علت درد بغل زانو چیست و چه راه‌هایی برای درمان آن وجود دارد؟

افرادی با سن بالا یا اشخاصی که اضافه‌وزن داشته باشند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به انواع زانودردهای موقت یا مزمن قرار دارند. گاهی زانودرد با علائم دیگری مانند تورم و التهاب زانو یا نواحی اطراف آن، سفتی و خشکی زانو، حساسیت مفاصل یا عضلات زانو به فشار یا ناتوانی برای کامل خم یا راست کردن زانو همراه است. تشخیص به‌موقع دلیل درد بغل زانو به درمان سریع‌تر کمک می‌کند و منجر به کوتاه شدن دوره نقاهت می‌شود.

درد و آسیب در نواحی داخلی و خارجی زانو یکی از مشکلات رایج میان ورزشکاران، به‌ویژه دوندگان محسوب می‌شود که دلیل اصلی آن، چرخیدن زانو هنگام انجام برخی حرکات ورزشی است. اگر علت آسیب‌دیدگی زانو به‌موقع شناسایی شود، پزشکان از روش‌های غیرتهاجمی برای درمان زانودرد کمک می‌گیرند و طول دوره درمان کوتاه می‌شود. در این مقاله از سایت ژین طب به شایع‌ترین علل درد جانبی زانو می‌پردازیم و با بررسی نحوه تشخیص آن‌ها، به معرفی راه‌های درمان خانگی یا پزشکی برای درکان هر بیماری می‌پردازیم.

سندروم باند ایلیوتیبیال از دلایل شایع درد بغل زانو برای ورزشکاران

باند ایلیوتیبیال عضله‌ای پهن و فاشیایی است که از قسمت خارجی بالای ران و کنار باسن تا استخوان ساق پا امتداد می‌یابد. این بافت همبند و ضخیم به باز شدن ران کمک می‌کند و یکی از عضلاتی است که در خم و راست شدن زانو نقش دارند و به مفصل زانو کمک می‌کند.

زمانی‌که به دلیل کشیدگی نوار ایلیوتیبیال این عضله آسیب می‌بیند، درد بغل زانو احساس می‌شود و خم یا راست کردن زانو را با مشکل مواجه می‌کند. سندروم ایلیوتیبیال از بیماری‌های شایع برای افراد ورزشکار به‌شمار می‌رود و افرادی که ورزش‌های دوچرخه‌سواری، کوهنوردی یا دویدن و پریدن را به‌صورت مداوم انجام می‌دهند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

برای درمان کشیدگی عضله ایلیوتیبیال باید فعالیت‌های شدید را متوقف کنید و به استراحت بپردازید. اگر قصد دارید ورزش را ادامه دهید، از تمریناتی استفاده کنید که فشاری به زانو وارد نمی‌کنند و منجر به بدتر شدن بیماری نمی‌شوند. کمپرس‌های سرد و گرم می‌توانند به کاهش درد زانو کمک کنند و شما می‌توانید در فواصل زمانی چهار الی 6 ساعت از کمپرس‌ها استفاده کنید. تمرینات و حرکات کششی و تقویتی درصورتی‌که شدید نباشند، سرعت بهبودی را بالا می‌برند و به کاهش درد کمک می‌کنند.

هنگام ورزش‌های تهاجمی امکان آسیب به رباط جانبی وجود دارد

رباط خارجی زانو یا Lateral Collateral Ligament از مهم‌ترین تثبیت‌کننده‌های مفصل زانو به‌شمار می‌رود که از چرخش زانو جلوگیری می‌کند. درصورتی‌که LCL آسیب ببیند، تورم و درد در ناحیه زانو مانع فعالیت‌های روزمره می‌شود. آسیب رباط خارجی زانو در سه نوع رگ به رگ شدن و پیچ‌خوردگی خفیف، پارگی جزئی و پارگی کامل دسته‌بندی می‌شود.

درصورتی‌که به آسیب‌دیدگی نوع اول مبتلا شده باشید، درد خفیفی در ناحیه زانو و اطراف آن احساس می‌کنید که بدون تورم یا التهاب است. در آسیب نوع اول با استراحت کردن و متوقف کردن فعالیت‌هایی که تحرک زیادی دارند، رباط خارجی بهبود می‌یابد و درد زانو از بین می‌رود.

در آسیب‌دیدگی‌های نوع دوم درد زانو قابل‌تحمل است ولی مقداری تورم مشاهده می‌شود و زانو نسبت به لمس حساس است. برای این نوع آسیب‌دیدگی باید در کنار استراحت، از تمرینات ورزشی و جلسات فیزیوتراپی برای بهبود درد و افزایش سرعت بهبود زانو کمک بگیرید. اگر قصد دارید از کمپرس سرد برای کاهش تورم و از کمپرس گرم برای بهبود درد استفاده کنید، با پزشک مشورت کنید و در زمان استفاده،‌ کمپرس را روی زانو فشار ندهید.

اگر دچار آسیب‌دیدگی نوع سوم شده باشید و رباط خارجی زانو دچار پارگی کامل شده باشد، درد بغل زانو شدید و طاقت‌فرسا است. در این شرایط تورم زانو بسیار شدید خواهد بود و زانو توانایی تحمل وزن شما را ندارد. برای بررسی شدت آسیب و راه‌های درمان باید با پزشک متخصص مشورت کنید ولی به‌طورمعمول جراحی بهترین راه درمان برای آسیب‌دیدگی نوع سوم به‌شمار می‌رود.

اگر ورزش‌هایی با تماس مستقیم انجام می‌دهید، ‌به پارگی مینیسک جانبی مشکوک باشید

پارگی مینیسک جانبی برای ورزشکارانی که در ورزش‌های تماسی مانند فوتبال، بسکتبال یا تنیس فعالیت می‌کنند، شایع است. در رگ به رگ شدن یا پیچ‌خوردگی مینیسک جانبی، علائمی مانند درد در هنگام چمباتمه زدن و احساس قفل شدن پا زمانی‌که قصد صاف کردن زانو را دارید، بروز می‌یابد. اگر این علائم را دارید و هنوز دردی در ناحیه زانو احساس نمی‌کنید، در مراحل اولیه آسیب‌دیدگی هستید و با پیشگیری می‌توانید مانع از آسیب بیشتر شوید.

مینیسک‌های زانو دو تکه غضروف سخت و لاستیکی هستند که بین استخوان‌های ران و درشت‌نی (استخوان ساق پا) قرار می‌گیرند. یک مینیسک پشت زانو و دیگری در بخش بیرونی زانو قرار دارد و مینیسک جانبی طی حرکت‌هایی که دارای چرخش‌های ناگهانی هستند، آسیب می‌بیند و احتمال پارگی آن وجود دارد. آسیب‌دیدگی‌های خفیف با استراحت و ورزش‌های تقویت زانو بهبود می‌یابند ولی آسیب‌های شدید به درمان‌های پزشکی یا جراحی نیاز دارند.

شاید بیماری آرتریت دلیل اصلی بروز درد بغل زانو باشد

آرتروز و از بین رفتن مفاصل زانو از مشکلات رایج برای سالمندان و افراد مبتلابه چاقی محسوب می‌شود که با درد و ناتوانی در نواحی زانو همراه است. آرتروز زانو با تخریب مفاصلی که میان استخوان‌های ران و ساق پا قرار دارند، یکی از دلایل بروز درد کنار زانو به‌شمار می‌رود.

اگر آرتریت دلیل درد بغل زانو باشد، شدت آن تعیین می‌کند که کدام روش درمانی برای شما مناسب است. اگر در مراحل اولیه ابتلا به بیماری آرتریت باشید، انجام ورزش‌های تقویت‌کننده مفصل و عضلات زانو از پیشروی بیماری آرتریت جلوگیری می‌کند و به بهبود درد منجر می‌شود. در شرایطی که بیماری پیشرفته‌تر باشد ولی مفاصل کامل تخریب نشده باشند، فیزیوتراپی و استفاده از داروهای تقویتی برای بیمار موثر است. در آخرین مرحله از بیماری آرتریت که مفاصل کامل تخریب شده‌اند، تنها راه درمان جراحی تعویض مفصل خواهد بود.

چه زمانی برای درد کنار زانو باید به پزشک مراجعه کنیم؟

تمامی افرادی که با درد مزمن زانو مواجه هستند یا درد آن‌ها به‌صورت دوره‌ای تکرار می‌شود، باید برای یافتن علت اصلی درد به متخصص مراجعه کنند. توصیه می‌کنیم در همان روزهای اولیه ابتلا به زانودرد به متخصص مراجعه کنید تا اگر آسیب‌دیدگی نیاز به درمان‌های پزشکی دارد، به‌موقع برای درمان اقدام کنید. با‌این‌حال در شرایطی که آسیب موقت باشد و روش‌های خانگی درمان زانودرد مانند ماساژ با پماد یا استراحت باعث بهبود درد زانو شوند، مراجعه به پزشک الزامی نیست.

 در 24 تا 48 ساعت اول بعد از آسیب‌دیدگی‌های موقت، درد در بیشترین حد قرار دارد و شما را آزار می‌دهد. زمانی‌که علت درد بیرون زانو آسیب‌دیدگی‌های خفیف باشد، حتی اگر از روش‌های درمانی یا ورزشی کمک نگیرید، درد بعد از گذشت 48 ساعت کمتر می‌شود. به همین دلیل اگر بعد از گذشت 48 ساعت هیچ کاهش دردی را احساس نمی‌کنید، احتمال دارد بیماری مزمن دلیل زانودرد باشد و برای درمان به کمک‌های پزشکی نیاز داشته باشید.

برای افرادی که درد بغل زانو با تورم قابل‌توجهی همراه است یا زانو قرمز و نسبت به فشار حساس است، احتمال ابتلا به بیماری‌های جدی وجود دارد. اگر درد زانو با تغییر شکل ظاهری آن همراه باشد، احتمال شکستگی وجود دارد یا تخریب مفصل منجر به تغییر شکل زانو شده است. در چنین شرایطی باید بدون اتلاف وقت به متخصص مراجعه کنید تا علت اصلی زانودرد شناسایی شود. یکی دیگر از نشانه‌های مهم برای مراجعه به پزشک، این است که زانوی آسیب‌دیده شما تحمل وزنتان را ندارد و حفظ کردن تعادل یا راه رفتن برای شما آسان نیست.

سخن پایانی

درد بغل زانو دلایل متعددی دارد که باید با انجام آزمایش‌های دقیق پزشکی تعیین شود اما به‌طورمعمول بیماری‌هایی مانند آرتریت، پارگی و رگ به رگ شدن عضلات، رباط‌ها یا تاندون‌ها از دلایل شایع بروز درد داخل یا خارج زانو هستند. انتخاب روش درمان زانودرد به نوع آسیب، شدت آن و سرعت بهبودی شما بستگی دارد ولی در شرایطی که بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود، احتمال قابل‌درمان بودن زانودرد افزایش می‌یابد و طول دوره درمان کوتاه می‌شود.

در این مقاله از سایت ژین طب به بررسی شایع‌ترین دلایل بروز زانودرد در نواحی داخلی یا خارجی زانو پرداختیم. همان‌طور که در این مقاله مشاهده کردید، بیماری‌هایی که زمینه‌ساز بروز درد زانو هستند،‌ علائم مشترک زیادی دارند. اگر درد بیشتر از دو روز با شما همراه بود و هیچ‌کدام از روش‌های خانگی درمان زانودرد تأثیری در بهبودی شما نداشت، برای شناسایی علت اصلی درد زانو با پزشک متخصص مشورت کنید. اگر پیش از این با بیماری زانودرد درگیر بوده‌اید، کدام روش درمانی موجود در این مقاله را موثر و کاربردی می‌دانید؟

سؤالات متداول در مورد درد کنار زانو