علائم بارداری: نشانه های بارداری که کمتر شنیده اید!

درحالیکه بهترین روش برای اینکه بدانید آیا واقعاً باردار هستید یا نه استفاده از بیبی چک است اما برخی از علائم بارداری که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم قبل از تأخیر درقاعدگی مشاهده می‌شود. دانستن علائم اولیه بارداری می‌تواند در سلامت مادر و جنین نقش داشته باشد. نشانه های بارداری می‌تواند شامل موارد شایع‌تر مثل حالت تهوع، لکه بینی، تپش قلب و تاخیر در قاعدگی باشد این درحالیست که حامگلی می‌تواند خود را با علائمی با شیوع کمتر مثل گرفتگی بینی، مزه فلز در دهان و سردرد نشان دهد. در این مقاله از مجله ژین طب به بررسی ریزترین علائم بارداری می‌پردازیم.

علائم بارداری

علائم بارداری در افراد مختلف می تواند در زمان‌های مختلف ظاهر شود. برخی از زنان تمام علائم بارداری ممکن را تجربه می کنند درحالیکه برخی دیگر تا چند هفته از بارداری خود بسیار اندک (در صورت وجود) از این علائم را تجربه می کنند. در اینجا جدول زمانی میانگین علائم بارداری، بر اساس یک چرخه قاعدگی معمولی 28 روزه آورده شده است.

در برخی مواقع ممکن است علائم بارداری و سندروم پیش از قاعدگی(PMS) با هم به اشتباه گرفته شود. درواقع علائم بارداری و علائم شروع قاعدگی مثل تغییرات سینه، حساسیت به بو، لکه بینی و موارد دیگر مشترک است. اما در هر صورت بارداری اغلب با طیف گستره‌ای از علائم همراه است که شناخت آنها به تشخیص دقیق‌تر می‌انجامد.

لکه بینی در اوایل بارداری

از هفته 1 تا 4، همه چیز هنوز در سطح سلولی اتفاق می افتد. تخمک بارور شده یک بلاستوسیست (گروهی از سلول های پر از مایع) ایجاد می کند که در اندام ها و قسمت های بدن جنین رشد می کند.

حدود 10 تا 14 روز (هفته 4) پس از لقاح، بلاستوسیست در اندومتر، که پوشش داخلی رحم است، کاشته می شود. این اتفاق می تواند باعث خونریزی لانه گزینی شود که ممکن است با یک دوره سبک قاعدگی اشتباه گرفته شود. اما خونریزی لانه گزینی با قاعدگی از نظر موارد زیر متفاوت است:

تاخیر در قاعدگی

پس از مرحله لانه گزینی بدن شروع به ساخت هورمون گلیکوپروتئینی (HCG) می‌کند، این هورمون به بدن در حفظ بارداری کمک می‌کند. همچنین آزاد شدن این هورمون به معنی توقف آزادسازی تخمک‎‌های بالغ است. این موضوع به معنای توقف قاعدگی خواهد بود. وجود هورمون Hcg در ادرار قابل تشخیص است.

افزایش حرارت بدن

افزایش حرارت مرکزی بدن یکی دیگر از علائم بارداری محسوب می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود در دوران بارداری آب کافی بنوشید و سعی کنید یک برنامه ورزشی منظمی داشته باشید.

درد، علائم اولیه بارداری

در اوایل بارداری به دلیل افزایش سطح پروژسترون احساس خواب آلودگی در فرد افزایش می‌یابد. البته خستگی می‌تواند در تمام طول بارداری وجود داشته باشد اما در اوایل بارداری احساس خستگی و خواب آلودگی بسیار شایع است.

افزایش ضربان قلب

طی هفته 8 تا 10 ضربان قلب سریعتر و سخت تر می‌شود. به دلیل تغییرات هورمونی احتمال تپش قلب و آریتمی افزایش می‌یابد. درواقع طیق تحقیقاتی که انجام شده به دلیل افزایش 50 درصدی جریان خون فعالیت قلب افزایش یافته و دلیل تپش قلب نیز به این موضوع بازمی‌گردد.

تغییرات سینه

در هفته 4 تا 6 تغییرات سینه اتفاق می‌افتد. تغییرات سینه شامل بزرگ شدن و حساسیت به لمس است و تغییر رنگ نوک پستان که به دلیل تغییرات هورمونی اتفاق می‌افتد. این تغییرات با گذشت زمان و به اعتدال رسیدن هورمون‌ها به وضعیت عادی بازمی‌گردد.

تغییرات خلقی

در طول حاملگی سطح استروژن و پروژسترون افزایش می‌یابد که منجر به افزایش حساسیت و تغییرات خلقی می‌شود. این تغییرات با استرس، افسردگی، حساسیت و حتی شادمانی خود را نشان می‌دهد.

تکرر ادرار

در زمان بارداری بدن خون بیشتری را پمپاژ می‌کند که این موضوع به معنای تولید ادرار بیشتر توسط کلیه ها است. البته هورمون‌ها نیز نقش زیادی در سلامت مثانه دارند. در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم ادرار نشت ادرار نیز بسیار شایع است.

نفح و یبوست

درست مشابه با علائم پیش از قاعدگی در بارداری نیز نفخ افزایش می‌یابد. نفخ و یبوست در دوران بارداری به تغییرات هورمونی بازمیگردد که منجر به کندی سیستم گوارشی می‌شود و بروز یبوست می‌شود.

تهوع صبحگاهی

بسیاری از خانم‌های باردار در 3 ماهه اول بارداری دچار تهوع صبحگاهی می‌شوند. تهوع صبحگاهی معمولاً در هفته 4 تا 6 بروز می‌یابد و تا هفته 9 ادامه پیدا می‌کند. معمولاً با نزدیک شدن به سه ماهه اول تهوع شدت مییابد اما با سپری کردن این دوره به تدریج تهوع کاهش می‌یابد.

حساسیت به بو

حساسیت به بو یکی از علائمی است که در طول بارداری در مورد آن شکایت می‌شود اما هیچ تحقیق علمی در مورد آن صورت نگرفته است. با این حالف از این جهت که حساسیت به بو منجر به بروز حالت تهوع و استفراغ می‌شود توجه به آن مهم است. حساسیت به بود در سه ماهه اول و سوم از شیوع بیشتری برخوردار است.

کاهش اشتها (تنفر از غذا)

بی اشتهایی یکی از اصلی ترین و شایع‌ترین علائم بارداری است. به طور کلی در دوران بارداری احتمالا ترجیحات غذایی فرد تغییر پیدا می‌کند. به طور کلی از هر 10 زن 6 زن به بی اشتهایی در بارداری دچار می‌شود. علت بی اشتهایی هنوز ناشناخته است اما برخی از پزشکان هورمون Hcg را عامل بی‌اشتهائی بارداری می دانند.

افزایش وزن

افزایش وزن اغلب در در پایان سه ماهه اول اتفاق می‌افتد. انتظار می‌رود تا پایان ماههای ابتدایی افزایش وزن 1 تا 4 پوندی را مشاهده کنید. به طور کلی در ماههای ابتدایی میزان مصرف کالری با رژیم غذایی پیش از حاملگی فرق چندانی ندارد اما با پیشروی بارداری مصرف کالری باید افزایش یابد.

رفلاکس معده

افزایش هورمون‌ها باعث گشاد شدن دریچه معده و سرریز شدن اسید معده به دیواره مری می‌شود. البته افرادیکه تا پیش از بارداری دچار رفلاکس بوده‌اند بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.

چربی پوست و آکنه بارداری

تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون باعث ارسال خون بیشتر به رگ‌ها می‌شود که این موضوع زمینه بیش فعالی غدد چربی را فرآهم می‌کند. این تغییرات در برخی افراد سبب ایجاد براقی پوست و در برخی دیگر باعث ایجاد آکنه می‌شود.

مزه فلزی در دهان

بسیاری در طول دوره باردار از وجود مزه فلز در دهان شکایت می‌کنند که کاملاً بدلیل تغییرات هورمونی بویژه استروژن ایجاد می‌شود. این عارضه اغلب در سه ماهه اول بارداری شیوع دارد.

سردرد

سردرد یکی از آن دردهایی است که تقریباً همراه هر بیماری و ناخوشی محسوب می‌شود؛ سردرد می‌تواند ناشی از سرماخوردگی، آلرژی و میگرن باشد. با ان حال یکی از علائم بارداری می‌تواند سردرد باشد. سردرد بارداری اغلب ناشی از افزایش حجم خونرسانی و تغییرات هورمونی در اوایل بارداری دانست.

سرگیجه

با افزایش جریان خون در دوران بارداری، فشار خون نیز می تواند کاهش یابد و منجر به سرگیجه شود. معمولا، سرگیجه بیشتر یک علامت در سه ماهه دوم است، اما برخی از زنان نیز ممکن است خیلی زودتر به آن دچار شوند.

گرفتگی بینی

گرفتگی بینی یکی از علائم بارداری محسوب می‌شود که البته ممکن است برای برخی تعجب برانگیز باشد. درواقع با تغییرات هورمونی غشاهای مخاطی تحت تأثیر قرار گرفته و با افزایش جریان خون رگ‌های خونی متورم شده و گرفتگی بینی و عطسه ایجاد می‌شود.

یادداشت پایانی

در این مطلب به بررسی علائم بارداری پرداختیم؛ علائمی که بسته به فرد می‌توانند خود را در هفته‌های اول بارداری و پس از آن نشان دهند. برخی از نشانه‌های بارداری مثل از دست دادن اشتها، تهوع، خستگی و تاخیر در پریود بسیار شایع هستند و برخی دیگر مثل گرفتگی بینی و بروز علائم آلرژی و ایجاد مزه فلزی در دهان که ناشی از تغییرات هورمونی هستند از شیوع کمتری برخوردار هستند. شناخت علائم اولیه بارداری از این بابت که منجر به رعایت نکات خاص توسط مادر و مراجعه سریعتر به مراکز پزشکی می‌شود می‌تواند در سلامت مادر و فرزند نقش مهمی داشته باشد.

سوالات متداول