمول ممکن است به سمت بیرون در امتداد عصب، به بازوها یا پاها حرکت کنند.
- ضعف عضلانی: هنگامیکه فتق دیسک بر روی عصب فشار میآورد، عضلات متصل به عصب امکان دارد ضعیفتر شوند. این میتواند باعث لغزش هنگام راه رفتن شود.
- درد: این درد معمولا در پشت رخ میدهد و به بازوها یا پاها سرایت میکند. مردم گاهی اوقات این احساس را به عنوان سوزش یا درد تیز توصیف میکنند.
علائم فتق دیسک در نقاط مختلف ستون فقرات
فتق شدید دیسک در هر ناحیه از پشت به طور بالقوه میتواند مشکلاتی را در کنترل روده یا مثانه ایجاد کند. اگر فردی کمردرد و تغییرات ناگهانی در کنترل مثانه یا روده خود داشته باشد، این معمولا نشانهای از نیاز به کمک فوری پزشکی است.
اگر فتق دیسک در قسمت پایین کمر باشد، درد اغلب روی باسن، رانها و ساق پا تاثیر میگذارد. دردی که در طول مسیر عصب سیاتیک، از باسن و پایین پاها حرکت میکند، به عنوان سیاتیک شناخته میشود.
اگر مشکل در گردن رخ دهد، درد در شانهها و بازوها بیشتر است. فتق شدید در ناحیه گردن نیز میتواند باعث سفتی، ضعف و بی حسی در پاها شود.
فتق دیسک در وسط کمر احتمالا باعث درد در اطراف محل فتق میشود. درد اغلب در اطراف قفسه سینه به سمت جلوی بدن حرکت میکند.
درمان قطعی دیسک گردن؛ 6 مرحله درمانی برای دیسک شدید و خفیف
بیش از 85 درصد از افراد دارای علائم فتق دیسک، خود به خود بهبود مییابند، اگرچه حداقل 12 هفته طول میکشد. در بیشتر مواقع، افراد علائم را با اجتناب از حرکاتی که باعث درد میشوند و پیروی از ورزش و رژیمهای مدیریت درد که پزشک توصیه میکند، برطرف میکنند.
گزینههای که برای درمان قطعی دیسک گردن باید مد نظر داشت بستگی به شدت آسیب دارد. برخی از روشها برای آسیبهای خفیفتر هستند و گاهی آسیب فقط با جراحی درمان قطعی خواهد شد. گزینههای درمانی عبارتند از:
1.درمان سریع دیسک گردن در خانه با کمپرس سرما و گرما؟ باور غلط یا واقعیت؟
مردم اغلب با معمای گرم و سرد مواجه میشوند: کدام یک را باید استفاده کرد؟ معمولا از یخ برای 24 تا 48 ساعت اول پس از آسیب برای کاهش تورم بهره میبرند و سپس از گرما برای شل شدن عضلات و بهبود سفتی استفاده خواهد شد.
اما در بیماری دیسک گردن، نه گرما و نه سرما بهاندازه کافی عمیق نفوذ نمیکنند تا در واقع التهاب را تسکین دهند، بنابراین از هر کدام که احساس بهتری دارد استفاده کنید. صرف نظر از اینکه سرما یا گرما را انتخاب میکنید، آن را فقط حدود 20 دقیقه در هر بار روشن نگه دارید و سپس حداقل 40 دقیقه آن را خاموش کنید. یخ یا گرما را در یک حوله بپیچید – هرگز آن را مستقیما روی پوست خود قرار ندهید چون امکان دارد دچار سوختگی شدید شوید.
2. درمان قطعی دیسک گردن با ورزش
هنگامیکه بهاندازه کافی احساس خوبی دارید و پزشک اجازه میدهد، تمرینات کششی را برای تسکین گردن درد و بهبود انعطافپذیری خود انجام دهید. بهتر است این تمرینات را بعد از گرم کردن عضلات با دوش آب گرم، حمام یا حوله انجام دهید. در اینجا چند کشش ساده برای درمان قطعی دیسک گردن وجود دارد که در خانه قابل انجام خواهد بود:
- به آرامی سر خود را به سمت چپ بچرخانید. با دست چپ، کشش بسیار ملایمی به چانه خود وارد کنید تا سرتان کمی بیشتر بچرخد. 20 ثانیه نگه دارید و سر خود را به آرامی به مرکز برگردانید. در سمت راست تکرار کنید.
- سر خود را به سمت چپ خم کرده و سعی کنید گوش چپ خود را به شانه برسانید. با دست چپ، فشار ملایمی به شقیقه وارد کنید. 20 ثانیه نگه داشته و در سمت راست نیز تکرار کنید.
- سر خود را به جلو خم کرده و با چانه سینه خود را لمس کنید. در حین انجام این کار، شانهها را شل و 20 ثانیه نگه دارید و تکرار کنید.
- به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید. یک بالش زیر سر و گردن خود برای حمایت قرار دهید. سرتان را به آرامی به جلو تکان دهید، انگار که دارید «بله» میگویید. این وضعیت را به مدت 10 ثانیه نگه داشته و سپس استراحت کنید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید.
اگر با هر یک از این کششها احساس ناراحتی شدید، فورا آن را متوقف کنید.
3. برای درمان دیسک گردن چه بخوریم؛ داروها خط اول درمان هستند
- داروهای بدون نسخه (OTC): داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند به کاهش درد کمک کنند.
- مواد افیونی: اگر درد شدید باشد و داروهای OTC ناراحتی را تسکین ندهند، تجویز داروهای مخدر توسط پزشک دور از ذهن نیست. اگر پزشک این گزینه درمانی را توصیه کند، مهم است که در مورد خطرات بالقوه و عوارض جانبی داروهای مخدر با پزشک صحبت کنید. با توجه به اثرگذاری عمیق داروهای افیونی برای درمان قطعی دیسک گردن نباید از عوارض و خطرات آن غافل بود.
- شل کنندههای عضلانی: این داروها میتوانند به آرام کردن نواحی دردناک کمک کنند، اما میتوانند باعث خستگی و سایر عوارض جانبی جدی دیگری شوند.
- داروهای ضد درد اعصاب: اگر علائم در طول زمان باقی بماند، پزشک داروهای ضد تشنجی را هم در دستور تجویز قرار میدهد. قرص گاباپنتین برای افراد دارای درد عصبی گزینه مناسبی به شمار میآید. این داروها میتوانند عوارض جانبی مانند خواب آلودگی نیز ایجاد کنند.
4. فیزیوتراپی و ورزش برای دیسک گردن خفیف، سنگ بنایی مهم برای درمان
فیزیوتراپیست موقعیتها و تمرینهایی را توصیه میکند که درد فتق دیسک را به حداقل برساند. از آنجایی که علائم فتق دیسک اغلب خود به خود برطرف میشوند، فیزیوتراپی معمولا در طی 3 هفته اول پس از شروع علائم توصیه نمیشود. یک پزشک میتواند توصیههای خاصتری را در یک مورد فردی ارائه دهد. هنگام شروع یک برنامه ورزشی یا فیزیوتراپی جدید، همیشه با پزشک مشورت کنید.
5. تزریقات دومین اقدام برای درمان قطعی دیسک گردن
پزشک گاهی از داروهای تزریقی برای کمک به تسکین علائم فتق دیسک استفاده میکند. این روش که به عنوان بلوک عصبی نیز شناخته میشود یکی از راههای درمان قطعی دیسک گردن به حساب میآید. روشهای تزریقی که پزشکان برای درمان قطعی فتق دیسک استفاده میکنند شامل تزریق اپیدورال و تزریق عصب نخاعی است.
6. عمل جراحی آخرین اقدام برای درمان قطعی دیسک گردن
اغلب اوقات، فتق دیسک با درمان غیرجراحی بهبود مییابد. با این حال، اگر فردی علائمی مانند موارد زیر را داشته باشد، پزشک معالج جراحی را توصیه میکند:
- ضعف عضلانی
- دردی که در طول زمان ادامه دارد
- مسائل حرکتی
- مشکلات مربوط به کنترل مثانه یا روده
روشهای جراحی برای درمان قطعی دیسک گردن شامل موارد زیر است:
- دیسککتومی: جایی است که جراح تمام یا بخشی از دیسک را برمیدارد.
- نوکلئوتومی: این روش مرکز نرم (هسته) دیسک را از طریق ساکشن یا برش لیزری حذف میکند.
- لامینکتومی: جراح ممکن است بخشی از مهرهها را بردارد تا فضای بازتری برای اعصاب ایجاد کند.
- فیوژن ستون فقرات: در این روش، جراح ممکن است دو یا چند مهره را به هم بپیوندد.
- تعویض دیسک: در این روش کاشت مصنوعی جایگزین فتق دیسک میشود.
عوامل خطرناکی که فرد را به سمت ابتلا به فتق دیسک میبرد
رخ دادن فتق دیسک برای هر کسی دور از ذهن نیست، اما این عارضه در بین مردان و افراد 30 تا 50 ساله شایعتر است. عواملی که احتمال را افزایش میدهند عبارتند از:
- وزن
- سن
- ژنتیک
- مشاغل سخت فیزیکی
- سبکهای زندگی بی تحرک
- سیگار کشیدن
درمان قطعی دیسک گردن را در یک نگاه بیابید
فتق دیسک زمانی اتفاق میافتد که مرکز ژله مانند دیسک ستون فقرات از پوشش بیرونی دیسک بیرون بزند. اگر دیسک لیز خورده باعث فشار یا تحریک به اعصاب مجاور شود، میتواند منجر به درد، بی حسی و ضعف شود.
مردم همیشه نمیتوانند از فتق دیسک جلوگیری کنند. افزایش سن، ژنتیک و رانندگی مکرر از عواملی هستند که احتمال فتق را افزایش میدهند. اما کارشناسان پیشنهاد میکنند که استفاده از تکنیکهای ایمنتر بلند کردن، ترک سیگار و مدیریت وزن میتواند به کاهش خطر کمک کند.
در بسیاری از موارد، پزشک میتواند از معاینه فیزیکی برای تشخیص فتق دیسک استفاده کند و مسیر درمان قطعی دیسک گردن را پیش بگیرد. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت ستون فقرات و دیسک، آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا سی تی اسکن کمک کننده هستند.
فتق دیسک اغلب درد شدیدی بقه همراه دارد، اما درمان مناسب میتواند علائم را تسکین دهد. درمآنهای موجود شامل داروهای ضد درد، حرکات کششی، فیزیوتراپی، تزریق و در نهایت جراحی است. اکثر افراد با کمترین مداخله بهبود مییابند. در موارد شدیدتر، امکان دارد برای درمان قطعی دیسک گردن باید سراغ جراحی رفت.
سوالات متداول
1.چه ورزشهایی که برای درمان قطعی دیسک گردن مناسب هستند؟
30 دقیقه ورزش هوازی (پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا) هر روز میتواند عضلات پشت را قوی نگه دارد. بهبود جریان خون ناشی از ورزش میتواند ستون فقرات را تغذیه و به حفظ سلامت آن کمک کند. با پزشک، فیزیوتراپ یا یک مربی شخصی که در کار با افراد مبتلا به دیسک گردن تخصص دارد، صحبت کنید تا تمرینات مناسب را برای شما تعیین کنند.
2. علل ابتلا به دیسک گردن چیست؟
فتق یا لغزش دیسک زمانی اتفاق میافتد که بخشی از ژله نرم داخلی دیسک ستون فقرات (هسته) خارج شود. این اغلب در قسمت پایین کمر رخ میدهد، اما میتواند در ستون فقرات گردن و میانی پشت نیز به وجود آید. علت فتق دیسک معمولا ساییدگی تدریجی و استفاده بیش از حد در نتیجه حرکت مکرر در طول زمان است. در افراد مسن، دیسکهای ستون فقرات خشکتر و ضعیفتر میشوند و احتمال فتق دیسک را افزایش میدهند. برخی از شرایط پزشکی نیز بی تاثیر نیستند مانند تنگی نخاع و اختلالات بافت همبند.
3. چه داروهایی برای درمان قطعی دیسک گردن مناسب هستند؟
ایبوپروفن و ناپروکسن، داروهای بر پایه مواد مخدر مانند مورفین، شل کنندههای عضلانی و داروهای ضد درد اعصاب مانند گاباپنتین از مهمترینها برای درمان قطعی دیسک گردن به حساب میآیند.