عمل رباط صلیبی، آخرین راه برای بازگشت ثبات به زانو

عمل رباط صلیبی زمانی انجام می شود که هیچ راه بهبودی دیگری باقی نمانده است.  رباط  صلیبی  در ناحیه مرکز زانو قرار دارد و حرکت ساق پا به جلو را کنترل می کند. این رباط در واقع برای حفظ ثبات مفصل زانو، به ویژه در فعالیت هایی که شامل بافتن، چرخاندن یا لگد زدن است، اهمیت پیدا می کند.  اگر زانو با پارگی ACL ناپایدار شود، مفصل  نیز ممکن است به مرور زمان آسیب های  بیشتری ببیند. عمل  ACL در واقع  درمان نهایی برای بازگرداندن ثبات در مفصل زانو به شمار می‌رود. در این مقاله از مجله پزشکی ژین طب به بررسی عمل رباط صلیبی زانو می‌پردازیم.

 چرا عمل می‌کنیم؛ آسیب های رباط صلیبی چه گونه‌هایی دارد؟

هدف جراحی رباط صلیبی زانو بازگرداندن ثبات در مفصل زانوست. از سوی دیگر حفظ دامنه حرکتی و قدرت انقباضی را نیز می‌توان با جراحی تامین کرد. به دست آوردن عملکرد رباط در حالت بدون انقباض ( ایزومتریک ) نیز از دیگر عوامل روی آوردن به جراحی در موارد آسیب شدید است.

پیش از هرچیز بدنیست بدانید  رباط صلیبی خود به دو بخش رباط صلیبی قدامی و رباط صلیبی پشتی تقسیم می‌شود.

• رباط صلیبی قدامی: از سطح داخلی کندیل خارجی استخوان ران آغاز می‌شود و تا قسمت جلویی درشت نی در زانو امتداد می‌یابد.
• رباط صلیبی پشتی: اتصال سطح خارجی کندیل داخلی استخوان ران به قسمت پشتی درشت نی و ممانعت از حرکت درشت نی به عقب

تقریباً نیمی از آسیب‌های ACL همراه با آسیب به منیسک، غضروف مفصلی یا سایر رباط ها رخ می‌دهد. رباط‌های آسیب دیده به عنوان رگ به رگ شدن در نظر گرفته می‌شوند و بر اساس مقیاس شدت درجه بندی می‌شوند.

• پیچ خوردگی درجه 1: رباط در رگ به رگ شدن درجه 1 خفیف آسیب دیده است. کمی کشیده شده است اما همچنان می‌تواند به ثابت نگه داشتن مفصل زانو کمک کند.
• پیچ خوردگی درجه 2: رگ به رگ شدن درجه 2 باعث کشیدگی رباط تا جایی می‌شود که شل شود. این اغلب به عنوان پارگی جزئی رباط شناخته می‌شود.
• پیچ خوردگی درجه 3: این نوع رگ به رگ شدن معمولاً به عنوان پارگی کامل رباط شناخته می‌شود. رباط از وسط پاره شده یا مستقیماً از استخوان کشیده شده است و مفصل زانو ناپایدار است.

پارگی جزئی رباط صلیبی قدامی کمتر اتفاق می‌افتد. به این ترتیب آسیب‌ها و پارگی‌های ACL کامل یا تقریباً کامل هستند.

درمان غیر جراحی؛ برای جراحی عجله نکنید

بسیاری از افرادی که ترجیح می‌دهند جراحی نکنند. زیرا براین باورند که ممکن است مشکلات دیگری دامنگیرشان شود که دغدغه به جایی است. فیزیوتراپی و توانبخشی پیشرونده می‌تواند زانو را به وضعیتی نزدیک به قبل از آسیب بازگرداند و به بیمار آموزش دهد که چگونه از بی‌ثباتی جلوگیری کند. پس برای عمل عجله نداشته باشید. همچنین ممکن است پزشک استفاده از زانوبند را توصیه کند. یکی از زانوبندهای مدرن که اخیرا طرفداران بسیاری پیدا کرده زانوبند زاپیامکس است که نظرات درمورد زانوبند زاپیامکس بسیار مثبت بوده است.

زانوبند زاپیامکس را بیشتر بشناسیم

زانوبند زاپیامکس یکی از جدیدترین محصولات شرکت زایس ترونیک آلمان است که از لحاظ تکنولوژی و اثرگذاری با فیزیوتراپی برابر است؛ زیرا در زاپیامکس از همان تکنولوژی‌های رایج و موثر فیزیوتراپی و توان‌بخشی استفاده می‌شود که شامل سه تکنولوژی، اولتراسوند، انفرارد و کِلاک پالس هستند. به همین خاطر به آن زانوبند uic زاپیامکس می‌گویند. استفاده از زاپیامکس در مقایسه با دیگر روش‌های درمانی مانند مصرف دارو، تزریق مستقیم و حتی فیزیوتراپی مزایای بسیار زیادی دارد. 

آیا کشیدگی با پارگی رباط زانو متفاوت است؟

آنچه بین کشیدگی و پارگی تفاوت ایجاد می کند شدت ضربه است. اگر ضربه خفیف باشد احتمالا رباط دچار کشیدگی خفیف شده است . اما اگر ضربه چنان شدید باشد که ساختار رباط به هم بریزد، پارگی رخ داده است.

درمان جراحی معمولاً برای آسیب های ترکیبی (پارگی ACL که همراه با آسیب های دیگر در زانو ایجاد می شود) توصیه می شود.

در عمل رباط صلیبی زانو چه اتفاقی می افتد؟ بهترین روش عمل رباط صلیبی

خوب اگر آسیب به قدری شدید باشد که حتی زانوبند زاپیامکس هم چاره ساز نباشد، باید به فکر جراحی بود. در جراحی رباط صلیبی زانو جراح ابتدا رباط صلیبی آسیب دیده را بر می دارد. سپس با تجهیزات پیشرفته و تخصصی از قسمت چهارسر ران، همسترینگ یا کشکک قطعه ای تاندون جدا می کند  و به جای رباط آسیب دیده می گذارد. گرافت توسط پیچ و مهره در محل مورد نظر مهار می‌‌‌شود. سوراخ‌های ایجاد شده با بخیه پوشانده می‌شوند و عمل به پایان می‌رسد.

کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد میشود؟ این سوال اکثر افرادی است که درد زانو را تحمل می‌کنند. باید بگوییم که از آنجایی که ویتامین‌های C ،D ،B12 و کلسیم برای سلامت زانو و مفاصل الزامی هستند. پس کمبود آن‌ها باعث تسریع روند تخریب مفاصل، افزایش درد و فرسایش در زانو خواهد شد.

چه کسی باید به جراحی بازسازی ACL فکر کند؟

اگر دچار کشیدگی رباط شده‌اید هرگز به جراحی فکر نکنید و درمان‌های جایگزین را امتحان نمایید؛ زیرا جراحی شما را با مشکلات عدیده دیگری مواجه خواهد کرد.

در کودکان خردسال یا نوجوانان مبتلا به پارگی ACL، بازسازی اولیه ACL خطر احتمالی آسیب صفحه رشد را ایجاد می کند که منجر به مشکلات رشد استخوان می‌شود. با این حال، مطالعات اخیر نشان می‌دهد که بازسازی رباط خیلی سریع تر انجام می‌شود. پس احتمالا باید عمل جراحی به سرعت انجام شود؛  زیرا تاخیر در درمان می‌تواند منجر به میزان بالاتری از آسیب‌های منیسک یا غضروف در آینده شود.

آیا عمل رباط صلیبی سخت است؛ عوارض عمل جراحی رباط صلیبی

عفونت: خطر عفونت پس از بازسازی آرتروسکوپی ACL بسیار کم است. با این حال گزارش هایی از مرگ و میر حاصل از عفونت پس از عمل به دلیل رعایت نکردن نکات استاندارد به دست آمده است.

انتقال ویروسی: علیرغم غربالگری و پردازش دقیق، آلوگرافت ها به طور خاص با خطر انتقال ویروس از جمله HIV و هپاتیت C مرتبط هستند. شانس بدست آوردن آلوگرافت استخوان از اهداکننده آلوده به HIV کمتر از 1 در 1 میلیون محاسبه شده است.

خونریزی، بی حسی: خطرات نادر شامل خونریزی ناشی از آسیب حاد به شریان پوپلیتئال و ضعف یا فلج پا است. بی حسی قسمت بیرونی بالای ساق به دلیل برش غیر استاندارد  ممکن است پدید آید.

لخته خون: لخته خون در وریدهای ساق پا یا ران یک عارضه تهدید کننده زندگی است. لخته خون ممکن است در جریان خون شکسته شود و به ریه‌ها برود و باعث آمبولی ریه یا مغز شود و شخص سکته کند.

بی‌ثباتی: بی ثباتی مزمن به دلیل پارگی یا کشیدگی رباط بازسازی شده یا تکنیک جراحی ضعیف ممکن است رخ دهد.

سفتی، سختی: سفتی یا از دست دادن حرکت زانو توسط برخی از بیماران پس از جراحی گزارش شده است و گاهی  به جراحی دوباره نیاز دارد. جراح یا بافت اسکار را برداشته یا زانو را تحت بیهوشی دستکاری می‌کند.

درد کاسه زانو: درد بعد از عمل قدامی (جلو) زانو به ویژه پس از بازسازی ACL شایع است. کشکک بیشتر است.

طول درمان پس از عمل جراحی رباط صلیبی

پس از عمل توجه به نکاتی مانند پرهیز از انجام حرکات تند و راه رفتن با عصا در بهبودی سریع‌تر بیمار نقش مهمی دارد. با این حال شما باید یک هفته در منزل استراحت کنید. در این زمان می‌توانید از زانوبند زاپیامکس به جای مراجعه به فیزیوتراپی استفاده کنید تا روند بهبودی شما تسریع شود. این زانوبند با افزایش جریان خون و بلاک عصبی به بافت‌ها در ترمیم سریعت ر کمک خواهد کرد.

پرسش‌های پرتکرار در زمینه عمل رباط صلیبی