قرص خواب؛ اطلاعات که باید بدانید و بعد مصرف کنید

قرص خواب از جمله داروهای آرامش بخش هستند که برای درمان بی خوابی تجویز می‌شوند. مصرف این داروها که به بیماران کمک می‌کنند راحت‌تر و سریع‌تر بخوابد در بین بزرگسالان رایج است. زیرا تقریبا 10 تا 30 درصد از بزرگسالان بنابر دلایل مختلفی دچار مشکلات خواب هستند. اما همین اثر در اغلب موارد باعث بروز عوارضی مانند گیجی و سردرگمی فرد خواهد شد.

نمونه‌های مختلفی از داروهای خواب آور در بازار وجود دارد که با یا بدون نسخه تهیه می‌شوند. در اغلب موارد داروهای قوی خواب، تنها با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. برای دریافت اطلاعات کافی در مورد قرص خواب این مطلب از ژین طب را بخوانید. با ما همراه باشید.

قرص خواب آور چه نوع دارویی است؟

همان‌طور از اسم این قرص‌ها پیداست، این داروها به افراد کمک می‌کنند که بخوابند. پزشکان برای افرادی که اختلالات خواب مانند بی خوابی دارند از این داروها تجویز می‌کنند. به‌طورکلی این داروها به افراد کمک می‌کنند که بخوابند یا کیفیت خواب آن‌ها را بهبود می‌بخشند.

نام‌های دیگر قرص خواب چیست؟

قرص‌های خواب آور را با نام‌های مختلفی می‌شناسند که عبارتند از:

• خواب آور
• آرام بخش
• کمک‌کننده خواب
• داروی خواب

در اغلب موارد همه این نوع داروها یکی هستند.

نحوه تاثیرگذاری قرص خواب آور بر بدن

انواع مختلفی از قرص‌های خواب وجود دارند که هر کدام در بدن متفاوت عمل می‌کنند. برخی از داروهای خواب آور باعث خواب آلودگی می‌شوند. در حالی که برخی دیگر ناحیه‌ای از مغز را که فرد را هوشیار نگه می‌دارد ساکت می‌کنند.

مدت زمان اثرگذاری بهترین قرص خواب آور چقدر است؟

مطالعات نشان می‌دهد که قرص‌های خواب‌آور برای بهبود استراحت شبانه چندان مفید نیستند. بیشتر افرادی که از داروهای خواب آور استفاده می‌کنند حدود 8 تا 20 دقیقه سریع‌تر از کسانی که دارو مصرف می‌کنند به خواب می‌روند. به‌طور متوسط با مصرف قرص‌های آرام بخش افراد 35 دقیقه زودتر به خواب می‌روند.

چه افرادی به مصرف قویترین قرص خواب آور نیاز دارند؟

طبق آمار تخمین‌زده می‌شود که از هر 7 آمریکایی، یک نفر دچار بی خوابی طولانی‌مدت است. همچنین قابل ذکر است که مشکلات خواب با افزایش سن بیشتر یا بدتر می‌شوند. تقریبا از هر 3 نفر 1 نفر از انواع داروهای آرام بخش استفاده می‌کند.

انواع قرص خواب آور بدون عوارض OTC

برخی از انواع قرص‌های خواب آور را می‌توان بدون نسخه پزشک از داروخانه‌ها تهیه کرد. داروهای خواب آور بدون نسخه یا OTC (over-the-counte) اغلب حاوی آنتی هیستامین هستند. این دارو برای درمان آلرژی استفاده می‌شود، اما اثرات خواب آلودگی دارد.

از دیگر داروهای خوب آور بدون نسخه می‌توان مکمل‌های ملاتونین یا سنبل الطیب اشاره کرد. ملاتونین هورمونی است که بدن به‌طور طبیعی تولید می‌کند و کیفیت خواب را بالا می‌برد. همچنین سنبل الطیب گیاهی است که ظاهرا به آرامش و خواب کمک می‌کند.

درحالی‌که این نوع داروهای خواب به راحتی در دسترس هستند، اما بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

انواع قرص خواب تجویزی؛ نمونه‌های قرص خواب آور قوی در حد بیهوشی

قرص‌های خواب نسخه‌ای قوی‌تر از داروهای بدون نسخه هستند. برای دریافت این قرص‌ها به نسخه پزشک نیاز است. زیرا تنها برای موارد حاد بی خوابی یا مشکلات روحی تجویز می‌شوند. برخی از این قرص‌ها عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی
• بنزودیازپین‌ها
• داروهای Z (Ambien و Lunesta)

مصرف این داروها بدون تجویز پزشک خطناک است.

عوارض قرص خواب که باید قبل از مصرف بدانید

تقریبا از هر 10 نفر 8 نفر یک روز پس از مصرف داروی خواب دچار خماری می‌شوند. در این حالت فرد مصرف‌کننده احساس خواب آلودگی می‌کند و سرگیجه یا مشکلات تعادل در راه رفتن یا ایستادن را تجربه خواهد کرد. این اثرات ممکن است بر توانایی فرد در رانندگی، کار یا فعالیت‌های شغلی اثر بگذارد.

همچنین در مواردی قرص‌های خواب با و بدون نسخه عوارض جانبی زیر را ایجاد می‌کنند:

• یبوست یا اسهال
• دهان خشک
• سردرد
• ضعف عضلانی
• مشکلات گوارشی از جمله نفخ، سوزش سر دل و حالت تهوع

این عوارض با خارج شدن اثرات دارو از بدن رفع می‌شوند.

اثراتی جانبی ناشی از مصرف قرص خواب آور برای طولانی مدت

در مواردی که فردی داروهای خواب آور را شب به شب مصرف می‌کند، احتمال دارد که بدن شروع به وابستگی به مصرف دارو کند. در این حالت در زمان قطع دارو، امکان دارد که فرد دچار بی خوابی یا بدتر شدن علائم مشکلات خواب شود. به این حالت بی خوابی برگشتی می‌گویند.

به همین دلیل افرادی که برای مدت طولانی از داروهای آرام بخش استفاده می‌کنند، باید با مشورت پزشک اقدام به ترک این داروها کنند. همچنین مصرف داروهای خواب آور با سایر آرام بخش‌ها یا الکل ممنوع است.

برخی از خطرات و عوارض احتمالی قرص‌های خواب آور Z

احتمال دارد که برخی از داروهای خواب با نسخه باعث پاراسومنیا (parasomnia) شوند. این اختلال خواب مخرب باعث ایجاد رفتارهای خطرناک فیزیکی غیر معمول و نامطلوب می‌شود که خواب را مختل می‌کند.

این عارضه در افرادی که از داروهای Z استفاده می‌کنند بیشتر دیده‌می‌شود. ممکن است کارهای زیر را انجام دهند، در حالی که هوشیار نیستند:

• در خواب راه بروند
• غذا بخوررند
• دارو مصرف کنند
• صحبت یا رانندگی کنند

ممکن است که فرد بیدار به نظر برسد، اما مغز کاملا هوشیار نیست. در اغلب موارد افرادی که دچار این عارضه می‌شوند، بعد از بیدار شدن این کارها را به خاطر نمی‌آورند.

عوارض احتمالی داروهای خواب آور از نوع بنزودیازپین‌ها

مصرف بنزودیازپین‌ها ممکن است باعث وابستگی بیمار شود و در آخر به سوء مصرف بی‌انجامد. برای کاهش این خطر، پزشکان فقط این نوع از قرص‌های خواب را برای استفاده کوتاه‌مدت تجویز می‌کنند.

عوارض قرص خواب و اثرات آن در انواع مختلف این داروها

در جدول زیر با انواع داروهای خواب آور و نحوه اثر و عوارض آن‌ها آشنا خواهیم شد:

با توجه به این جدول راحت می‌توان فهمید که مصرف کدام داروی خواب باعث وابستگی خواهد شد. طبق آمار CDC در اغلب موارد مصرف داروهای خواب آور با الکل باعث اوردوز بیمار خواهد شد.

موارد منع مصرف داروهای خواب آور برای افراد مختلف

مصرف این داروها برای برخی افراد ممنوع است. از این افراد می‌توان به دو مورد زیر اشاره کرد:

آیا مصرف قرص خواب در دوران بارداری بی خطر است؟

مصرف هر دارویی در دوران بارداری یا شیردهی به جنین و نوزاد منتقل می‌شود. به همین دلیل قبل از مصرف هر گونه قرص خواب یا مکمل بدون نسخه‌ای باید با پزشک خود مشورت کنید.

در مواردی که زن باردار از بی خوابی شدید رنج می‌برد، احتمال دارد که پزشک برای یک دوره کوتاه مدت دارو تجویز کند.

آیا برای مصرف قرص خواب برای کودکان بی خطر است؟

برخی از والدین به کودکان خود داروهای آنتی هیستامین بدون نسخه می‌دهند که زودتر یا بیشتر بخوابند. این کار اصلا توصیه نمی‌شود. حتی مصرف ملاتونین برای کودکان نیز ممنوع است. باید اشاره کنیم که در حال حاضر هیچ داروی خواب نسخه‌ای برای کودکان وجود ندارد. تغییر در شیوه خواب کودک بهترین اقدام برای بهبود خواب آن‌هاست.

تداخل دارویی قرص خواب آور با سایر داروها

داروهای خواب آور با دیگر داروهای تجویزی برای افسردگی و مشکلات خواب تداخل دارند. در اغلب موارد این داروها باعث افزایش اثر هم می‌شوند و عوارض جانبی شدید را ایجاد می‌کنند. به همین دلیل برای رفع مشکل تداخل داروی، هنگام تجویز داروهای خواب آور، به پزشک در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، اطلاع دهید.

بهترین قرص خواب گیاهی و راهکارهایی برای راحت خوابیدن بدون قرص خواب

از داروهای گیاهی که به بهبود خواب افراد کمک می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سنبل الطیب
• گل گاوزبان
• بابونه
• عناب
• بادرنجبویه
• گل بنفشه
• بهار نارنج
• گل ساعتی
• زعفران
• رازک
• اسطوخودوس

همچنین یکی دیگر از راهکارهای درمان بی خوابی، درمان شناختی رفتاری است که روشی موثر برای بهبود خواب است. در اغلب موارد تغییرات رفتاری بدون نیاز به مصرف دارو، بی خوابی را درمان خواهد کرد. از تغییرات رفتاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دو ساعت قبل از خواب از مصرف وعده‌های سنگین یا الکل خودداری کنید.
• نوشیدنی‌های کافئین دار مانند قهوه، نسکافه و نوشابه‌های گازدار را در طول روز مصرف کنید.
• سیگار را ترک کنید.
• قبل از خواب به موسیقی آرام بخش گوش دهید، مدیتیشن کنید یا کتاب بخوانید.
• 30 دقیقه قبل از خواب از وسایل الکترونیکی استفاده نکنید.
• در طول روز فعالیت بدنی داشته باشید.
• در ساعات مشخصی از شب بخوابید و در ساعت معینی بیدار شوید.
• اتاق خواب خود را تاریک، خنک و آرام نگه دارید.

این راهکارهای ساده باعث بهبود وضعیت خواب خواهند شد و در نتیجه فرد مصرف قرص خواب را کاهش می‌دهد.

پرتکرارترین سوالات در مورد قرص خواب