تغذیه سرطان سینه و بایدها و نباید‌های آن
تغذیه سرطان سینه و حفظ یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به روند درمان و بهبود آن کمک کند.اگر فردی مبتلا به سرطان سینه باشد، به احتمال زیاد تحت شیمی درمانی، هورمون درمانی یا داروهای هدفمند HER2 قرار می‌گیرد. در حقیقت درمان بیمار به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد.
همچنین ممکن است نیاز به پرتودرمانی نیز وجود داشته باشد. در میان عوارض جانبی مختلفی که درمان‌های سرطان دارند، احتمال کاهش اشتها در بیمار بیشترین گزارش را داشته است.
در ادامه درمان سرطان معمولا درمان‌هایی مانند عمل جراحی حفظ پستان (BCS) انجام می‌شود که به آن لامپکتومی، ماستکتومی جزئی یا ماستکتومی کامل نیز می‌گویند.
کنار آمدن با درمان‌ها و تغییرات فیزیکی می‌تواند سخت باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که حدود 50درصد از افراد مبتلا به سرطان سینه دچار افسردگی یا اضطراب نیز می‌شوند. از آنجایی که سرطان سینه می‌تواند به طور قابل توجهی بر سلامت جسمی و روانی فرد تاثیر بگذارد، ممکن است بر اشتهای او نیز تاثیر منفی داشته باشد.
با این حال انتخاب مواد غذایی خوب می‌تواند به تغذیه مغز و بدن در ادامه مبارزه با بیماری کمک کند.
در ادامه قصد داریم مطالبی را در مورد تغذیه سرطان سینه عنوان کنیم . با مجله پزشکی ژین طب همراه شوید.
تغذیه سرطان سینه باید چگونه باشد؟
در واقع هیچ رژیم غذایی خاصی برای افراد مبتلا به سرطان وجود ندارد. نیازهای فرد به مواد مغذی ممکن است بسته به عوامل بسیاری متفاوت باشد که شامل سایر تشخیص‌های پزشکی، وزن بدن، کمبود مواد مغذی، داروها و علائمی است که در زمان درمان تجربه می‌کنند.
تیم مراقبت‌های بهداشتی فرد از جمله یک متخصص تغذیه با تجربه که در تغذیه انکولوژی تخصص دارد، می‌تواند به او کمک کند تا تغذیه سرطان سینه را برای نیازها و سلامت کلی خود تدارک ببیند. غذاهای زیر بر اساس توصیه‌های کلی برای حفظ سلامت کلی در هنگام زندگی با سرطان سینه هستند:
- غذاهای کامل و غنی از مواد مغذی: مانند میوه‌ها و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، منابع پروتئینی مانند مرغ و بوقلمون، ماهی‌های چرب مانند قزل آلا یا سالمون و منابع پروتئین گیاهی مانند عدس و آجیل
- غذاهای سرشار از چربی‌های سالم و پروتئین: فرد مبتلا اگر نیاز به حفظ یا افزایش وزن دارد می‌تواند از منابع چربی سالم مانند آجیل و دانه‌ها، آووکادو و روغن زیتون و همچنین منابع پروتئینی مانند تخم مرغ، مرغ، عدس و ماهی استفاده کند. غذاهای غنی از پروتئین برای حفظ توده عضلانی مهم هستند
- مایعات ترکیبی: مانند میلک شیک، اسموتی، آب میوه یا سوپ برای مواقعی که تمایلی به خوردن غذاهای جامد ندارند
- غذاهای پر فیبر: مانند غلات کامل، دانه کتان، حبوبات، سبزیجات و میوه‌ها برای درمان یبوست
- فیتوشیمیایی‌ها: خوردن غذاهای حاوی ترکیبات خاصی به نام فیتوکمیکال‌ها ممکن است به بدن فرد در مبارزه با سرطان کمک کند. این مواد شیمیایی عمدتا در غذاهای گیاهی وجود دارند، اما این نکته نیز قابل ذکر است که برخی مطالعات نشان می‌دهند این ترکیبات ممکن است به کاهش خطر یا عود سرطان کمک کنند. با این حال برای تعیین تثیر دقیق این ترکیبات بر درمان سرطان‌های موجود یا عود کردن سرطان، تحقیقات بیشتری لازم است
انواع تغذیه سرطان سینه را بشناسید
بسیاری از افرادی که در مورد سرطان سینه به صورت آنلاین مطالعه می‌کنند، امکان دارد ادعاهایی نیز پیدا کنند که یک رژیم غذایی می‌تواند آن‌ها را در درمان کند. افراد باید مراقب این ادعاهای اغراق‌آمیز باشند.
به طور کلی تحقیقات نشان می‌دهد که پیروی از یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل، مرغ و محصولات لبنی کم چرب ممکن است تاثیر مثبتی بر درمان سرطان داشته باشد. در مقابل خوردن غذاهای فرآوری شده، غذاهای با قند بالا یا غذاهای سرخ شده تاثیرات منفی به دنبال دارد.
بنابراین هر رژیم غذایی مانند رژیم مدیترانه‌ای که این نوع غذا خوردن را تشویق می‌کند، ممکن است به بهبود سرطان کمک کند و یک تغذیه سرطان سینه خوب و مناسب محسوب شود.
افراد مبتلا برای پیروی از رژیم‌های مختلف بهتر است به نکات زیر نیز توجه کنند:
رژیم کتو
- رژیم کتوژنیک یک برنامه غذایی پرچرب و کم کربوهیدرات است که اخیرا محبوبیت پیدا کرده است
- در این رژیم فرد به طور چشمگیری مصرف کربوهیدرات‌ها را کاهش می‌دهد تا بدن خود را در حالت کتوز قرار دهد، تا جایی که مجبور می‌شود چربی‌های ذخیره شده را برای انرژی بسوزاند
- اگرچه چند مطالعه نشان داده‌اند که رژیم کتوژنیک برای روند بهبود انواع خاصی از سرطان امیدوارکننده است؛ اما برای درمان سرطان سینه ثابت نشده. چراکه می‌تواند تعادل شیمیایی بدن را تغییر دهد
رژیم غذایی گیاهی
- رژیم غذایی گیاهی اینگونه است که فرد عمدتا از مواد خوراکی مانند: میوه‌ها، سبزیجات، غلات، حبوبات، آجیل و دانه‌ها استفاده می‌کند. این رژیم تقریبا شبیه به رژیم گیاه‌خواری است، اما بسیاری از افرادی که از رژیم‌های گیاهی پیروی می‌کنند هنوز هم محصولات حیوانی می خورند؛ با این حال آن‌ها مصرف خود را در خوردن محصولات حیوانی محدود می‌کنند
- موسسه تحقیقات سرطان آمریکا توصیه می‌کند برای پیشگیری از هر گونه سرطان بهتر است از رژیم غذایی گیاهی پیروی شود. رژیم غذایی به فرد این امکان را می‌دهد که فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد شیمیایی گیاهی را از غذاهای گیاهی و در عین حال پروتئین و مواد مغذی را از محصولات حیوانی دریافت کنند
- در نهایت همه افراد باید بدانند هر رژیمی که امتحان می‌کنند باید دارای تعادل از مواد مغذی، پروتئین، کالری و چربی‌های سالم باشد. افراط در هر جهت می‌تواند خطرناک باشد.
- بنابراین پیشنهاد می‌شود قبل از اینکه رژیم جدیدی را شروع کنید با متخصص تغذیه و پزشک خود مشورت کنید
رژیم غذایی مدیترانه‌ای
پیروی از رژیم میدیترانه‌ای به این معنی است که انواع زیادی از میوه‌ها و سبزیجات و همچنین غلات، آجیل و دانه‌ها را باید در سبد غذایی گنجاند. این رژیم همچنین شامل روغن زیتون، لوبیا، لبنیات و پروتئین‌هایی مانند مرغ، تخم مرغ و ماهی در مقادیر کمتر است.
غذایی که با این رژیم می‌خورید معمولا فرآوری نشده. این رژیم غذایی قند، نمک و چربی اشباع شده را به حداقل می‌رساند و گوشت‌های فرآوری شده زیادی را شامل نمی‌شود
مطالعات متعدد نشان می‌دهد که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد. علاوه بر این تحقیقات منبع معتبری نشان می‌دهد که این رژیم ممکن است به بهبود کیفیت خواب، کاهش درد و افزایش رفاه کلی فرد کمک کند.
نکاتی برای تغذیه سرطان سینه
علائم سرطان سینه و عوارض جانبی درمان ممکن است باعث شود احساس ناخوشایندی برای آشپزی، برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی یا خوردن به‌طور معمول در فرد ایجاد نکند. در اینجا چند نکته وجود دارد که به بیمار کمک می‌کند تا غذای سالم را با سهولت مصرف کند.
- بهتر است بیماران حجم وعده‌های غذایی خود را کوچک کنند. تهوع، نفخ و یبوست می‌تواند خوردن سه وعده غذایی بزرگ در روز را سخت کند
- برای دریافت کالری مورد نیاز خود، وعده‌های کوچک‌تر را پنج یا شش بار در روز مصرف کنند. میان وعده‌هایی مانند تخم مرغ آب پز سفت، ماست با انواع توت‌ها و کره بادام زمینی را روی کراکر یا سیب میل کنند
- یک متخصص تغذیه می‌تواند به بیماران در طراحی یک برنامه غذایی سالم کمک کند که متناسب با ترجیحات غذایی و نیازهای غذایی فرد باشد. متخصصین همچنین می‌توانند راه‌هایی را برای مدیریت عوارض جانبی درمان سرطان مانند حالت تهوع آموزش دهند تا بتوانند رژیم غذایی متعادلتری داشته باشند
توصیه ما این است که فرد مبتلا با یک متخصص تغذیه که در درمان افراد مبتلا به سرطان سینه تجربه دارد در ارتباط باشند تا تغذیه سرطان سینه مناسبی را دریافت کنند. انکولوژیست یا پرستار می‌تواند در پیدا کردن یک متخصص تغذیه خوب و مجرب به افراد کمک کنند
- گاهی اوقات شیمی درمانی می‌تواند طعم بدی در دهان فرد ایجاد کند که طعم ناخوشایندی به غذا می‌دهد. برخی غذاها مانند: گوشت می‌توانند طعم فلزی به خود بگیرند
برای بهبود طعم غذا بهتر است از استفاده از ظروف فلزی خودداری کنند. به جای آن از کارد و چنگال پلاستیکی استفاده کنند و با قابلمه‌ها و تابه‌های شیشه‌ای غذای خود را طبخ کنند
- اگر دهان فرد برای خوردن غذاهای جامد به شدت درد می‌کند و توان خوردن ندارند؛ توصیه می‌شود تغذیه خود را از مایعاتی مانند اسموتی‌ها یا نوشیدنی‌های مغذی دریافت کنند
علاوه بر این عوارض جانبی درمان مانند استفراغ و اسهال می‌تواند باعث کم‌آبی بدن فرد شود. همه افراد باید حداقل 8-12 لیوان آب در روز بنوشند. ممکن است مقداری از آن مایعات آب میوه، شیر و آبگوشت کم سدیم باشد
- بهتر است در این دوران مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار را محدود و سعی داشته باشند از غذاها و میوه‌ها و سبزیجات آب‌دار مصرف کنند
- سرطان پستان حین حاملگی برای توصیف مادرانی است که در زمان بارداری به سرطان سینه مبتلا می‌شوند. بنابراین مادرانی که در دوران بارداری هستند و به سرطان مبتلا می شوند می‌توانند با توجه به تغذیه بارداری و همچنین اصول تغذیه سرطان سینه این دوران را بهتر پشت سرگذارند.
مصرف چه غذاهایی خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش می‌دهد؟
عوامل زیادی در بروز سرطان سینه موثر هستند. در حالی که بهبود رژیم غذایی می‌تواند سلامت کلی فرد را در پی داشته باشد و به طور کلی خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد؛ اما تنها یک تکه از پازل است و مراقبت‌هاب دیگری هم نیاز دارد.
با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف غذاهای زیر و پیروی از بهترین تغذیه سرطان سینه می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد:
مصرف سبزیجات برگ سبز
کلم پیچ، اسفناج، سبزی خردل و شاتوت تنها تعدادی از سبزیجات با برگ سبز هستند که از خواص ضد سرطانی برخوردارند.
سبزیجات برگ سبز حاوی آنتی اکسیدان‌های کاروتنوئیدی از جمله بتا کاروتن، لوتئین و زآگزانتین هستند که سطوح بالایی از آن‌ها در کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه تاثیرگذار است.
تجزیه و تحلیل 8 مطالعه در بیش از 7000 نفر نشان داده است که زنان با سطوح بالاتر کاروتنوئیدها در مقایسه با زنان با سطوح پایین‌تر، خطر ابتلا به سرطان سینه را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند.
به همین ترتیب، مطالعه‌ای دیگر بر بیش از 32000 زن، سطوح بالاتر کاروتنوئیدهای خونی را با کاهش 18 تا 28درصدی خطر سرطان سینه و همچنین کاهش خطر عود و مرگ در افرادی که قبلا سرطان سینه داشتند، تاثیرگذار دانست.
علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف زیاد فولات، ویتامین B متمرکز در سبزیجات برگ سبز، ممکن است از زنان در مقابل سرطان سینه محافظت کند.
مصرف مرکبات
مرکبات که شامل پرتقال، گریپ فروت، لیمو، لیموترش و نارنگی می‌شوند؛ سرشار از ترکیباتی هستند که ممکن است در برابر سرطان سینه، زنان را مقاوم کنند. از جمله:
- فولات
- ویتامیC
- کاروتنوئیدهایی مانند بتا کریپتوکسانتین و بتا کاروتن
- آنتی اکسیدان‌های فلاونوئیدی مانند کورستین، هسپرتین و نارینجنین
گفتنی است که این مواد مغذی اثرات آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی و ضد التهابی دارند.
در واقع، تحقیقات انجام شده مصرف مرکبات را با کاهش خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها، از جمله سرطان سینه مرتبط می‌داند. به طوری که بررسی 6 مطالعه بر روی بیش از 8000 نفر، مصرف زیاد مرکبات را با کاهش 10درصدی خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط دانست.
مصرف ماهی چرب
ماهی‌های چرب از جمله سالمون، ساردین و ماهی خال مخالی به دلیل برخورداری از فواید چشمگیر شناخته شده‌اند. چربی‌های امگا 3، سلنیوم و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کانتاکسانتین نیز اثرات محافظتی در برابر سرطان دارند.
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که خوردن ماهی‌های چرب به طور خاص خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش می‌دهد به همین دلیل در تغذیه سرطان سینه گنجانده می‌شود.
یک تجزیه و تحلیل بزرگ از 26 مطالعه روی 883000 نفر نشان داد که افرادی که بیشترین مصرف غذاهای دریایی از منابع امگا 3 را داشتند در مقایسه با کسانی که کمترین مقدار را مصرف کردند تا 14درصد با کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه روبرو شدند.
متعادل کردن نسبت امگا 3 به امگا 6 با خوردن ماهی‌های چرب می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه نیز کمک کند.
مصرف سبزیجات آلیوم
سیر، پیاز و تره فرنگی همگی سبزیجات آلیوم به شمار می‌آیند که دارای مجموعه‌ای از مواد مغذی از جمله ترکیبات ارگانوسولفور، آنتی اکسیدان‌های فلاونوئیدی و ویتامین C هستند که ممکن است خواص ضد سرطانی قوی داشته باشند.
یک مطالعه بر روی 660 زن در پورتوریکو، مصرف زیاد سیر و پیاز را با کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط دانست.
به همین ترتیب، مطالعه‌ای روی 285 زن نشان داد که مصرف زیاد سیر و تره فرنگی نیز می‌تواند از سرطان سینه محافظت کند. با این حال، این مطالعه به ارتباط مثبتی بین مصرف زیاد پیاز پخته و سرطان سینه اشاره کرده است. با این حال تحقیقات بیشتری در مورد پیاز و تغذیه سرطان سینه مورد نیاز است.
مصرف هلو، سیب و گلابی
طبق تحقیقات انجام شده میوه‌ها به ویژه هلو، سیب و گلابی در برابر سرطان سینه از زنان محافظت می‌کنند.
در یک مطالعه بر روی 75929 زن، کسانی که حداقل 2 وعده هلو در هفته مصرف می‌کردند تا 41درصد کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه ER-S را داشتند.
جالب است که یک مطالعه در لوله آزمایش نشان داد که آنتی اکسیدان‌های پلی فنل موجود در هلو از رشد و گسترش رده سلولی سرطان سینه جلوگیری می‌کند.
علاوه بر این مطالعه‌ای که داده‌های 272098 زن را تجزیه و تحلیل می‌کند، مصرف سیب و گلابی را با خطر کمتر سرطان سینه مرتبط می‌داند.
مصرف سبزیجات چلیپایی
سبزیجات چلیپایی، از جمله گل کلم، کلم و کلم بروکلی، موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه می‌شود.
سبزیجات چلیپایی حاوی ترکیبات گلوکوزینولات هستند که بدن می‌تواند آن‌ها را به مولکول‌هایی به نام ایزوتیوسیانات تبدیل کند. این مولکول‌ها پتانسیل ضدسرطانی قابل توجهی دارند.
این نیز قابل ذکر است که مطالعه ای روی 1493 زن، مصرف بیشتر سبزیجات چلیپایی می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه شود.
مصرف لوبیا
لوبیا سرشار از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. به طور خاص محتوای بالای فیبر آن‌ها می‌تواند از بروز سرطان سینه در زنان محافظت کند.
مطالعه‌ای روی 2571 زن نشان داد که مصرف زیاد لوبیا خطر ابتلا به سرطان سینه را تا 20درصد در مقایسه با مصرف کم لوبیا کاهش می‌دهد.
علاوه بر این، در یک مطالعه روی 1260 زن نیجریه‌ای، خطر ابتلا به سرطان سینه در افرادی که بیشترین مصرف لوبیا را داشتند در مقایسه با کسانی که کمترین میزان مصرف را داشتند تا 28درصد کاهش یافته بود.
مصرف ادویه‌ها و گیاهان
گیاهان و ادویه‌ها مانند جعفری، رزماری، پونه کوهی، آویشن، زردچوبه، کاری و زنجبیل حاوی ترکیباتی شامل ویتامین‌ها، اسیدهای چرب و آنتی اکسیدان‌های پلی فنل هستند که می‌توانند به محافظت در برابر سرطان سینه کمک کنند.
موارد ذکر شده به عنوان مثال پونه کوهی دارای آنتی اکسیدان‌های کارواکرول و رزمارینیک اسید است که مطالعات لوله آزمایش نشان داده‌اند که اثرات ضدسرطانی قابل توجهی در برابر رده‌های سلولی تهاجمی سرطان سینه نشان می‌دهند و در تغذیه سرطان سینه گنجانده می‌شود.
از آنجایی که بسیاری از گیاهان و ادویه‌جات دیگر دارای اثرات ضدسرطانی قوی هستند، ایده خوبی است که از انواع آن‌ها در تغذیه سرطان سینه وجود داشته باشند.
غذاها و نوشیدنی‌هایی که نباید در تغذیه سرطان سینه وجود داشته باشد
در حالی که برخی غذاها ممکن است از سرطان سینه محافظت کنند، سایر غذاها ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند. به این ترتی، بهتر است از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های زیر به طور کلی اجتناب کرد یا مصرف آن‌ها را به حداقل رساند:
مصرف الکل
استفاده از الکل به ویژه نوشیدن زیاد، خطر ابتلا به سرطان سینه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.
مصرف فست فود
خوردن غذاهای فست فود به طور منظم با معایب بسیاری از جمله افزایش خطر بیماری قلبی، دیابت، چاقی و سرطان سینه همراه است.
مصرف غذاهای سرخ شده
تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی سرشار از غذاهای سرخ شده ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. در واقع در مطالعه‌ای روی 620 زن ایرانی، مصرف غذای سرخ‌شده بزرگ‌ترین عامل خطر برای ابتلا به سرطان سینه بوده است.
مصرف گوشت‌های فرآوری شده
گوشت‌های مانند بیکن و سوسیس نیز مضر هستند و خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند. یک تجزیه و تحلیل از 15 مطالعه، مصرف بالای گوشت فرآوری شده را با 9درصد بیشتر خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط دانسته است.
مصرف شکر
رژیم غذایی سرشار از قند افزوده باعث افزایش التهاب و ایجاد آنزیم‌های خاص مرتبط با رشد و گسترش سرطان، به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.
مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده
رژیم‌های غذایی سرشار از کربوهیدرات‌های تصفیه شده ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. بنابراین توصیه می‌شود محصولات غلات کامل و سبزیجات غنی از مواد مغذی را جایگزین کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند نان سفید و محصولات شیرین کنند.
یادداشت پایانی
شکی نیست که تغذیه سرطان سینه می‌تواند به پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. با این حال بسیاری از انتخاب‌های اشتباه دیگری که در سبک زندگی وجود دارد نیز می‌توانند باعث بروز سرطان سینه در زنان شوند.
اینکه هر فردی در زندگی خود از یک رژیم غذایی خاص پیروی کند در تغذیه و سلامت خانواده نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد.
در این نوشتار سعی کردیم مطالبی را پیرامون تغذیه سرطان سینه بیان کنیم؛ امیدواریم مفید واقع شده باشد.
