مهم‌ترین عوارض مصرف قرص منیزیم که قبل از مصرف باید بدانید

آیا می‌دانید مهم‌ترین عوارض مصرف قرص منیزیم چیست؟ منیزیم نوعی ماده معدنی است که برای سلامت کلی بدن مورد نیاز است. حدود نیمی از ماده منیزیم در استخوان‌ها یافت می‌شود. این ماده به عملکرد طبیعی سلول‌ها در سراسر بدن کمک می‌کند. علاوه بر این ماده منیزیم نقش کلیدی در عملکرد عضلات، سیستم ایمنی، تنظیم ریتم قلب، سطح فشار و قند خون دارد. خوشبختانه این ماده ضروری را از طریق غذاها و تنقلاتی مانند آجیل و غلات به مقدار کافی دریافت می‌کنید؛ اما به بعضی از افراد(مانند افرادی که به بیماری‌های خاص مبتلا هستند) توصیه می‌شود از طریق مصرف مکمل این ماده را دریافت کنند.

به خاطر عوارض متعددی که مصرف بیش از حد منیزیم ایجاد می‌کند، مصرف آن باید زیر نظر پزشک و در مدت زمان مشخصی صورت بگیرد. برای اینکه نسبت به عوارض مصرف قرص منیزیم اطلاعات بیشتری داشته باشید، در جدیدترین مقاله ژین طب به این موضوع می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

بدن انسان به چه میزان منیزیم نیاز دارد؟

قبل از بررسی عوارض جانبی مصرف بیش از حد مکمل‌ها اجازه دهید در مورد مشکلات و بیماری‌های رایج‌ ناشی از سطح پایین منیزیم صحبت کنیم. حدود 50 درصد از افراد در دنیا روزانه کمتر از مقدار توصیه شده منیزیم دریافت می‌کنند. به طور کلی روزانه حدود 400 میلی گرم منیزیم برای مردان و 310 – 320 میلی گرم منیزیم برای زنان مورد نیاز است. نکته مهم این است که این مقدار در دوران بارداری و شیردهی افزایش می‌یابد. زنان باردار باید روزانه 350 تا 360 میلی‌گرم منیزیم و زنان شیرده حدود 390 میلی‌گرم منیزیم مصرف کنند.

عدم دریافت مقدار کافی منیزیم پیامدهای جدی برای سلامتی دارد. نتایج چندین مطالعه تجربی نشان داد که منیزیم نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به تعدادی از بیماری‌ها مانند: بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی، قلبی عروقی و اسکلتی عضلانی دارد.

توجه داشته باشید! کمبود این ماده حتی به مقدار اندک همچنان می‌توانند اثرات منفی و قابل توجهی روی سلامتی شما داشته باشند. احتمالا یکی از مهم‌ترین سوالاتی که در حال حاضر ذهن شما را درگیر کرده، این است که چرا کمبود ماده منیزیم تا این مقدار در میان افراد شایع است؟ به نظر می‌رسد مهم‌ترین دلیل آن دریافت کم این ماده به خاطر رژیم غذایی نامناسب است. 

بیشتر بدانید: منیزیم چیست؟ کاربردها، خواص و عوارض

آشنایی با مهم‌ترین عوارض مصرف قرص منیزیم

در ابتدای این قسمت از مقاله لازم است مجددا اشاره کنیم که اگر به کافی منیزیم دریافت نکنید، از طریق بروز عوارض و مشکلات متعدد(در ادامه به آن اشاره خواهد شد) بدنتان نسبت به نیاز خود به شما اطلاع خواهد داد. منیزیم نقش فعالی در بسیاری از فرآیندهای مربوط به متابولیسم، فعالیت الکتریکی و ریتم‌های شبانه‌روزی قلب دارد. بنابراین کمبود آن در عملکرد کلی فیزیولوژیک بدن شما تأثیر منفی خواهد گذاشت.

متاسفانه تعداد افراد دارای فقر ماده منیزیم رو به افزایش است. مطابق آمار ارائه شده در سازمان سلامت آمریکا (NIH) مشخص شده که حدود 10 الی 30 درصد از اعضای هر جمعیت دچار فقر ماده منیزیم هستند. بنابراین نسبت به گذشته مکمل‌های غذایی و دارویی دارای ماده منیزیم بیشتر برای گروه‌هایی مانند: کودکان (در سن بلوغ)، مادران باردار، شیرده و سالمندان تجویز می‌شود.

البته توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد ماده منیزیم عوارض بسیار شدیدی به دنبال دارد. به همین دلیل باید قبل از شروع مصرف این مکمل از عوارض ناشی از کمبود و یا دریافت بیش از اندازه این ماده آگاه باشید.

متداول‌ترین عوارض مصرف قرص منیزیم:

1. اسپاسم عضلات یکی از مهم‌ترین عوارض قرص منیزیم 250 و 500

منیزیم به عنوان یک الکترولیت به حفظ تعادل مایعات و فعالیت الکتریکی داخل بدن کمک می‌کند. اندام‌هایی مانند: ماهیچه‌ها، مغز و قلب برای عملکرد طبیعی و هدایت سیگنال‌های الکتریکی به منیزیم متکی هستند. به همین دلیل کمبود منیزیم با علائمی مانند: آریتمی قلبی(ضربان قلب نامنظم)، اسپاسم عضلانی، پرش، حتی لرزش جزئی همراه است. علاوه بر این بروز حرکات غیر ارادی به نام فاسیکولاسیون( انقباضات خود به خودی و کوچک زیر پوست)، که فقط چند تار عضلانی ریز را تحت تأثیر قرار می‌دهند، یکی از علائم رایج ناشی از کاهش فعالیت الکترولیت‌های بدن است.

در مقابل دریافت بیش از حد ماده منیزیم نیز با گرفتگی عضلات همراه است. فعالیت بیش از حد الکترولیت‌ها در بدن سبب گرفتگی عضلات دست و پاها می‌شود. آیا در حال حاضر انگشتان دست و پاهای شما بدون هیچ دلیل واضحی جمع می‌شود و هر چقدر هم که تلاش می‌کنید گرفتگی آن رفع نمی‌شود؟ اگر پاسخ شما مثبت است احتمالا مکمل منیزیم را بیش از نیاز بدنتان مصرف کرده‌اید. برای اطلاع از مقدار منیزیم در بدن می‌توانید آزمایش خون مخصوص میزان الکترولیت‌های بدن را انجام دهید. 

بیشتر بدانید: قویترین قرص شل کننده عضلات کمر؛ معرفی ۹ قرص برای درمان گرفتگی

2. ارتباط مصرف بیش از حد منیزیم و بروز افسردگی و اضطراب

وجود ماده منیزیم برای تولید و ارسال انتقال دهنده‌های عصبی هماهنگ کننده عملکرد سیستم‌های مختلف بدن و خلق و خو افراد بسیار اهمیت دارد. این انتقال دهنده‌ها شامل: گاما آمینوبوتیریک اسید یا γ-Amino butyric acid(GABA)، گلوتامات، سروتونین و دوپامین است. مغز شما برای فعالیت طبیعی خود به منیزیم نیاز دارد. بدون ماده منیزیم ارسال سیگنال‌‌های مغز دچار اختلال شده و خلق و خو، افکار و احساسات شما نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

در مقابل دریافت بیش از حد ماده منیزیم به دلیل خاصیت الکترولیتی (الکترولیت با بار مثبت) سبب پرخاشگری، اضطراب و تحریک پذیری می‌شود. علاوه بر این مقدار کم و یا بیش از اندازه منیزیم با افسردگی، اختلالات یادگیری و سردردهای میگرنی آزار دهنده همراه است.

بیشتر بدانید: علت بروز ۵ عوارض قرص جوشان منیزیم چیست؟

3. افزایش منیزیم سبب بی خوابی می‌شود

علاوه بر ماده ملاتونین که مسئول ارسال سیگنال‌های مخصوص تنظیم چرخه خواب و استراحت است؛ ماده منیزیم نیز در کیفیت و کمیت خواب تاثیر دارد. یکی از عوارض جانبی مهم افزایش ماده منیزیم، کاهش کیفیت استراحت و بی خوابی است. مطالعات نشان داده‌اند که رژیم‌های غذایی که در آن ماده منیزیم یا سایر الکترولیت‌ها بیش از نیاز بدن موجود است با تحریک غیر طبیعی مغز همراه بوده و تا 24 درصد سبب کاهش کیفیت خواب می‌شوند.

 عملکرد مغز شما به گونه‌ای است که بسیاری از اطلاعات مهم را هنگامی که در عمیق‌ترین مرحله خواب قرار دارید، تثبیت می‌کند. بنابراین کاهش کیفیت خواب علاوه بر خستگی و بد خلقی با علائمی مانند: کاهش حافظه و اختلالات یادگیری همراه است. افرادی که دارای کمبود منیزیم هستند نیز دچار اختلال در خواب می‌شوند. به نظر می‌رسد با افزایش سن این عارضه بیشتر در افراد ایجاد می‌شود.

4. ارتباط افزایش ماده منیزیم و آریتمی قلبی

بدن شما برای تنظیم ریتم تپش قلب به سطوح کافی از ماده منیزیم، کلسیم و پتاسیم(الکترولیت‌های اصلی بدن) نیاز دارد. اگر سطح این الکترولیت‌ها در بدن افزایش پیدا کند ممکن است منجر به کاهش یا افزایش غیر طبیعی فعالیت آنزیم تولید کننده آدنوزین تری فسفات یا ATP(سوخت اصلی سلول) شود. افزایش تولید این آنزیم سبب افزایش غیر طبیعی فعالیت الکتریکی و آریتمی قلبی می‌شود.

در مقابل کمبود ماده منیزیم نیز می‌تواند سبب کاهش ضربان قلب و کاهش غیرطبیعی و شدید فشار خون شود. خوشبختانه این عوارض‌ها در کوتاه مدت با شرایطی مثل ایست قلبی همراه نیستند. با این حال برای جلوگیری از ایجاد صدمات مختلف، باید زیر نظر پزشک دارو و مکمل‌های مناسب را مصرف کنید. نتایج تعدادی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف کمتر از 130 میلی گرم منیزیم در روز، منجر به افزایش غیر طبیعی تعداد ضربان قلب در زنان می‌شود. همچنین مشخص شده که رژیم غذایی حاوی 100 میلی گرم منیزیم باعث فیبریلاسیون دهلیزی(نوعی آریتمی) و افزایش سطح قند خون می‌گردد.

بیشتر بدانید: ضربان قلب نرمال چقدر است؟

5. مصرف بیش از اندازه منیزیم سبب اختلال متابولیسم می‌شود

ماده منیزیم از طریق تنظیم عملکرد چندین ناقل و آنزیم، نقش مهمی در متابولیسم گلوکز و انسولین دارد. انسولین هورمونی است که به سلول‌های عضلانی ما اجازه می‌دهد که قند خون را جذب کرده و مانع از ابتلا به دیابت شود. توانایی بدن در تنظیم مقدار گلوکز و انسولین بسیار اهمیت دارد. یکی از عوارض جانبی مهم ناشی از مصرف زیاد ماده منیزیم متابولیسم نامنظم سلول‌های بدن است.

عدم تنظیم متابولیسم با بروز بیماری‌هایی مانند دیابت نوع 2 همراه است. در مقابل کاهش سطوح منیزیم نیز در افراد دیابتی دیده می‌شود. از آنجایی ماده منیزیم سبب افزایش سوخت و ساز و فعالیت ناقل گلوگز می‌شود، بسیاری از افراد برای کاهش وزن از مکمل‌های حاوی منیزیم استفاده می‌کنند. بنابراین مصرف قرص منیزیم در لاغری نیز موثر است. توجه داشته باشید مصرف زیاد این مکمل سبب کاهش ناگهانی قند خون و ضعف ناگهانی بدن می‌شود.

سوالات متداول مقاله مهم‌ترین عوارض مصرف قرص منیزیم