پای پرانتزی نوزاد چیست؟ عوارض آن را بدانید تا سریع‌تر به درمان فکر کنید

پای پرانتزی نوزاد. داستانی که ابتدای زندگی برخی از نوزادان با ان آغاز می‌شود. پاچنبری ایدیوپاتیک شایع‌ترین نقص مادرزادی اسکلتی عضلانی جدی در سراسر جهان است. در ایالات متحده، از هر 1000 نوزاد، یک نوزاد با پای پرانتزی  متولد می‌شود. به پای پرانتزی نوزاد تالیپس نیز گـفته می‌شود که پا به سمت داخل و پایین چرخـیده است.  این عارضه از خفیف یا شدید متغیر است و امکان دارد در یک یا هر دو پا رخ دهد. در واقع نوزادان مبتلا به پای پرانتزی تاندون‌هایی بسیار کوتاه دارند. در این مقاله از مجله پزشکی ژین طب در باره پای پرانتزی اطلاعاتی در اختیارتان قرار می‌دهیم.

چرا پاهای نوزاد پرانتزی می‌شود؟

علت خم شدن و بدشکلی پا این است که  تاندون‌ها در قسمت مچ پا و ساق پا کوتاه می‌شوند؛ باید گفت که علت این کوتاهی هنوز تشخیص داده نشده است. محققان احتمال می‌دهند که ترکیبی از ژنتیک و محیط در ایجاد این بدشکلی دخیل باشد. این بیماری در درسته بیماری‌ها و آسیب‌های مفاصل جای دارد. سابقه عارضه در یکی یا هر دو والدین می تواند علتی برای ابتلای نوزاد به پای پرانتزی به شمار آید.

پای پرانتزی نوزاد؛ انواع پای پرانتزی نوزاد

این عارضه یک ناهنجاری است که به سه نوع مختلف طبقه‌بندی خواهد شد:

• ایدیوپاتیک (علت ناشناخته)
• نوروژنیک (ناشی از وضعیت سیستم عصبی)
• سندرمیک (مربوط به یک سندرم زمینه‌ای)

پای پرانتزی نوزاد چه نشانه‌هایی دارد؟

تشخیص پای پرانتزی نوزاد برای والدینی که نخستین تجربه فرزندآوری را می‌گذرانند کمی دشوار است.  علائم کلی پای پرانتزی نوزاد عبارتند از:

• چرخش پا به سمت داخل و پایین و انگشتان پا به سمت پای مخالف
• گوچکتر بودن پای پرانتزی نسبت به پای دیگر
• پاشنه پای پرانتزی کوچکتر از حد معمول باشد
• در موارد شدید، امکان وارونه شدن پرانتز پا وجود دارد
• ضعیف بودن عضله ساق پای پرانتزی

دلایلی برای پرانتزی شدن پای نوزادان

شواهد نشان می‌دهد این حالت در موقعیت های ژنتیکی مانند ازدواج‌های فامیلی بیشتر پدید می‌آید.  همچنین تحقیقات نشان داده است فرزند مادران سیگاری بیشتر در معرض پای پرانتزی قرار می‌گیرند. این امر به ویژه در صورتی صدق می‌کند که قبلا سابقه خانوادگی پای پرانتزی وجود داشته باشد.  نوزاد در رحم با مایع آمونیاک احاطه شده و اگر این مایع کم باشد احتمال ابتلا به پای پرانتزی بیشتر خواهد شد.

پای پرانتزی و اختلال درزندگی کودک

مشکلات پای پرانتزی از زمانی آغاز می‌شود که کودک شروع به راه رفتن کند. اگر پای پرانتزی نوزاد درمان شود، کودک به احتمال زیاد به طور طبیعی راه می‌رود. از جمله مشکلاتی که نوزاد مبتلا به پای پرانتزی با آن روبرو است عبارتند از:

• حرکت: پای آسیب‌دیده ‌انعطاف‌پذیری کمتری دارد
• اندازه غیر طبیعی پا: پای مبتلا به عارضه پرانتزی امکان دارد کمی‌کوتاه‌تر باشد، اما معمولا مشکلات قابل‌توجهی در حرکت ایجاد نخواهد کرد.
• کفش متفاوت: اندازه کفش تا یک نمره از پای آسیب‌دیده کوچک‌تر خواهد بود
• اندازه عضلات ساق پا: عضلات ساق پا در سمت آسیب‌دیده همیشه کوچکتر از عضلات سمت دیگر است.

در صورتی که پای پرانتزی درمان نشود احتمال بروز مشکلات زانو بیشتر خواهد بود.

چگونه بدانیم پای نوزادمان پرانتزی است؟

دانستن پرانتزی بودن پا پیش از تولد هیچ تاثیری در بهبودآن ندارد. فقط باید منتظر ماند تا جنین به دنیا بیاید. تشخیص قبل از زایمان با سونوگرافی ممکن است. پس از تولد نیز تنها معاینه دقیق توسط پزشک می‌تواند پرانتزی بودن  پای نوزاد را مشخص کند. پس از مشخص شدن حالت پرانتزی پا درمان زود هنگام در بهبود سریع موثر است.

آیا پای پرانتزی قابل پیشگیری است؟

از آنجایی که پزشکان نمی‌دانند چه چیزی باعث ایجاد پای پرانتزی می‌شود، نمی‌توانند به طور کامل از آن پیشگیری کنند. با این حال توصیه می‌شود که زنان باردار کارهایی را انجام دهند تا خطر نقایص مادرزادی نوزادان را محدود کنند، مانند:

• عدم مصرف سیگار و قرارگیری در معرض دود آن
• عدم مصرف الکل
• اجتناب از داروهایی که توسط پزشک تایید نشده‌اند

هدف از درمان بیماری مفصلی پای پرانتزی چیست؟

از آنجایی که استخوان‌ها، مفاصل و تاندون‌های نوزاد بسیار انعطاف‌پذیر هستند، درمان پای پرانتزی معمولا در هفته اول یا دو هفته پس از تولد آغاز می‌شود. هدف از درمان بهبود ظاهر و عملکرد پای کودک قبل از یادگیری راه رفتن است، به این امید که از ناتوانی‌های طولانی مدت جلوگیری شود.

درمان پای پرانتزی با روش پونستی برای نوزادان تازه متولد شده

روش پونستی (Ponseti) رایج‌ترین درمان برای پای پرانتزی است. این روش شامل دستکاری و کشش آرام پای کودک به موقعیت بهتر و سپس گچ گرفتن آن می‌شود. در این حالت پای نوزاد را به دلیل انعطاف‌پذیری خوبی که دارد به سمت موقعیت درست کم کم حرکت می‌دهند و برای ثابت کردن این موقعیت آن را گچ می‌گیرند.

مراحل روش پونستی؛ درمانی موثر برای پای پرانتزی

فاز یک: مرحله ریخته گری، باید به زودی (1-3 هفته) پس از تولد شروع شود. روش ریخته گری دقیق است و باید توسط یک پزشک (اغلب جراح ارتوپد اطفال) که در روش پونستی با تجربه است، انجام شود. گچ‌ها به صورت هفتگی تعویض می‌شوند و تا زمانی که تمام عناصر تغییر شکل به جز تاندون آشیل، اصلاح شوند ادامه خواهد داشت. معمولاً فاز اول بعد از 5-7 گچ گیری کامل می‌شود.

فاز دو: یک روش جراحی بسیار جزئی، تنوتومی آشیل است که در 90 درصد موارد مورد نیاز است. تنوتومی به طور کلی تحت بی حسی موضعی در مطب انجام می‌شود. پس از تنوتومی، گچ نهایی اعمال می‌شود و به مدت سه هفته روی پوست باقی می‌ماند.

فاز سه: یک دوره طولانی پرانتزی است. تمام وقت به مدت سه ماه پس از گچ گیری و سپس شب تا زمانی که کودک 4 تا 5 ساله شود، بریس یک میله با کفش یا آتل در عرض شانه وصل خواهد شد. کفش یا آتل 60-70 درجه در سمت پاچنبری و 30-40 درجه در سمت  پای عادی قرار دارد.

کودکی که با پای پرانتزی متولد می‌‌شود چه سرنوشتی دارد؟

چشم‌انداز کودکانی که با پای پرانتزی متولد می‌شوند و تحت درمان پونستی قرار می‌گیرند، بسیار عالی است. می توان از آن‌ها انتظار داشت که کفش های معمولی بپوشند، در ورزش شرکت کنند و از هر فرصتی برای زندگی شاد و پربار برخوردار باشند. در این مقاله درباره پای پرانتزی نوزادان با شما سخن گفتیم. اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول در باره پای پرانتزی نوزاد