علائم سنگ کلیه در مردان، زنان، بارداری و کودکان با چه نشانه‌هایی ظاهر می‌شود؟

علائم سنگ کلیه زمانی شروع می‌شوند که سنگ در کلیه شروع به حرکت کند. از هر ۱۰۰ نفر 1 نفر در طول زندگی خود دچار سنگ کلیه خواهد شد. باید اشاره کنیم که تشکیل سنگ کلیه در زنان، مردان و حتی کودکان شایع است. حرکت سنگ در کلیه درد و ناراحتی زیادی برای بیمار ایجاد می‌کند و به همین دلیل تشخیص و درمان آن خیلی مهم است. باید اشاره کنیم که تشخیص به موقع سنگ در کلیه‌ها، آسیب دائمی به مجاری ادراری و کلیه‌ها را کاهش می‌دهد.

نکته حائز اهمیت این است که برای تشخیص زود هنگام باید با علائم سنگ کلیه آشنایی داشته باشیم. همچنین باید اشاره کنیم که علائم بیماری‌ها همیشه لطفی هستند که بدن به ما می‌کند تا ما را از ابتلا به بیماری آگاه سازد. در این مقاله از مجله پزشکی ژین طب شما را با علائم سنگ کلیه آشنا خواهیم کرد.

علت سنگ کلیه چیست؟ آیا علت ایجاد سنگ در دستگاه ادراری وراثتی است؟

سنگ کلیه اغلب علت مشخصی ندارد، اگرچه عوامل متعددی ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. سنگ کلیه زمانی تشکیل می‌شود که ادرار موجود در کلیه بسیار غلیظ و مواد معدنی موجود در آن کریستالیزه شوند و به هم بچسبند. باید گفت که در این حالت کلیه‌ها محیطی ایده آل برای تشکیل سنگ کلیه خواهند شد. همچنین عوامل مختلفی مانند کمبود آب بدن، رژیم غذایی با مقادیر بالای پروتئین، نمک و گلوکز باعث سنگ‌‌ساز شدن کلیه‌ها می‌شوند.

از طرفی دیگر پرکاری پاراتیروئید، چاقی، عوامل وراثتی و بیماری‌های التهابی روده که جذب کلسیم را افزایش می‌دهند، احتمال ابتلا به بیماری سنگ کلیه را افزایش خواهند داد.

بیشتر بدانید: زانو درد؛ ۱۵ درمان اصلی درد زانو از درمان خانگی تا دارو و جراحی

علائم سنگ کلیه با چه نشانه‌هایی شروع می‌شود؟ توضیح کامل در مورد علائم سنگ کلیه

سنگ کلیه عارضه‌ای دردناک است که اصلی‌ترین نشانه آن درد شدید است. معمولا درد با جا به‌ جا شدن سنگ در کلیه‌ها ایجاد می‌شود. شایع‌ترین نشانه‌هایی که هنگام رویارویی با سنگ کلیه تجربه می‌شود عبارتند از:

1. درد شدید در کمر، شکم، پهلو و پشت دنده‌ها؛ مهمترین علائم سنگ کلیه در مردان

یکی از شدیدترین دردهایی که می‌توانید تصور کنید، درد به علت سنگ در کلیه است. افرادی که تجربه این بیماری را دارند درد آن را با درد زایمان مقایسه می‌کنند. درد سنگ کلیه زمانی شروع می‌شود که سنگ به سمت حالب (لوله‌ای که کلیه را به مثاثه متصل می‌کند) حرکت کند. در این حال با انسداد حالب به کلیه‌ها فشار وارد می‌شود. در این زمان حالب تلاش می‌کند تا با انقباض این سنگ را بیرون کند که با این کار درد شروع می‌شود. هر موج از درد احتمال دارد، چند دقیقه طول بکشد و سپس آرام شود و دوباره شروع شود.

باید گفت که در زمان حرکت سنگ، درد در کنار پهلو، کمر و زیر دنده‌ها شدت پیدا می‌کند. با حرکت سنگ به سمت پایین و مثانه، درد به ناحیه شکم و کشاله ران منتقل می‌شود. توجه داشته باشید که بزرگ یا کوچک بودن سنگ در میزان شدت درد تاثیر دارد.

بیشتر بدانید: ۱۲ ورزش زانودرد برای تقویت عضلات پا و بهبود درد

2. تهوع و استفراغ به علت سنگ کلیه؛ شایع‌ترین علائم سنگ کلیه در زنان و حتی مردان

حالت تهوع و استفراغ یک امر شایع و معمول برای افراد مبتلا به سنگ کلیه است. زیرا درد زیاد در اغلب اوقات باعث حالت تهوع می‌شود. همچنین سنگ در کلیه موجب تحریک اعصاب در دستگاه گوارش‌شده و باعث ناراحتی معده می‌شود.

3. تکرر ادرار از علائم سنگ کلیه است؛ علائم خود را جدی بگیرید

با وجود سنگ کلیه، بیمار به صورت مداوم احساس می‌کنند که نیاز به دستشویی و ادرار دارد. البته در صورت داشتن سنگ در کلیه‌ها میزان ادرار بیمار بسیار کم و مکرر خواهد شد. این احساس به دلیل مسدود شدن لوله حالب ایجاد خواهد شد.

4. سوزش و درد هنگام ادرار از نشانه‌های وجود سنگ در کلیه است

زمانی که سنگ به حالب و مثانه برسد، ادرار با احساس درد و سوزش همراه خواهد بود. دفع سنگ کلیه باعث خروج دردناک ادرار می‌شود. سوزش در بیماری سنگ کلیه با سوزش ادرار در عفونت دستگاه ادراری متفاوت است. زیرا هنگام سوزش ادرار به دلیل سنگ در کلیه‌ها، علائمی مانند درد شدید در کمر، شکم نیز ایجاد خواهد شد.

5. وجود خون در ادرار یا ادرار صورتی، قهوه‌ای؛ یکی دیگر از علائم سنگ کلیه سمت راست یا چپ

یک علامت شایع در افرادی که سنگ در مجاری ادرار خود دارند، وجود خون در ادرار است. خون باعث قرمز، صورتی یا قهوه‌ای شدن ادرار می‌شود. باید اشاره کنیم که خون در ادرار گاهی فقط با آزمایش خون قابل تشخیص است.

6. ادرار بد بو یا تیره و غلیظ از علائم سنگ کلیه و عفونت کلیه است

بوی بد ادرار و تیرگی آن، نشانه عفونت در کلیه‌ها یا دیگر قسمت‌های دستگاه ادراری است. برای تشخیص اینکه علت ادرار تیره و بد بو، سنگ کلیه است یا بیماری‌های دیگر، پزشک اورولوژیست آزمایشات خاصی را تجویز خواهد کرد.

7. تب و لرز در صورت وجود عفونت کلیه دیده می‌شود

تب و لرز از علائم سنگ کلیه نیست، اما گاهی هم‌زمان با وجود سنگ کلیه، عفونت نیز در کلیه دیده می‌شود. علائم و نشانه‌های ذکرشده در این مقاله، علائم سنگ کلیه راست و چپ و همچنین به صورت عمومی همه نشانه‌ها را شامل می‌شود. در ادامه مطلب علائم سنگ کلیه به بررسی علت و علائم سنگ کلیه در زنان در دوران بارداری و علائم در کودکان خواهیم پرداخت.

بیشتر بدانید: قرص آرتروز زانو؛ داروهایی برای کاهش فوری درد زانو

علائم سنگ کلیه چپ در زنان؛ نشانه‌های دردناک و آزاردهنده

علت سنگ کلیه در زنان و مردان متفاوت نیست. البته علائم سنگ کلیه و دفع آن در زنان با توجه به آناتومی خاص بدن آن‌ها با مردان متفاوت خواهد بود. از علائم شایع بروز سنگ کلیه زنان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• احساس درد در کمر، شکم یا پهلو موقع دراز کشیدن و ایستادن
• احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار
• احساس کاذب داشتن ادرار
• دفع مقدار کمی از ادرار در یک نوبت
• ادرار بدبو و تیره
• حالت تهوع و استفراغ به علت درد شدید

همچنین وجود خون در ادرار که در برخی از موارد بدون انجام آزمایش قابل تشخیص نیست.

بیشتر بدانید: انحراف زانو؛ چرا شکل زانوها تغییر می کند | بهترین راه اصلاح انحراف زانو |  ۲۰۲۳

علت ایجاد سنگ کلیه در بارداری چیست؟ آیا در دوران بارداری بدن زنان مستعد سنگ کلیه می‌شود؟

سنگ کلیه در بارداری به‌ ندرت اتفاق می‌افتد و طبق آمار از هر 2000 زن باردار، یک نفر از آن‌ها به این بیماری مبتلا خواهند شد. همچنین باید اشاره کنیم که معمولا علائم سنگ کلیه در زنان باردار در سه ماهه دوم و سوم نمایان خواهد شد.

در جواب به این سوال که آیا تغییرات بدن در بارداری باعث ایجاد سنگ کلیه می‌شود، جواب بله است. زیرا در دوران بارداری یکسری تغییرات در بدن زنان ایجاد خواهد شد که به تشکیل سنگ کلیه در اواخر بارداری کمک می‌کند. در این حالت سنگ‌های کوچکی در مثانه یا کلیه‌ها ایجاد می‌شود که در مواردی بدون ایجاد درد و علائم راحت دفع می‌شوند.

بیشتر بدانید: درمان خانگی پا درد؛ سریع‌ترین روش‌های رهایی از درد پا

علائم سنگ کلیه در بارداری چگونه بروز می‌کنند؟

از علائم اصلی سنگ کلیه در بارداری درد در بالای شکم، کمر و پهلوهاست. همچنین علائمی مانند حالت تهوع و استفراغ، تکرر ادرار و وجود خون در ادرار از دیگر نشانه‌های وجود سنگ کلیه در بارداری است.

بیشتر بدانید: صدای تق تق زانو؛ نشانه‌ای از آسیب به غضروف و مفصل زانو

علت سنگ کلیه در کودکان چیست؟ چرا کودکان دچار این بیماری می‌شوند؟

مهم‌ترین دلیل بروز سنگ در کلیه کودکان نوع رژیم غذایی آن‌هاست. نوشیدن آب به مقدار خیلی کم و خوردن غذاهای فست فودی سرشار از نمک است. همین دو عامل باعث تشکیل سنگ در کلیه‌ها خواهد شد.

بیشتر بدانید: درمان زانو درد در سالمندان؛ ۹ درمان ساده برای دردی که آن‌ها را به زانو درآورده

علائم سنگ کلیه در کودکان با چه نشانه‌هایی ظاهر می‌شود؟

شایع‌ترین علامتی که کودکان و بزرگسالان تجربه می‌کنند، درد و وجود خون در ادرار است. از علائم دیگر آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• حالت تهوع و استفراغ
• ناتوانی در دفع ادرار
• درد کولیکی شدید (گریه طولانی‌مدت کودک)
• ادرار کدر و بدبو
• خون در ادرار

این علائم بین کودکان و افراد بزرگسال یکسان است. تنها تفاوت این است که مردان به دلیل نوع آناتولی دستگاه ادراری و تناسلی خود، هنگام خروج سنگ علائم شدیدتری تجربه خواهند کرد.

بیشتر بدانید: علت کبودی زانو؛ آیا کبودی‌های ناگهانی نگران کننده اند؟

علائم سنگ کلیه در آزمایش ادرار چیست؟ چه علائمی در آزمایش‌ها نشان‌دهنده سنگ کلیه هستند؟

آزمایش ادرار یکی از رایج‌ترین روش‌های تشخیص سنگ در کلیه‌هاست. به این آزمایش U/A نیز می‌گویند و باید گفت که درصد خطای بسیار کمی دارد. توجه داشته باشید که آزمایش U/A می‌توان وجود عفونت در ادرار و دفع آلبومین را تشیخص داد.

آزمایش ادرار در دو مرحله ماکروسکوپی و میکروسکوپی انجام می‌شوند. با کمک PH ماکروسکوپی به دلیل خاصیت باز یا اسیدی ادرار می‌توان نوع سنگ را تشخیص داد. در مقابل بررسی میکروسکوپی در مورد نوع سنگ اطلاعاتی را در اختیار پزشکان قرار می‌دهد.

تشخیص سنگ در کلیه با آزمایش‌های تصویربرداری

یکی از متداول‌ترین راهکارهای تشخیصی سنگ کلیه روش‌های تصویربرداری است. با این کار پزشک میزان اندازه و محل قرارگیری سنگ را به صورت دقیق تشخیص خواهد داد. در این حالت با تصویربرداری با اشعه ایکس می‌توان سنگ‎‌های اوگزالات کلسیم دهیدرات، کلسیم فسفات و کلسیم اوگزالات منو هیدرات را مشاهده کرد. همچنین امکان تشخیص سنگ کلیه با کمک آزمایش خون نیز وجود دارد.

یادداشت پایانی در مورد علائم سنگ کلیه

علائم سنگ کلیه نشانه‌های دردآوری را برای بیمار به همراه دارد. درد شدید در کمر، شکم، پهلو، تغییر رنگ ادرار و مشکل دفع ادرار بیمار را اذیت می‌کنند. این علائم و نشانه‌ها در همه افرادی که به بیماری سنگ کلیه مبتلا می‌شوند، مشترک است. با این تفاوت که مثلا در کودکان درد کولیکی شدید احساس می‌شود یا در خانم‌ها نحوه دفع سنگ به علت آناتومی خاص بدن زنان، متفاوت است.

سوالات متداول درباره علائم سنگ کلیه