ورم بیضه از عفونت تا پیچ خوردگی؛ تورم بیضه را جدی بگیرید
ورم بیضه که به عنوان تورم کیسه بیضه شناخته می‌شود، ممکن است قرمز یا براق به نظر برسند. ضربه به بیضه تا کیست و سرطان بیضه دلایلی هستند که موجب ورم بیضه می‌شوند. اگر متوجه تورم بیضه شدید، بویژه اگر تورم بدون درد دارید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
بیضه متورم می‌تواند نشانه‌ای از موارد مختلفی از جمله آسیب، عفونت یا تومور بیضه باشد. گاهی اوقات ممکن است هر دو بیضه و در مواردی فقط یکی از بیضه‌ها متورم می‌شوند. در این مقاله از ژین طب به بررسی ورم بیضه، دلایل و درمان آن می‌پردازیم.
علائم ورم بیضه؛ از کبودی تا مشکل دفع ادرار
بیضه اندام حساسی است که وظایف مختلفی را برعهده دارد. بیضه ممکن است به دلایلی از جمله ضربه یا فشار دچار عوارضی نظیر ورم شود. ورم بیضه می‌تواند با علائم زیر همراه باشد:
- درد
- کبودی
- ترشح از آلت تناسلی
- مشکل در ادرار کردن
- حالت تهوع یا استفراغ
چرا بیضه متورم می‌شود؟
دلایل مختلفی می‌تواند به عنوان علت ورم بیضه چپ یا علت ورم بیضه راست یا گاهی اوقات هر دو بیضه مطرح شود. معمولاً در نتیجه یک ضربه مستقیم احتمالاً درد شدیدی احساس خواهید کرد و سپس کیسه بیضه شما ممکن است قرمز شود یا ورم کند. در این موارد باید به سرعت به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید تا خون رسانی به بیضه شما مسدود نشود. برخی دیگر از دلایل ورم بیضه عبارتند از:
- آسیبی که کیسه بیضه را سوراخ کند
- کبودی یا تورم در کیسه بیضه
- مشکل در دفع ادرار یا وجود خون در ادرار
- تب بعد از آسیب دیدگی
درمان ورم بیضه؛ به چه عواملی بستگی دارد؟
درمان بیضه‌های متورم بستگی علت آن دارد. برای تعیین علت، پزشک باید یک معاینه فیزیکی انجام دهد. همچنین ممکن است آزمایش ادرار یا سونوگرافی درخواست کند. به عنوان مثال پیچ خوردگی بیضه به جراحی و عفونت به مصرف آنتی بیوتیک نیاز دارد. جلوگیری از ورم بیضه بستگی اقدامات پیشگیرانه‌ای نظیر انجام رابطه جنسی ایمن، تغذیه صحیح، ورزش منظم و اجتناب از مصرف دخانیات دارد. تورم بیضه معمولاً با درمان علل زمینه‌ای برطرف می‌شود.
عفونت و ورم بیضه؛ چگونه با درمان خانگی ورم بیضه درد را تسکین دهیم؟
گاهی اوقات ورم بیضه باعث درد می‌شود. مواقع دیگر ممکن است متوجه تورم در کیسه بیضه خود بدون درد شوید. این اتفاق به علت تورم بستگی دارد. اگر بیضه‌های متورم شما نتیجه شرایطی مانند ضربه، پیچ خوردگی بیضه یا عفونت باشد، ممکن است احساس درد کنید. سایر علل تورم کیسه بیضه مانند اسپرماتوسل، واریکوسل یا سرطان بیضه ممکن است باعث درد نشوند.
اورکیت (KIE-tis) التهاب یک یا هر دو بیضه است. عفونت های باکتریایی یا ویروسی می‌توانند باعث ارکیت شوند. اورکیت اغلب نتیجه یک عفونت باکتریایی مانند عفونت مقاربتی (STI) است. در برخی موارد هم ویروس اوریون می‌تواند باعث ارکیت شود. اورکیت باکتریایی ممکن است با اپیدیدیمیت همراه باشد. التهاب لوله پیچ خورده (اپیدیدیم) در پشت بیضه که اسپرم را ذخیره و حمل میکند. در این صورت، اپیدیدیم ارکیت نامیده می شود.
ارکیت باعث درد می‌شود و می‌تواند باروری را تحت تاثیر قرار دهد. دارو درمانی می‌تواند علل ارکیت باکتریایی را درمان کند و برخی از علائم و نشانه های ارکیت ویروسی را کاهش دهد. اما ممکن است چند هفته طول بکشد تا حساسیت کیسه بیضه ناپدید شود.
علاوه بر دریافت مراقبت از پزشک، می‌توان از گزینه‌های درمانی خانگی برای کاهش تورم و درد بیضه‌ها استفاده کرد که عبارتند از:
- استفاده از یخ روی کیسه بیضه برای از بین بردن تورم در 24 ساعت اول پس از مشاهده تورم
- نشستن درون آب کم عمق برای کاهش تورم
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین
- مصرف مسکن بدون نسخه
- پوشیدن ساپورت ورزشی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد کیسه بیضه شما شدید یا طولانی مدت است، یا تورم به جای ثابت ماندن، افزایش می‌یابد، باید به پزشک مراجعه کرد. مراقب این علائم و نشانه‌ها باشید و در صورت داشتن موارد در مراجعه به پزشک تردید نکنید:
- تورم در بیضه‌ها همراه با حالت تهوع و استفراغ
- تغییرات در ظاهر بیضه‌ها مانند تورم یا قرمزی
- درد شدید در ناحیه تناسلی شما بدون ضربه
- تورم در بیضه‌ها همراه با تب
- درد هنگام رابطه جنسی
- درد هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار یا منی
ورم بیضه نوزاد؛ پیچ خوردگی بیضه نوزاد
پیچ خوردگی بیضه زمانی رخ می‌دهد که یک بیضه شل به دور وتر اسپرماتیک بپیچد. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، جریان خون به بیضه را قطع می‌شود. این یک مشکل نادر بویژه در نوزادان است. اگر بیضه‌ها به درستی به کیسه بیضه به عنوان یک نقص مادرزادی نچسبند، می‌توانند حرکت کنند و بپیچند. بیضه‌ها می‌توانند جریان خون را بچرخانند و آن را قطع کنند. بدون منبع خون، یک بیضه می‌تواند دچار تورم شود یا اندام از بین برود. این مشکل می‌تواند در دوران بارداری، قبل از زایمان و یا در حوالی زمان تولد رخ دهد.
بیشتر اوقات، پیچ خوردگی بیضه نوزادی بلافاصله و در بدو تولد دیده می‌شود. به عنوان بخشی از اولین معاینه نوزاد، بیضه‌ها معاینه می‌شوند. یک بیضه پیچ خورده آزادانه در کیسه بیضه حرکت نمی‌کند. یا اگر یک بیضه از بین رفته باشد، دو دلیل می‌تواند داشته باشد. به داخل کیسه بیضه نیفتاده یا قبل از تولد پیچ خورد و اندازه آن کوچک شـده است. علت دیگر سفت شـدن یا ورم بیضه در نوزاد تومورها به شمار می‌روند اما تومور در این گروه سنی بسیار نادر هستند.
ورم بیضه بعد از عمل فتق؛ درمان سه تا 6 ماه بعد از جراحی
تورم پس از جراحی فتق بسیار شایع است. در بیشتر مواقع، تورم بعد از جراحی فتق طبیعی بوده و نشانه‌ای از مشکل نیست. شایع‌ترین دلیل تورم، پاسخ طبیعی بدن به جراحی است. در مراحل اولیه بهبودی، بدن با تولید مایع اضافی به روند بهبودی کمک می کند. این مایع مواد مغذی سلول‌هایی را به ارمغان می‌آورد که می‌توانند به بافت‌ها برای ترمیم کمک کنند.
تورم پس از عمل جراحی فتق اغلب به کشاله ران و حتی بیضه ها کشیده می شود. از آنجایی که گرانش، مایع طبیعی ایجاد شده در بدن را به سمت پایین می کشد، بسیاری از افراد احساس می کنند که بیضه هایشان متورم شده و بعد از جراحی فتق درد می کند.
تورم بیضه بعد از عمل فتق بخشی از روند بهبودی است. بدن سه تا شش ماه طول می کشد تا از شر ورم خلاص شود. در بیماران مبتلا به فتق اینگوینال، تورم تا کیسه بیضه امتداد دارد.
یادداشت پایانی
میزان ورم بیضه بسته به شدت و علت آن متفاوت است. تورم ناشی از آسیب عموماً با گذشت زمان از بین می‌رود. در حالی که سایر علل نیاز به درمان دارند. با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، به طور کلی برطرف خواهد شد مگر اینکه درگیری بیماری‌ای نظیر سرطان باشد.
سوالات متداول
چگونه می‌توان متوجه ورم بیضه شد؟
تغییر رنگ یا گرم شدن، درد و حساسیت بیضه، درد هنگام دفع ادرار، ترشح از آلت تناسلی، درد یا ناراحتی در قسمت تحتانی شکم یا ناحیه لگن نشانه‌های ورم بیضه هستند.
چه عفونتی باعث تورم بیضه می‌شود؟
اورکیت، التهاب یک یا هر دو بیضه است. عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا عفونت مقاربتی و حتی ویروس اوریون می‌تواند باعث ارکیت شود.
اگر بیضه چپ متورم شد چه باید کرد؟
اگر بیضه‌های متورم شما نتیجه آسیب، تجمع مایعات یا واریکوسل باشد، دراز کشیدن و بالا بردن کیسه بیضه برای خارج کردن مایع یا خون اغلب اوقات باعث کاهش درد و ورم می‌شود.
