پارگی تاندون دوسر بازو؛ همه آنچه باید بدانید!

عضله دوسر، که در جلوی بازو واقع شده، نقش مهمی در خم شدن آرنج، چرخش بازو و تثبیت شانه دارد. تاندون‌های متصل به این عضله، ماهیچه‌ها را در این ناحیه به استخوان متصل می‌کنند، بنابراین اگر آنها پاره شوند، احتمالاً با ضعف و مشکل در چرخش بازو مواجه خواهید شد. این پارگی می‌تواند به صورت جزئی یا کامل رخ دهد و معمولاً در نقاط اتصال تاندون به شانه یا آرنج رخ می‌دهد.

این مقاله از ژین طب به بررسی علل، علائم، روش‌های تشخیص و درمان‌های مختلف پارگی تاندون دوسر بازو می‌پردازد. با آشنایی بیشتر با این مسئله، می‌توانیم راه‌های موثرتری برای پیشگیری و مدیریت آن را شناسایی کنیم.

پارگی تاندون دوسر بازو چیست؟

پارگی تاندون دوسر بازو یکی از مصدومیت‌های رایج در منطقه شانه است که می‌تواند فعالیت‌های روزمره و ورزشی را تحت تأثیر قرار دهد. برای درک بهتر این مصدومیت، بهتر است ابتدا به آناتومی تاندون دوسر بازو و نقش آن در ساختار شانه آشنا شویم.

در آناتومی شانه، تاندون دوسر بازو یکی از اصلی‌ترین تاندون‌ها است که عضله دوسر بازو را به استخوان متصل می‌کند. عضله دوسر بازو دارای دو بخش مهم است: سر بلند و سر کوتاه.

• سر بلند (Long head): این بخش از تاندون دوسر بازو از استخوان بازو (همان عضله بزرگ بازو) شروع می‌شود و به داخل حفره گلنوئید (Glenoid Fossa) در تیغه شانه (کتف) متصل می‌شود. این بخش از عضله دوسر بازو مسئولیت خم شدن آرنج و چرخش ساعد را بر عهده دارد.
• سر کوتاه (Short head): این بخش از تاندون دوسر بازو از زائده کوراکوئید (Coracoid Process) در تیغه شانه شروع می‌شود و به عضله دوسر بازو متصل می‌شود. این بخش نیز در عملکرد خم شدن آرنج و چرخش ساعد نقش دارد.

حالا که با آناتومی تاندون دوسر بازو آشنا شدیم، پارگی تاندون دوسر بازو را می‌توان به شکلی توضیح داد که یک یا هر دو بخش از این تاندون از استخوان جدا شده یا پاره شده است. معمولاً، پارگی در سر بلند تاندون رخ می‌دهد، در حالی که اتصال دوم در تیغه شانه دست نخورده باقی می‌ماند.

علت پارگی تاندون دوسر بازو چیست؟

عامل اصلی پارگی تاندون دوسر بیشتر مواقع، فشار یا تنش ناگهانی و شدیدی است که بر تاندون دوسر بازو در منطقه شانه اعمال می‌شود. این فشار معمولاً در نتیجه انجام فعالیت‌هایی مانند بلند کردن اشیاء سنگین یا حرکات و چرخش آرنج بسیار سریع و شدید به وجود می‌آید.

علاوه بر این، استفاده بیش از حد از تاندون دوسر بازو نیز می‌تواند باعث ضعف و فرسایش تاندون شود. این نیز عامل اصلی پارگی این تاندون در میان وزنه برداران است؛ چراکه، این تاندون در این افراد به مرور زمان ملتهب شده و در نهایت پاره می‌شود. علاوه بر این، عوامل دیگری مانند پیری نیز می‌توانند خطر پارگی تاندون دوسر را افزایش دهند. با پیر شدن، تاندون‌ها دچار ضعف شده و از پایداری کمتری برخوردار می‌شوند، که می‌تواند خطر پارگی را افزایش دهد.

بیشتر بدانید: برای ترمیم تاندون دست چی بخوریم

آسیبی که باعث پارگی تاندون‌ بازو می‌شود ممکن است به ساختارهای دیگر شانه مانند روتاتور کاف نیز آسیب برساند. تاندون دوسر بازو ممکن است به طور جزئی یا کامل پاره شده باشد. اگر تاندون دوسر به طور کامل پاره شود، تاندون به طور کامل از استخوان جدا می‌شود.

در نتیجه، افراد معمولا نمی‌توانند بازوی خود را در جهات خاصی حرکت دهند. اگر تنها بخشی از تاندون پاره شود، بر روند تأثیری نمی‌گذارد، اما ممکن است تاندون به پارگی ادامه دهد،( به‌ویژه اگر افراد فشار قابل توجهی به بازو وارد کنند) و بعداً به طور کامل پاره شود.

علائم پارگی تاندون دوسر بازو چیست؟

علائم پارگی تاندون می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1. درد ناگهانی و شدید: پارگی تاندون معمولا با درد ناگهانی و شدید در منطقه شانه یا نزدیک آرنج همراه است. این درد هنگام بلند کردن یا کشیدن قوی تر می‌شود و می‌تواند باعث محدودیت در حرکت بازو شود.
2. کبودی و تورم: پس از پارگی تاندون، ممکن است منطقه مصدوم شده کبود شود و تورم ایجاد شود.
3. ضعف: پارگی تاندون دوسر بازو می‌تواند منجر به ضعف عضلات در منطقه شانه و بازو شود. این ضعف باعث محدودیت در انجام حرکات روزمره شده و کارکرد بازو را مختل می‌کند.
4. برآمدگی (ناهنجاری Popeye): در برخی موارد، عضله جدا شده باعث ایجاد یک برآمدگی ناهنجار در بازو می‌گردد که به عنوان ناهنجاری Popeye شناخته می‌شود.

توجه داشته باشید که علائم ممکن است بر اساس شدت و محل پارگی تاندون دوسر بازو متغیر باشند و برای تشخیص و درمان دقیق، مشاوره پزشک متخصص مورد نیاز است.

روش تشخیص پارگی تاندون دوسر بازو

برای تشخیص پارگی تاندون دوسر بازو، پزشک ابتدا از بیمار سوالات مفصلی در مورد علائم، تاریخچه بیماری و عوامل مرتبط با آسیب پرسیده و سپس یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد. این معاینه شامل بررسی دقیق منطقه شانه و آرنج، انجام حرکات آزمایشی و بررسی وضعیت عضلات و تاندون‌ها می‌شود.

سونوگرافی نیز معمولاً انجام می‌شود تا تصویری از منطقه مصدوم شانه ایجاد شود. این روش می‌تواند پارگی کامل تاندون‌ها را تشخیص دهد و برای پارگی‌های جزئی و پارگی تاندون در آرنج نیز می‌تواند مفید باشد. اگر پزشک به اطمینان کافی از تشخیص نرسد یا نیاز به تصویر سه بعدی دقیق‌تری از منطقه مصدوم داشته باشد، ممکن است به MRI اشاره کند. این روش اطلاعات بیشتری در مورد ساختارهای نرم مانند تاندون‌ها، عضلات و بافت‌های اطراف فراهم می‌کند.

بیشتر بدانید: تشخیص سیاتیک؛ چگونه بفهمیم سیاتیک به سراغ ما آمده است

در نهایت، انتخاب روش تشخیصی مناسب بستگی به شدت علائم، نیازهای بیمار و تصمیم پزشک دارد. اما به طور کلی، معمولاً سونوگرافی و معاینه تخصصی پزشکی برای تشخیص پارگی تاندون کافی است و از MRI برای موارد خاص و نیازهایی مانند تایید تشخیص استفاده می‌شود.

درمان پارگی تاندون دوسر بازو

پارگی تاندون دوسر بازو ممکن است به صورت جزئی یا کامل اتفاق بیافتد.

• پارگی جزئی (Partial Tear): در این نوع پارگی، تاندون دوسر بازو به طور جزئی پاره می‌شود. این ممکن است باعث درد و محدودیت در حرکت بازو شود، اما عملکرد عضله هنوز قابل استفاده است.
• پارگی کامل (Complete Tear): در این نوع پارگی، تاندون دوسر بازو به طور کامل از استخوان جدا می‌شود. این موجب ایجاد درد شدید، ضعف عضلات و محدودیت شدید در حرکت بازو می‌شود.

در نتیجه بر اساس نوع و شدت پارگی، درمان متفاوت است. انواع روش‌های درمان پارگی تاندون عبارتنداز:

1. مراقبت‌های اولیه و استراحت؛ اولین گام در درمان

 برای پارگی جزئی، مراقبت‌های اولیه و استراحت از مهمترین مراحل در درمان پارگی تاندون است. این مراقبت‌ها شامل استفاده از روش‌های زیر می‌شود:

• استراحت و محدود کردن فعالیت: برای کاهش فشار و تنش بر تاندون دوسر بازو، استراحت از فعالیت‌هایی که ممکن است منجر به تحریک یا فشار زیاد بر روی منطقه مصدوم شود، ضروری است. این شامل عدم انجام حرکاتی مانند بلند کردن اشیاء سنگین یا انجام فعالیت‌های ورزشی است.
• استفاده از کمپرس یخ: استفاده از یخ بر روی منطقه مصدوم می‌تواند به کاهش درد، التهاب و تورم کمک کند. این روش بهتر است که هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه و چندین بار در روز انجام شود.
• استفاده از آتل یا اسپلینت: برای ایجاد استقرار و استحکام در ناحیه مصدوم، استفاده از آتل یا اسپلینت می‌تواند مفید باشد. این اقدام به کاهش تحرک غیرضروری در ناحیه مصدوم کمک کرده و فرصت بهبودی را افزایش می‌دهد.

این مراقبت‌های اولیه به عنوان قدم اولیه در درمان پارگی تاندون دوسر بازو مهم هستند و باید تا زمانی که پزشک معالج دستور دهد، رعایت شوند.

2. درمان پارگی تادون دوسر بازو با فیزیوتراپی

فیزیوتراپی یکی از روش‌های کلیدی درمانی برای بهبود پارگی تاندون دوسر بازو است. این برنامه شامل تمرینات تقویتی، افزایش انعطاف‌پذیری و تکنیک‌های مختلف ریکاوری است که توسط یک فیزیوتراپیست متخصص رهبری می‌شود. تمرینات تقویتی می‌توانند عضلات ضعیف شده را تقویت کرده و استقامت آنها را افزایش دهند، در حالی که تمرینات افزایش انعطاف‌پذیری به بازیابی انعطافپذیری تاندون‌ها و عضلات کمک می‌کنند. علاوه بر این، تکنیک‌های ریکاوری مانند ماساژ و الکتروتراپی می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.

3. درمان دارویی برای مدیریت درد

درمان دارویی یکی از روش‌های مهم در مدیریت پارگی تاندون دوسر بازو است که به کنترل درد و کاهش التهاب کمک می‌کند. استفاده از داروهای مختلف مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) نظیر ایبوپروفن و ناپروکسن، کورتیکواستروئیدها مثل پردنیزلون و مسکن‌هایی مثل آسپرین و استامینوفنمی‌تواند علائم پارگی را کاهش دهد و بهبودی را تسریع بخشد.

بیشتر بدانید: قرص ناپروکسن برای دیسک کمر؛ ۶ عارضه شایع تا احتمال ناشنوایی

داروهای ضد التهابی موضعی نظیر پماد پروکسی‌کام و داروهای شل کننده عضلانی نیز می‌توانند به عنوان روش‌های تکمیلی برای کنترل درد و التهاب مورد استفاده قرار بگیرند. با این حال، قبل از استفاده از هر نوع دارو، مهم است که با پزشک معالج مشورت کرده و داروهای مناسب و بهینه برای وضعیت خاص خود را انتخاب کنید. همچنین، رعایت دقیق دستورات و دوزهای توصیه شده توسط پزشک بسیار مهم است تا عوارض جانبی ناخواسته کاهش یابد و درمان مطلوبی داشته باشد.

4. جراحی؛ آخرین گزینه درمانی برای پارگی شدید تاندون دوسر بازو

در مواردی که پارگی تاندون دوسر بازو به طور جدی توانایی حرکت و عملکرد شانه و بازو را تحت تأثیر قرار داده و بهبود با درمان‌های غیرجراحی ممکن نباشد، جراحی لازم است. جراحی معمولاً به عنوان گزینه آخر و در موارد شدید و پیچیده پارگی تاندون مورد استفاده قرار می‌گیرد. در روش جراحی، پزشک به کمک تکنیک‌های جراحی مناسب، تاندون پاره شده را دوباره به استخوان متصل کرده و تثبیت می‌کند.

با انجام جراحی، می‌توان اطمینان حاصل کرد که تاندون به درستی ترمیم شده و عملکرد عضلات و استخوان‌ها به حالت قبلی بازگردانده شود. برای بیمارانی که درمان‌های غیرجراحی نتیجه‌ای نداشته‌اند یا بهبود ناقصی داشته‌اند، جراحی می‌تواند راهکاری مؤثر باشد. اما مهم است که پس از جراحی، بیماران از توصیه‌های پزشک پیروی کرده و برنامه تمرینات فیزیوتراپی را به دقت اجرا کنند تا روند بهبودی را تسریع دهند و از ریسک بازگشت مجدد پارگی تاندون بازو بکاهند.

سوالات متداول در مورد پارگی تاندون دوسر بازو