عوارض بوتاکس؛ از تزریق های ناشیانه تا برطرف کردن عارضه‌ها
عوارض بوتاکس ممکن است شکل‌های گوناگونی داشته باشد. تزریق بوتاکس تزریقی است که از سم برای جلوگیری از حرکت عضله برای مدت محدودی استفاده می‌کند. این شات‌ها اغلب برای صاف کردن چین و چروک‌های صورت استفاده می‌شوند. این مواد همچنین برای درمان اسپاسم گردن، تعریق، مثانه بیش فعال، تنبلی چشم و سایر بیماری ها به کار می روند. تزریق بوتاکس نیز ممکن است به پیشگیری از میگرن کمک کند.
داروی تزریق بوتاکس از همان سمی ساخته می‌شود که باعث ایجاد نوعی مسمومیت غذایی به نام بوتولیسم خواهد شد. اما اشکال سم بوتولینوم تصفیه شده که توسط ارائه دهندگان خدمات بهداشتی دارای مجوز استفاده می‌شود، استانداردهای کنترل پزشکی را برآورده می‌کند. این استانداردها توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تایید شده است. به عنوان یک قاعده، سموم باکتریایی که برای اهداف پزشکی استفاده می‌شوند، در صورت استفاده صحیح مضر نیستند. ما در این مقاله از مجله پزشکی ژین طب می‌خواهیم درباره عوارض بوتاکس و موارد دیگر صحبت کنیم.
تزریق بوتاکس وحاشیه‌های آن
حال که دانستیم بوتاکس چیست بد نیست بدانیم که سم بوتولینوم زندگی انسان را تهدید می‌کند. اما دوزهای کوچک به کار رفته در تزریق بوتاکس، بی‌خطر تلقی می‌شوند.
در سال 2005 یک مطالعه معتبر نشان داد که گزارش‌های مربوط به عوارض تزریق بوتاکس، بیشتر به دارندگان بیماری‌های زمینه‌ای مربوط بود. همچنین ممکن است به دلیل مصرف دوزهای بالاتر اتفاق افتاده باشد. با این حال بوتاکس به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می‌شود.
همیشه باید برای تزریق به متخصص پوست یا جراح پلاستیک دارای مجوز مراجعه کرد. اگر تزریقات مطابق استانداردها تایید شده انجام نشود یا توسط پزشک بی‌تجربه صورت بگیرد، احتمالا فرد عوارض جانبی نامطلوبی را تجربه خواهد کرد.
پس از تزریق بوتاکس در انتظار چه عوارضی باشیم؟
اگرچه تزریق بوتاکس نسبتا بی‌خطر است، اما ممکن است عوارض جانبی جزئی داشته باشد:
- درد در محل تزریق
- تورم یا کبودی در محل تزریق
- سردرد
- تب
- لرز
البته برخی از عوارض جانبی مربوط به محل تزریق است. مثلا اگر در ناحیه چشم تزریق شود، ممکن است موارد زیر را شاهد باشید:
- افتادگی پلک
- ابروهای ناهموار
- خشکی چشم
- پارگی بیش از حد
همچنین تزریق در اطراف دهان ممکن است منجر به لبخند «کج» یا آبریزش شود.
اغلب عوارض جانبی معمولا موقتی هستند و باید ظرف چند روز از بین بروند. با این حال افتادگی پلک، آبریزش و عدم تقارن همگی ناشی از اثرات ناخواسته سم بر ماهیچه‌های اطراف نواحی هدف دارو خواهند بود. بهبود این عوارض جانبی ممکن است چند هفته طول بکشد.
در موارد نادر ممکن است علائم شبیه بوتولیسم ایجاد شود. در صورت شروع موارد زیر فورا به پزشک مراجعه کنید.
- مشکل در صحبت کردن
- مشکل بلع
- مشکل در تنفس
- مشکلات بینایی
- از دست دادن کنترل مثانه
- ضعف عمومی
عوارض بوتاکس در دراز مدت
از آنجا که اثرات تزریق موقتی است، اکثر افراد به مرور زمان تزریق مکرر را انجام می‌دهند. با این حال تحقیقات در مورد اثربخشی و ایمنی طولانی مدت، محدود است.
در سال 2015 مطالعاتی برای بررسی عوارض بوتاکس در دراز مدت انجام شد. جامعه هدف این تحقیق افرای بودند که هر شش ماه یکبار تزریق بوتاکس برای کمک به درمان بیماری‌های مثانه انجام می‌دادند. آن‌ها در نهایت به این نتیجه رسیدند که خطر عوارض جانبی با گذشت زمان افزایش نمی‌یابد. افرادی که تزریق مکرر دریافت می‌کردند در دراز مدت موفقیت درمانی بهتری داشتند.
با این حال نتایج یک بررسی دیگر در سال 2015 نشان می‌دهد که عوارض جانبی ممکن است پس از تزریق 10 یا 11 ظاهر شود. برای مثال محققان در یکی از منابع مورد مطالعه، 45 شرکت کننده را در طول 12 سال بررسی کردند. این افراد به طور مرتب تزریق بوتاکس را انجام می دادند. در این مدت، 20 مورد از عوارض جانبی نامطلوب گزارش شد.
موارد گزارش شده در باره عوارض بوتاکس
در زمینه عوارض شایع بوتاکس می‌توان به مواردی مانند بالا ماندن بیش از حد ابروها، یخ زدگی صورت و افتادگی پلک اشاره کرد. گاهی ابروها حالت دائمی تعجب به خود می‌گیرند، گاهی فرد بی حس به نظر می‌رسد و گاهی عضلات نگاه دارنده ابروها شل می‌شوند و پلک ها حالت افتادگی به خود می‌گیرند. در نگاه کلی این عوارض را می‌توان پیش بینی کرد:
- مشکل بلع
- افتادگی پلک
- ضعف گردن
- حالت تهوع
- استفراغ
- تاری دید
- ضعف عمومی یا مشخص
- مشکل در جویدن
- گرفتگی صدا
- ادم (تورم ناشی از حبس مایعات اضافی در بافت‌های بدن)
- مشکل در صحبت کردن
- تپش قلب
رفع عوارض بوتاکس چگونه ممکن است؟
اگر از بوتاکستان راضی نیستید و عوارض احتمالی بوتاکس سبب ناراحتی شما شده است می‌توانید با این روش‌ها اثر بوتاکس را از بین ببرید:
طب سوزنی: طب سوزنی ممکن است اثر بوتاکس را تا حد زیادی از بین ببرد.
ورزش های شدید: اثر بوتاکس با بالا رفتن سوخت و ساز بدن از بین می‌رود. پس با ورزش می‌توانید به این مهم دست یابید.
گرمادهی به محل تزریق: حوله گرم را روی محل بوتاکس قرار دهید تا گردش خون افزایش یابد. دستگاه آر اف فراکشنال نیز این ویژگی را داراست و باعث فلجی عضله خواهد شد.
ماساژ دادن صورت: با ماساژ دادن با دست یا دستگاه عضلات فلج شده به حالت عادی باز می‌گردند.
ماندگاری بوتاکس موقتی است
با اطلاعات محدودی که از بوتاکس داریم، شاید تصور کنیم که اثرات معجزه آسای آن به طور نامحدود ادامه خواهد داشت. اما این موضوع درست نیست. برای مثال مدت متوسط برای گلابلا (خطوط بین ابروها)، پیشانی و پای کلاغ‌های جانبی چشم تقریبا سه تا چهار ماه است. البته عوامل خاصی وجود دارد که ممکن است باعث کاهش ماندگاری بوتاکس شود. اصولا بیمارانی که زیاد ورزش می‌کنند یا بسیار تیزبین هستند، این حس را دارند که ماندگاری بوتاکس نزدیک به سه ماه طول می‌کشد.
پرسش‌های پر تکرار در زمینه عوارض بوتاکس
آیا بوتاکس می تواند باعث آسیب طولانی مدت شود؟
عوارض جانبی منفی استفاده بیش از حد طولانی مدت از بوتاکس ممکن است شامل ضعف عضلانی باشد؛ زیرا عضلات صورت درگیر با استفاده از بوتاکس به آرامی توانایی خود را برای عملکرد طبیعی از دست می‌دهند.
آیا بوتاکس می تواند باعث آسیب عصبی شود؟
همانطور که گفته شد، هنگامی که بوتاکس توسط یک غیر متخصص انجام شود و اقدامات احتیاطی مناسب انجام نشود ممکن است منجر به آسیب عصبی شود.
اگر بوتاکس به رگ برخورد کند چه اتفاقی می افتد؟
ممکن است با تزریق بوتاکس کبودی رخ دهد. همانطور که سوزن وارد پوست شما می‌شود. ممکن است یک مویرگ یا ورید کوچک را سوراخ کند و باعث خارج شدن خون از محل تزریق شود. این خونریزی باید جزئی باشد و خیلی سریع متوقف شود.
