درد پهلو نشانه چه بیماری هایی است؟ | راه درمان خانگی و پزشکی | 2023

درد پهلو به درد پشت درست زیر قفسه سینه و بالای کمر گفته می‌شود و ممکن است در یک یا هر دو طرف اتفاق بیفتد. درد پهلو علل احتمالی زیادی دارد، از جمله سنگ کلیه، عفونت دستگاه ادراری یا فشار کمر.  درد پهلو ممکن است خود به خود بهتر شود. اما علائم جدید مانند تب، تهوع و استفراغ، مشکلات ادرار، درد بدتر و سرگیجه را نادیده نگیرید. اینها ممکن است نشانه‌های مشکل جدی‌تری باشند. ممکن است مجبور شوید آزمایش یا درمان دیگری انجام دهید. در این مقاله از مجله پزشکی ژین‌طب درد پهلو و درمان‌های مناسب آن را بررسی خواهیم کرد.

علت درد پهلو چیست؟

درد در پهلوها می‌تواند ناشی از چندین آسیب، شرایط و بیماری باشد. دلایل زیادی برای درد کلیه وجود دارد. مهم است که دلیل ناراحتی خود را در صورتی که نشانه چیزی جدی باشد درک کنید. شایع‌ترین علل درد پهلو عبارتند از:

بیماری کبد، دلیلی برای درد پهلو

بیماری کبد شما را مستعد درد پهلو می‌کند. این امر به ویژه اگر کبد شما به دلیل اعتیاد به الکل دچار اختلال شده باشد، محتمل است. این بیماری همچنین می‌تواند بر جریان خون کلیه‌ها تأثیر بگذارد و باعث شود که  فیلتر کردن خون با اختلال همراه شود.

برای درمان بیماری کبد، ممکن است به شما توصیه شود که نوشیدن الکل را متوقف کنید، وزن خود را کاهش دهید و از یک رژیم غذایی پیروی کنید. برخی موارد ممکن است نیاز به دارو یا جراحی داشته باشند. پیوند کبد ممکن است در موارد نارسایی کبد ضروری باشد.

سنگ کلیه و دردها در ناحیه پهلو

سنگ کلیه ممکن است به دلیل کم آبی بدن ایجاد شود. نوشیدن الکل در صورتی که سنگ کلیه دارید ممکن است  حرکت سنگ‌ها را سرعت بخشد. در این حالت احتمال دارد درد کلیه شما تشدید شود. ممکن است بتوانید با افزایش مصرف آب، مصرف دارو یا استفاده از درمان های خانگی، سنگ های کوچک کلیه را درمان کنید.

آیا عفونت کلیه نیز به درد پهلو ربط دارد؟

عفونت کلیه نوعی عفونت ادراری (UTI) است که از مجرای ادرار یا مثانه شروع و به یک یا هر دو کلیه منتقل شود. علائم و شدت UTI ممکن است به مرور زمان رو به افزایش باشد. مقدار زیادی آب بنوشید و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. برای کاهش ناراحتی می‌توانید از داروی گرمابخش یا مسکن استفاده کنید. در این موارد معمولاً برای شما آنتی بیوتیک تجویز می شود. عفونت شدید یا عود کننده کلیه ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا جراحی داشته باشد.

درد پهلو به سبب کم آی بدن

کم آبی مزمن شما را در معرض خطر بیشتری برای این اثرات نامطلوب قرار می‌دهد. کم آبی بر عملکرد کلیه ها تاثیر می گذارد که ممکن است با درد پهلو همراه باشد. کم آبی را با جایگزینی مایعات و الکترولیت های از دست رفته درمان کنید. می توانید یک نوشیدنی ورزشی حاوی الکترولیت و محلول کربوهیدرات مصرف کنید. از مصرف نوشیدنی‌های شیرین بپرهیزید.

هیدرونفروز، از دلایل درد پهلو

هیدرونفروز نتیجه یک یا دو کلیه متورم به دلیل تجمع ادرار است. انسداد یا انسداد مانع از تخلیه مناسب ادرار از کلیه به مثانه می‌شود. این موضوع ممکن است باعث تورم یا بزرگ شدن لگن کلیه شود. ممکن است درد پهلو و درد یا مشکل درد پهلو  نشانه‌ای از مشکل کلیوی باشد. اما، از آنجایی که بسیاری از اندام‌ها در این ناحیه هستند، علل دیگری نیز ممکن است داشته باشد. اگر درد پهلو تب، لرز، خون در ادرار یا تکرر ادرار دارید، احتمالاً مشکل کلیوی است و ممکن است نشانه سنگ کلیه باشد.

تشخیص در پهلو، گام نخست در درمان

برای تشخیص، ابتدا پزشک با معاینات اولیه  محل درد و بررسی درد آرام یا تشدید شونده، خم و راست شدن و احساس درد، محل و نوع درد را مشخص می‌کند. البته تجویز آزمایش‌های زیر نیز ممکن است یکی از گزینه‌ها باشد:

•  سی تی اسکن شکم
• آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه و کبد
• سونوگرافی برای بررسی اندام‌های داخلی شما
• اشعه ایکس قفسه سینه
• سونوگرافی کلیه یا شکم
• اشعه ایکس ستون فقرات لومبوساکرال
• آزمایش‌هایی برای بررسی کلیه‌ها و مثانه، مانند آزمایش ادرار و کشت ادرار یا سیستومتروگرام

نتیجه معاینات اولیه و بررسی پاسخ آزمایش‌ها راهنمای خوبی برای آغاز روند درمان خواهد بود. 

چگونه می‌توانید در خانه از خود مراقبت کنید؟

برای دست یافتن به نتیجه مطلوب درد پهلو بهتر است به این نکات توجه کنید:

• تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید استراحت کنید.
• داروهای ضد درد را دقیقا طبق دستور مصرف کنید.
• اگر پزشک داروی تجویزی برای درد به شما داده است، آن را طبق دستور مصرف کنید.
• اگر داروی مسکن تجویزی مصرف نمی‌کنید، از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول)، ایبوپروفن (ادویل، موترین)، یا ناپروکسن (Aleve) استفاده کنید. تمام دستورالعمل های روی برچسب را بخوانید و دنبال کنید.
• اگر پزشک آنتی بیوتیک تجویز کرده است، آنها را طبق دستور مصرف کنید. فقط به این دلیل که احساس بهتری دارید مصرف آنها را قطع نکنید. شما باید دوره کامل آنتی بیوتیک را مصرف کنید.
• یک بطری آب گرم، یک پد حرارتی با حرارت ملایم  یا یک پارچه گرم را روی ناحیه دردناک بگذارید.
• برای جلوگیری از کم آبی بدن، مایعات فراوان بنوشید. آب و سایر مایعات شفاف را انتخاب کنید تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید. اگر بیماری کلیوی، قلبی یا کبدی دارید و باید مایعات خود را محدود کنید، قبل از اینکه مقدار مایعات مصرفی خود را افزایش دهید با پزشک خود صحبت کنید.

درمان درد پهلو؛ تجویزهای پزشکی درمان درد پهلو

درد پهلو را باید با توجه به منشا درد درمان کرد. در اینجا روش‌های درمانی با توجه به ریشه درد  پهلو آورده شده است:

•  درمان درد پهلو ناشی از التهاب : برای درد پهلو ناشی از التهاب، مانند عفونت و آرتریت، درمان به شرایط خاص بستگی دارد.
•  عفونت کلیه: عفونت ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. در صورت ابتلا به عفونت کلیه، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. ممکن است این آنتی بیوتیک‌ها به صورت داخل وریدی (از طریق ورید) تجویز شوند.
•  فیزیوتراپی: فیزیوتراپی و برنامه‌های ورزشی اغلب می‌توانند درد ناشی از آرتریت در ستون فقرات را درمان کنند. پزشک شما همچنین ممکن است یک داروی ضد التهاب تجویز کند که به کاهش التهاب و ناراحتی کمک می کند.

 در موارد نادر، ممکن است برای اصلاح مشکل ستون فقرات که باعث درد پهلو شده است، جراحی مورد نیاز باشد.

 درمان سنگ کلیه، از علل اصلی درد پهلو

اکثر برنامه‌های درمانی سنگ کلیه شامل داروهای ضد درد و مایعات زیاد برای سهولت در دفع سنگ است. در بیشتر موارد، سنگ کلیه نیازی به جراحی ندارد.  با این حال، اگر سنگ‌های کلیوی بزرگ‌تر نتوانند به راحتی در طول ادرار از بدن شما خارج شوند، پزشک ممکن است یک روش جزئی به نام لیتوتریپسی را انجام دهد. سنگ شکنی شامل استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا برای شکستن سنگ‌های کلیه است تا بتوانند از حالب ها عبور کنند.

 بسته به میزان درد شما، پزشک ممکن است داروهای مسکن بدون نسخه یا تجویزی را توصیه کند. موارد شدیدتر ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. اگر حتی پس از درمان همچنان درد پهلو شدید یا طولانی مدت را تجربه کردید، با پزشک خود صحبت کنید.

چگونه می‌توانیم از درد پهلو جلوگیری کنیم؟

ممکن است همیشه نتوانید از درد پهلو جلوگیری کنید. اما  با حفظ سلامتی، خطر ابتلا به مشکلات کلیوی، آسیب‌ها و بیماری‌ها  کاهش می‌یابد. از این رو رعایت این نکات برای جلوگیری از پهلو درد ضروری است:

• درست غذا بخورید و هیدراته بمانید: با نوشیدن آب زیاد، پرهیز از الکل و رژیم غذایی سالم، می توانید خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهید. آب شما را هیدراته نگه می دارد و کلیه های شما را دفع می کند و احتمال عفونت را کاهش می دهد. همچنین تشکیل سنگ را دشوارتر می کند. از پزشک خود در مورد رژیم غذایی کم سدیم و غنی از کلسیم که ممکن است از سنگ کلیه جلوگیری کند، بپرسید.

• وزنتان را کنترل کنید: به طور منظم ورزش کنید و فعال بمانید. افرادی که اضافه وزن یا چاقی دارند، بیشتر در معرض درد پهلو هستند. وزن اضافی همچنین به ستون فقرات شما فشار می‌آورد و شما را در برابر آسیب‌هایی که باعث درد پهلو می‌شود آسیب پذیرتر می‌کند.
• مراقب دستگاه ادراری خود باشید: برای کاهش خطر ورود باکتری به دستگاه ادراری و ایجاد عفونت، همیشه بعد از رابطه جنسی ادرار کنید. خانم ها باید بعد از ادرار کردن از جلو به عقب پاک کنند. مقدار زیادی آب بنوشید و به محض اینکه احساس کردید از دستشویی استفاده کنید. نگه داشتن ادرار در مثانه احتمال عفونت را افزایش می دهد.

درد کلیه در مقابل کمر درد: چگونه تفاوت را تشخیص دهیم

در بسیاری از موارد در پهلو با درد کمر اشتباه گرفته می‌شود.  اگر در حالت‌های مختلف بدنی درد پهلویتان کم و زیاد می شود باید منشا آن را کمر درد دانست، درحالی که درد عوامل پدید آورنده پهلو درد مانند سنگ کلیه یا عفونت کلیه با حرکت بدنی تغییرفاحشی نمی کند. در این مقاله درباره عوامل پدید آورنده پهلو درد و درمان آن اطلاعاتی در اختیارتان قرار دادیم. یادتان باشد اگر علائم دیگری مانند تب یا لرز نیز دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. اینها می تواند نشانه های یک بیماری جدی باشند.

پرسش‌های پرتکرار در زمینه پهلو درد