11علت قرمزی پوست؛ شناسایی علل یعنی نصف درمان

علت قرمزی پوست را باید از آفتاب سوختگی تا واکنش های آلرژیک و موارد زیادی دانست که می‌توانند باعث قرمزی یا تحریک آن شوند. قرمزی پوست، که گاهی اریتم یا گرگرفتگی نامیده می‌شود، یک علامت رایج با علل بالقوه بسیاری است. آفتاب سوختگی، قرار گرفتن در معرض یک ماده محرک و استفاده از دارو تنها چند علت قرمزی پوست هستند. در اکثر موارد علائم قرمزی پوست به راحتی قابل تشخیص و درمان هستند.

علت قرمزی پوست گاهی به این دلیل خواهد بود که خون اضافی به سطح پوست می‌رود تا با محرک‌ها مبارزه کند و بهبودی را تشویق کند. همچنین پوست ممکن است در اثر فعالیت، مانند پس از یک جلسه ورزش قرمز شود.

با این حال، قرمزی پوست گاهی می‌تواند نشان‌های از یک بیماری مانند لوپوس یا مخملک یا یک اختلال مزمن باشد که می‌تواند از درمان سود ببرد، مانند پسوریازیس.

قرمزی پوست همیشه دلیلی برای نگرانی نیست، اما می‌تواند تحریک کننده و ناراحت‌کننده باشد. همچنین ممکن است با علائم دیگری همراه باشد. پی بردن به علت قرمزی پوست کمک می‌کند راه‌های درمان را بیابید و از تکرار آن جلوگیری کنید.

این مقاله از مجله سلامت ژین طب چندین علت قرمزی پوست و علائم آن‌ها را بررسی می‌کند. همچنین توضیح می‌دهد که چه زمانی باید به یک پزشک مراجعه و برای آرام کردن پوست چه کاری باید انجام داد.

علت قرمزی پوست؛ 11 عاملی که پوست را با قرمزی به چالش می‌کشند

بسیاری از شرایط مختلف می‌توانند موجب ایجاد قرمزی پوست می‌شوند. تقریبا هر فردی در طول زندگی خود حداقل یک بار قرمزی پوست را تجربه می‌کند. گاهی اوقات احساس خارش یا داشتن پوست قرمز و ناهموار برای مدتی بسیار معمول است. در ادامه به چندین علت قرمزی پوست می‌پردازیم تا بیماران مسیر درمان را به درستی انتخاب کنند. انواع علت‌های مهم قرمزی پوست عبارتند از:

1.آفتاب سوختگی رایج‌ترین علت قرمز شدن ناگهانی صورت

حتی اگر هوا ابری باشد، باز هم امکان آفتاب سوختگی وجود دارد. علاوه بر سوختگی که یک علت قرمزی پوست به حساب می‌آید علائم دیگری همراه با آفتاب سوختگی همراه است که عبارتند از:

• سوختگی سطحی روی پوست
• درد، حساسیت و تورم
• پوست خشک و لایه بردار
• سوختگی‌ها و تاول‌های عمیق‌تر با قرار گرفتن طولانی‌تر در معرض نور خورشید

اگر آفتاب سوختگی باعث ایجاد تاول‌های شدید روی مقدار زیادی از پوست شد، باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین اگر پس از آفتاب سوختگی احساس سرگیجه کردید، باید حتما به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

2. درماتیت تماسی تحریک کننده علت قرمز شدن نگهانی پوست دست و خارش

این وضعیت یک واکنش پوستی است که پس از تماس با ماده‌ای که پوست را آزار می‌دهد رخ خواهد داد. از جمله مواد رایجی که درایجاد درماتیت تماسی نقش دارند باید به موارد زیر اشاره کرد:

• محصولات پوست و مو مانند صابون، شامپو، لوسیون اصلاح، لوازم آرایشی و عطر
• نیش حشرات
• گیاهانی مانند پیچک سمی، بلوط و سماق
• فلزاتی مانند نیکل در برخی از جواهرات
• نور خورشید و آسیب پوست در اثر اشعه ماوراء بنفش (UV).
• انسداد غدد عرق در اثر گرما
• دستکش لاتکس
• داروهای موضعی
• افزایش قرار گرفتن در معرض آب
• مرطوب کننده‌ها

علائم درماتیت تماسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• راش قرمز
• برآمدگی‌های قرمز و خارش‌دار
• تاول زدن پوست
• خارش یا سوزش

3. درماتیت تماسی آلرژیک یک علت قرمزی پوست که به مرور ایجاد می‌شود

امکان ایجاد قرمزی پوست پس از تماس با چیزی که به آن حساسیت دارید، دور از ذهن نیست. اگر مرتبا با مواد شیمیایی یا فلزات کار می‌کنید، ممکن است به مرور زمان دچار آلرژی شوید. این وضعیت درماتیت تماسی آلرژیک نامیده می‌شود.

به عنوان مثال، کارگران جواهر ممکن است به نیکل حساسیت داشته باشند. مواد شیمیایی موجود در رنگ‌هایی که آرایشگران استفاده می‌کنند نیز می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند. علت قرمزی پوست در این افراد می‌تواند بخشی از پاسخ ایمنی بدن آن‌ها به این مواد باشد.

اگر قرمزی پوست و این علائم را دارید به متخصص پوست مراجعه کنید:

• جوشی که به طور ناگهانی ظاهر می‌شود
• جوشی که در تمام بدن پخش می‌شود
• تب
• تاول‌ها، به خصوص در اطراف چشم، دهان یا اندام تناسلی
• علائم عفونت، از جمله ‌تراوش، تورم، پوسته پوسته شدن، درد، گرما، یا رگه‌های قرمز

4. داروها نوعی علت قرمز شدن ناگهانی پوست بدن

مکمل‌های گیاهی، داروهای بدون نسخه (OTC) و داروهای تجویزی همگی می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک و سایر عوارض جانبی ناخواسته از جمله قرمزی پوست شوند. داروهایی که باعث ایجاد بثورات قرمز یا کهیر می‌شوند عبارتند از:

• آنتی بیوتیک‌هایی مانند پنی سیلین
• مسکن‌ها از جمله آسپرین، ناپروکسن سدیم و ایبوپروفن
• داروهای صرع یا بیماری‌های خود ایمنی
• داروهای شیمی ‌درمانی

عوارض جانبی خاص مرتبط با پوست برخی داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آکنه
• پوست قرمز و پوسته پوسته
• بثورات قرمز تیره یا بنفش
• تاول یا کهیر
• بثورات جوش مانند
• مناطق بنفش

واکنش‌های آلرژیک به داروها می‌تواند از جزئی تا شدید و تهدید کننده زندگی متغیر باشد. آن‌ها معمولا در عرض یک ساعت پس از مصرف دارو ایجاد می‌شوند. برخی از علائم – مانند راش – ممکن است تا ساعت‌ها، روزها یا هفته‌ها بعد ظاهر نشوند. علائم آلرژی دارویی که علت قرمزی پوست هستند و باید مراقب آن‌ها بود عبارتند از:

• بثورات پوستی قرمز
• کندوها
• تب
• خارش پوست
• چشم‌های خارش دار و آبریزش
• تورم
• تنگی نفس
• خس خس سینه
• آبریزش بینی
• آنافیلاکسی

واکنش‌های دارویی می‌تواند جدی باشد. آن‌ها گاهی اوقات می‌توانند باعث مرگ شوند. هر زمان که بعد از مصرف دارو دچار جوش شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

5. اگزما؛ بیماری پوستی که علت قرمزی پوست است

اگزما به عنوان درماتیت آتوپیک نیز شناخته می‌شود. باعث خشکی و حساس شدن پوست با لکه‌های قرمز خارش‌دار می‌شود که هر از چند گاهی محو و شعله‌ور می‌شوند. اگزما در هر سنی ممکن است رخ دهد ولی در نوزادان و کودکان رایج‌تر است. علائم اگزما به مرور زمان قابلیت رشد دارد. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• لکه‌های خشک و پوسته پوسته روی پوست
• خارش
• پوست برافروخته
• قرمزی، تورم و خارش بیشتر پس از خاراندن یا مالش
• ضخیم شدن پوست
• لکه‌های پوسته پوسته مایل به قرمز (یا خاکستری مایل به قهوه‌ای) روی پوست
• برآمدگی‌های کوچک پر از مایع

اگزما بسته به رنگ پوست افراد متفاوت به نظر می‌رسد. اگزما معمولا در رنگ‌های پوست روشن‌تر قرمز و در پوست‌های تیره‌تر به رنگ خاکستری، قهوه‌ای تیره یا بنفش ظاهر می‌شود.

6. درماتیت سبورئیک یا شوره سر که قرمزی پوست از نشانه‌های آن است

درماتیت سبورئیک که بیشتر به عنوان شوره سر یا در نوزادان، کلاهک گهواره شناخته می‌شود، یک بیماری پوستی شایع است که بالای سر را درگیر می‌کند. همچنین می‌تواند سایر قسمت‌های بدن که غدد چربی دارند، مانند صورت، قسمت بالایی پشت و سینه را تحت تاثیر قرار دهد. هر کسی امکان دارد شوره سر داشته باشد، اما این شوره در نوزادان و بزرگسالان 40 تا 60 ساله شایع‌تر است. درماتیت سبورئیک مسری نیست و ربطی به تمیزی فرد ندارد. علائمی که این وضعیت می‌تواند ایجاد کند عبارت است از:

• پوست قرمز، چرب یا متورم
• فلس‌های سفید یا زرد که پوسته ضخیم تشکیل می‌دهند
• پوسته‌هایی روی پوست که به راحتی می‌ریزند
• تاول‌های پر از مایع
• سایر تغییرات در رنگ پوست

اغلب، شامپوی شوره سر با سولفید سلنیوم می‌تواند به رفع این عارضه کمک کند.

7. پسوریازیس؛ بیماری مزمنی که علت قرمزی پوست محسوب می‌شود

بیماری مزمن پوستی که باعث می‌شود بدن سلول‌های پوستی را خیلی سریع تولید کند. این رشد سریع باعث می‌شود تکه‌های قرمز گهگاهی شعله‌ور شوند. علائم پسوریازیس ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• لکه‌های خشک، پوسته پوسته، قرمز روی پوست، اغلب روی پوست سر، آرنج یا زانو
• ضایعات پر از مایع
• خارش پوست
• فرورفتگی یا فرورفتگی روی بستر ناخن

پسوریازیس هم یک بیماری پوستی و هم یک بیماری خود ایمنی است.

8. شرایط خود ایمنی و نقشی که در قرمزی پوست دارند

شرایط خودایمنی باعث می‌شود بدن به خودش حمله کند. این شرایط اغلب باعث علائمی ‌مانند خستگی، ضعف عضلانی و درد مفاصل می‌شود که کل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخی از شرایط خود ایمنی رایج علت قرمزی پوست هستند که عبارتند از:

• لوپوس: یک بیماری مزمن که می‌تواند باعث زخم‌های قرمز یا راش پروانه‌ای شکل روی صورت شود.
• درماتومیوزیت: بیماری التهابی نادری که باعث ایجاد بثورات قرمز روی صورت، پلک‌ها، قفسه سینه، پشت و دست‌ها می‌شود.

9. فولیکولیت نوعی قرمزی پوست که در ریشه موها وجود دارد

نام عفونت در فولیکول مو روی پوست است. هنگامی‌که فولیکول مو عفونی می‌شود، پوست اطراف آن قرمز یا تیره می‌گردد. همچنین ممکن است کمی‌ متورم شود. گاهی اوقات شبیه جوش‌های نوک سفید خواهد شد.

فولیکولیت زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری یا قارچ به داخل فولیکول موی نفوذ کند. استفاده از وان آب گرم که تمیز نیست می‌تواند باعث ایجاد این مشکل شود. همینطور‌تراشیدن، کندن موها یا استفاده از قطران زغال سنگ روی پوست نیز از عامل‌هایی است که پوست را به این عارضه مبتلا می‌سازد.

اگر فولیکولیت مدام عود کرد، باید به متخصص پوست مراجعه کرد. گاهی برای از بین بردن عفونت باید سراغ آنتی بیوتیک رفت تا از ایجاد اسکار جلوگیری کرد.

10. سایرعفونت‌های باکتریایی که علت قرمزی پوست به حساب می‌آیند

سلولیت علت قرمز شدن ناگهانی پوست پا: یک عفونت باکتریایی پوستی شایع و بالقوه تهدید کننده زندگی است. باعث ایجاد بثورات قرمز، متورم و حساس می‌شود. زمانی اتفاق می‌افتد که خراش، بریدگی یا زخم در پوست اجازه می‌دهد باکتری‌ها وارد بدن شوند.

سلولیت اغلب ساق پا را درگیر می‌کند، اما می‌تواند در جاهای دیگر مانند صورت یا بازوها نیز رخ دهد و در واقع خطرناک‌ترین علت قرمزی پوست محسوب می‌شود.

سلولیت در صورت عدم درمان می‌تواند عوارض شدیدی ایجاد کند. اگر فردی در خانواده یا در دوستانتان علائم زیر را دارند باید سریع به زشک مراجعه کنند:

• بثورات قرمز و متورم که به سرعت گسترش می‌یابد
• پوست لطیف و قرمز که در لمس گرم است
• پوست حفره‌دار یا تاول‌دار
• تب و لرز

اگر متوجه‌ این علائم شدید، فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. عفونت در صورت عدم درمان می‌تواند گسترش یابد و حتی منجر به مرگ شود.

مخملک: از عفونت‌های باکتریایی است باعث قرمزی پوست می‌شود. این بیماری توسط باکتری گروه A استرپتوکوک ایجاد و بیشتر به دلیل ارتباط با گلودرد استرپتوکوکی شناخته شده است. با این حال همه کسانی که گلودرد استرپتوکوکی می‌گیرند به مخملک مبتلا نمی‌شوند.

اگر فردی تب مخملک داشت باشد، یک یا دو روز پس از گلودرد، بثورات قرمز روشن نمایان خواهند شد. امکان دارد از یک نقطه شروع و در سراسر بدن پخش شود. افراد مبتلا به مخملک معمولا تب و سردرد را تجربه می‌کنند.

11. عفونت‌های ویروسی؛ علت داغی و قرمزی صورت

بسیاری از ویروس‌ها می‌توانند علت قرمزی پوست باشند. چند نمونه بیماری ویروسی که علت قرمزی پوست هستند عبارتند از:

• آبله مرغان (واریسلا زوستر) باعث ایجاد برجستگی‌های بسیار خارش‌دار پر از مایع در بدن می‌شود.
• زونا (هرپس زوستر) باعث ایجاد بثورات بسیار دردناک و قرمز رنگی می‌شود که با گزگز، خارش یا سوزش همراه هست. امکان دارد فرد یک الگوی راه راه بر روی تنه یا سایر نقاط بدن داشته باشد و شامل تاول‌های پر از مایع باشد.
• سرخک باعث ایجاد بثورات مسطح و لکه‌دار در تمام بدن می‌شود.
• سرخجه باعث ایجاد بثورات خشن یا ناهموار در کل بدن خواهد شد.
• ویروس اپشتین بار (مونونوکلئوز) علت قرمزی پوست مایل به بنفش در بدن و گاهی اوقات در دهان می‌شود.
• بیماری دست، پا و دهان می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های صاف یا پر از مایع در کف پا، کف دست، دهان و سایر نقاط بدن شود.
• بیماری پنجم (یا بیماری سیلی گونه) لکه‌های قرمز رنگ در سراسر صورت و بثورات روی بدن ایجاد می‌کند.
• بیماری ششم یا روزئولا باعث ایجاد بثورات روی تنه، بازوها و پاها به همراه علائم تنفسی می‌شود و یک علت قرمزی روی پوست نیز محسوب می‌گردد که برای تشخیص نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
• نیل غربی، زیکا و تب دنگی که توسط نیش پشه منتشر می‌شوند، باعث ایجاد بثورات می‌شوند که می‌تواند روی صورت، تنه، بازوها یا پاها باشد. در مورد تب دنگی، بثورات لکه‌های سفیدی هستند که با لکه‌های قرمز احاطه شده‌اند.

درمان و رفع علت قرمزی پوست؛ نکاتی که دانستن آن ضروری است

بسته به علت، خودمراقبتی ممکن است بهترین راه برای مقابله با قرمزی پوست باشد. در صورت شناسایی یا عدم شناسایی علت قرمزی پوست این راهکارها را برای آرام کردن و محافظت پوست خود امتحان کنید:

• محصولات تحریک کننده را از رژیم مراقبت از پوست و آرایش خود حذف کنید.
• از پاک کننده‌ها و مرطوب کننده‌های ملایم با‌ ترکیبات تسکین دهنده مانند بابونه، آلوئه ورا یا خیار استفاده کنید. آن‌ها التهاب را کاهش و سد محافظ پوست را بازسازی کنند.
• از لایه برداری و اسکراب بیش از حد پوست اجتناب کنید.
• برای جلوگیری از آفتاب سوختگی و آسیب پوست از کرم ضد آفتاب بهره ببرید.

برای درمان خارش و قرمزی پوست صورت سعی کنید راهکارهای زیر را بکار ببرید:

• استفاده از کرم ضد خارش بدون نسخه با منتول، کالامین، آلوئه ورا یا بلغور جو دوسر
• استفاده از یک محصول با کرم هیدروکورتیزون 1درصد برای مواردی مانند نیش حشرات یا پیچک سمی
• مصرف آنتی هیستامین‌هایی مانند آلگرا یا زیرتک برای واکنش‌های آلرژیک خفیف یا کهیر
• استفاده از یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID)، مانند ایبوپروفن، به خصوص اگر علائم را در شب بیدار نگه می‌دارد.
• استفاده از کمپرس سرد برای تسکین سریع
• پوشیدن لباس‌های سبک و قابل تنفس برای کاهش اصطکاک و گرمای بیش از حد

اگر مشکل بهتر نشد، با یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرید تا علل عمیق‌تر را بررسی کند. ممکن است علت قرمزی پوست به خاطرعفونت یا بیماری دیگری باشد که در این صورت برای درمان قطعی قرمزی صورت به موارد زیر نیاز است:

• آنتی بیوتیک‌ها
• داروهای ضد مالاریا
• آنتی هیستامین‌ها
• داروهایی که سیستم ایمنی را آرام می‌کنند
• پمادها یا کرم‌های تجویزی
• نور درمانی

نگاهی کلی به علت قرمزی پوست

علت قرمزی پوست می‌تواند بسیاری از بیماری‌های پوستی باشد. می‌تواند به‌این معنا باشد که با چیزی تحریک کننده در تماس بوده‌اید، عفونت یا آلرژی دارید، واکنش دارویی نشان می‌دهید یا حتی بیماری زمینه‌ای می‌تواند علت قرمزی پوست باشد.

برای اینکه بفهمید دقیقا چه چیزی موجب قرمزی می‌شود، به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید. نادیده گرفتن جوش‌ها ایده خوبی نیست. این امر به ویژه اگر علائمی ‌مانند تاول، تب، تورم یا خارش نیز داشته باشید، بسیار مهم است و باید به پزشک برای تشخیص آن مراجعه کنید.

علت قرمزی پوست را می‌توان با داروهای خانگی به طور انحصاری یا همراه با داروها، درمان کرد. حتی زمانی که قرمزی ناشی از یک بیماری است که قابل درمان نیست، معمولا می‌توان علائم را مدیریت کرد. مهم‌ترین نکته‌ای که باید در رفع علت قرمزی پوست مد نظر داشته باشید اقدام به موقع و سریع‌ است.

سوالات پر تکرار درباره علت قرمزی پوست