13 درمان پوکی استخوان؛ از مگنت تراپی تا داروهای خاص
درمان پوکی استخوان یکی از معضلات مهم افراد درگیر با این بیماری است. طبق تحقیقات انجام شده پوکی استخوان قابلیت درمان ندارد اما روشهایی برای کند کردن روند بیماری، بهبود علائم و مشکلات و همچنین پیگیری از عوارض خطرناک آن وجود دارد.
طبق آمار CDC در سالهای 2017 تا 2018 حدود 12.6 درصد از افراد مسن در آمریکا دچار پوکی استخوان شدهاند. همچنین روند ابتلا به پوکی استخوان از سال 2007 تا 2018 در بین زنان به صورت چشمگیری افزایش یافته است. به همین دلیل درمان این بیماری خاموش در بین زنان و حتی مردان اهمیت بالایی دارد. برای اطلاع از روشهای درمان مختلف، در این مطلب از مجله سلامت ژین طب به معرفی انواع روشهای درمان پوکی استخوان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
انواع درمان پوکی استخوان؛ از قویترین داروی پوکی استخوان تا روشهای دیگر
در کنار رژیم غذایی سالم و ورزش، پوکی استخوان (Osteoporosis) را میتوان با مصرف یکسری داروها درمان کرد. از داروهای مختلفی که برای درمان Osteoporosis استفاده میشود میتوان به نمونههای زیر اشاره کرد:
1.داروی استرانسیوم برای پوکی استخوان؛ دارویی خاص برای Osteoporosis
برخی از محققین معتقدند که مکمل استرانسیوم سلامت استخوانها را بهبود میبخشد. اما اطلاع از مزایا و خطرات این مکمل قبل از مصرف آن مهم است. پس برای افزایش اثرگذاری این دارو در روند درمان خود، حتما با پزشک مشورت کنید و بدون اطلاع او این دارو را مصرف نکنید.
2.داروی فورتئو، بهترین آمپول پوکی استخوان و درمان درد ناشی از آن
فورتئو (تری پاراتید) تنها داروی درمان پوکی استخوان به شمار میرود که توانایی ساخت بافتهای استخوانی را داشته و مورد تایید FDA است. با کمک این دارو بافتهای استخوانی متراکمتر میشوند و این فرآیند از تحلیل بیشتر استخوانها و ایجاد شکستگیهای ریز و درد جلوگیری میکند. زیرا یکی از شایعترین علائم پوکی استخوان ایجاد درد زانو و ایجاد شکستگیهای زیر در استخوانهاست. پس با کند کردن روند پوکی در استخوانها میتوانیم از عوارض بعدی آن جلوگیری کنیم.
3.تعدیلکنندههای گیرنده استروژن انتخابی (SERMs)؛ کمبود استروژن عاملی برای پوکی استخوان
تعدیلکنندههای انتخابی گیرنده استروژن یا SERMs دستهای از داروهای تقویتکننده استروژن هستند. زیرا یکی از عوامل ایجادکننده پوکی استخوان در زنان، کمبود استروژن در دوران یائسگی است. پس برای درمان این نوع از Osteoporosis باید داروهای حاوی استروژن برای زنان تجویز شود.
4.داروهای بیس فسفونات (bisphosphonates)؛ کند کردن یا جلوگیری از روند تحلیل بافتهای استخوانی
داروهای بیس فسفونات روند تجزیه استخوانها را هدف قرار میدهند. با این کار فرآیند تجزیه و تحلیل بافتهای استخوانی، کند یا متوقف خواهد شد. از داروهای بیس فسفونات میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
نام دارو |
نوع مصرف |
آلندرونات (Fosamax، Binosto) |
حداقل 30 دقیقه قبل از غذا یا هر داروی دیگر |
ایباندرونات (Boniva) |
حداقل 30 دقیقه قبل از غذا یا هر داروی دیگر |
ریزدرونات (Atelvia، Actonel) |
حداقل 30 دقیقه قبل از غذا یا هر داروی دیگر |
زولدرونیک اسید |
سالی یک مرتبه باید مصرف شود. محققین معتقدند که این دارو استحکام استخوانها را افزایش میدهد و احتمال شکستگی در لگن، ستون فقرات و مچ دست یا ساق پا را کاهش خواهد داد. |
رالوکسیفن (Evista) |
دارویی همانند استروژن است. مطالعات نشان میدهد که این دارو خطر ابتلا به سرطان سینه یا رحم را در اثر بالا بودن استروژن افزایش نمیدهد. اما میتواند عوارضی مانند لخته شدن خون و افزایش گرگرفتگی ایجاد کند. |
abaloparatide (Tymlos) یاTeriparatide (Forteo) |
پوکی استخوان را در زنان یائسه و مردانی که در معرض خطر بالای شکستگی قرار دارند، درمان میکند. این داروها یک شکل مصنوعی از هورمونهای پاراتیروئید هستند. |
Romosozumab- aqqg (Evenity) |
12 دوز مصرف این دارو مجاز است. این دارو نوعی آنتی بادی آنتسکلروستین است که بافتهای استخوانی را افزایش میدهد. از Evenity برای درمان پوکی استخوان در زنان با خطر بالای شکستگی استفاده میشود. |
داروی بیولوژیکی denosumab (Prplia، Xgeva) |
این داروها فرآیندی را که باعث میشود بدن استخوانها را تجزیه کند، کند یا متوقف میکنند. denosumab به صورت یک دوز و هر 6 ماه یک بار تزریق خواهد شد. |
عوارض جانبی این داروها شامل حالت تهوع، گرفتگی عضلات پا و سرگیجه است. پزشکان فقط در صورتی این نوع داروها را تجویز میکنند که فواید آنها بیشتر از خطراتشان باشد.
داروی قوی گیاهی برای پوکی استخوان؛ روشهای ساده خانگی
در طب سنتی نیز روشهایی برای درمان پوکی استخوان لگن و دیگر قسمتهای بدن وجود دارد. از این روشها میتوانیم به چندین مورد زیر که جزو بهترین روشهای درمان خانگی زانودرد به شمار میروند اشاره کنیم:
1.مصرف کافی غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D برای استخوانها لازم است
از مواد غذایی که حاوی کلسیم هستند میتوانیم به لبنیات کم چرب (شیر، ماست و…) و شیرهای گیاهی اشاره کنیم. همچنین مواد غذایی مانند کلم بروکلی،گل کلم، ماهی قزل آلا و سبزیجات با برگ سبز غنی از کلسیم هستند. افراد 19 تا 50 ساله روزانه به 1000 میلیگرم کلسیم، زنان بالای 51 و مردان بالای 71 به روزانه 1200 میلیگرم کلسیم نیاز دارند. همچنین مصرف کافی ویتامین D از طریق مکملها، مواد غذایی یا از طریق نور خورشید در درمان پوکی استخوان موثر است.
طبق تحقیقات انجام شده زنان مبتلا به پوکی استخوان باید 1500 میلیگرم کلسیم مکمل در روز و ویتامین D دریافت کنند. مصرف این دو مکمل به کاهش غلظت هورمون پاراتیروئید پلاسما و سطوح تحلیل استخوانها کمک میکند.
2.غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید؛ وقتی پوکی استخوان داریم، چی نخوریم؟
مصرف زیاد مواد غذایی که فسفر بالایی دارند باعث تحلیل استخوانها میشود. از جمله غذاهایی که فسفر بالا دارند میتوانیم به گوشت قرمز، نوشابه و غذاهایی که افزودنیهای فسفات دارند اشاره کنیم.
3.عدم مصرف الکل و کاهش مصرف کافئین؛ کمک به روند درمان
مصرف الکل و کافئین بیش از حد باعث کاهش جذب کلسیم در بدن میشوند. به همین دلیل در روند ابتلا به پوکی استخوان نقش دارد. با کاهش یا پزهیز از مصرف الکل و کافئین، روند تحلیل بافتهای استخوانی را کاهش داده و به درمان کمک کنید.
4.مصرف غذاهای حاوی استروژن گیاهی برای زنان یائسه مفید است
برای کمک به کاهش شدید سطح استروژن پس از یائسگی و در نتیجه آن کمک به جلوگیری از پوکی استخوان، برخی از متخصصان مصرف غذاهای حاوی استروژن گیاهی را پیشنهاد میکنند. از مواد غذایی که استروژن گیاهی دارند میتوانیم شیر سویا و دیگر محصولات سویا را نام ببریم.
5.مواد غذایی مفید و با ارزش؛ برای درمان پوکی استخوان چی بخوریم؟
در رژیم غذایی خود از انواع ماهیها (ساردین)، ادویههایی مانند زردچوبه، فلفل سیاه، زنجبیل، دارچین و میخک، کلم بنفش، خشکبار (پسته، بادام، فندوق و گردو) و خرما استفاده کنید. این مواد غذایی حاوی مواد مغذی و ویتامینهای مهمی هستند که به روند درمان Osteoporosis کمک میکنند.
6.پودر سنجد؛ بهترین ماده غذایی برای استخوانها
مقدار سنجد تازه را با پوست، گوشت و هسته آسیب کنید و روزانه یک قاشق از این پودر را با شیر و یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کرده و بنوشید. مصرف 70 روز از این معجون برای مبارزه با پوکی استخوان و آلزایمر بسیار مناسب است.
درمان پوکی استخوان با روش جایگزینی هورمونی؛ درمانهای جدید
درمان جایگزینی هورمون یائسگی یا استروژن به تنهایی یا ترکیبی از استروژن و پروژسترون برای کمک به حفظ استخوان و جلوگیری از شکستگیها روشی شناخته به حساب میآید. داروی Duavee (استروژن و بازدوکسیفن) نوعی HRT است که برای درمان گرگرفتگی مرتبط با یائسگی تایید شده است.
همچنین باید گفت از این روش برای درمان پوکی استخوان در زنانی که بیماری آنها پرخطر بوده و قبلا درمان بدون استروژن را امتحان کردهاند، استفاده میکنند. اما پزشکان به دلیل عوارضی که این روش درمانی دارد، از آن فقط برای جلوگیری از پوکی استخوان سالمندان استفاده نمیکنند. توجه داشته باشید که عدم مصرف این داروها و ترک درمان جایگزینی هورمونی باعث شروع دوباره بیماری پوکی استخوان میشود.
جدیدترین درمان پوکی استخوان با روشهای کم تهاجمی پزشکی
روشهای جدیدی برای درمان پوکی استخوان حاد وجود دارد که در این قسمت به معرفی آنها میپردازیم:
1.ازون درمانی یا ازون تراپی؛ روشی موثر برای بافتهای استخوانی و پوکی آنها
ازون تراپی با اکسیژنرسانی به بافتها و همچنین افزایش گردش خون باعث بازسازی و جذب مواد مورد نیاز برای بافتهای استخوانی میشود. زیرا یکی از مهمترین عواملی که در درمان پوکی استخوان لگن نقش دارد، گردش خون و اکسیژنرسانی به این بافتها است. توجه داشته باشید که استخوانها مانند سایر قسمتها بدن، بافتهایی زنده هستند که برای تولید و بازسازی خود به اکسیژن و سایر مواد مغذی نیاز دارند.
2.مگنت تراپی روشی عالی برای بهبود و بازسازی بافتهای استخوانی
مگنت تراپی یکی از جدیدترین روشهای درمان پوکی استخوان شمار میرود. در این روش با استفاده از یک میدان مغناطیسی، التهاب را کاهش مییابد و سرعت بهبودی و بازسازی بافتهای استخوانی را افزایش پیدا میکند. در این روش فرآیند تحلیل و کاهش تراکم استخوانها آهستهتر خواهد شد و از طرف دیگر مگنت تراپی باعث فعال شدن فرآیند بازسازی ساختار استخوانها میشود.
3.فیزیوتراپی در درمان پوکی استخوان ها بی تاثیر نیست
در وحله اول فیزیوتراپی با روشهای مختلف (لیزر، گرما، حرکات ورزشی و…) باعث تقویت عضلات و استخوانهای بیمار خواهد شد. همچنین در طی دورههای فیزیوتراپی، پزشک فیزیوتراپ به بیمار آموزشهایی برای درست انجام داد فعالیتهای روزانه میدهد تا میزان آسیب و احتمال شکستگی استخوانها را کاهش یابد.
ورزش برای درمان پوکی استخوان موثر است یا خیر؟
همانطور که قبلا هم گفته شد، ورزش کردن و فعالیت داشتن برای جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان و همچنین کمک به تقویت استخوانها و عضلات بسیار موثر است. از ورزشهای کم خطری که برای درمان پوکی استخوان مناسب هستند میتوانیم به پیادهروی، شنا، ایروبیک در آب و دوچره سواری اشاره کنیم. همچنین افراد مبتلا به پوکی استخوان میتوانند تمرینات زیر را انجام دهد:
- تمرینات کششی برای تقویت عضلات: ورزشهایی مانند یوگا و پیلاتس بسیار مناسب هستند. همچنین این افراد میتوانند از بندها و کشهای ورزشی برای تقویت عضلات خود استفاده کنند.
- تمرینات تقویتی: از این تمرینات میتوانیم به بلند کردن وزنههای مناسب، استفاده از دستگاه تردمیل با سرعت مجاز، استفاده از سایر دستگاههای بدنسازی با مشورت پزشک، فیزیوتراپ و همچنین مربی ورزشی اشاره کنیم.
اما توجه داشته باشید که شخصی که به پوکی استخوان مبتلا شده نمیتواند هر ورزشی را انجام دهد. تعیین نوع ورزش زانودرد و کمردرد بستگی به شدت بیماری، توانایی جسمانی و تشخیص پزشک دارد.
عوارض ناشی از عدم درمان پوکی استخوان چیست؟ آیا این بیماری باید درمان شود؟
از عوارض پوکی استخوان میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- بیماری پاژه و بدشکلی استخوانها:
- درد و پوکی استخوان
- احساس ناتوانی، افسردگی و ترس
- شکستگیهای فشاری
- شکستگی ستون فقرات
توجه داشته باشید که شکستگیهای فشاری اغلب بعد از حدود 3 ماه خود به خود خوب میشوند. در این مدت پزشک به بیمار توصیه میکند که استراحت کافی داشته باشد و از انجام کارهای سنگین خودداری کند. و همچنین در صورت داشتن درد زیاد از داروهای مسکن، فیزیوتراپی، کمربند یا بریس استفاده کند.
جمع بندی نهایی در مورد این مطلب
طبق آمارهای منتشر شده پوکی استخوان از 35 سالگی شروع میشود و در این بین از هر 3 زن بالای 65 سال، یکی از آنها دچار شکستگی مهره شدهاست. این نوع آسیبها به دلیل پوکی استخوان ایجاد میشوند. البته باید اشاره کنیم که مردان نیز دچار پوکی استخوان میشوند، اما میزان ابتلا به این بیماری در زنان چندین برابر است. با توجه به این آمار، تشخیص و انجام کامل مراحل درمان پوکی استخوان در بین افراد مختلف بسیار مهم است. سپاس که تا انتهای این مطلب با ژین طب همراه بودید.
سوالات متداول در مورد درمان پوکی استخوان
1. برای درمان پوکی استخوان چه بخوریم؟
انواع ماهیها، سبزیجات با برگ سبزه تیره، کلم بوکلی، لبنیات پرچرب و خشکبار.
2. داروی قوی گیاهی برای پوکی استخوان چیست؟
بهترین داروی گیاهی برای استخوانها سنجد است. در این مطلب از ژین طب روش استفاده از سنجد را معرفی کردهایم.
3. آیا درمان پوکی استخوان و آرتروز مشابه است؟
در اغلب موارد درمان آرتروز و پوکی استخوان با هم متفاوت است. اما در این بین روشهای درمانی مشابهی نیز بین آنها دیده میشود که میتوان به فیزیوتراپی، مصرف کلسیم و ویتامین D اشاره کرد.