بواسیر در مردان؛ معرفی درمانی برای سوزش مدفوع
بواسیر یا هموروئید باعث متورم شدن وریدهای داخل و خارج راست روده یا مقعد آقایان می‌شود که معمولا با درد و خونریزی همراه خواهد بود. درون مقعد، پایین رکتوم و خارج مقعد، ورید یا سیاهرگ‌هایی همانند رگ‌های واریسی وجود دارد. زمانی که این رگ‌ها دچار التهاب، کشش یا پارگی شوند، بواسیر یا هموروئید در آقایان رخ می‌دهد.
بسیاری از افراد هموروئید و شقاق را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند. از نظر علائم، هر دو شبیه به هم هستند با این تفاوت که بواسیر با التهاب و تورم وریدها به وجود می‌آید و زمانی که پوشش مقعدی دچار پارگی شود، شقاق مقعدی رخ می‌دهد.
آیا بواسیر درمان می‌شود؟ هموروئید معمولا از آن دسته مشکلاتی است که درمان آن در خانه و با تغییر سبک زندگی صورت می‌گیرد. البته در بعضی مواقع هم باید دارو درمانی یا عمل جراحی انجام شود.
انواع بواسیر
بواسیر بسته به اینکه در داخل یا خارج راست روده اتفاق بیفتد، انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
-
داخلی
داخل مقعد رگ‌های خونی بسیاری قرار گرفته است. زمانی که رگ‌های داخل دیواره مقعد یا راست روده (محل اتصال روده بزرگ به مقعد) دچار التهاب شوند، هموروئید داخلی رخ می‌دهد. از آنجایی که مقعد عمق بسیاری دارد، وریدهای متورم داخلی قابل مشاهده نیستند. آن‌ها معمولا بدون درد، اما با خونریزی اتفاق می‌افتند.
-
خارجی
هموروئید خارجی با تورم سیاهرگ‌ها در زیر پوست اطراف مقعد به وجود می‌آید. این نوع بواسیر به شکل توده‌هایی سخت قابل لمس و مشاهده هستند. همه ما می‌دانیم که مقعد راه خرج مدفوع است. آقایانی که این نوع بواسیر را دارند، مدفوعشان همراه با درد و خونریزی بیرون می‌آید.
-
پرولاپس
پرولاپس یا بیرون‌زدگی مقعدی می‌تواند برای هر دو نوع بواسیر داخلی و خارجی اتفاق بیفتد. زمانی که هموروئیدها متورم می‌شوند، به شکل یک برآمدگی از مقعد بیرون می‌آیند و معمولا با درد و خونریزی همراه هستند. بواسیر پروپلاس بعد از گذشت مدتی به خودی‌خود داخل مقعد نمی‌روند و بیرون آن باقی می‌مانند.
-
ترومبوز
ترومبوز هموروئیدهای خارجی یا داخلی هستند که خون جمع شده در داخل آن‌ها، لخته تشکیل می‌دهند که در بواسیر خارجی بسیار دردناک است.
حالا که با هموروئید و انواع آن آشنا شدیم، در ادامه مقاله نشانه‌ها و راه‌های درمان را توضیح می‌دهیم.
چه کسانی دچار این بیماری می‌شوند؟
آقایان نسبت به جنس مخالف خود کم‌تر دچار هموروئید می‌شوند، اما برایشان دردناک‌تر است. بواسیر در مردان معمولا در هر سنی رخ می‌دهد، اما اکثر آقایان به هموروئید بین 45 تا 65 سال مبتلا هستند.
علت بواسیر در مردان چیست؟
دلایل بسیاری برای بروز مشکل هموروئید در آقایان وجود دارد که می‌توان آن‌ها را مدیریت و درمان کنید.
چه عواملی در بروز هموروئید مؤثر هستند؟
-
انجام فعالیت‌های سنگین
اکثر آقایان در محل کار خود فعالیت‌های سنگین انجام می‌دهند یا اجسام بزرگ جابه‌جا می‌کنند. همچنین داشتن فعالیت‌های ورزشی سخت مثل وزنه‌برداری، باعث فشار به شکم یا اندام تحتانی می‌شود و در نتیجه سیاهرگ‌ها متورم و التهاب مقعدی رخ می‌دهد.
-
رژیم غذایی نامناسب
مصرف غذاهای ناسالم فاقد فیبر یا مواد غذایی فرآوری شده، باعث سفتی مدفوع می‌شوند. فشار و نشستن طولانی‌مدت در دست‌شویی از عوامل بروز این بیماری در مردان هستند.
-
یبوست
یکی دیگر از دلایل شایع بروز هموروئید در آقایان زور زدن و یبوست است. اکثر مردان برای مدت زمان طولانی در دست‌شویی می‌نشینند که باعث شلی و جریان یافتن خون به داخل مقعد می‌شود. زور زدن ناشی از یبوست فشار زیادی روی وریدهای داخلی یا اطراف مقعد وارد می‌کند در نتیجه تورم و التهاب در رگ‌ها صورت می‌گیرد.
-
افزایش وزن
افزایش وزن یکی دیگر از دلایل متورم شدن رگ‌های مقعد و ایجاد توده است، همچنین باعث بروز یبوست هم می‌شود، در نتیجه آقایانی که وزن زیادی دارند در معرض خطر ابتلا به هموروئید هستند.
-
افزایش سن
مقعد، رگ‌های خونی و بافت‌های بسیاری دارد که به کنترل حرکت روده‌ها کمک می‌کند تا عمل دفع راحت‌تر صورت گیرد. با افزایش سن، بافت‌هایی که حامی وریدهای راست روده و مقعد هستند به مرور زمان ضعیف و کشیده می‌شوند. در نتیجه خطر ابتلا به هموروئید در آقایان افزایش می‌یابد.
اثر بواسیر بر عملکرد و زندگی روزانه آقایان
این بیماری اغلب با احساس خارش، درد و سوزش و گاهی خونریزی در ناحیه مقعد همراه است؛ بنابراین انجام فعالیت‌های روزانه را دچار اختلال می‌کند. همچنین بر اساس نتیجه تحقیقات به دست آمده، آقایان زیر 40 سال که به هموروئید مبتلا هستند، از اختلال نعوظ رنج می‌برند.
برای پیشگیری از هموروئید چه کنیم؟
خوشبختانه راه‌های بسیاری برای پیشگیری و مدیریت نشانه‌های بواسیر وجود دارد. همان‌طور که ابتدای مقاله گفتیم، مقعد راه خروج مدفوع است؛ بنابراین مدفوع سفت به رگ‌های خونی رکتوم آسیب می‌رساند. برای جلوگیری از بروز این مشکل می‌توانید دستورالعمل‌های زیر را انجام دهید:
- مایعات فراوان از جمله آب، آب‌میوه طبیعی و… بنوشید
- یک رژیم غذایی سالم حاوی فیبر (میوه و سبزیجات) برای خود تهیه کنید
- در طول روز تحرک داشته باشید و فعالیت‌های ورزشی سبک مانند پیاده‌روی انجام دهید
- وزن خود را کنترل نمایید
- هنگام نیاز به دست‌شویی، آن را به تأخیر نیندازید
- نشستن در مدت‌زمان طولانی ممنوع است
- از زور زدن و حبس نفس هنگام تلاش برای دفع مدفوع اجتناب نمایید.
بواسیر می‌تواند ناراحت کننده باشد؛ بنابراین برای جلوگیری از بروز این مشکل، موارد بالا برای جلوگیری از یبوست و نرمی مدفوع مؤثر هستند.
روش‌های تشخیص این بیماری
تشخیص این بیماری از طریق مشاهده علائم هموروئید و معاینه پزشکی انجام می‌شود. قبل از اینکه راه‌های درمان بواسیر را توضیح دهیم، ابتدا نشانه‌های این مشکل را بررسی می‌کنیم.
شواهد بالینی
علائم این بیماری بسته به نوع آن می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم و شواهد موجود بسته به نوع این بیماری به شرح زیر است:
علائم هموروئید داخلی
همان‌طور که گفتیم هموروئید داخلی قابل مشاهده نیست و اکثر مواقع علائمی ندارد، تنها نشانه این مشکل، خونریزی بدون درد است (مشاهده خون روی مدفوع یا دستمال).
علائم هموروئید خارجی
هموروئید خارجی قابل مشاهده و نسبت به بواسیر داخلی دردناک‌تر است.
- احساس خارش در اطراف مقعد
- سوزش مقعدی بعد از مدفوع
- احساس درد در ناحیه مقعد
- خونریزی رکتوم
- لخته خون در مدفوع
- ایجاد توده‌های حساس به لمس و درد در اطراف مقعد
برای بسیاری از آقایان این سؤال پیش می‌آید که علت خارش در این بیماری چیست؟ زمانی که رگ‌های خونی مقعد دچار التهاب یا پارگی شود، احساس خارش به فرد دست می‌دهد.
حالا که با نشانه‌های این بیماری به خوبی آشنا شدید، لازم است پس از مشاهده هرگونه علائم به پزشک متخصص بواسیر مراجعه نمایید.
معاینه پزشکی
هنگام مراجعه به پزشک، ابتدا سؤالاتی درباره علائم و سوابق بیماری از شما پرسیده می‌شود. سپس برای تشخیص نوع بواسیر معاینه فیزیکی صورت می‌گیرد. معاینه رکتوم
آزمایش‌های پزشکی
هموروئید خارجی که اغلب قابل مشاهده است، اما برای نوع داخلی سه روش وجود دارد:
-
روش رکتوم
در این روش پزشک یک انگشت دستکش‌دار و روغنی خود را جهت معاینه و تشخیص رگ‌های متورم، وارد راست روده می کند.
-
آنوسکوپی
برای انجام آنوسکوپی یک لوله شفاف باریک (آنوسکوپ) برای مشاهده پوشش مقعد و رکتوم وارد راست روده می‌شود.
-
سیگموئیدوسکوپ
در این روش هم پزشک یک لوله روشن و دوربین‌دار را برای مشاهده قسمت پایینی (سیگموئید) کولون و رکتوم وارد مقعد می‌کند.
تمامی این آزمایشات در مطب پزشک و به‌صورت سرپایی صورت می‌گیرد.
انواع روش‌های درمان بواسیر
معمولا درمان بواسیر بدون جراحی، ممکن است چراکه پس از مدتی هموروئید به خودی‌خود درمان می‌شود اما در برخی از موارد نیاز به جراحی است. در ادامه راه‌های درمان شقاق و بواسیر و اینکه عمل بواسیر چگونه است را توضیح می‌دهیم.
درمان هموروئید داخلی و خارجی شامل دو مرحله است.
درمان بواسیر در خانه
راه‌های درمان بواسیر خارجی و هموروئید داخلی در خانه موارد زیر را شامل می‌شود:
استفاده از رژیم غذایی درمان بواسیر، روزانه حدود 20 تا 35 گرم مواد غذایی حاوی فیبر برای درمان هموروئید الزامی است. مواد غذایی حاوی فیبر اکثرا میوه‌ها، سبزیجات، غلات، حبوبات و آجیل‌ها هستند. دقت نمایید که برای درمان هموروئید از مصرف غذاهای حاوی کافئین، غذاهای تند و شور و مواد غذایی کنسروی یا فست‌فود خودداری کنید.
درمان گیاهی بیرون‌زدگی بواسیر، درمان بیرون‌زدگی مقعدی از طریق طب سنتی امکان‌پذیر است و درمان طی مدت‌زمان کوتاهی صورت می‌گیرد. گیاهان مؤثر در درمان هموروئید عبارتند از:
- استفاده از روغن زیتون در غذا
- گذاشتن ژل گیاه آلوئه‌ورا روی ناحیه موردنظر
- استفاده از ترکیب عسل و روغن زیتون روی ناحیه بیرون‌زده (این ترکیب در تسکین درد هموروئید هم مؤثر است)
- روغن نارگیل
برای درمان هموروئید پمادهای گیاهی هم وجود دارد که باید با مشورت کارشناس طب سنتی استفاده نمایید.
تغییر سبک زندگی، تغییر سبک زندگی در درمان انواع هموروئید و پیشگیری از بروز این مشکل مؤثر است.
- روزانه با آب گرم دوش بگیرید و مقعد خود را حدود 10 الی 15 دقیقه در وان آب گرم قرار دهید یا بشویید
- از کمپرس سرد برای تسکین درد و تورم استفاده کنید.
- مایعات فراوان بنوشید
- از مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل و کافئین دوری نمایید.
- داخل دست‌شویی به‌جای دستمال‌های معمولی از دستمال مرطوب استفاده کنید
- روزانه فعالیت‌های ورزشی سبک مانند پیاده‌روی انجام دهید.
برای کاهش و درمان درد مقعد می‌توانید از پمادها و داروهای مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده نمایید. معمولا روش‌های خانگی، بهترین روش درمان هموروئید هستند. در صورتی که نشانه‌های بواسیر پس از یک هفته از بین نرفت باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان پزشکی
پزشک با بررسی علائم و تشخیص نوع هموروئید معمولا داروی بواسیر تجویز می‌کند، اما اگر مشکل از نوع شدید باشد، باید عمل جراحی صورت گیرد.
درمان هموروئید بدون جراحی، روش درمان بدون جراحی شامل دو بخش است:
- استفاده از دارو
در صورتی که بواسیر خفیف باشد، امکان دارد پزشک برای رفع خارش، سوزش و تسکین درد، کرم، پماد، شیاف یا پدهای بدون نسخه را پیشنهاد دهد. این محصولات حاوی موادی مانند فندق جادوگر یا هیدروکورتیزون و لیدوکائین هستند.
- استفاده از باند لاستیکی
این روش سرپایی برای درمان خونریزی بواسیر داخلی استفاده می‌شود. در این روش، درمانپزشک متخصص یک یا دو نوار الاستیکی کوچک را روی پایه هموروئید داخلی قرار می‌دهد تا بتواند جریان خون را قطع کند.
- انعقاد نور مادون قرمز
تابش نور مادون قرمز به داخل مقعد با ایجاد گرما باعث سفت و چروکیدگی بافت‌های هموروئید داخلی و انسداد رگ‌های بواسیر خونی می‌شود.
- اسکلروتراپی
اسکلروتراپی برای درمان بواسیر خارجی است. در این روش یک ماده شیمیایی به داخل ورید متورم تزریق می‌شود و به مرور زمان با ایجاد چسبندگی، بافت اضافی هموروئید را از بین می‌برد.
- روش لیزر برای هموروئید خارجی و داخلی
لیزر یکی دیگر از روش‌های درمانی کم تهاجمی است که در از بین بردن دائم هموروئید داخلی و خارجی تأثیر دارد.
عمل جراحی، اگر بواسیر به‌موقع درمان نشود، ترومبوز (نوع خارجی) یا پرولاپس (نوع داخلی) به وجود می‌آید. در چنین شرایطی تنها راه از بین بردن هموروئید، عمل جراحی است.
- عمل هموروئیدکتومی برای هموروئید خارجی
در این روش جراحی، پزشک به‌طور کامل بافتی که خونریزی دارد را جدا می‌کند.
- عمل هموروئیدوپکسی برای بواسیر داخلی
در این روش که منگنه هم نامیده می‌شود، پزشک متخصص هموروئید جریان خون را در بافت هموروئیدی مسدود می‌کند.
برای درمان بواسیر به پزشک با چه تخصصی مراجعه نمایم؟
جهت درمان هموروئید به پزشک جراح عمومی مراجعه نمایید. پس از مراجعه پزشک با مشاهده علائم شما نوع بواسیر مشخص خواهد شد.
اگر بواسیر در مردان درمان نشود، چه اتفاقی می‌افتد؟
در صورتی که درمان هموروئید صورت نگیرد و عود کند، عارضه‌هایی رخ می‌دهد. برخی از خطرات بواسیر عبارتند از:
- کم خونی
- لخته شدن خون
- عفونت و التهاب در مقعد
طول درمان بعد از عمل هموروئید چقدر است؟
مدت‌زمان درمان هموروئید با روش‌های کم تهاجمی مانند لیزر حدود یک هفته و طول درمان جراحی‌ها حدود 2 ماه است.
یادداشت پایانی
بواسیر یا هموروئید یک مشکل رایج در آقایان است که با التهاب و خونریزی سیاهرگ‌های رکتوم ظاهر می‌شود. احساس درد، سوزش و مشاهده خون از نشانه‌های بواسیر خواهد بود که با استفاده از روش‌های خانگی یا پزشکی قابل درمان است. چنانچه شما هم چنین علائمی را مشاهده کردید، برای درمان و پیشگیری از عود بواسیر به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
