دیسک کمر خفیف و شدید؛ درمان مشترک با طعم ورزش

دیسک کمر خفیف و شدید هر دو در افراد باعث بروز نشانه‌هایی می‌شوند که معمولا با درد و کاهش توانایی در انجام امور همراه است. زمانیکه دیسک‌ها با حلقه سختری از غضروف فیبروزی دچار تورم یا اصطلاحا پارگی شود به کانال نخایی فشار وارد آورده و باعث بروز آسیب می‌شود.

دیسک کمر خفیف مهره 4و5 بیشترین فراوانی را دارد. به عبارت دیگر بسیاری از افراد در طول عمر خود به دلایل مختلفی در بین این دو مهر دچار آسیب می‌شوند. در صورتی که شدت آسیب شدید باشد قطعا جراحی تنها گزینه درمانی پزشکان برای این افراد خواهد بود. در ادامه این مقاله از ژین طب به بررسی روش‌های درمانی دیسک کمر خفیف و شدید خواهیم پرداخت.

درمان قطعی دیسک خفیف کمر؛ از استراحت تا جراحی

ستون مهره یا ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده‌است که توسط دیسک‌های اسفنجی از هم جدا شده‌اند. ستون فقرات ما به چهار بخش دسته‌بندی می‌شود:

ستون فقرات گردنی: 7 مهره در گردن

ستون فقرات سینه‌ای: 12 مهره ناحیه قفسه سینه

ستون فقرات کمری: 5 مهره پایین کمر

ستون فقرات خاجی: 5 مهره زیرکمر شامل 4مهره استخوان دنبالچه

در هر پنج بخش استخوانی ستون فقرات ممکناست شاهد بروز دیسک کمر باشیم.  

درمان دیسک کمر خفیف به صورت قطعی بسته به میزان آسیب وارده دارد.  به طور معمول، درمان محافظه کارانه اولین خط درمان برای مدیریت بیماری دیسک کمر به شمار می‌رود که عبارتند از:

• فیزیوتراپی
• کاهش وزن
• استراحت مطلق
• استفاده از داروهای شل‌کننده عضلات
• استفاده دستورالعمل کنترل بدن در هنگام فعالیت
• استفاده وسایل نگهدارنده کمر نظیر کمربند طبی

اگر این اقدامات منجر به بهبود نشود ممکن است برای برداشتن فتق دیسک نیاز به جراحی باشد.

ورزشهای دیسک کمر خفیف؛ تکانی به خود بدهید

بروز دردهای دیسک کمر می‌تواند شما را از انجام کارهای روزانه عقب بیاندازد. اما بدین معنا نیست که نباید کاری انجام بدهید. یکی از روش‌های درمانی دیسک کمر یا تسکین درد دیسک کمر خفیف ورزش کردن است. تخمین‌ زده می‌شود تا 80 درصد افراد در طول زندگی خود از یک دوره کمردرد رنج می‌برند و فتق دیسک کمر یکی از مشکلات زمینه‌ای شایع است. قبل از معرفی ورزشهای فتق دیسک بهتر است برخی از علائم دیسک کمر را بشناسیم. علائم فتق دیسک کمر عبارتند از:

• بروز درد سیاتیک یا عصب فشرده شده
• درد ساق پا و حس جابجا شدن درد
• تشدید درد در زمان فعالیت
• گزگز و بی حسی ساق پاها
• بروز درد در ناحیه کمر
• سختی در خم شدن
• ضعف در پاها

نکته مهمی ‌که باید به آن توجه شود این است که فتق دیسک همیشه باعث درد نمی‌شود، بنابراین باید تشخیص درستی داشته باشید. بیمارانی که به طور مستمر یک برنامه ورزشی دارند اغلب دردی کمتر و در انجام فعالیت‌های روزانه توانایی بیشتری دارند. این تمرینات ورزشی در درمان دیسک کمر خفیف در خانه نیز موثر هستند و شامل موارد زیر می‌شوند:

رفع فشار ستون فقرات:

• از یک میله یا بالای در استفاده کنید و از آن آویزان شوید
• این کار را در سه ست 30 ثانیه‌ای تکرار کنید

اکستنشن ایستاده:

• دست‌های خود را در دو طرف کمرتان قرار دهید. لگن خود را به جلو فشار دهید و ستون فقرات خود را به عقب بکشید
• اکستنشن را با گردن دنبال کنید تا در نهایت رو به سقف باشید
• این حرکت را دو دو یا سه ست و هر بار 10 بار تکرار کنید

حالت نیمه کبرا:

• روی شکم دراز بکشید و به آرامی‌خود را روی آرنج نگه دارید در حالی که باسنتان در تماس با زمین است
• 10-15 ثانیه دراین وضعیت بمانید
• به تدریج این زمان را به 30 ثانیه برسانید و 10 بار در روز تکرار کنید

کشش گاو گربه:

• روی دست‌ها و زانوهای خود قرار بگیرید
• به سمت بالا نگاه کنید و نفس بکشید و اجازه دهید شکمتان بالا بیاید
• در بازدم به آرامی‌ستون فقرات خود را گرد کرده و با گردن خم به پاهای خود نگاه کنید
• این کشش را 10 مرتبه و در 2 تا 3 ست انجام دهید

پلانک برای فتق دیسک:

• روی شکم دراز بکشید و ساعدتان را روی تشک قرار دهید
• قسمت مرکزی بدن خود را درگیر کرده و بدن خود را بالا بیاورید تا روی ساعد و انگشتان پا قرار بگیرید
• ستون فقرات نباید با افتادگی در ناحیه کمر یا بلند کردن باسن همراه باشد
• وضعیت پلانک را 20 تا 30 ثانیه نگه دارید سپس روی زمین دراز بکشید
• ۲ تا ۵ تکرار مرتبه این تمرین را انجام بدهید

قرص برای دیسک کمر خفیف؛ چه چیزی دردمان را تسکین می‌دهد؟

در پاسخ اینکه ایا دیسک کمر خفیف خوب میشود باید گفت که دیسک کمر خفیف با استفاده از روش‌های ورزشی و دارویی قابل درمان است. در موارد شدید هم نهایتا با انجام عمل جراحی درمان صورت می‌گیرد.

داروهای متعددی وجود دارد که می‌تواند کمردرد ناشی از فتق دیسک را تسکین می‌دهد. معمولا اولین داروهای انتخابی برای بهبود کمردرد داروهای مسکن بدون نسخه نظیر استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. در کنار آن استفاده از کرم موضعی هم توصیه می‌شود. بیایید کمی‌دقیق‌تر به اثرگذاری داورهای مسکن نگاه کنیم:

استامینوفن داروی ضد دردی است که با کاهش درک مغز از درد عمل می‌کند. استامینوفن منابع اصلی درد، مانند التهاب ناشی از دیسک تحلیل رفته را درمان نمی‌کند.

NSAID‌ها یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی دسته بزرگی از داروهای ضد درد هستند که با کاهش التهاب مرتبط با بیماری فتق دردناک دیسک عمل می‌کنند. NSAID‌های بدون نسخه که بیشتر برای درمان کمردرد ناشی از بیماری دیسک فتق استفاده می‌شوند عبارتند از: ایبوپروفن نظیر ادویل، موترین و ناپروکسن.

یادداشت پایانی؛ دیسک کمر خفیف و شدید

درمان دیسک کمر خفیف و شدید بسته به میزان آسیب وارده با تشخیص پزشک صورت می‌‎گیرد. با این حال در موارد خفیف بروز فتق دیسک کمر استفاده از روش‌های درمانی نظیر استراحت یا ورزش و داروهای مسکن می‌توان از بروز عوارض جدی جلوگیری کرد. در غیر این صورت با شدت یافتن فتق دیسک کمر راه درمانی کمی سخت‌تر خواهد بود و ممکن است تا جراحی هم پیش برود.

سوالات متداول