آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم می شود؟
آناتومی مینیسک برای درک چگونگی درمان و ترمیم پارگی آن بسیار مهم است. جریان خونرسانی به مینیسک بسیار ضعیف است. خون؛ مواد مغذی، فاکتورهای رشد و سلول‌ها را به مینیسک می‌آورد و به آن امکان بهبود می‌دهد. از آنجایی که مینیسک، خون کمی دارد؛ قسمت‌های خاصی از آن بیشتر می‌توانند پارگی را التیام بخشند و سایر نواحی هرگز بهبود نمی‌یابند. این ساختار شبیه به ناخن انگشت، مو و دندان است که همگی دارای یک جزء عروقی و یک جزء غیرعروقی هستند.
بخش عروقی به دلیل وجود مویرگ‌ها در بافت مینیسک، منطقه با خونرسانی مناسب یا منطقه قرمز نامیده می‌شود. بخش بدون عروق به دلیل عدم وجود خون، منطقه سفید نامیده می‌گردد. حالا که با ساختار مینیسک در بخش مقدمه آشنا شدیم، در ادامه این مقاله از مجله سلامت ژین طب می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم می شود؟
چرا برخی از پارگی‌های مینیسک ترمیم می شوند و برخی دیگر نیاز به جراحی پیدا می‌کنند؟
پارگی‌های منطقه قرمز، پتانسیل بهبود دارند و پارگی‌های منطقه سفید احتمالا هرگز بهبود نمی‌یابند. منطقه وسط این دو، منطقه قرمز-سفید در نظر گرفته می‌شود.
ترمیم و درمان مینیسک به نوع پارگی بستگی دارد. پارگی‌های مینیسک را می‌توان به سه گروه اصلی تقسیم کرد:
- پارگی در منطقه سفید (پارگی مرکزی)
- پارگی در منطقه قرمز (پارگی محیطی)
- پارگی مرتبط با آرتریت دژنراتیو (ساییدگی و پارگی که بیشتر در اشخاص بالای ۵۰ سال اتفاق می‌افتد)
آیا پارگی منطقه سفید مینیسک ترمیم می‌گردد؟
به دلیل کمبود خونرسانی، احتمال بهبودی پارگی‌ها در منطقه سفید بسیار کم است؛ به همین دلیل اغلب نیاز به جراحی دارند. بخش‌های سست‌شده اغلب در مفصل چرخیده و می‌توانند گیر کنند که باعث درد ناگهانی تیز می‌شود.
شانس محدودی برای درمان غیرجراحی برای این پارگی‌ها وجود دارد، زیرا این پارگی‌ها دردناک هستند و احتمال بهبودی کمی دارند. در طول عمل جراحی کم‌تهاجمی، یک دوربین آرتروسکوپی وارد مفصل می‌شود و از طریق یک برش کوچک دیگر، از ابزارهایی برای بریدن بخش‌های سست‌شده استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: پارگی مینیسک زانو, عارضه‌ای شایع بین ورزشکاران
مینیسک برای محافظت از غضروف زانو و جلوگیری از آرتروز بسیار مهم است، بنابراین مراقبت زیادی انجام می‌شود که فقط بخش‌های سست‌شده، آسیب‌دیده و از کار افتاده مینیسک را جدا کرده و قسمت سالم حفظ گردد.
این روش معمولاً بدون عارضه است و بهبودی نسبتاً سریعی دارد. نام این روش، منیسکتومی است.
آیا پارگی ناحیه قرمز مینیسک نیز ترمیم می‌گردد؟
به دلیل وجود خونرسانی در منطقه قرمز، این پارگی‌ها پتانسیل بهبود دارند. اگر آزمایش تصویربرداری ام آر آی پارگی در این ناحیه را نشان دهد، در ابتدا می‌توان بدون جراحی آن را درمان کرد. بسته به مدت زمان و اندازه پارگی، در صورتی که بیمار بتواند استراحت درست و کافی به زانوی خود بدهد تا بهبودی حاصل شود، درمان غیرجراحی یک گزینه اصلی است.
اگر پارگی بزرگ و جابجا شده باشد یا به خودی خود بهبود نیافته، باید جراحی ترمیمی انجام شود. مانند روش منیسکتومی، ترمیم منیسک نیز از طریق یک روش جراحی کوچک با استفاده از دوربین آرتروسکوپی انجام می‌شود. پس از وارد کردن دوربین از طریق یک برش، ابزارهای کوچکی از طریق برش دیگری وارد می‌شوند تا بخیه‌های کوچکی را در مینیسک انجام دهند. این روش به بیمار این امکان را می‌دهد که به جای برداشتن منیسک، آن را حفظ کند.
بیشتر بدانید: ۹ تست پارگی مینیسک زانو را بشناسید که مثل ذره‌بین عمل می‌کنند
تصمیم نهایی در مورد ترمیم یا برداشتن مینیسک در حین جراحی، زمانی گرفته می‌شود که بتوان محل دقیق و نوع پارگی را شناسایی کرد. برخلاف روش منیسکتومی؛ در این شیوه پس از ترمیم مینیسک، اغلب محدودیت‌هایی برای بیمار اعمال می‌شود تا پارگی شانس کامل بهبودی داشته باشد.
این محدودیت‌ها اغلب می‌تواند بازگشت ورزشکاران را به ورزش کُند کند. اگر ترمیم امکان‌پذیر باشد، این درمان ترجیحی است زیرا شاید در مقایسه با روش منیسکتومی به پیشگیری از آرتریت کمک کند. متأسفانه همه پارگی‌ها قابل ترمیم نیستند.
جراحی ترمیم مینیسک چگونه انجام می‌شود؟
در این روش جراح، مینیسک پاره شده را به هم می‌دوزد. این شیوه معمولاً در بیماران جوان‌تر که در آنها بافت مینیسک پاره شده در شرایط خوبی است و پارگی به شکل خرد شدن اتفاق نیفتاده و نزدیک به جریان خون است، استفاده می‌شود. چنین شرایطی به منیسک امکان می‌دهد تا بهبود یابد.
اقدامات برای ترمیم شاید به طور کامل در داخل با دستگاه‌های کوچک ترمیم مینیسک برای رفع پارگی انجام شود یا از بیرون به شکلی که بخیه‌ها از روی پارگی و از طریق کپسول مفصل زانو عبور داده شوند، انجام گیرد. در این حالت، از طریق یک برش در کنار پارگی، عملیات دوختن و رفع پارگی انجام می‌گردد. این حالت معمولا برای پارگی بزرگ‌تر مینیسک انجام می‌شود.
بهبودی کامل بعد از جراحی ترمیم مینیسک بر اساس نوع پارگی، سطح فعالیت اولیه بیمار و میزان پایبندی او به جلسات فیزیوتراپی می‌تواند چهار تا شش ماه طول بکشد.
آرتریت دژنراتیو؛ آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم می شود؟
آرتریت زانو، وضعیتی است که باعث تخریب پیشرونده ساختارهای زانو می‌شود. همانطور که این عارضه پیشرفت می‌کند، غضروف فرسوده می‌شود، مینیسک پاره می‌گردد، رباط‌ها احتمالا پاره شوند و در نهایت خود استخوان دچار آسیب می‌گردد.
توجه به این موضوع حائز اهمیت است که این دسته از پارگی‌های مینیسک، پارگی‌های مجزا نیستند بلکه بخشی از فرآیند دژنراتیو هستند. به همین دلیل، این پارگی‌ها معمولا به صورت غیرجراحی درمان می‌شوند.
در چنین مواقعی، جراحی آرتروسکوپی اغلب درد بیمار را برطرف نمی‌کند و تاثیر بسیار محدودی دارد. گروه کوچکی از افراد وجود دارند که می‌توانند از روش آرتروسکوپی بهره‌مند شوند اما به طور کلی، این بیماران باید تحت درمان برای کنترل و از بین بردن آرتریت قرار بگیرند.
بیشتر بدانید: انواع روغن برای پارگی مینیسک زانو
شانس ترمیم مینیسک چگونه افزایش می‌یابد؟
اگر همزمان با ترمیم مینیسک، بازسازی رباط صلیبی جلویی نیز انجام شود، خون بیشتری در مفصل زانو وجود خواهد داشت. در نتیجه، میزان موفقیت ترمیم مینیسک زمانی که بازسازی رباط صلیبی جلویی به طور همزمان انجام شود، بالاتر است.
روش‌های دیگری را می‌توان برای بهبود خونرسانی و ترمیم مینیسک استفاده کرد. به عنوان مثال استفاده از بخشی از خون خود بیمار با تکنیکی به نام پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی.
فیزیوتراپی پس از ترمیم مینیسک
فیزیوتراپی پس از ترمیم مینیسک بسته به عوامل مختلف، متفاوت است. آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم می شود؟ این پرسش معمولا پس از جلسات فیزیوتراپی توسط بیماران مطرح می‌شود. اکثر بیماران می‌توانند بلافاصله پس از جراحی، روی زانوی خود وزن وارد کنند، اگرچه احتمال دارد که به زانوبند یا عصا نیاز داشته باشند.
دویدن معمولاً تا 3-4 ماه پس از جراحی به تعویق می‌افتد در حالی که بازگشت کامل به ورزش و انجام حرکاتی مانند چمباتمه زدن معمولاً پس از 4-6 ماه بعد امکان‌پذیر خواهد شد.
یکی از زانوبندهایی که می‌توانید پس از مشورت با فیزیوتراپ خود استفاده کنید، زانوبند زاپیامکس است. زانوبند زاپیامکس جدیدترین راه حل درمان درد زانو، ساخت کشور آلمان است. اما سوال اینجاست که به وسیله این زانوبند آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم می شود؟
این زانوبند می‌تواند در مدت سه هفته، زانو درد شما را تا حد زیادی کاهش دهد یا به طور کامل آن را رفع کند. زاپیامکس با جدیدترین تکنولوژی‌های روز دنیا، می‌تواند جایگزین فیزیوتراپی‌های بلندمدت و جراحی‌های پرریسک باشد.
نکاتی در ارتباط با ترمیم و درمان غیرجراحی پارگی مینیسک زانو
اقدامات زیر به عنوان درمان غیرجراحی برای ترمیم پارگی زانو مفید هستند:
- استراحت دادن به زانو
- قرار دادن یخ روی زانو به مدت 15 دقیقه هر یک یا دو ساعت برای کاهش تورم
- بالا نگه داشتن زانو برای کاهش تورم
- مصرف داروهای ضدالتهابی بدون نسخه مانند ایبوپروفن برای کاهش تورم و درد
- پرهیز از ورزش‌ها و فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شود یا پیچش و خم شدن زانو
- اگر فعالیت‌های روزمره مانند پیاده‌روی باعث زانو درد می‌شود، از عصا استفاده کنید
- استفاده از زانوبند در صورتی که احساس عدم‌ثبات و ناپایداری در ناحیه زانو می‌کنید یا آرتریت زمینه‌ای دارید
بیشتر بدانید: عمل آرتروسکوپی زانو؛ مزایا، عوارض و مراحل انجام آن را بدانید
در بسیاری از موارد، پزشکان برای بازیابی دامنه حرکتی و قدرت، بیماران را به فیزیوتراپیست ارجاع می‌دهند. تحت راهنمایی فیزیوتراپ، بیماران تمریناتی را انجام می‌دهند که عضلات چهارسر ران و سایر عضلات اطراف مفصل زانو و مفصل ران را با هدف تقویت قدرت، بهبود ثبات و تعادل زانو و حفظ یا افزایش دامنه حرکتی تقویت می‌کند.
علاوه بر این اگر بیمار، آرتروز زمینه‌ای در زانو داشته باشد یعنی غضروف مفصلی تا استخوان ساییده شده باشد، پزشک ممکن است به بیمار تزریق کورتیزون یا ویسکومپلنتاسیون را برای کاهش درد و تورم پیشنهاد دهد.
آینده افراد مبتلا به پارگی مینیسک چه می‌شود؟
به طور کلی با درمان و توانبخشی مناسب، افرادی که دچار پارگی مینیسک می‌شوند به ویژه بیماران مسن، اغلب می‌توانند به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.
با این حال، پارگی مینیسک شاید خطر ابتلا به استئوآرتریت را افزایش دهد و اگر درمان نشود، می‌تواند در طول زمان بدتر شود. اگرچه منیسکتومی احتمالاً درد و علائم پارگی مینیسک را در یک بیمار فعال از بین ببرد، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که بیمار به مرور زمان به دلیل از بین رفتن بخشی از توانایی‌های جذب شوک مینیسک به علت برداشتن قسمتی از آن؛ به استئوآرتریت مبتلا نشود.
سخن پایانی در ارتباط با ترمیم پارگی مینیسک زانو
اکثر پارگی‌های مینیسک زانو قابل ترمیم نیستند. مینیسک، خون محدودی دارد و پارگی در نواحی با جریان خون کم یا بدون جریان خون، شانس زیادی برای بهبودی ندارد.
الگوی پارگی نیز مهم است. همیشه نمی‌توان پیش‌بینی کرد که آیا پارگی مینیسک قابل ترمیم است یا خیر. اگر پارگی مینیسک برای ترمیم مناسب در نظر گرفته شود، می‌توان از تکنیک جراحی کم‌تهاجمی آرتروسکوپی استفاده کرد.
سوالات متداول در ارتباط با آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم می شود؟
1-آیا پیاده‌روی برای پارگی مینیسک زانو ضرر دارد؟
ادامه راه رفتن روی پای آسیب‌دیده می‌تواند علائم شما را تشدید کند و درد و سفتی را در عرض چند روز بدتر نماید. به علاوه، امکان دارد که پارگی مینیسک خطر عوارضی مانند ایجاد آرتروز در زانوی آسیب‌دیده را نیز افزایش دهد.
2-برای پارگی مینیسک زانو چی بخوریم؟
روغن زیتون، آب قلم استخوان، سبزیجات چلیپایی (انواع کلم‌ها)، ماهی، میوه‌ها، سبزیجات، کلسیم، پروتئین، برگ شلغم، غلات کامل، بادام، انواع توت‌ها
3-علائم پارگی مینیسک زانو چیست؟
درد در مفصل زانو که می‌تواند در داخل، نواحی جانبی یا پشت زانو احساس شود؛ تورم؛ گرفتن یا قفل شدن مفصل زانو؛ ناتوانی در خم و راست کردن کامل مفصل زانو و لنگیدن هنگام راه رفتن به دلیل احساس درد.
