خطرناک ترین دیسک کمر: شناخت انواع دیسک کمر
دیسک کمر اصولاً در چهار مرحله دیسک برآمده، بیرون زدگی دیسک، اکستروژن دیسک و جدا شدن کامل دیسک که هر یک علائم و روشهای درمانی مجزایی دارند. اما خطرناک ترین دیسک کمر یا همان دیسک کمر خطرناک شامل انواعی از فتق دیسک کمر است که محتویات داخل دیسک پاره شده و بر ریشههای عصبی فشار وارد میکند. بدنبال فشردگی ریشههای عصبی ممکن است مشکلاتی در سیستم عصبی از جمله مشکل در راه رفتن، گرفتن اجسام و عدم کنترل مثانه و روده ایجاد شود. در ادامه علائم دیسک کمر در هر مرحله را مرور میکنیم.در ادامه همراه مجله سلامت ژین طب باشید تا خطرناکترین دیسک کمر را به طور کامل بررسی کنیم.
شناخت دیسک کمر
ستون فقرات شما از قاعده جمجمه تا لگن امتداد دارد. مجموعهای از استخوانها که به مهرهها معروف هستند، روی هم چیده شدهاند. ستون فقرات دارای سه ناحیه اصلی است ستون فقرات گردنی، توراسیک و کمری. ستون فقرات کمری شامل 5 یا 6 مهره بزرگ است که قفسه سینه را به لگن وصل میکند.
در بین هر مهره یک ساختار دایره ای وجود دارد که این دیسکها ستون فقرات را انعطافپذیرتر میکنند. دیسکها از یک حلقه ضخیم غضروفی (آنولوس فیبروزوس) و حلقه لاستیکی ساختار نرم (پالپوزوس) ساخته شدهاند. عوامل خارجی یا داخلی متعددی میتواند باعث خروج مایع ژلهای و انتشار آن روی اعصاب ناحیه کناری شود که به آن فتق یا پارگی دیسک میگویند.
کدامیک از علائم دیسک کمر خطرناک هستند؟
در ادامه علائم دیسک کمر در مراحل مختلف پیشرفت این بیماری را مورد بررسی قرار میدهیم و نشان میدهیم کدام مرحله دیسک کمر خطرناک محسوب میشود.
دیسک برآمده: خطرناک یا بی خطر!
دیسک برآمده وضعیتی است که در آن قسمت داخلی دیسک بین مهره ای شروع به بیرون زدگی از دیواره بیرونی دیسک می کند. اما هنوز در داخل دیسک قرار دارد.
حدود 90 درصد موارد برآمدگی دیسک در قسمت تحتانی کمر رخ می دهد جایی بین فضای مهره چهارم و پنجم ایجاد میشود. فشار روی اعصاب ناشی از این برآمدگی می تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند و منجر به سیاتیک شود و باعث درد ساق پا و احتمالاً گزگز، بی حسی و ضعف شود که از قسمت پایین کمر منشأ می گیرد و از باسن و عصب سیاتیک بزرگ به سمت پایین حرکت می کند.
به طور کلی این مرحله دیسک کمر خطرناک محسوب نمیشود. برخی از موارد برآمدگی دیسک بدون علامت هستند تا زمانی که برآمدگی شروع به فشار دادن روی عصب کند و تنها زمانیکه اعصاب تحت فشار قرار نگیرد هیچ دردی احساس نخواهد شد. علائم دیسک کمر بسته به محل آن شامل موارد زیر است:
علائم دیسک گردن : درد دیسک آسیب دیده در ستون فقرات گردنی از گردن شروع شده و تا بازوها و انگشتان دست احساس میشود. افراد اغلب علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن، بی حسی و ضعف را تجربه می کنند.
علائم دیسک قفسه سینه : علائم در این ناحیه اغلب به کمر محدود می شوند، اما می توانند در امتداد مسیرهای عصبی نیز احساس شوند و منجر به ایجاد مشکلات گوارشی، مشکلات ریوی یا قلبی شوند.
علائم دیسک کمر: برآمدگی دیسک در قسمت پایین کمر می تواند باعث درد در باسن، ساق پا، باسن و پا شود.
بیرون زدگی دیسک: دیسک بیرون زده خطرناک است؟
در این مرحله، مواد دیسک به حلقه فیبروزوس می رسد ولی مایع داخل دیسک هنوز در داخل پوسته قرار دارد. با این حال، برآمدگی دیسک ستون فقرات بیشتر از مرحله قبل شده و به طبع باید درد و ناراحتی بیشتری متصور بود. بی حسی و سوزن سوزن شدن پاها در این مرحله شدیدتر از مرحله قبل است. اما بیرون زدگی دیسک در این مرحله در زمره دیسک کمر خطرناک قرار نمیگیرد و پزشک معالج با درمانهای دارویی اقدام به درمان خواهد کرد.
اکستروژن دیسک (فتق دیسک): آیا می تواند تبدیل به دیسک کمر خطرناک شود؟
در این مرحله مواد دیسک داخلی از پوسته بیرونی عبور می کند. هنگامی که مواد داخلی به بیرون از پوسته نشت میکند درد بسیار شدیدی را ایجاد میکند که به رانها و پا سرایت کرده و به سمت پایین گسترش می یابد. در این مرحله همچنان میتوان امیدوار به درمانهای غیرجراحی مثل فیزیوتراپی، تمرینات اصلاحی وضعیت بدن و تزریق استروئید و سایر داروها بود.
در این مرحله، علائم مربوطه ممکن است با کمک درمان های دارویی کنترل شده یا کاملاً فروکش کنند. با این حال احتمال بازگشت درد با انجام فعالیتهای خاص وجود دارد.
البته در برخی موارد، ممکن است دیسک کمر خطرناک در این مرحله ایجاد شود. درواقع، بسته به اینکه کدام عصب تحریک شده است و چگونه مواد بیرون زده دیسک آن را تحریک یا فشرده می کند میتواند بر میزان ریسک این مرحله مؤثر باشد. اما خبر خوب این که تنها در حدود 10 درصد مواقع بیمارانی که دچار فتق دیسک شدهاند برای درمان نیاز به عمل جراحی دارند. به همین دلیل فتق دیسک در بسیاری از موارد دیسک کمر خطرناک نیست.
در این مرحله علاوه بر علائم رایج در دیسک کمر مثل کمردرد، گزگز و بی حسی پاها ممکن است رادیوکولوپاتی کمری ایجاد شود. این عاره ناشی از درگیر شدن ریشههای عصبی است و شامل دردهای انتشاریابنده در پایین تنه است.
جدا شدن دیسک: عوارض دائمی نادیده گرفتن جدا شدن دیسک
جداسازی دیسک زمانی اتفاق می افتد که مواد دیسک داخلی به طور کلی از پوسته خارج شده و به طور کامل از دیسک ستون فقرات جدا می شود. علائم دیسک کمر در مرحله جدا شدن دیسک بسیار جدی تر هستند و اغلب به یک روش جراحی به نام دیسککتومی برای درمان نیاز خواهد بود.
دیسک کمر در این مرحله به طور جدی ریشههای عصبی را درگیر کرده و در نتیجه بسته به میزان شدت آن فرد را از انجام برخی از فعالیتها بازمی دارد که اصطلاحاً به آن میلوپاتی گفته میشود. بی اختیاری ادرار و مدفوع و بی حسی زینی که شامل احساس کرختی در ناحیه نشیمنگاه است از دیگر نشانههای دیسک کمر خطرناک در این مرحله است.
یادداشت پایانی
دیسک کمر یکی از دردهای مفصلی رایج محسوب میشود که میتواند در برخی موارد با یک استراحت ساده و درمانهای دارویی آن را درمان کرد. اما در برخی مواقع دیسک کمر خطرناک است و باید از درمانهای جراحی و تهاجمیتری برای درمان آن استفاده کرد. به طور کلی دیسک کمر در مرحله چهارم یعنی وقتی که ریشههای عصبی درگیر میشوند خطرناک است و فوراً باید برای درمان اقدام کرد. با این حال مراجعه به پزشک در مراحل اولیه به منظور جلوگیری از پیشرفت بیماری توصیه میشود.