حمایت عاطفی؛ آیا می‌توان روابط زناشویی را بهبود بخشید؟

حمایت عاطفی به معنای این است که افراد با عشق ورزیدن به یکدیگر احساس خوب، مورد اهمیت بودن و دیده شدن را در وجود دیگری به غلیان درآورند.

هر فردی در ابتدای زندگی خود تحت حمایت عاطفی والدین رشد و نمو می‌کند. والدین اولین، بهترین و مهمترین افرادی هستند که می‌توانند با حمایت عاطفی خوب و کافی فرزندان خود را به بلوغ عاطفی برسانند و قلب‌شان را مملو از عشق کنند.

افراد بعد از اینکه به بلوغ عاطفی رسیدند علاقه‌مندند که در یک رابطه عاطفی قرار بگیرند و همچنان خود را تحت حمایت عاطفی قرار دهند، بنابراین وارد روابط زناشویی می‌شوند.

در روابط زناشویی و ازدواج حمایت عاطفی از همسر نقش بسیار مهمی دارد. به طوری که اگر عدم حمایت شوهر از همسر و یا بالعکس صورت گیرد زندگی مشترک دچار سردی می‌شود و احتمال از هم گسیختگی آن وجود دارد.

در ادامه سعی داریم در مورد حمایت عاطفی و تاثیر آن بر زندگی مطالبی را عنوان کنیم. با ما همراه شوید.

نگاهی سریع به حمایت عاطفی

• بدون وجود صمیمیت و حمایت عاطفی واقعی افراد ناگزیر از هم فاصله می‌گیرند
• یکی از مهم‌ترین بخش‌های حمایت از شریک زندگی‌ این است که در مقابل او ظاهر شوند و فعالانه به حرف‌های او گوش دهند
• لمس فیزیکی برای نشان دادن حمایت عاطفی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند
• افرادی که به بلوغ عاطفی رسیده‌اند و تصمیم ازدواج دارند در زندگی مشترک بسیار صبور، دلسوز و مهربان هستند

حمایت عاطفی چیست؟

حمایت عاطفی در اشکال و ابعاد مختلفی وجود دارد؛

• حمایت عاطفی والدین
• حمایت عاطفی دوستان
• حمایت عاطفی همسران از یکدیگر

حمایت عاطفی یعنی عشق ورزیدن، پشتیبانی و حمایت کردن، اطمینان خاطر دادن، پذیرش و تشویق کردن، وجود همه موارد ذکر شده در یک رابطه می‌تواند تاثیرات مثبتی را در پی داشته باشد، به ویژه در زمان‌هایی که طرف مقابل دچار غم، استرس و اندوه بسیار شده است و بیش از پیش نیازمند یاری است. یک حمایت عاطفی خوب و کافی می‌تواند باعث ثبات پایه و اساس رابطه شود.

علائمی که نشان می‌دهد یک رابطه حمایت عاطفی کافی ندارد

به منظور رسیدگی و بهبود حمایت عاطفی در یک رابطه، باید تشخیص داد که چه زمانی یک رابطه فاقد حمایت عاطفی شده است. علائمی وجود دارد که نشان می‌دهد دو نفر در یک رابطه حمایت عاطفی کافی ندارند، از جمله:

• در رابطه با هم احساس دوری می‌کنند

بدون وجود صمیمیت و حمایت عاطفی واقعی افراد ناگزیر از هم فاصله می‌گیرند. در تمام زندگی‌ها بعد از گذشت مدتی افراد با شریک زندگی خود همانند قبل نیستند و مانند گذشته با هم صحبت نمی‌کنند و زمان زیادی را با هم نمی‌گذرانند.

باید بگوییم که اگر ارتباط خود را تقویت نکنند و زمان‌های با هم بودن را افزایش ندهند در نهایت حمایت عاطفی رابطه از بین خواهد رفت.

• از احساسات خود حرفی نمی‌زنند

یکی دیگر از نشانه‌های رابطه‌ فاقد حمایت عاطفی، این است که فرد و شریک زندگی‌اش با یکدیگر صادق یا صریح نباشند. وقتی در مورد احساسات یا عواطف صحبتی به میان نمی‌آید، به احتمال زیاد طرفین احساسات سمی را درون خود نگه می‌دارند.

بنابراین توصیه می‌شود در مورد مشکلات و اضطراب‌های روزانه خود صحبت کنند و راه‌های ارتباطی را تا حد امکان باز نگه دارند.

• زندگی‌های جداگانه‌ای را رهبری و مدیریت می‌کنند

با این سناریو، فرد و شریک زندگی‌اش نه تنها از نظر عاطفی دور هستند، بلکه زمان بسیار کمی را با یکدیگر می‌گذرانند، زیاد پیامک نمی‌فرستند یا قرارهای ملاقاتی با هم ندارند یا شاید در دو گروه اجتماعی کاملا متفاوت قرار گرفته‌اند.

در این صورت فرد باید بخواهد که شریک زندگی‌اش در زندگی نقش داشته باشد و همچنین زمان زیادی را با او بگذراند. اگر تمایلی به انجام این کار ندارد و در صورت انجام آن احساس ناراحتی می‌کند، قطعا یک رابطه عاطفی وجود دارد که در حال از هم گسیختن است.

• گوش دادن آموزش ندیده‌اند و با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند

برخی افراد با شریک زندگی خود به صورت مکرر صحبت می‌کنند، اما همچنان از آن صمیمیت خبری نیست، چراکه هر دو طرف به صورت فعالانه به حرف‌های یکدیگر گوش نمی‌کنند. این موضوع می‌تواند مشکلات بی‌شماری با خود به همراه داشته باشد؛ زیرا طرف مقابل با این تفکر که شریک زندگی‌اش توان درک متقابل وی را در لحظات آسیب‌پذیری ندارد، دچار غم و انزوا می‌شود. بنابراین بهتر است افراد مهارت گوش دادن فعال را بیاموزند تا بتوانند ارتباط عمیقی را با شریک زندگی خود برقرار کنند.

• از نظر فیزیکی صمیمیتی با یکدیگر ندارند

یکی دیگر از نشانه‌های مهم عدم حمایت عاطفی در رابطه این است که فرد و شریک زندگی‌ او درگیر صمیمیت فیزیکی نیستند. شرکایی که قادر به حمایت عاطفی از یکدیگر نیستند، حمایت فیزیکی از یکدیگر برایشان دشوارتر است.

اگر همسران از تماس فیزیکی اجتناب می‌کنند، باید صحبت کنند و سعی کنند ریشه مشکلات صمیمیت فیزیکی را پیدا و مشکل را برطرف کنند، چراکه نبود صمیمیت فیزیکی می‌تواند باعث دوری طرفین از یکدیگر شود.

نحوه ابراز و دریافت حمایت عاطفی

اکنون که نشانه‌های مشکلات حمایت عاطفی را بیان کردیم، احتمالا افراد از خود می‌پرسند که چگونه می‌توانند بهتر از یکدیگر حمایت کنند. در اینجا چند نکته تخصصی وجود دارد که کمک می‌کند صمیمیت عاطفی برقرار و مشکلات حمایتی برطرف شود. که عبارتند از:

• سوال کردن و گوش دادن فعال

یکی از مهم‌ترین بخش‌های حمایت از شریک زندگی‌ این است که در مقابل او ظاهر شوند و فعالانه به حرف‌های او گوش دهند. نشان دهند که به آنچه آن‌ها می‌گویند علاقه دارند و در حین پاسخ دادن به سوالات ابراز عشق و حمایت کنند. از سوالات باز برای برانگیختن بحث واقعی استفاده کنند و به آن‌ها اجازه دهند هر آنچه را که می‌خواهند بگویند.

در حین گوش دادن، مطمئن شوند که به شریک زندگی خود توجه کامل دارند. تلفن و هر چیز دیگری را که می‌تواند موجب حواس‌پرتی شود را کنار بگذارند. تماس چشمی را حفظ کنند، از زبان بدن و نشانه‌های غیرکلامی استفاده کنند تا این‌طور به آن‌ها نشان دهند که پذیرای حرف‌هایشان هستند.

• تایید احساسات یکدیگر

در یک زندگی سالم حمایت عاطفی باید به گونه‌ای باشد که فضای امنی برای هر دو طرف فراهم شود تا احساس دیده و شنیده شدن در آن‌ها غلیان کند. به بیان دیگر باید به شریک زندگی خود اطمینان دهند که احساسات او عادی است و آن‌ها هرگز نمی‌خواهند که درباره آنچه همسرشان می‌گوید قضاوت یا انتقاد کنند.

بنابراین بهتر است از نصیحت کردن خودداری کنند و هرگز فکرها و انتقاداتی که در سرشان می‌گذرد را بیان نکنند.

• نشان دادن حمایت خود

بسیار مهم است که افراد بتوانند حمایت خود را به روش‌های ملموس نشان دهند. راه‌های زیادی برای نشان دادن حمایت وجود دارد که در هر فردی متفاوت است. بنابراین هر کسی باید تلاش کند تا به گونه‌ای که شریک عاطفی‌اش می‌خواهد از او حمایت کند.

• لمس فیزیکی فراموش نشود

وقتی صحبت از روابط عاشقانه خوب و سالم به میان می‌آید، لمس فیزیکی برای نشان دادن حمایت عاطفی نقش  بسیار مهمی را ایفا می‌کند. منظور از تماس فیزیکی داشتن، برقراری رابطه جنسی نیست، بلکه انواع ساده تماس فیزیکی مانند راه رفتن شانه به شانه، دست در دست هم گذاشتن و در آغوش گرفتن  است که می‌توانند برای نشان دادن حمایت عاطفی بسیار شگفت‌انگیز باشند.

• برطرف کردن اختلاف نظرها

زوجین باید توجه داشته باشند که در هر رابطه‌ای احتمال اختلاف نظر و کشمکش وجود دارد، اما آن‌ها باید با تدبیر و روش‌های محبت‌آمیز مشکلات پیش آمده را برطرف کنند. بنابراین توصیه می‌شود برای برقراری یک رابطه عاطفی خوب و با ثبات، اختلاف نظرها را هم با نرمی و عطوفت بیان کنند تا از بروز مشکلات و اختلافات بیشتر جلوگیری شود.

• حمایت از شریک زندگی خود در جمع

حمایت عاطفی فقط به خلوت افراد ختم نمی‌شود. بلکه لازم است که افراد در جمع نیز حمایت خود را بروز دهند. تعریف کردن از شریک زندگی خود در مقابل دیگران و صحبت مثبت در مورد او در مقابل همسالانش می‌تواند باعث شود که او نسبت به خود، همسر و رابطه‌ای که در آن قرار دارند احساس خوبی پیدا کنند.

• اهدای کادوهای کوچک فراموش نشود

زوج‌ها می‌توانند با دادن هدایایی به شریک زندگی خود در زمانی که او انتظارش را ندارد، عشق خود را زنده نگه دارند. لازم نیست این هدایا گران‌قیمت باشند. هدف این است که بفهمد چقدر به او اهمیت می‌دهید. هدیه دادن باعث می‌شود هر دو نفر احساس خوب با ارزش بودن را تجربه کنید.

• تشویق و تحسین یکدیگر

از جمله حمایت‌های عاطفی مهمی که یک زوج می‌توانند برای هم انجام دهند تشویق و تحسین یکدیگر به ویژه در مقابل دیگران است. این‌گونه زوجین می‌توانند عزت نفس، ارزشمندی و اعتماد به نفس بیشتری را به هم القا کنند و در نهایت علاوه براینکه نسبت به خود و انتخابی که داشته‌اند حس خوبی پیدا می‌کنند، بلکه به استحکام رابطه عاشقانه خود نیز مطمئن می‌شوند.

• گفتن دوستت دارم فراموش نشود

گاهی اوقات بهترین راه برای نشان دادن حمایت از همسر این است که بگویند «دوستت دارم». این کلمات جادویی اطمینان نهایی را برای هر شریکی فراهم می‌کند و می‌تواند به او کمک کند تا از مشکلاتی که در داخل یا خارج از رابطه دارد عبور کند. بنابراین به بیشتر شرکای عاطفی پیشنهاد می‌شود احساسات عاشقانه خود را به سادگی و راحتی بیان کنند و به این شکل باعث قوت قلب شریک زندگی خود شوند.

بیشتر بخوانید:

بلوغ عاطفی و تاثیر آن بر حمایت عاطفی

حمایت عاطفی می‌تواند تعریف‌های متفاوتی داشته باشد، اما به طور کلی حمایت عاطفی به معنای این است که فردی که به بلوغ عاطفی رسیده است با حمایت‌های عاطفی به یار خود احساسات خوبی را القا کند و در نهایت کنار یکدیگر احساس ارزشمندی و آرامش را تجربه کنند.

برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که خانواده‌های ایرانی بلوغ عاطفی را دیرتر تجربه می‌کند.

تاخیر در بلوغ عاطفی می‌تواند باعث بروز مشکلات روحی شود. کارشناسان این حوزه معتقدند علائم عدم بلوغ عاطفی عبارتند از:

• ناتوانی در حمایت عاطفی
• ناتوانی در بروز احساسات
• سرزنش کردن خود یا دیگران
• بروز هیجانات شدید
• ناسزاگویی

اما در مقابل فردی که به بلوغ عاطفی رسیده است رفتارهایی بالعکس دارد. مانند:

• حمایت عاطفی کامل از دیگران (درک متقابل،صمیمیت، همزادپنداری)
• توانایی کنترل احساسات و برخورداری از تعادل روانی
• عدم مذمت و سرزنش خود و دیگران
• ثبات روانی و بروز رفتارهای منطقی
• توانایی تحمل تنش

این نیز گفتنی است که برخورداری از بلوغ عاطفی به سن خاصی اختصاص ندارد. اما کارشناسان بر این باورند که اکثر افراد در سنین 30-25 به بلوغ عاطفی می‌رسند.

البته بلوغ عاطفی با شرایط خانوادگی، اجتماعی و محیطی که در آن افراد رشد و نمو کرده‌اند، رابطه مستقیم دارد.

در برخی موارد دیده شده است که فرد در سن 60 سالگی نیز به بلوغ عاطفی نرسیده است و توان حمایت عاطفی کردن از اطرافیان و خانواده خود را ندارد.

بلوغ عاطفی و تاثیر آن بر زندگی مشترک

اکثر جوانان در هنگام ازدواج به بلوغ عاطفی فرد مورد نظر توجهی نمی‌کنند و تنها عشقی که بین آن‌ها به وجود آمده است را در نظر می‌گیرند. این بسیار خوب است که زندگی با عشق آغاز شود، اما عشق و علاقه در کنار بلوغ عاطفی است که می‌تواند سبب ثبات و پایداری یک ازدواج شود.

افرادی که به بلوغ عاطفی رسیده‌اند و تصمیم ازدواج دارند در زندگی مشترک بسیار صبور، دلسوز و مهربان هستند و به طور کامل و منطقی از همسر و فرزندان خود حمایت عاطفی می‌کنند.

در مقابل افرادی هستند که به بلوغ عاطفی نرسیده‌اند و قصد ازدواج دارند؛ این افراد که فاقد بلوغ عاطفی هستند توانایی کنترل تکانه‌های عاطفی را ندارند و در  نهایت طغیان می‌کنند و نتیجه این طغیان عصبانیت‌های گاه و بی‌گاه، ناسزاگویی، مشاجره‌های بی‌پایان و خشونت علیه همسران است.

بنابراین توصیه می‌شود افرادی که به بلوغ عاطفی کافی و مناسبی نرسیده‌اند، اقدام به ازدواج نکنند، چرا که این افراد توان حمایت عاطفی از شریک زندگی خود را ندارند و اگر ازدواجی صورت گیرد در نهایت موفق نخواهد بود و این امکان وجود دارد که رابطه برقرار شده منجر به جدایی شود.

کلام آخر

افراد می‌توانند حمایت عاطفی خود را در اشکال مختلفی نشان دهند، اما در مجموع حمایت عاطفی در هر شکل و صورتی که باشد باید موجب القای احساست خوب و آرامش به طرف مقابل شود.

در این نوشتار سعی کردم در رابطه با حمایت عاطفی، نحوه بروز و دیگر مسائل مربوط به آن مطالبی را بیان کنیم. امیدواریم مفیده فایده واقع شود.