عوارض مصرف قرص کلسیم چیست؟

کلسیم ماده‌ای مغذی ضروری است که در بسیاری از غذاها مانند محصولات لبنی یافت می‌شود. از آنجایی که استخوان‌ها و دندان‌ها حاوی بیش از 99 درصد کلسیم بدن هستند، به همین دلیل مصرف این ماده مغذی بسیار ضروری است. استخوان‌ها همواره در معرض شکسته شدن قرار دارند و به همین دلیل به صورت مداوم در حال بازسازی هستند. اما با این وجود ممکن است عوارض مصرف قرص کلسیم برای برخی افراد ایجاد شود.

مصرف بیش از حد، کنترل نشده یا غیر اصولی کلسیم با ایجاد مشکلات جسمی مختلف مانند بیماری‌های گوارشی، قلبی و مغزی همراه خواهد شد. شدت بروز این مشکلات در افراد گوناگون متغیر است. در برخی موارد استفاده نادرست از کلسیم، بلافاصله تاثیر خود را نشان نداده و ممکن است این تاثیرات پس از مدت‌‌ها نمایان شوند. در ادامه این مطلب از ژین طب شما را با عوارض مصرف قرص کلسیم آشنا می‌کنیم.

دوز مناسب مصرف کلسیم چقدر است؟

همانطور که گفته شد، کلسیم عنصری ضروری برای بدن است و به تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها کمک‌ شایانی می‌کند. از آنجایی که افزایش سن با کاهش جذب کلسیم در بدن همراه است، بدن به مرور دچار کمبود کلسیم شده و برای جبران این ماده در بدن علاوه بر خوردن خوراکی‌های حاوی کلسیم، به مصرف مکمل‌ها نیاز خواهد داشت. مصرف این نوع داروها به استحکام سیستم حرکتی و پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان کمک می‌کند.

باید توجه داشت که بهترین روش جذب کلسیم کافی در بدن، مصرف مواد غذایی حاوی این ماده است‌.‌ اما در صورتی که این مقدار از کلسیم از راه خوردن مواد غذایی به بدن نرسد، مصرف داروها الزامی خواهد بود. مناسب‌ترین دوز مصرفی داروی کلسیم برای افراد با شرایط مختلف به شرح زیر است:

• مردان بین ۱۹ تا ۷۰ سال: ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم
• مردان بالای ۷۰ سال: ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم
• زنان بین ۱۹ تا ۵۰ سال: ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم
• زنان بالای ۵۰ سال: ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم

بهترین نوع قرص کلسیم چیست؟

در پاسخ به این سوال که “بهترین نوع قرص کلسیم چیست؟” باید اظهار داشت که در ترکیبات قرص‌های مکمل کلسیم موادی مانند ویتامین دی‌، مینزیم، ویتامین k، منگنز و حتی ویتامین e وجود دارد. این مواد در کنار هم سلامت استخوان‌ها را تضمین می‌کنند. به این ترتیب می‌توان استخوان‌ها و مفاصلی سالم‌تر داشت ‌و به پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها و پوکی استخوان‌ها کمک نمود. در میان نمونه‌های ایرانی و خارجی قرص کلسیم، کدام یک از مواد موثر برای استحکام سیستم حرکتی برخوردار است. بهترین نوع قرص کلسیم ویژگی‌های زیر را دارد:

• کلسیم به میزان کافی در آن وجود دارد.
• مصرف آن در فرد به ایجاد مشکلات گوارشی منجر نمی‌شود.
• کیفیت و قیمت مناسب دارد.
• در انواع اشکال (قرص، کپسول، پودر، آمپول و …) قابل استفاده است.
• توانایی جذب بالایی دارد.

توجه داشته باشید که دارو یا مکمل کلسیم در اشکال مختلف تولید می‌شود. با این وجود شکل مصرف قرص کلسیم باید با توجه به شرایط بیمار توسط پزشک معالج تعیین شود.

بیشتر بدانید: قرص کلسیم معجزه‌ای برای سلامت استخوان‌ها

عوارض مصرف قرص کلسیم چیست؟

عوارض مصرف قرص کلسیم در صورتی که بیش از اندازه مجاز باشد، بسیاری جدی است و می‌تواند آسیب‌های مختلفی را برای افراد به همراه داشته باشد. در ادامه شما را با عوارض مصرف قرص کلسیم آشنا خواهیم کرد:

1. عوارض کلسیم در صورت مصرف خوراکی

 کلسیم زمانی که در مقادیر توصیه شده که حدود 1200-1000 میلی گرم در روز است، استفاده شود، بی‌خطر است. افزایش مصرف کلسیم می‌تواند در معده گاز ایجاد کرده و موجب تولید باد گلو شود. در صورتی که کلسیم بیش از دور تعیین شده در سطح بالا مصرف شود، ناایمن خواهد بود. دوز روزانه قابل تحمل برای بزرگسالان 19 تا 50 سال 2500 میلی گرم و برای بزرگسالان بالای 50 سال 2000 میلی گرم است. مصرف روزانه بیش از این مقدار می‌تواند احتمال عوارض جانبی جدی را افزایش دهد.

2. هیپرکلسمی از عوارض جدی مصرف قرص کلسیم

از اصلی‌ترین عوارضی که در نتیجه مصرف بیش از اندازه کلسیم در بدن ایجاد می‌شود، هیپرکلسمی است. در افراد مبتلا به هیپرکلسمی سطح کلسیم خون از حد نرمال بالاتر رفته و این وضعیت باعث بروز مشکلات گسترده خواهد شد. هیپرکلسمی خفیف معمولا بدون علامت است و بیمار متوجه وجود این بیماری نمی‌شود. اما اگر بدن دچار هیپرکلسمی شدید شود، عوارض مربوط به آن مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند. از جمله مهم‌ترین علائم مربوط به هیپرکلسمی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• مشکلات گوارشی و معده درد
• ضعف عضلانی و درد استخوان‌ها
• تکرر ادرار و تشنگی غیر طبیعی
• افسردگی و اضطراب
• احساس گیجی
• بی‌حالی و خستگی
• افزایش فشار خون
• بروز مشکلات قلبی و عروقی

در صورت بی‌توجهی به درمان هیپرکلسمی، بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان، سنگ کلیه و مشکلات قلبی بروز پیدا خواهد کرد. با وجود این که هیپرکلسمی خفیف و بدون علامت در برخی موارد نیاز به درمان ندارد و خود به خود بهبود می‌یابد، در افراد مبتلا به هیپرکلسمی جدی‌تر، پیگیری، مراجعه به پزشکان، انجام آزمایشات متعدد برای تشخیص میزان کلسیم بدن و مصرف داروهای مناسب ضرورت خواهد داشت.

بیشتر بدانید: علت بروز ۵ عوارض قرص جوشان منیزیم چیست؟

3. سندرم قلیایی کلسیم از عوارض مصرف زیاد کلسیم

سندرم قلیایی کلسیم یکی دیگر از عوارض شایع مصرف بالای کلسیم به شمار می‌آید. افرادی که به مصرف بیش از اندازه قرص کلسیم پرداخته یا دارو را بدون نسخه و تجویز پزشک تهیه و مصرف نموده‌‌اند، ممکن است به این نوع سندرم دچار شوند. بروز سندرم قلیایی کلسیم منجر به افزایش خطرناک میزان کلسیم در خون شده و در نتیجه ریسک ابتلا به بیماری‌های مختلف مثل افزایش فشار خون و نارسایی کلیه افزایش خواهد یافت. با این وجود چنانچه این بیماری در زمان مناسب تشخیص داده شود، روند بهبود به سرعت طی شده و بیمار سلامت خود را از دست نخواهد داد.

4. سنگ کلیه از مشکلات شایعی است که با مصرف زیاد کلسیم بروز می‌کند

قرص کلسیم با توجه به کارایی بالا برای بیمارانی که دچار کمبود آن هستند ممکن است خطرناک باشد. به طور مثال اگر مقدار کلسیم موجود در خون از مقدار عادی و مورد نیاز عبور کند فرد با عوارض فقر کلسیم برای کلیه روبه رو می‌شود. برای همین افرادی که دارای کلیه‌های حساس با امکان سنگ سازی هستند باید با تجویز دکتر از این قرص استفاده کنند. این از مهم‌ترین عوارض قرص کلسیم برای کلیه محسوب می‌شود.

5. افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات با مصرف زیاد کلسیم

افزایش خطر بروز سرطان پروستات از عوارض مصرف قرص کلسیم به مقدار زیاد و بیش از اندازه محسوب می‌شود. توجه داشته باشید که برای مصرف کلسیم باید دوز دارو یا مکمل را با توجه به نیاز بدن انتخاب نمایید و بسته به تجویز پزشک به مصرف آن بپردازید. مصرف دوز بالای کلسیم و خوردن میزان بی‌رویه از آن، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش ببرد. به همین جهت ضروری است که به کنترل میزان کلسیم در خون توجه نشان داده و از دریافت بیش از حد کلسیم بپرهیزید. با این کار می‌توان خطر ابتلا به این نوع سرطان را کاهش داد.

بیشتر بدانید: التهاب پروستات در مردان از علت تا درمان

6. امکان حمله قلبی و تاثیر مصرف زیاد کلسیم

استفاده بیش از حد از قرص کلسیم و بدون تجویز پزشک متخصص ممکن است با رسوب در عروق برای فرد مشکل ساز و یکی ار دلایل حمله قلبی باشد. با توجه به این موضوع بهتر است با بهره گیری از رژیم مناسب غذایی کلسیم مورد نظر بدن را تامین کرده تا فرد دچار مشکلاتی از این قبیل نشود.

7. تاثیر مصرف زیاد کلسیم بر یبوست

دیگر عارضه‌ای که در اثر مصرف بیش از حد یا نامناسب قرص کلسیم در افراد ایجاد می‌شود، یبوست است. چنانچه کلسیم را با دوز بالا و یه شکل مداوم مصرف نمایید ممکن است دچار بیماری‌ها و مشکلات مربوط به گوارش مانند یبوست شوید. به همین دلیل توصیه پزشکان به افرادی که از دوز بالای کلسیم استفاده می‌کنند این است که دوز روزانه خود را تقسیم کرده و در چند نوبت مصرف کنند.

علاوه بر این لازم است جهت ممانعت از بروز یبوست حین مصرف قرص کلسیم، از مواد غذایی محتوی فیبر استفاده کرده، خوردن آب و مایعات به میزان فراوان را در دستور کار قرار دهید و انجام فعالیت‌های ورزشی را فراموش نکنید. توجه داشته باشید که انتخاب نوع قرص و مکمل مناسب، به کاهش عوارض ناشی از مصرف قرص کلسیم کمک می‌کند. در صورتی که همزمان با مصرف قرص کلسیم دچار یبوست مداوم یا سایر مشکلات گوارشی شده‌اید ضروری است که حتما با پزشک متخصص در این باره مشورت کرده و راهکارهای درمانی لازم را دریافت ‌نمایید.

بیشتر بدانید: سریع‌ترین درمان خانگی برای رفع یبوست

تداخلات دارویی قرص کلسیم با دیگر داروها

در بسیاری از موارد عوارض قرص کلسیم زمانی بروز می‌یابد که این قرص را همزمان با مصرف داروهای دیگر مصرف کنید‌.‌ به این ترتیب با ایجاد تداخل دارویی سلامت بدن تهدید خواهد شد. در این مورد باید یادآوری کرد که قرص کلسیم ممکن است با بسیاری از داروها تداخل داشته و مصرف همزمان آن‌ها باعث به وجود آمدن تداخلات دارویی و مشکلات گسترده در بخش‌های مختلف بدن شود. به همین جهت لازم است برای جلوگیری از ایجاد تداخل دارویی، پیش از شروع مصرف قرص کلسیم، حتما با پزشک خود مشورت کنید. قرص کلسیم با داروها و مکمل‌های زیر تداخل دارد:

• داروهای فشار خون بالا
• قرص آهن
• داروهای بیماران قلبی
• داروی مربوط به بیماران دیابتی
• داروی صرع
• داروهای کلیوی

جلوگیری از بروز عوارض قرص کلسیم

با انجام برخی راهکارهای ساده، می‌توان از بروز عوارض قرص کلسیم در بدن جلوگیری کرد. در این زمینه پزشکان توصیه می‌کنند این قرص را حتما با تجویز پزشک مصرف کنید. علاوه بر این لازم است از مصرف دوز بالای این قرص بپرهیزید. چنانچه پزشک مصرف دوز بالای این مکمل را تجویز کرده است، بهتر است آن را در چندین نوبت مصرف کنید و همراه با آن، آب و مایعات فراوان بنوشید.

احتیاطات و هشدارهای ویژه در خصوص مصرف کلسیم

برای آنکه عوارض مصرف قرص کلسیم را به حداقل برسانید، در شرایط مختلفی که در ادامه بحث خواهیم کرد، هشدارها و احتیاط‌ها را رعایت کنید.

برای دانستن اینکه آیا باید از مکمل‌های کلسیم بعد از سکته مغزی اجتناب شود، باید با پزشک معالج صحبت کنید.

نتیجه گیری

در این مقاله شما را با تعدادی از مهم‌ترین عوارض مربوط به مصرف بیش از حد قرص کلسیم آشنا کردیم. همانطور که خواندید، مصرف دارو و مکمل کلسیم برای برخی افراد که توانایی جذب کلسیم کافی را نداشته و یا به هر دلیل از کمبود کلسیم در بدن رنج می‌برند، ضروری است. با این وجود مصرف بی‌رویه و کنترل نشده کلسیم در بسیاری از موارد برای افرد مشکل ساز بوده و ممکن است به ایجاد عارضه‌ها و بیماری‌های مختلف منجر شود‌.

در این نوشتار مهم‌ترین بیماری‌هایی که در نتیجه مصرف دوز بالای کلسیم ایجاد می‌شوند را معرفی نمودیم. علاوه بر این، تداخلات دارویی و راهکارهای جلوگیری از بروز این عوارض نیز ارائه شدند. ضروری است که مصرف کلسیم را تحت نظر پزشک آغاز کرده و در صورت بروز نشانه‌های عوارض دارویی با پزشک خود مشورت کنید.

سوالات متداول در مورد عوارض مصرف قرص کلسیم