عفونت ستون فقرات؛ آشنایی با علل، علائم و نحوه درمان مهره‌های عفونی

عفونت ستون فقرات، یکی از بیماری‌های مهم در این ناحیه از بدن است که عوارض زیادی داشته و به دلیل پیش‌رونده بودن، باید به سرعت تشخیص داده شده و درمان آن آغاز شود. بسته به شرایط و شدت بیماری، ممکن است روش‌های درمانی مختلفی برای آن در نظر گرفته شود. توصیه می‌شود که به محض مشاهده علائم مرتبط با این نوع از عفونت، به پزشک مراجعه داشته و روند تشخیص و درمان، شروع شود.

در این مطلب از ژین طب، قصد داریم نگاهی به عفونت ستون فقرات و علائم و درمان آن، بپردازیم. با ما همراه باشید.

عفونت ستون فقرات چیست؟

عفونت ستون فقرات، ممکن است دیسک‌های بین مهره‌ای را در کانال نخاعی درگیر کرده یا تنها به مهره‌ها محدود شده باشد. عامل ایجاد این عفونت، ممکن است باکتری، انگل یا قارچ باشد. به هر ترتیب این نوع عفونت در صورت عدم درمان، پیشروی کرده و اوضاع را به مراتب بدتر خواهد کرد. حتی این عفونت ممکن است به بافت‌های نرم و لایه محافظ نخاع سرایت کرده و شرایط پیچیده و سختی برای درمان، به وجود بیاورد. در صورت عدم دریافت درمان به موقع و پیشروی این عفونت، وضعیت برای بیماری مرگبار شده و جان شخص را در خطر قرار دهد.

لازم به ذکر است که گاهی اوقات منشأ عفونت در خود ستون فقرات بوده و برخی مواقع نیز عفونت از مسیر جریان خون، به ستون فقرات می‌رسد. باکتری به نام استافیلوکوکوس اورئوس، شایع‌ترین نوع باکتری برای این عفونت بوده و رتبه بعدی به اشرشیا کولی می‌رسد.

در صورتی عامل عفونت قارچ باشد، اسپوندیلودیسیت، آسپرژیلوس و کاندیدا آلبیکنس، مهم‌ترین عوامل به حساب می‌آیند. در خصوص انگل‌ها نیز اکینوکوکوس گرانولوزوس و توکسوپلاسما گوندی، ممکن است باعث بروز این عفونت شوند که البته در مقایسه با نوع باکتری و قارچ‌های معرفی شده، شیوع و ریسک کمتری دارند.

علت عفونت ستون فقرات چیست؟

به طور کلی این نوع عفونت چندان شایع نیست و تنها ممکن است در افرادی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند، رخ دهد. همین طور سابقه فشار خون بالا، چاقی مفرط، دیابت کنترل نشده، نارسایی کلیه، نارسایی کبد، جراحی در ستون فقرات، سرطان، رماتیسم، عفونت دستگاه گوارشی و عفونت دستگاه ادراری، ریسک ابتلا به این نوع عفونت را افزایش می‌دهند. البته هرگز این بدان معنی نیست که ابتلا به عوارض و بیماری‌های ذکر شده، حتما و قطعا زمینه‌ساز بروز عفونت ستون فقرات شود؛ اما این عده در محدوده ریسک بالاتری قرار دارند.

علائم عفونت ستون فقرات کدامند؟

علائم مختلفی منتسب به عفونت در ناحیه ستون فقرات هستند که کاملا غیراختصاصی بوده و نمی‌توان به صورت صد در صدی با مشاهده این علائم، عفونت را تشخیص داد. اما در صورت بروز هر یک از این مشکلات و تداوم داشتن آن، باید مراجعه به پزشک صورت گرفته و تشخیص قطعی اولیه داده شود. از جمله علائم عفونت ستون فقرات، موارد زیر قابل توجه هستند:

1. کمر درد و ناراحتی در امتداد ستون فقرات

یکی از مهم‌ترین عوارض این نوع عفونت، احساس کمر درد یا به طور کلی درد در ناحیه ستون فقرات است. در صورتی که این درد کمر مزمن شده و با روش‌های معمول تسکین پیدا نکند، حتما باید مراجعه به پزشک داشته و علت‌یابی شود.

2. تب کردن بیمار و بی حالی و ضعف ناشی از عفونت

معمولا تب در صورتی که عامل ایجاد عفونت، باکتریایی باشد، بروز کرده و لزوما تمامی انواع عفونت‌ها در این ناحیه با تب همراه نیستند.

3. مشکلات حسی و حرکتی به دلیل آسیب ایجادشده

این مشکلات معمولا در صورت فشار بر بافت نخاعی خود را نشان داده و به اعصاب حرکتی در پاها و همین طور کنترل اسفنکتر مقعد و مثانه مربوط می‌شوند. به طور مثال ممکن است فرد دچار بی‌اختیاری ادرار شود.

4. احساس سفت شدن ستون فقرات به دلیل آسیب یا گرفتگی‌های احتمالی

در بسیاری مواقع بیماران مبتلا به این عفونت، از احساس سفتی در ستون فقرات خود شکایت دارند و با پیشرفته‌تر شدن بیماری، این احساس نیز شدت بیشتری پیدا می‌کند. عدم درمان به موقع عفونت ستون فقرات به بافت‌های اطراف محل عفونی آسیب وارد می‌کند.

5. تغییر فرم ستون مهره‌ها به دلیل طولانی شدن روند آسیب

هر گونه تغییری در فرم ستون فقرات باید پیگیری شده و از کنار آن ساده عبور نکرد. به ویژه اگر این تغییرات سابقه طولانی نداشته باشند و ظرف مدت چند ماه خود را به صورت ناگهانی نشان دهند.

6. آبسه کردن در محل عفونت

بسته به این که عفونت در کدام بخش از ستون فقرات تجمع داشته باشد، ممکن است با آبسه در این ناحیه روبرو باشیم که معمولا در یک معاینه به وسیله پزشک قابل تشخیص است.

جالب است بدانید که یک قانون خطی بین شدت عفونت و شدت علائم وجود ندارد. به طور مثال ممکن است عفونت در ستون فقرات، گسترش زیادی پیدا کرده باشد؛ اما علائم آن سطحی بوده و حتی آن قدرها قابل اعتنا نباشند. از این روی هرگز نباید به دلیل کم بودن علائم، از آن‌ها به سادگی عبور کرد.

تشخیص عفونت ستون فقرات چگونه است؟

نخستین گام از تشخیص این بیماری، خودآگاهی فرد و مشاهده علائم است. پس از آن پزشک وضعیت ستون فقرات را حضوری معاینه کرده و در صورت نیاز از آزمایش‌های تشخیص خون (PCR)، ام‌آر‌آی و سی‌تی‌اسکن استفاده می‌کند. همین طور گاهی اوقات نیاز به پت اسکن یا همان اسکن استخوان خواهد بود. در مراحل پیشرفته‌تر پزشک بیوپسی یا نمونه‌برداری از بافت دیسک مهره‌ای و اسخوان را تجویز کرده و نوع پاتوژن مسئول بروز عفونت را به این شکل تشخیص می‌دهد. با مشخص شدن نوع پاتوژن، روند درمانی موثرتر و سریع‌تر انجام خواهد گرفت.

انواع روش‌های درمان عفونت ستون فقرات

روش‌های درمان عفونت ستون فقرات، در دو فرمول تهاجمی و غیرتهاجمی پیش می‌روند. در اینجا به هر دو نوع روش، نگاه کوتاهی خواهیم داشت:

• درمان غیرتهاجمی برای از بین بردن عفونت ایجادشده در ستون مهره‌ها

در صورتی که شرایط فیزیکی و میزان پیشرفت بیماری اجازه دهد، ممکن است پزشک درمان غیرتهاجمی و دارویی را پیشنهاد کند. در این صورت از آنتی بیوتیک‌ها یا داروهای ضدقارچ و ضدانگل (بسته به عامل بیماری) استفاده شده و وضعیت فیزیکی بیمار نیز در حالت استراحت و بی حرکت نگه داشتن ستون فقرات، تجویز خواهد شد.

البته پس از یک دوره یک ماه تا حداکثر 6 هفته، باید مجدد بیوپسی صورت بگیرد تا وضعیت کاهش عامل بیماری و سطح عفونت، بررسی شود. در صورتی که درمان موثر پیشرفته باشد، ادامه پیدا کرده و در غیر این صورت باید فرد تحت درمان جراحی قرار بگیرد.

• درمان جراحی عفونت ستون فقرات برای تخلیه یا ترمیم آسیب‌ها

در صورتی که پزشک جراحی را تجویز کند، ممکن است که در طی آن بافت‌های استخوانی و مهره‌ای درگیر در عفونت، برداشته شده و پاکسازی شوند. همین طور اگر روی اعصاب این ناحیه فشار به وجود آمده باشد، باید حتما به کمک جراحی این بار فشار، برداشته شود.

سخن پایانی

در این مطلب از ژین طب، دیدیم که عفونت ستون فقرات چیست و چه علائمی دارد. همین طور علت عفونت ستون فقرات و روش‌های تهاجمی و غیرتهاجمی درمانی آن را مرور کردیم. با وجود نادر بودن این عفونت، به دلیل مشکلات زیاد ناشی از آن، باید علائم و تشخیص آن بسیار جدی گرفته شود. شما چه تجربه‌ای در این باره دارید؟ توصیه می‌کنیم که حتما این مطلب را با دوستان و آشنایان خود به اشتراک گذاشته و آن‌ها را با این نوع عفونت در دستگاه ستون فقرات و عوارض آن، آشنا کنید.

سوالات متداول در مورد عفونت ستون مهره‌ها