انواع شکستگی استخوان در کودکان؛ از کمک‌های اولیه تا درمان‌های تخصصی
بروز انواع شکستگی استخوان در کودکان می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات در آینده شود، اگر به موقع درمان صورت نگیرد. همه ما در کودکی بسیار زمین خورده‌ایم و دچار شکستگی‌های زیادی شده‌ایم تا بزرگ شویم، بنابراین ضربه دیدن و در پی آن بروز انواع شکستگی استخوان در کودکان جای نگرانی ندارد و کاملا قابل درمان است.
شکستگی می‌تواند در هر استخوانی از بدن رخ دهد، اما شایع‌ترین آسیب شکستگی در کودکان مچ دست، بازو و آرنج است که معمولا پس از زمین خوردن اتفاق می‌افتد.
گفتنی است که انواع شکستگی استخوان در کودکان به خوبی بهبود می‌یابند و هیچ عارضه طولانی مدتی ایجاد نمی‌کنند، چرا که کودکان در حال رشد هستند و بدن آن‌ها می‌تواند به خوبی شکستگی‌های پیش‌آمده را ترمیم کند.
در ادامه قصد داریم مطالبی را در باب انواع شکستگی استخوان در کودکان عنوان کنیم. با مجله پزشکی ژین طب همراه شوید.
انواع شکستگی استخوان در کودکان چگونه رخ می‌دهد؟
شکستگی یک آسیب شایع دوران کودکی است، زیرا کودکان خردسال استخوان‌هایی دارند که در حال رشد هستند و هنوز به طور کامل رشد نکرده‌اند که این باعث می‌شود که استخوان‌های آن‌ها نسبت به بزرگسالان شکننده‌تر شوند. بیشتر شکستگی استخوان در کودکان از زمین خوردن اتفاق می‌افتد. تصادف یا ورزش نیز می‌تواند منجر به شکستگی استخوان شود.
انواع شکستگی استخوان در کودکان را بشناسید
انواع شکستگی استخوان در کودکان عبارتند از:
- شکستگی گرین استیک: شکستگی فقط در یک طرف استخوان
- شکستگی سگک یا قوس برداشتن: خم شدن به بیرون در یک طرف استخوان بدون شکستن طرف دیگر
- شکستگی بیرون زدگی: زمانی که یک تاندون یا رباط از یک قطعه کوچک استخوان جدا می‌شود
- شکستگی صفحه رشد: شکستگی در ناحیه استخوان در حال رشد کودک یا نوجوان
- شکستگی با استرس: یک ترک کوچک در استخوان ایجاد می‌شود
- شکستگی خرد شده: یک استخوان به بیش از دو قطعه می‌شکند
- شکستگی فشاری: فروپاشی استخوان بر اثر وارد شدن فشار طولی بر استخوان
گفتنی است که صفحات رشد نواحی غضروفی در نزدیکی انتهای استخوان‌های بلند در کودکان و نوجوانان هستند. استخوان‌های بلند بدن از مرکز به بیرون رشد نمی‌کنند. در عوض رشد در هر انتهای استخوان در اطراف صفحه رشد رخ می‌دهد. هنگامی که کودک به طور کامل رشد می‌کند، صفحات رشد به استخوان جامد تبدیل می‌شود.
علائم و نشانه‌های شکستگی استخوان در کودکان چیست؟
کودکان از سه سال به بالا معمولا می‌توانند به والدین خود بگویند که در کجا احساس درد دارند و می‌توانند توضیح دهند که چه اتفاقی باعث آسیب آن‌ها شده است. این امر می‌تواند تشخیص وقوع شکستگی را آسان‌تر کند.
اما تشخیص شکستگی استخوان در کودکان نوپا و نوزادان می‌تواند دشوارتر باشد. آن‌ها ممکن است گریه کنند و نتوانند از ناحیه آسیب دیده استفاده کنند، اما ممکن است آسیب آشکاری وجود نداشته باشد.
علائم انواع شکستگی استخوان در کودکان به نوع شکستگی و استخوان آسیب دیده بستگی دارد. شکستن استخوان همیشه دردناک است. همچنین ممکن است تورم و کبودی وجود داشته باشد و حرکت و استفاده از ناحیه آسیب دیده را با سختی همراه کند.
گاهی اوقات یک تغییر شکل وجود دارد. این بدان معنی است که قسمت شکسته بدن کج یا متفاوت از قبل از آسیب به نظر می‌رسد.
به طور کلی انواع شکستگی در کودکان با علائم زیر همراه است:
- درد یا حساسیت در محل آسیب
- تورم یا قرمزی در اطراف آسیب
- تغییر شکل (شکل غیر معمول) ناحیه آسیب دیده
- عدم تمایل به حرکت یا استفاده از ناحیه آسیب دیده
در موارد نادر نیروی آسیب می‌تواند باعث شکافتن پوست روی یک شکستگی شود که به این شکستگی مرکب می‌گویند. ممکن است فقط یک زخم کوچک در پوست ایجاد شود (استخوان از زخم بیرون نیامده باشد). اگر این اتفاق افتاده است، مهم است که به پزشک عمومی یا به بخش اورژانس بیمارستان محلی مراجعه شود.
گاهی اوقات کودکان هیچ یک از علائم فوق را ندارند و ممکن است شکستگی حتی در صورت بروز آسیب قابل توجه نباشد.
شکستگی استخوان در کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشکان اگر تشخیص دهند استخوانی شکسته است، عکس‌برداری با اشعه ایکس را تجویز می‌کنند. اشعه ایکس معمولا می‌تواند نشان دهد که آیا شکستگی وجود دارد؟ شکستگی در کدام قسمت رخ داده و نوع شکستگی چیست.
درمان شکستگی استخوان با کمک‌های اولیه
درمان با کمک‌های اولیه برای شکستگی‌ها با هدف ارائه درمان سریع به کودک، کمک به کاهش تورم و تسکین درد کودک تا زمانی که شکستگی درمان شود، انجام می‌شود.
کمک‌های اولیه زیر را برای کودکان مشکوک به شکستگی انجام دهید، سپس به دنبال کمک پزشکی باشید:
- به کودکان مقداری مسکن برای تسکین درد بدهید (مانند پاراستامول یا ایبوپروفن)
- در صورت امکان حرکت ناحیه آسیب دیده را با استفاده از اسپلینت یا اسلینگ کاهش دهید
- یک کیسه یخ روی قسمت آسیب دیده قرار دهید
- اندام آسیب دیده را بالا ببرید
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فکر می‌کنید کودکی دچار انواع شکستگی شده یا مشکوک به شکستگی است، باید مراحل کمک‌های اولیه بالا را دنبال کنید، سپس او را نزد پزشک عمومی یا به بخش اورژانس بیمارستان محلی خود ببرید.
در صورت وجود هر کدام از علائم زیر باید فورا کودک را به بیمارستان رساند. این علائم عبارتند از:
- بازوی کودک زخمی شده و درد شدیدی دارد
- یک اندام با تغییر شکل به نظر می‌رسد
- یک اندام مایل به آبی به نظر می‌رسد یا یک رنگ غیر معمول پیدا کرده
- کودک دچار آسیب در اندام شده و بریدگی بزرگی در محل آسیب دیده وجود دارد
- یک استخوان بیرون زده است یا مقدار زیادی خونریزی وجود دارد که نمی‌توان آن را متوقف کرد
استخوان‌های شکسته چگونه درمان می‌شوند؟
پزشکان اکثر استخوان‌های شکسته را با گچ، آتل یا بریس درمان می‌کنند. این کار از حرکت استخوان شکسته در حین بهبودی جلوگیری می‌کند. حتی استخوان‌های شکسته‌ای که در یک ردیف قرار نمی‌گیرند (جابجا شده) به مرور زمان به طور مستقیم بهبود می‌یابند.
گاهی اوقات استخوان‌های جابجا شده قبل از قرار دادن گچ، آتل یا بریس در جای خود قرار می‌گیرند. این کار از طریق روشی به نام جا انداختن انجام می‌شود. که به آن تنظیم استخوان نیز می‌گویند.
دو نوع جا انداختن وجود دارد که عبارتند از:
- جا انداختن یا عمل بسته؛ این کار در اورژانس یا اتاق عمل و پس از دریافت دارو برای کاهش درد توسط کودک انجام می‌شود. جراح استخوان‌ها را به موقعیت مناسب برمی‌گرداند. در این روش نیازی به برش نیست
- جا انداختن یا عمل باز؛ این جراحی برای آسیب‌های پیچیده‌تر انجام می‌شود و در اتاق عمل تحت بیهوشی عمومی اتفاق می‌افتد. جراح یک برش ایجاد می‌کند و استخوان‌ها را در موقعیت مناسب حرکت می‌دهد. جراح به واسطه صفحات جراحی، پیچ‌ها یا سیم‌ها استخوان‌ها را در جای خود نگه می‌دارد
استخوان‌ها چگونه بهبود می‌یابند؟
در چند روز اول پس از شکستگی، بدن یک لخته خون (یا هماتوم) در اطراف استخوان شکسته تشکیل می‌دهد و بدین صورت از استخوان محافظت می‌کند و سلول‌های مورد نیاز برای بهبودی را تحویل می‌دهد.
سپس، بافت بهبودی استخوان‌های شکسته را به هم پیوند می‌زند؛ این بافت که در اطراف استخوان شکسته تشکیل می‌شود را کالوس می‌نامند. کالوس در ابتدا نرم است، سپس در هفته‌های بعد سخت‌تر و قوی‌تر می‌شود.
استخوان‌های جدید در هفته‌ها تا ماه‌ها پس از استراحت تشکیل می‌شود، اما بهبودی کامل می‌تواند مدت بیشتری طول بکشد.
شکستگی بیشتر در کدام استخوان کودکان رخ می‌دهد؟
ساعد قسمتی از بازو بین مچ دست و آرنج است. این استخوان از دو استخوان تشکیل شده: رادیوس و اولنا. شکستگی ساعد در دوران کودکی شایع است و بیش از 40درصد از شکستگی استخوان در کودکان را تشکیل می‌دهد. حدود سه مورد از هر چهار شکستگی ساعد در کودکان در انتهای مچ دست رخ می‌دهد.
شکستگی ساعد اغلب زمانی رخ می‌دهد که کودکان در زمین بازی، بازی یا در ورزش شرکت می‌کنند. اگر کودکی دست و پا بزند و روی بازوی خود بیفتد، این احتمال وجود دارد که منجر به شکستگی ساعد شود. استخوان‌های کودک سریع‌تر از استخوان‌های بزرگسال بهبود می‌یابند، بنابراین درمان سریع شکستگی قبل از شروع بهبود برای جلوگیری از مشکلات بعدی مهم است.
شکستگی ساعد چگونه رخ می‌دهد؟
شکستگی می‌تواند در یک یا هر دو استخوان ساعد و در تعدادی از نقاط در امتداد استخوان رخ دهد:
- نزدیک مچ دست، در دورترین (دیستال) انتهای استخوان
- در نزدیکی آرنج، در انتهای بالایی (پرگزیمال) استخوان
- شکستگی در رادیوس و اولنا
- شکستگی در هر دو استخوان ساعد
- شکستگی در وسط ساعد
انواع مختلفی از شکستگی‌های ساعد در کودکان وجود دارد:
- شکستگی توروس؛ به این شکستگی دست و پنجه نیز می‌گویند. بالاترین لایه استخوان در یک طرف استخوان فشرده می‌شود و باعث می‌شود طرف دیگر از صفحه رشد خم شود. این یک شکستگی پایدار است، به این معنی که قطعات شکسته شده استخوان هنوز در موقعیت خود هستند و از هم جدا نشده‌اند
- شکستگی متافیزال؛ شکستگی در قسمت فوقانی یا تحتانی استخوان است و بر صفحه رشد تاثیر نمیگذارد
- شکستگی گرین استیک؛ شکستگی از طریق بخشی از استخوان گسترش مییابد و باعث خم شدن آن در سمت دیگر می‌شود
- شکستگی :Galeazzi این آسیب هر دو استخوان ساعد را درگیر می‌کند. معمولا یک شکستگی جابجا شده در رادیوس و دررفتگی استخوان در مچ دست، جایی که رادیوس و اولنا به هم می‌رسند، وجود دارد
- شکستگی مونتگیا؛ این آسیب هر دو استخوان ساعد را درگیر می‌کند. معمولا شکستگی در استخوان اولنا وجود دارد و قسمت بالایی (سر) رادیوس دررفته است. این یک آسیب بسیار شدید است و نیاز به مراقبت فوری دارد
- شکستگی صفحه رشد؛ این شکستگی که شکستگی فیزیال نیز نامیده می‌شود که در قسمتی یا در سراسر صفحه رشد رخ می‌دهد. در بیشتر موارد این نوع شکستگی در صفحه رشد رادیوس نزدیک مچ دست ایجاد می‌شود. از آنجایی که صفحه رشد به تعیین طول و شکل آینده استخوان بالغ کمک می‌کند، این نوع شکستگی نیاز به بررسی و رسیدگی فوری دارد.
علت شکستگی استخوان ساعد در کودکان چیست؟
کودکان عاشق دویدن، پریدن و غلتیدن هستند که همه این‌ها فعالیت‌هایی هستند که در صورت افتادن غیرمنتظره ممکن است منجر به شکستگی ساعد شوند. در بیشتر موارد، شکستگی ساعد در کودکان ناشی از موارد زیر است:
- افتادن روی بازوی دراز شده
- سقوط مستقیم روی ساعد
- ضربه مستقیم به ساعد
علائم شکستگی استخوان ساعد در کودکان چیست؟
شکستگی ساعد معمولا باعث درد شدید می‌شود. ساعد و دست کودک نیز ممکن است احساس بی‌حسی داشته باشد که نشانه‌ای از آسیب احتمالی عصبی است.
پس از مراجعه به پزشک و بحث در مورد علائم و سابقه پزشکی کودک، پزشک معاینه دقیق بازوی کودک را برای تعیین میزان آسیب انجام می‌دهد. او به دنبال:
- تغییر شکل آرنج، ساعد یا مچ دست
- ناتوانی در چرخش یا چرخاندن ساعد
- تورم
در طول معاینه فیزیکی، پزشک آزمایش خواهد کرد تا مطمئن شود که اعصاب و گردش خون در دست و انگشتان کودک تحت تاثیر قرار نگرفته باشد.
درمان شکستگی استخوان ساعد در کودکان چگونه انجام می‌شود؟
درمان شکستگی ساعد به نوع شکستگی و میزان جابجایی بستگی دارد. معمولا پزشک از یکی از درمان‌های زیر یا ترکیبی از هر دو برای درمان شکستگی ساعد استفاده می‌کند.
درمان غیر تهاجمی
برخی از شکستگی‌های پایدار، مانند شکستگی‌های سگک، ممکن است در حین بهبود نیاز به حمایت با گچ یا آتل داشته باشند. برای شکستگی‌های شدیدتر که زاویه‌دار شده‌اند، پزشک شاید بتواند بدون جراحی استخوان‌ها را دستکاری کرده یا به آرامی در جای خود فشار دهد. این روش جراحی بسته نیز نامیده می‌شود. پس از آن بازو در یک گچ یا آتل در حین بهبود بی‌حرکت می‌شود.
درمان با جراحی
در برخی موارد، جراحی برای تراز کردن قطعات استخوان و ثابت نگه داشتن آن‌ها در محل مورد نیاز است. امکان دارد در صورت وجود موارد زیر پزشک جراحی را توصیه کند:
- استخوان از طریق پوستی که دچار جراحت شده، شکسته شده است؛ این نوع آسیب (که شکستگی باز نامیده می‌شود) در معرض خطر عفونت است و نیاز به درمان خاصی دارد
- شکستگی ناپایدار است؛ انتهای استخوان‌های شکسته روی هم نمی‌مانند
- استخوان‌ها را نمی‌توان تنها از طریق دستکاری ساده به درستی تراز کرد
- استخوان‌ها قبلا در یک زاویه یا در موقعیت نامناسب شروع به ترمیم کرده‌اند
- بخش‌های استخوانی جابجا شده‌اند
در حین جراحی پزشک پوست را باز می‌کند و قطعات استخوان شکسته را تغییر می‌دهد (روشی به نام جراحی باز). پزشک ممکن است از پین، ایمپلنت فلزی یا گچ استفاده کند تا استخوان‌های شکسته را تا زمان بهبودی در جای خود نگه دارد.
گچ گرفتن ساعد
گچ‌ها از استخوان‌های شکسته در حین بهبود حمایت و محافظت می‌کنند.
بهبودی انواع شکستگی استخوان در کودکان چقدر زمان می‌برد؟
مدت زمان استفاده از گچ بسته به شدت شکستگی متفاوت است. یک شکستگی پایدار مانند شکستگی سگک، ممکن است به 3 تا 4 هفته در گچ ماندن نیاز داشته باشد. یک آسیب جدیتر، مانند شکستگی مونتگیا، ممکن است نیاز به بی‌حرکتی برای 6 تا 10 هفته داشته باشد.
هنگامی که گچ برداشته می‌شود، مفاصل استخوان‌ها ممکن است به مدت ۲ تا ۳ هفته سفت شوند. این سفتی معمولا بدون نیاز به فیزیوتراپی به خودی خود از بین می‌رود.
اگر شکستگی صفحه رشد انتهای استخوان را مختل کند، می‌تواند بر رشد استخوان تاثیر بگذارد. احتمالا پزشک ویزیت‌های بعدی را تا یک سال ادامه دهد تا اطمینان حاصل شود که رشد به طور طبیعی پیش می‌رود.
یادداشت پایانی
بروز انواع شکستگی استخوان در کودکان بسیار شایع هستند. در واقع، در میان آسیب‌ها و بیماری‌های کودکان چهارمین آسیب شایع در بین کودکان زیر شش سال شکستگی استخوان است.
سقوط باعث بیشتر شکستگی‌ها در این گروه سنی می‌شود، اما جدی‌ترین شکستگی‌های استخوان معمولا ناشی از تصادفات اتومبیل است.
شکستگی استخوان در کودک با استخوان بزرگسالان متفاوت است، زیرا استخوان‌های جوان انعطاف‌پذیرتر هستند و پوشش ضخیم‌تری دارند که باعث می‌شود ضربه‌ها را بهتر جذب کنند. شکستگی‌های کودکان به ندرت نیاز به ترمیم جراحی دارند. آن‌ها معمولا فقط باید بدون حرکت نگه داشته شوند و اغلب از طریق استفاده از گچ یا آتل بی‌حرکت می مانند.
این نیز گفتنی است که شکستگی‌هایی که شامل آسیب به صفحه رشد می‌شوند، گاهی نیاز به جراحی دارند تا خطر مشکلات رشد در آینده به حداقل برسد. شکستگی‌های ساعد و اطراف آرنج اغلب باعث می‌شوند که بازو به‌طور غیرطبیعی بهبود یابد و در نتیجه حالت کج پیدا کند. بسیاری از شکستگی‌ها برای به حداقل رساندن این خطر به جراحی نیاز دارند. کودکانی که دچار شکستگی در نزدیکی آرنج هستند ممکن است به متخصص ارتوپدی نیز ارجاع داده شوند. بنابراین توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه مشکلی هر چه سریع‌تر بررسی و رسیدگی انجام دهند تا رشد کودک در قسمت استخوان شکسته به شکل ناقص انجام نشود.
در این نوشتار سعی کردیم مطالبی را پیرامون انواع شکستگی استخوان در کودکان بیان کنیم. امیدواریم مفید واقع شده باشد.
